![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
![]() ![]()
|
![]() ![]() |
|
|
|
|
|
![]()
|
· تهیه و عرضه هر گونه شیرموز و معجون بعلت داشتن آلودگی بالا ممنوع است.
· استفاده از هرگونه رنگهای مصنوعی و خامه غیر پاستوره در قنادی ها ممنوع است.
· استفاده از منابع آب آشامیدنی غیر مطمئن که در معابر عمومی وجود دارد ممکن است سبب ابتلا به بیماری شود.
· فروش انواع چیپس بصورت فله و یا با پوشش شفاف ممنوع است.
· خرید از فروشندگان دوره گرد مواد غذایی سبب افزایش احتمال ابتلا به بیماریهای روده ای واگیر دار می شود.
· افزودن جوش شیرین به نان سبب کم خونی ناشی از فقر آهن ، پوکی استخوان و کاهش رشد استخوانی در کودکان،ناراحتی های گوارشی و سوء هاضمه می گردد.
· سموم موجود در دود سیگار باعث سرطانهای ریه،گلو،دهان،مثانه،کلیه و... می شود.
· داشتن کارت معاینه پزشکی برای کلیه کارگران و متصدیان مراکز تهیه و توزیع مواد غذایی الزامی است.
· کالای خریداری شده باید دارای پروانه ساخت از وزارت بهداشت ،درمان و آموزش پزشکی ،پروانه بهره داری ،آدرس کارخانه، تاریخ تولید و انقضاء باشد.
· وجود صابون مایع در مراکز عرضه مواد خوردنی ،آشامیدنی و اماکن عمومی الزامی است.
· انواع مواد غذایی فاسد شدنی باید در یخچال نگهداری شود.نگهداری تخم مرغ در مراکز فروش در خارج از یخچال مجاز نیست .
· بستنی های فله ای و غیر پاستوریزه ضمن افزایش احتمال و انتشار بیماریهای روده ای واگیردار، می تواند سبب بروز تب مالت شود.
· کلیه کارگران و متصدیان مراکز مرتبط با مواد غذایی و خوراکی بایستی حتما" مبلس به روپوش برنگ روشن باشند.
· عدم نگهداری ،جمع آوری و دفع صحیح و بهداشتی زباله در منازل یکی از راههای مهم و شایع انتقال عوامل بیماری زا می باشد.
· ورود فاضلاب منازل به معابر عمومی ،سلامت افراد جامعه را به مخاطره می اندازد.
· غذا به اندازه هر نوبت تهیه شود.
· غذای پخته شده اضافی را سریعا" به داخل یخچال منتقل کنید و برای مصرف مجدد آنرا تا حد داغ شدن حرارت دهید.
· از قراردادن مواد غذایی شسته شده در مجاورت مواد غذایی شسته نشده در داخل یخچال خودداری کنید.
· از دست کاری و بازی کردن اطفال با سبزیجات خام سالم سازی نشده جلوگیری کنید.
· قبل از صرف غذا و بعد ازدست زدن به مواد غذایی خام و بعد از رفتن به توالت ، دستهای خودرا با آب و صابون بشوئید.
· رعایت اصول بهداشت فردی ضرورت کامل دارد.
· در پارکها فقط از شیرهایی مه مخصوص آب آشامیدنی است استفاده نمائید.
· برای تهیه آب سالم استفاده کنید.
· در مسافرتهای کوتاه و برنامه های تفریحی ، آب آشامیدنی سالم همراه داشته باشید و یا اینکه چای و میوه جات آبدار مانند هندوانه را جایگزین نمائید.
واحد بهداشت محیط - بیمارستان امام حسن مجتبی (ع) فومن
چگونه می توانیم میزان زباله های را با بهبود رفتارهایمان کاهش دهیم :
· تا حد امکان از ظروف یک بار مصرف استفاده نکنید.
· خرید های هفتگی یا روزانه را محاسبه کرده و به اندازه نیاز خود و خانواده خرید کنید تا مواد غذایی سالم را به خاطر کهنه شدن و فساد به زباله تبدیل نکنید.
· در خریدهای روزانه ،غالبا" بیش از حد لزوم از پاکت،نایلکس و مقوا برای حمل جنس های خریداری شده استفاده می شود.باید از مصرف بی مورد این مواد خودداری کنید.
· از ظروف پلاستیکی با دوام و در دار برای نگهداری مواد غذایی در یخچال و یا مواد غذایی خشک مانند قند و شکر و یا ادویه استفاده کنید.
· از تمام قستهای کاغذ و همین طور دوروی کاغذ استفاده کنید.
· بهتر است به همراه دستمال کاغذی ،یک یا دو دستمال پارچه ای نرم و قابل شستشو به همراه داشته باشید تا به این ترتیب مصرف دستمال کاغذی را کاهش دهید.
· از لامپهای کم مصرف و یا لامپ های مهتابی که برق کمتری نسبت به لامپ های معمولی مصرف می کنند،استفاده کنید.
· غذا را به اندازه ای که می خواهید بخورید ،در ظرف بریزید ،تا به این ترتیب مواد غذایی را تبدیل به زباله نکنید.
· از خرده نان ،پس مانده های سبزی ها ، می توانید برای تغذیه طیور خانگی و پرندگان استفاده کنید.
· به پس مانه های غذایی ،آب اضافه نکنید و آنها را بصورت خشک در ظرف زباله و پس وپس مانده غذایی قرار دهید.
1-علایم افزایش قند خون را بدانید :
2- دستگاه قند خون تهیه نمایید : قند خون ناشتا = از 100 کمتر باشد قند خون دو ساعت بعد از صرف غذا از عدد 140 کمتر باشد
3- دیابت یا مکرض قند نیاز به پرهیزاز غذاهای شیرین دارد مثل :قند شکر نباتی مربا عسل بامیا نوشابه شربت خرما ساندویچ و...
4- چای بصورت تلخ خورده شود ویا همراه چند عدد توت خشک ویا کشمش سبز البته قند مصنوعی هم از داروخا نه می تئاند تهیه کند علاوه بر ان ابنبات رژیمی و شکر رژیمی و...نیز وجود دارد البته بهتر ا ست در خوردن ان زیاده روی نکید
5-بعد از خوردن داروی قند در صبح صبحانه را فراموش نکند حداکثر تا نیم ساعت بعد از خوردن دارو حتمآ صبحانه میل کند
رعایت شیوههای صحیح تغذیه که در پیشگیری از بروز انواع بیماریها، سرطانها و پیری زودرس نقش دارند برای افرادی که میخواهند زندگی سالم و طولانی داشته باشند، ضروری است. این شیوهها عبارتند از:
1- خود و فرزندتان را به خوردن صبحانه عادت دهید، حتی اگر یک میوه یا یک لیوان آب میوه تازه باشد.
2- از خوردن میان وعدههای غذایی بین صبحانه و ناهار و ناهار و شام غافل نشوید؛ سعی کنید در این وعدهها بیشتر از میوه و سبزی، کیک و کلوچههای کم شکر با یک لیوان شیر استفاده کنید.
3- در هنگام گرسنگی، تنقلات نخورید؛ استفاده از مواد غذایی کم ارزش مثل چیپس و پفک تنها باعث ایجاد عادات غذایی ناسالم میشود و هیچ نقشی جز بر هم زدن رژیم غذایی شما نخواهند داشت.
4- روزانه 8 تا 10 لیوان آب بنوشید.
5- از خوردن شام سنگین، حجیم و پرچرب بپرهیزید؛ خوردن سالاد و سبزی به همراه روغن زیتون را در کنار شام (البته سبک) فراموش نکنید.
6- مصرف گوشت قرمز را به 2 مرتبه در هفته کاهش دهید و سعی کنید بیشتر از ماهی و مرغ و میگو استفاده کنید.
7- در تهیه غذا به روش صحیح پخت و حفظ مواد غذایی توجه کنید؛ حتماً قبل از طبخ، چربیهای زاید گوشت و مرغ را بکنید و بیشتر از روش بخارپز و کباب کردن استفاده کنید.
8- بلافاصله پس از صرف غذا به رختخواب نروید؛ 3 ساعت فاصله بین شام و خواب کافی است.
9- از مصرف زیاد نمک خودداری کنید.
10- هرگز پس از صرف غذا، چای ننوشید زیرا مانع از جذب آهن میشود.
11- به اندازه کافی میوه و سبزی بخورید؛ خوردن روزانه 5 واحد میوه و سبزی تازه و متنوع برای داشتن بدن سالم ضروری است.
12- مصرف غذاهای آماده حاوی چربیهای اشباع و سس را محدود کنید.
13- از انجام روزانه نیم ساعت ورزش کوتاهی نکنید.
آب معدنی
بطریهای آب معدنی به دلیل این که مایع درون بطریهای پلاستیکی به مدت طولانی میماند، احتمال بیماریزایی آن بیشتر است، همچنین برخی از تولیدکنندگان آبهای معدنی از ابزار آلات غیر بهداشتی و حتی آبهای معمولی در پُرکردن بطریها استفاده میکنند؛ به طوری که گفته میشود، مصرف آب معمولی، سالمتر از خرید و استفاده از آبهای معدنی است.
سبزیجات یخزده
دومین ماده غذایی که نباید مصرف شود، سبزیجات یخ زده است، تصور کنید که یک پاکت حاوی نخود نیمه آماده شناور در سس مایونز را با قیمتی گزاف خریداری کنید و پس از آن به دل درد و تهوع دچار شوید، اما در همان حال میتوانید با خرید نخود و پختن آن و افزودن سس مایونز، یک سالاد خوشمزه برای خودتان دست و پا کنید، درست کردن این سالاد نخود تا حدی سخت است، اما بیمار شدن پس از مصرف آن درکار نیست.
بستنی یخی
بستنی یخی در سومین ردیف قرار دارد، بهتر است به جای استفاده از میوههای پوست کنده و آماده و یا ساندیس ها، میوهها را خریداری کرده و خود آبمیوه تهیه کرده و یا با آب آنها بستنی درست کنید، آبمیوههای آماده و بستنیهای یخی به دلیل قرارگرفتن درون پاکتهای پلاستیکی باعث بیمار شدن تدریجی مصرفکنندگان میشود.
برنج نیمه آماده
برنج نیمهآماده نیز در میان غذاهایی است که باعث بیمار شدن افراد میشود، این ماده غذایی نیمهآماده به دلیل آنکه یک بار پخته و سرد شده و برای بار دوم هم باید گرم شود، برای سلامتی فرد مصرف کننده، بسیار مضر است، اما اگر برای سلامتی خود اهمیت قایل هستید، بهتر است خودتان با درست کردن یک قابلمه کوچک برنج و افزودن روغن و نمک مناسب از مصرف آن لذت ببرید، بدون آنکه بیمار شوید.
مواد انرژیزا
موادانرژیزا و شکلات ها هم در ردیف پنجم غذاهای ناسالم قراردارند، این مواد غذایی به دلیل دارا بودن شکر و نمک فراوان و کالری بالا در بدن انباشته شده و فرد را در درازمدت به بیماریهایی چون دیابت و امراض قلبی عروقی مبتلا میکند.
چای سرد
درد کمر میتواند تند و تیز باشد و یا فقط یک درد مبهم باشد ؛ باورهای غلط و درستی برای بهبود درد کمر وجود دارد که در مطلب زیر، تعدادی از آنها را میبینیم.
1- صاف بنشینید/ این باور غلط است
درست است که خمیده نشستن یا راه رفتن برای سلامت کمر، بسیار مضر است، اما اگر خیلی هم صاف و مستقیم بنشینید و در همان حالت مدت زیادی بمانید، فشار زیادی به کمر شما وارد میشود.
اگر شما برای مدت زمان طولانی مینشینید، سعی کنید این کارها را انجام دهید:
_ به راحتی بر روی صندلی خود بنشینید.
_ هر چند مدت یک بار پاهای خود را بر روی زمین بگذارید و کمر خود را کمی خم کنید.
_ خیلی ننشینید و کمی هم بایستید و یا راه روید.
2- وسایل سنگین را بلند و حمل نکنید / این باور درست است
البته سنگینی بار به اندازه روش بلند کردن آن از زمین اهمیت ندارد؛ هر چند که نباید بار سنگین بردارید، ولی اگر مجبور به این کار شدید، از کمر خم نشوید، بلکه زانوهای خود را خم کنید و چمباتمه بزنید و نزدیک جسم بنشینید و آن را به آرامی بلند کنید؛ در این حالت باید پشت شما صاف باشد.
3- در رختخواب استراحت کنید/ این باور غلط است
آسیب حاد و یا پیچ خوردگی که باعث درد کمر میشوند، با استراحت کردن خوب میشوند؛ اما اگر درد کمر در اثر کشیدگی عضله باشد، پزشک انجام فعالیت بدنی عادی را توصیه میکند و خوابیدن در رختخواب در این حالت (برای چند روز ) میتواند باعث بدتر شدن درد کمر شود.
4- یک نوع بیماری یا آسیب جسمی باعث درد کمر میشود/ این باور درست است
آسیب دیسک کمر، برخی بیماریها، عفونتها و حتی بیماریهای ارثی میتوانند دلیل درد کمر باشند.
5- تشک سفت برای کمر بهتر است/ این باور غلط است
یک تحقیق در اسپانیا نشان داد افرادی که در تشک معمولی (نه سفت و نه شل) خوابیده بودند، نسبت به آنهایی که در تشک سفت خوابیده بودند، دارای درد کمر کمتری بودند.
افراد گوناگون به تشکهای متفاوتی نیاز دارند که بستگی به نحوه خوابیدن و علت کمردرد آنها دارد.
6-هر چقدر وزن بدن بیشتر باشد، درد کمر نیز بیشتر است/ این باور درست است
وزن مناسب باعث جلوگیری از درد کمر است، چاقی بر قسمت کمر فشار وارد میآورد.
افرادی که چاق هستند و یا افرادی که بیشتر هفته بیتحرکند ولی یک روز خیلی فعالیت میکنند، بیشتر دچار کمردرد میشوند.
7- لاغر بودن مساوی است با بدون درد کمر بودن/این باور غلط است
هرکسی می تواند دچار درد کمر شود.
در حقیقت افراد خیلی لاغر هم ممکن است دچار شکستگی استخوان کمر و یا خرد شدن مهرههای کمر شوند.
8- ورزش برای کمردرد مضر می باشد/ این باور غلط است
ورزش منظم از کمر درد جلوگیری میکند؛ افرادی که در اثر آسیب حادی، دچار کمردرد شدهاند، تحت نظر پزشک میتوانند یک برنامه ورزشی ملایم داشته باشند و باید به تدریج بر شدت این ورزشها اضافه شود.
پس از فروکش کردن درد، برنامه ورزشی ممکن است از عود درد کمر جلوگیری کند.
9- طب سوزنی میتواند درد کمر را تسکین دهد/ این باور درست است
پزشکان برای درمان درد کمر و برای اشخاصی که توسط درمانهای خانگی بهبود نیافتهاند، طب سوزنی را توصیه میکنند؛ البته این کار باید توسط متخصص آن و در مراکز درمانی مجاز و معتبر انجام شود.
10- روش درمانی کایروپرکتیک (از طب مکمل) درد را آرام میکند/ این باور درست است
متخصصان کایروپرکتیک و برخی پزشکان ارتوپد با دستکاری ستون فقرات درد کمر را بهبود میدهند، آنها با دست خود بر استخوانها و بافتهای اطراف کمر، فشار وارد میکنند.
اما این روش درمانی، برای همه افراد مناسب نیست و همانند طب سوزنی باید توسط متخصص آن و در مراکز درمانی مجاز و معتبر انجام شود.
11- یوگا به بهبود کمردرد کمک میکند/ این باور درست است
اگر درد کمر تا 3 ماه ادامه داشت، یوگا میتواند کمک کننده باشد.
کاهش چربی پوست
بسیاری در دنیا پوست صورت خود را روزی دو مرتبه و هر بار به مدت 15 دقیقه با آب و گوشتابه گوجه فرنگی می پوشانند و این به آنها کمک می کند تا چربی سطح پوستشان را کاهش دهند.
مبارزه با جوش های پوستی
اگر دارای پوست حساسی هستید که مرتب جوش می زند سعی کنید تا بدن خود را با آب گوجه فرنگی شستشو دهید . این عمل شادابی پوست شما را تضمین می کند.
بوی بدن
اگر بدن شما بوی بدی دارد و نمی توانید آن را از بین ببرید سعی کنید تا با شستشوی بدن خود با آب گوجه فرنگی این بوی بد را از بین ببرید. در عین حال در کشورهای خارجی که داشتن سگ خانگی مرسوم است از آب گوجه فرنگی برای از بین بردن بوی بدن هم انسان و هم سگ نیز استفاده می شود. مواد تشکیل دهنده گوجه فرنگی در از بین بردن بوی بد تاثیر مثبتی دارد.
حافظ رنگ موی سر
اگر موی سر شما در حال از دست دادند رنگ خود سعی کنید تا از آب گوجه فرنگی استفاده کنید. بر اساس تجربیات موجود این ماده بر روی موهای بلوند تاثیر بیشتری دارد.
کاهش گلو درد
بسیاری از ما در زمان گلو درد از محلول آب نمک استفاده می کنیم. تجربیات جدید نشان داده است که استفاده از آب گوجه فرنگی و قرقره کردن آن نیز برای کاهش درد مفید است.
شستشوی ظروف فلزی
ظروف فلزی که حاوی غذاهای سوخته است و به بدنه ظرف چسبیده همراه برای خانوم های خانه دار مشکل ساز بودند. تجربیات جدید نشان داده است که جوشاندن آب گوجه فرنگی کمک می کند تا این ظروف بهتر شسته شود.
بهداشت پوست : |
بهداشت مو: |
بهداشت ناخن : |
بهداشت دست و پا : |
بهداشت پا : در پاهای انسان ، غده های عرق زای زیادی وجود دارد. این غده ها در پاها ایجاد رطوبت و عرق می کند. وجود توأم با رطوبت در پاها، باعث بروز قارچ های خاصی در آنها می شود. این قارچ ها در لای انگشتان پا به خوبی رشد می کنند. برای جلوگیری از بروز این قارچ ها، باید پاها روزانه چندین بار شسته، لای انگشتان پا را خشک و جوراب های خود را به طور مرتب عوض کرده و آنها را به خوبی شست. |
استحمام – پوشاک : |
الف – استحمام: استحمام از مهمترین نکاتی است که در بهداشت فردی باید رعایت شود. رابطه کمتر بین دو استحمام، رابطه مستقیمی با سلامتی دارد. |
ب – پوشاک : لباس همیشه تمیز باشد. لباس های زیر در هفته چند بار عوض شود. از پوشیدن لباس های مرطوب باید خودداری کرد. |
بهداشت استراحت ، خواب، ورزش : |
بهداشت قامت: |
ب – اختلالات وضعیتی در اندام ها: ستون مهره ها از 33 مهره تشکیل شده است. دارای سه خمیدگی به شرح زیر است : |
ج – عوامل زیر در بدشکلی اندام مؤثر هستند: |
د – انواع خمیدگی غیرطبیعی : شایع ترین انواع خمیدگی غیرطبیعی ستون مهره ای عبارت از کیفوزیس، دوردوزیس، اسکولیوزیس است. |
1 – کیفوزیس: خمیدگی غیرطبیعی بیش از اندازه ستون مهرای را به طرف عقب که در اثر خستگی عضلات ایجاد می شود، «کیفوزیس» می گویند. |
3-اسکولیوزیس : انحنای طرفی ستون مهره ها به طور موقت یا دائمی را که به علت یکسان نبودن کار عضلات دو طرف مهره ها به وجود می آید «اسکولیوزیس» می گویند. از علل به وجود آورنده اسکولیوزیس می توان از راشیتیسم، نامساوی بودن طول پاها به علت بیماری های استخوان یامفاصل، فلج اطفال و گاهی دررفتگی مادرزادی ران را نام برد. |
ارتباط روزه و سلامتی
ماه مبارک رمضان به عنوان ماه میهمانی الهی است زیرا مسلمانان با تحمل گرسنگی و تشنگی و محدودیت ها، از سفره نعمات مادی و معنوی بهره مند می گردند.روزه باعث می شود که اعضای بدن مخصوصا دستگاه گوارش ما به مدت یک ماه استراحت کرده و نیروی تازه ای بگیرند و از سوی دیگر، ذخایر چربی های مضری که مخصوصا در ناحیه شکم تجمع پیدا کرده و می تواند مشکلا ت زیادی را برای ما ایجاد کند، کاهش یافته و سموم بدن دفع شود.
اصول تغذیه در ماه مبارک رمضان:
روزه داران عزیز باید از یک رژیم غذایی سالم و با کیفیت بالا پیروی کنند تا به این ترتیب بدن خود را با شرایط جدید تطبیق دهند. در ایام روزه داری برنامه غذایی افراد به دو وعده اصلی افطار و سحری محدود می شود. در این خصوص وعده سحری از اهمیت ویژه ای برخودار است زیرا پس از این وعده، ساعات روزه داری شروع شده و بدن انرژی دیگری دریافت نمی کند که بهتر است از غذاهای دیرهضم مانند غذاهای حاوی کربوهیدرات پیچیده (قندهای مرکب) و فیبر نظیر میوه، سبزی، غلا ت کامل و حبوبات مثل جو، گندم، عدس، لوبیا، نان های سبوس دار و … در این وعده استفاده شود. متخصصین تغذیه تاکید دارند که در این وعده غذایی باید از خوردن غذاهای سرخ شده، پرچرب و شیرین پرهیز شود.
وعده سحری فراموش نشود:
این وعده غذایی در ماه رمضان همانند صبحانه در روزهای عادی بوده و مهمترین وعده غذایی به حساب می آید. از آنجا که تمام غذاهایی که در این وعده مصرف می شوند، انرژی مورد نیاز و مواد مغذی لا زم برای تمرکز و فعالیت روزمره را تامین می کنند، اشخاصی که بدون خوردن سحری اقدام به روزه گرفتن می کنند، در طول روز دچار افت قند خون، کاهش تمرکز و پایین آمدن توان کاری می شوند. این عوارض هیچ ارتباطی با روزه گرفتن ندارد و تنها به دلیل تغذیه نامناسب و عدم مصرف سحری می باشد. روزه داران باید سحری را مانند صبحانه کامل یا یک ناهار سبک میل کنند و خوردن سالا د و میوه در سحری فراموش نشود، زیرا برای کاهش احساس گرسنگی و تشنگی، بسیار موثر می باشد. حداقل سالا دی که می توان تهیه کرد، سالا د خیار و گوجه فرنگی است که می توان با افزودن کمی هویج یا جوانه گندم، عدس و ماش به ارزش غذایی آن افزود، اما بهترین سبزی که می توان به عنوان سالا د در سحر میل کرد، کاهو است. این سبزی در مقایسه با سایر سبزیها دارای آب بسیار بالا یی است و می تواند از احساس تشنگی در طول روز بکاهد. فیبر بالا ی آن نیز مانع ابتلا ی روزه داران به یبوست می شود.
رژیم غذایی در افطار:
بهترین رژیم برای افطار، رژیمی است که در درجه اول حاوی مایعات و قندهای ساده قابل جذب سریع باشد، زیرا در زمان افطار قند خون در پایین ترین حد خود قرار گرفته و می تواند یکی از علل سردردهای نزدیک افطار باشد. به همین دلیل توصیه می شود شروع افطاری با خرما، آب گرم، یا چای کم رنگ، شیر و … باشد، بدین ترتیب نیاز شدید به مواد قندی به سرعت برطرف می شود و بدن آمادگی بهتر برای استفاده از مواد غذایی دیگر را پیدا می کند. بنابراین در وعده افطار نباید یکباره حجم زیادی از غذا یا مایعات وارد معده شود، چون اتساع ناگهانی معده باعث اختلا ل در جریان خون دیگر اندام ها و اعضاء بدن شده و از طرفی باعث بروز سوء هاضمه نیز می شود. پس باید غذای اصلی در وعده افطار، کم کم و به تدریج صرف شود. از طرف دیگر مصرف یکباره مقادیر زیادی نوشیدنی های سرد ممکن است علا ئم ناراحت کننده گوارشی در فرد روزه دار به وجود آورد و باید از این عمل پرهیز نمود.
نکات مهم بهداشتی تغذیه ای برای ماه رمضان :
— هدف از روزه داری از نظر گوارش، حذف یک وعده از رژیم غذایی می باشد و نباید وعده حذف شده را به صورت افزایش حجم غذاهای مصرف شده در افطار و سحری جبران کرد که در آن صورت نه تنها مفید نیست، بلکه باعث بیماری های مختلف (اضافه وزن، چاقی و…) خواهد شد و طبق نظر متخصصین تغذیه، مقدار کالری دریافتی در ماه رمضان باید ۳۰ درصد کاهش یابد. افطار با غذای سبک مانند نان و پنیر و سبزی یا گردو، شیر، خرما و … شروع و از نظر مقدار مانند ناهار سبک روزهای غیرروزه داری مصرف شود. در ضمن افطار خود را با آب سرد، نوشابه های گازدار و … شروع نکنید.
— خوردن بعضی غذاهای نامناسب در هنگام افطار که متاسفانه تا حدود زیادی متداول است، مانند خوردن آش رشته به همراه نعناء داغ یا پیاز داغ و روغن فراوان، زولبیا، بامیه به مقدار زیاد و تنقلا ت دیگر، جزء عادات نامناسب محسوب شده و باید اصلا ح شود.
— در صورت بروز یبوست در ایام روزه داری می توان علا وه بر ایجاد تحرک (پیاده روی و …) از میوه ها، سبزی ها، مایعات کافی، خیسانده آلوبخارا، انجیر، برگه های هلو، زرد آلو، قیسی و … استفاده نمود.
— نوشیدن آب و مایعاتی مانند چای کم رنگ و … در فاصله بین افطار و زمان خواب جهت جلوگیری از کم شدن آب بدن و دفع سموم مفید می باشد. از آشامیدن آب فراوان در وسط غذا خودداری گردد و مصرف آب کافی از ۱ تا ۲ ساعت پس از افطار شروع شود.
— از مصرف غذاهای پرچرب و سرخ شده پرهیز گردد.
— مصرف مواد لبنی کم چرب (شیر، ماست و … ) افزایش یابد.
— برای پیشگیری از مسمومیت غذایی بهتر است غذای سحری را زودتر تهیه کرده و پس از خنک شدن در یخچال قرار داده و به هنگام سحر آن را دوباره خوب گرم و مصرف نمود و بهتر است از خوابیدن بعد از مصرف سحری خودداری کرد.
— مسواک زدن قبل از خواب و پس از سحری فراموش نشود.
— ورزش در حد پیاده روی و ورزش های کششی، مفید می باشد.
— خداوند با رعایت وضعیت و میزان تحمل انسان، روزه را بر همه کسانی که به سن تکلیف شرعی رسیده اند واجب کرده است و در عین حال کسانی را که به دلیل بیماری و شرایط خاص جسمی از روزه داری آسیب خواهند دید ، از انجام این تکالیف شرعی معاف کرده است. بیماران و افرادی که با تشخیص پزشک و متخصص تغذیه، تحمل روزه گرفتن ندارند، باید قضای روزه خود را به وقت دیگری موکول نمایند و زنان باردار و شیرده، شامل این گروه می شوند.
— در زمان گرسنگی طولا نی مدت، سوخت و ساز بدن در زنان باردار، از تجزیه گلوکز ( قند اصلی مورد مصرف بدن ) به تجزیه چربی و ایجاد اجسام کتونی (نوعی ماده انرژی زا که در هنگام گرسنگی از تجزیه چربی ها در بدن تولید می شود و به جای گلوکز برای تولید انرژی در بدن به کار می رود) تغییر می یابد که مقادیر زیاد آن در بدن برای رشد مغزی جنین مضر است و باعث ایجاد اثرات نامناسب بر رشد عصبی و رفتاری جنین می گردد. پس به مادران بارداری که قصد روزه گرفتن دارند، توصیه می شود که با کنترل وزن خود، از اضافه وزنی که لا زم است در طول بارداری کسب کنند، مطمئن شوند. همچنین با خوردن سحری طول پرهیز از غذا را کاهش داده و از تولید کتون بادی ها جلوگیری کنند. با رعایت یک رژیم غذایی مناسب می توان اطمینان خاطر را از سلا مت مادر و جنین افزایش داد. در ضمن علا وه بر مصرف چهار گروه اصلی مواد غذایی در دو وعده افطار و سحری، مصرف مکمل های اسید فولیک، آهن، مولتی ویتامین، آب و مایعات در فاصله افطار تا سحر فراموش نشود. در هر حال مشاوره زن باردار به ویژه با متخصص تغذیه بسیار اهمیت دارد.
— چون نیاز نوجوانان به دریافت انرژی، پروتئین و مواد مغذی زیاد می باشد، نوجوانان عزیز روزه دار باید هر روز در هنگام سحر و افطار از هر چهار گروه اصلی مواد غذایی یعنی گروه نان و غلا ت ، گروه شیر و لبنیات ، گروه گوشت ها و گروه میوه و سبزی ها به همراه گروه متفرقه (روغن های مایع مانند زیتون، کلزا، …) استفاده نمایند.
— سبزی هایی را که به طور خام مصرف می کنید به دقت شسته و ضد عفونی کنید. برای ضدعفونی نمودن سبزی ها پس از پاک کردن، شستن با آب تمیز، باید آن را در یک ظرف ۵ تا ۱۰ لیتری همراه با آب بریزید. سپس دو تا چهار قطره مایع ظرفشویی به ازای هر لیتر آب درظرف ریخته و بگذارید سبزی به مدت ۵ دقیقه در محلول آب و کف بماند تا تخم انگل ها از سبزی جدا شوند. سپس سبزی ها را از روی کف و آب جمع کرده و یک قاشق چایخوری پرکلرین را در ۱۰ لیتر آب حل نموده و سبزی را به مدت ۵ دقیقه در محلول کلر قرار دهید تا ضدعفونی شود. پس از این مدت باید سبزی ها را از ظرف خارج کرده با آب تمیـز چندین بار شسته و آبکش کنید به طوری که مواد پاک و ضدعفونی کننده به طور کامل از سبزی ها جدا شود. به این ترتیب، تمام تخم انگل ها و آلودگی های میکروبی سبزی برطرف خواهد شد.
من هم می توانم روزه بگیرم؟
اسلام روزه را برای تمام افرادی که قادر به روزه داری باشند، واجب دانسته و این عمل شریف برای سایر ادیان نیز گرامی می باشد، ولی عملی که موجب آزار و ضرر به خود یا دیگران شود نیز پذیرفته نیست زیرا که در دین اسلا م آمده(لا ضرر و لا ضرار فی الا سلا م). یادآوری می شود که روزه داری می تواند با حذف چربی های اضافی و جایگزینی چربی های لطیف و تازه به جای انواع سفت شده قبلی، به تغذیه مناسب کمک شایانی کند. روزه داری حتی در کسانی که لاغر و یا دارای وزن طبیعی هستند نیز به بدن فرصت می دهد تا بدن آن ها این چربی های قدیمی را بسوزاند و پس از پایان دوره روزه داری، به جای آن ها چربی تازه و مناسبتری را جایگزین نماید. با این وجود، لا زم به ذکر است که اگر فرد دارای بیماری لطمه زننده و یا شرایط فیزیولوژیکی خاصی باشد که طبق نظر پزشک، روزه داری منجر به صدمه به بدن او می شود، روزه داری از نظر دین مبین اسلا م قابل قبول نیست.
به عنوان مثال، برخی از کسانی که دیابت دارند، بدلیل تغییرات شدید قند خون ناچار به رعایت رژیم ویژه هستند که آنان را ملزم می نماید هر چند ساعت یک بار، مقداری غذا میل کنند و عدم رعایت موازین تغذیه ای لطمات جدی به سلا مت آنان وارد می سازد. یا افراد مبتلا به بیماری های کلیوی همانند سنگ کلیه، ضروری است که حجم زیادی مایعات در طی روز بنوشند و یا افراد مبتلا به زخم های گوارشی همانند زخم معده، باید در مورد نحوه تغذیه خود توجه بسیار زیادی بکنند; همین طور افراد دارای مشکلا ت قلبی عروقی و فشارخون. به همین دلیل، ضروری است افراد مبتلا به هر نوع بیماری با پزشک متخصص مربوط به زمینه بیماری خویش، مشاوره و تحت نظر ایشان اقدام به روزه داری نمایند.
علاوه بر ابتلا ی به بیماری ها، چنانچه افراد بسیار لا غر و یا مبتلا به سوء تغذیه بوده و یا جزو افراد در معرض خطر محسوب شوند، باز هم توصیه می شود با متخصص تغذیه مشاوره نموده و با توجه به توصیه ها اقدام به روزه داری نمایند.
از نظر علم تغذیه ۳ گروه از انسان ها در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به سوء تغذیه هستند که عبارتند از:(کودکان و نوجوانان)، (مادران باردار و شیرده) و نهایتا (سالمندان).
بنا بر قوانین اسلامی، روزه گرفتن برای کودکان خردسال نه تنها ضروری نبوده، بلکه صحیح نیزنمی باشد. درعین حال، به تغذیه کودکان بزرگتر (۱۲-۹ ساله ) و نوجوانان (۱۸-۱۳ ساله) و فعالیت بدنی آنان در طول روز نیزباید توجه خاص شود; چرا که دریافت ناکافی مواد غذایی می تواند به رشد و نمو آن ها لطمات جبران ناپذیری وارد کند. نوجوانانی که دچار وقفه در رشد و یا نمو شوند گاهی با کوتاه ماندن قد و یا لا غری و یا چاقی بیمارگونه قابل تشخیص هستند; ولی متاسفانه اختلالا تی که در اثر وقفه نمو در ساختمان دستگاه های بدنی آن ها اتفاق می افتد عموما قابل رویت نیست. بعنوان مثال دختران بدغذا و مبتلا به سوء تغذیه (حتی خفیف)، در بزرگسالی بیشتر و سریعتر بیمار گردیده و عموما مبتلا به ضعف و دردهای بدنی (بویژه سردردهای مزمن)، بیماریهای زنان، سقط و زایمان زود رس و مرده زایی و خونریزی غیر طبیعی و …. می گردند.
لذا ساده اندیشی و بی توجهی به وضع تغذیه کودکان و خردسالا ن به هیچ وجه جایز نیست. فراموش نکنیم که قرآن کریم فرموده هرکس احدی را نجات دهد گویی تمام افراد عالم را نجات داده و هرکس فردی را به فنا کشاند گویی تمام عالم را فنا کرده و بنابراین هر کس با رفتار ناصحیح، سلامت خود را به خطر اندازد، خود (و گویی عالمی) را به فنا نزدیک نموده است. فعالیت شدید که منجر به مصرف انرژی زیاد و همچنین تعریق فراوان در طی روز شود، چنانچه با تغذیه و آشامیدن مایعات جبرانی همراه نباشد، می تواند به سوء تغذیه (خفیف تا شدید) منجر گردد. بنابراین به دختران ۱۲-۹ ساله و همچنین به نوجوانانی که حتی در معرض کمترین خطر سوء تغذیه قرار دارند و به تمام بیماران و حتی افراد به ظاهر سالمی که روزه داری منجر به علا ئم شدید بدنی از جمله ضعف فراوان در آن ها می شود توصیه اکید می شود که با مشورت با متخصص تغذیه و متخصصین بیماری ها (در مورد بیماران) اقدام به روزه داری نمایند.
لا زم به یادآوری است که نمی توان در باره مادران باردار، مادران شیرده و سالمندان قانون یکسانی را عنوان نمود. برخی از مادران از سلا مت و تغذیه کافی و مناسب برخوردار بوده و ممکن است در مواردی قادر به روزه داری باشند; در حالی که برخی دیگر با روزه گرفتن به خود، جنین و یا فرزند خردسال خویش لطمه وارد می سازند که مسلما اینگونه افراد از روزه داری منع می گردند. در باره سالمندان گرانقدر نیز لا زم است یادآوری گردد که دستگاه گوارش این عزیزان تا حدودی تحت تاثیر مرور زمان دچار ضعف گردیده و بنابراین قدرت جذب مواد مغذی در آنان تا حدودی کاهش یافته است. احساس تشنگی در این گروه خدشه دار گردیده و در نتیجه درک تشنگی تا حدودی مختل گردیده است. به همین دلیل نیز به این عزیزان توصیه اکید می شود که بدون اینکه منتظرشوند تا احساس تشنگی نمایند، روزانه حداقل ۸ لیوان (در شرایط گرما و تعریق بیشتر) آب بنوشند. با توجه به این توضیحات مسلم است که روزه داری این گروه سنی نیز بهتر است تحت نظر متخصص انجام گردد.
خواب مناسب و کافی نیز از جمله نیازمندی های همه انسان هاست. مشخص شده که خواب دیر هنگام و نامنظم بویژه در کودکان و نوجوانان می تواند منجر به کاهش قد، چاقی و یا لا غری مفرط و لطمه به سلا متی گردد.برای کودکان، حداقل ۸ ساعت و برای نوجوانان حداقل ۷ ساعت خواب در طول شب (که از اوایل شب شروع شود) توصیه شده است. البته خوابیدن یکساعت اضافه تر نیز مناسب بوده ولی بهتر است ساعات خواب کودکان بیش از ۱۰ ساعت و نوجوانان بیش از ۹ ساعت نباشد. بدیهی است افرادی که شرایط ویژه ای دارند با مشاوره متخصص مربوطه ممکن است ساعات خوابی بیشتر و یا متفاوت نیز داشته باشند. از آنجا که لیالی قدر در ماه مبارک رمضان از جمله زمان های بسیار گرامی است و عموما روزه داران (و حتی کسانی که به دلا یلی از روزه داری منع شده اند) مایل به درک فیوضات این شب ها هستند، توصیه می شود خواب کافی به عنوان جایگزین در طول روز برای افراد (و بویژه کودکان و نوجوانان) در نظر گرفته شود تا به حفظ سلا مت و توان بدنی افراد کمک شود. امید که با استفاده از این ایام و لیالی گرانقدر، همگان فیض لا زم را برده و مورد عنایات حضرت حق قرار گرفته و نگارنده را نیز مورد محبت و دعای خیر خویش قرار دهند.
۲ نوشیدنی ویژه ماه رمضان
ین نوشیدنی برای افطار و سحر مناسب میباشد. میتوانید هندوانه را در مخلوطکن بریزید و از پوره هندوانه استفاده نمایید.
نکته تغذیهای: این نوشیدنی به دلیل اینکه حاوی هندوانه است برای رفع عطش در افطاریهای ماه مبارک رمضان که با فصل گرم تابستان مصادف شده، بسیار مناسب است. در عین حال حاوی عسل که مادهای بسیار مغذی و سرشار از ویتامینهاست نیز میباشد لذا برای روزهداران توصیه میشود.
مواد لازم:
هندوانه ۲ کیلوگرم
عسل ۲ قاشق غذاخوری (در صورتی که هندوانه شیرین نباشد)
کمپوت آناناس ۱ عدد
روش تهیه:
هندوانه را برش دهید، تخمههای آن را بگیرید و در آب میوهگیری ریخته آب آن را بگیرید؛ سپس با عسل مخلوط کرده و آب آناناس را هم به آن اضافه کنید؛ تکههای آناناس را ریز خرد نمایید و به مخلوط بالا بیفزایید سپس میل نمایید.
*خوردن یک برش هندوانه در سحر از تشنگی طول روز جلوگیری مینماید.
خاکشیر یخ مال
نکته تغذیهای: این نوشیدنی چون حاوی آبلیمو، گلاب و خاکشیر میباشد برای رفع گرمازدگی و ایجاد شادابی در فصل گرما مناسب میباشد.
خاکشیر یخ مال
مواد لازم:
خاکشیر ۵۰ گرم
عسل یا شکر یا سنکجبین ۴ قاشق غذاخوری
یخ خرد شده به میزان لازم
آبلیمو و گلاب در صورت دلخواه
روش تهیه:
خاکشیر را با آب سرد خیس کنید سپس چند بار آن را شسته تا شنریزههای آن از بین برود و خوب تمیز شود؛ سپس با عسل و یا سکنجبین یا شکر آن را کمی شیرین نمایید یخ را خرد کنید و داخل آن بریزید و میل کنید اگر از شکر و یا عسل استفاده شود میتوانید مقداری گلاب و آبلیمو به شربت اضافه نمایید.
جایگزین های گوشت قرمز
امروزه با تحقیقاتی که روی افراد مختلف جهان صورت گرفته تا حد ممکن باید مصرف گوشت بخصوص گوشت قرمز را کاهش داد، زیرا مصرف گوشت قرمز بصورت زیاد باعث بروز بسیاری از بیماریها از جمله بیماریهای قلبی عروقی، نقرس، دیابت و… میشود.
سایر پروتئینهای حیوانی
بهجای گوشت قرمز میتوان از مرغ، تخممرغ، گوشت بوقلمون، گوشت شتر مرغ و یا محصولات دریایی مانند ماهی، میگو و… استفاده کرد، زیرا این مواد غذایی دارای چربی کمتری بوده و ارزش پروتئینی بالایی برابر با گوشت قرمز دارند.
بطور مثال گوشت بوقلمون دارای چربی کمتر و کلسترول پایین و پروتئین بالایی میباشد. همچنین شیر و پنیر نیز حاوی پروتئین میباشند. شما با کاهش مصرف گوشت قرمز میتوانید از بروز بسیاری از بیماریها از جمله دیابت، فشارخون بالا، نقرس، بسیاری از بیماریهای قلبی عروقی، سکته و… جلوگیری کنید.
پروتئینهای گیاهی
همچنین میتوان بجای پروتئینهای حیوانی از انواع گیاهی آن نیز استفاده کرد، بطور مثال میتوان از انواع آجیلها بخصوص گردو، بادام، فندق و پسته بهصورت خام و بدون نمک استفاده نمود.
کره بادام زمینی
میتوانید از کره بادام زمینی نیز استفاده کنید، زیرا دارای پروتئین میباشد. این ماده غذایی همراه با نان میتواند در صبحانه مصرف شود و مخصوصا برای کودکان کم وزن بسیار مفید میباشد.
سویا و شیر سویا
میتوان از سویا نیز بجای پروتئین حیوانی استفاده کرد، زیرا میزان چربی و کلسترول آن کمتر است و از آن میتوان در پخت بسیاری از غذاها مانند ماکارونی و یا در انواع کتلتها و یا درست کردن همبرگر خانگی استفاده کرد، ولی برای استفاده از سویا باید به آن ادویههای لازم را اضافه نمود تا طعم آن مطبوع گردد. همچنین مصرف سویا میتواند از بروز بسیاری از سرطانها از جمله سینه، پروستات و روده جلوگیری کند.
همچنین امروزه با به بازار آمدن شیر سویا میتوانید مقداری از پروتئین مورد نیاز خود را با مصرف این شیر بدست آورید.
توفو و تمپه نیز دو محصولی میباشند که از سویا به دست میآیند.
بلغور گندم
علاوه بر اینها میتوان از بلغور گندم نیز برای تامین پروتئین روزانه استفاده کرد که دارای فیبر و پتاسیم نیز میباشد. از این ماده غذایی میتوانید در سوپ استفاده کنید.
حبوبات
از دیگر مواد غذایی که میتوان بجای پروتئین حیوانی مصرف کرد، میتوان حبوبات (مانند نخود، عدس، لوبیا، لپه و… ) را نام برد که دارای آهن، منیزیم و پتاسیم بالایی میباشند.
قارچ
بعضی از قارچها نیز دارای پروتئین میباشند، اما به مقدار بسیار کمی و همچنین دارای پتاسیم و فیبر بالایی میباشند، ولی نمیتوانند جایگزین مناسبی برای گوشت و مواد پروتئینی باشند.
غذاهای ترکیبی
غذاهایی مانند عدسی با نان و یا عدس پلو و یا خوراک لوبیا چیتی همراه با نان، خود یک غذای کامل میباشند. غذایی مانند نان و پنیر خود میتواند یک غذای کامل باشد، زیرا پنیر دارای پروتئین میباشد و نان هم دارای کربوهیدرات است و همچنین روغن مورد نیاز آن را میتوان همراه با میل کردن گردو تامین نمود.
عدسی همراه با روغن زیتون و نان جو
مواد لازم برای ۶ نفر
عدس ۳۰۰ گرم ۸۹۰ کیلوکالری
سیبزمینی ۱۰۰ گرم ۷۰ کیلوکالری
نمک ۱ قاشق چایخوری ۰ کیلوکالری
پودر آویشن یک و نیم قاشق چایخوری ۰ کیلوکالری
روغن زیتون به میزان دلخواه
آرامبخش ها و تسکین دهنده های سردرد
یکی از مزایای گرفتن آب میوهها و سبزیجات این است که چون این مواد به شکل مایع وارد بدن میشوند، حجم زیادی از مواد مغذی آنها تقریباً بلافاصله وارد جریان خون شده و ویتامینها و مواد معدنی به بدن میرسد؛ مواد غذایی که به طور طبیعی حاوی کلسیم و منیزیم میباشند، برای آرام کردن سردردها، بهخصوص میگرن، مفید هستند و موجب کاهش فشارهای عصبی، تنشها و اسپاسمهای آزاردهنده میشوند. شروع روز با نوشیدن یک لیوان آبمیوه طبیعی به هنگام صرف صبحانه، میتواند شما را برای تمام روز سرحال، بانشاط و آرام نگه دارد؛ زیرا شما مواد مغذی ضروری و مفید را برای بدن فراهم کردهاید.
اگر نمیتوانید از محصولات لبنی استفاده کنید، بهتر است از سایر شیرهای استاندارد مانند شیرسویا (Soya milk)، استفاده نمایید. شیرسویا برای سردردهای ناشی از تغییرات هورمونی مفید است. برای بعدازظهر خود نیز میتوانید چند عدد هویج را آب گرفته و برای تنوع و تغییر در مزه و طعم آن، با آب یک عدد سیب مخلوط و نوش جان کنید. این نوشیدنی برای آرام کردن سردردهای ناشی از پرخوری و یا مصرف بیش از حد مواد غذایی چرب و شیرین بسیار مناسب است؛ زیرا خاصیت پاکسازی و سمزدایی دارد و چند دقیقه پس از نوشیدن این آبمیوه، احساس تازگی و نشاط خواهید کرد و سردردتان تسکین مییابد.
آرامبخش شیرین
مواد لازم برای ۴ نفر
موز ۱ عدد
شیرسویا ۲۰۰ میلیلیتر
تخم آفتابگردان ۱ قاشق غذاخوری
عسل ۱ قاشق چایخوری
روشتهیه
تمام این مواد را در مخلوطکن با یکدیگر مخلوط کرده و معجونی شیرین و تسکیندهنده به دست آورید و آن را جرعه جرعه نوش جان کنید. فراموش نکنید حتماً از شیرسویا استفاده نمایید؛ زیرا شیرهای حیوانی (شیر گاو و گوسفند) به تحریک حملات میگرنی و ایجاد سردرد کمک میکنند. میزان مواد این معجون میتواند مطابق سلیقه و ذائقه شما تغییر کند. میتوانید در آخر دو الی سه عدد توتفرنگی یا کمی تمشک و یا حتی تخم آفتابگردان را که سرشار از کلسیم و منیزیم است، به این معجون اضافه کرده و دانهها را زیر دندان خود حس کنید.
آب سبزیجات (Veg. Delight)
مواد لازم برای ۴ نفر
هویج ۱۰۰ گرم
کلم۶۰ گرم
چغندر ۶۰ گرم
شاهی ۳۰ گرم
جعفری ۳۰ گرم
دانه کنجد ۱ قاشق غذاخوری
روشتهیه
تمام مواد را با یکدیگر ترکیب و نوش جان کنید. این معجون سرشار از ترکیبات انرژیزای طبیعی بوده و برای رفع خستگی و سردردهای ناشی از آن بسیار مفید است.
نوشیدنی مسکن و آرامبخش
مواد لازم
کلم بروکلی ۱۰۰ گرم
اسفناج ۱۰۰ گرم
کرفس ۱۰۰ گرم
جوانه یا آرد گندم ۱ قاشق چایخوری
فلفل قرمز تازه یکچهارم یک عدد
روشتهیه
تمام این مواد را در مخلوطکن یا آبمیوهگیری بریزید و خوب با یکدیگر مخلوط کنید؛ سپس معجون به دست آمده را جرعه جرعه بنوشید تا اثربخشی بهتری داشته باشد. مصرف این معجون هنگام شروع یک سردرد عصبی، به آرام کردن آن بسیار کمک میکند. در صورت عدم دسترسی به فلفل قرمز تازه میتوانید مقدار کمی پودر فلفل قرمز یا زنجبیل به آن اضافه کنید. مواد مغذی موجود در این معجون در آرامش بخشیدن به شما پس از یک روز کاری سخت بسیار مفید است. از طرفی، جوانه گندم موجود در این معجون به خاطر داشتن ویتامینهای B، موجب آرام شدن اعصاب میگردد.
آبمیوه (Apple and Apricot Alleviator)
مواد لازم برای ۴ نفر
شیرسویا ۱۲۰ میلیلیتر
برگه زردآلو ۶ عدد
سیب ۱ عدد
روشتهیه
برای تهیه این آبمیوه، برگه زردآلو را شب قبل در کمی آب سیب خیس کرده و روز بعد آن را با آب سیب و شیرسویا مخلوط کنید. ترکیب به دستآمده به علت داشتن زردآلو، حاوی آهن و به خاطر شیرسویا حاوی ویتامین و کلسیم فراوانی است. شما میتوانید بنا به میل و سلیقه خود از سایر میوهها نیز استفاده نمایید؛ به عنوان مثال انجیر خشک را که در آب سیب خیس خورده است، با موز و شیرسویا مخلوط و میل کنید. این نوشیدنی سردردهای ناشی از استرس را تسکین میدهد.
فواید فراوان آب کرفس
برگ کرفس حاوی مقدار قابل توجهیویتامین A ( بتاکاروتن ) است در حالی که ساقه آن منبع ویتامین های B6 ,B2 ، B1،ویتامین C و همچنین پتاسیم ، اسید فولیک ،کلسیم ، منیزیم ، آهن ، فسفر ، سدیم و چند نوع از اسیدهای امینه ضروری است.
هورمون های گیاهی موجود در کرفس به همراه روغن های ضروری آن نه تنها طعم معطری به کرفس می دهند، بلکه در کنار بقیه املاح و ویتامین ها کرفس را به معجونی تبدیل می نمایند که در حقیقت می تواند داروی هر دردی باشد.
آب کرفس و پوست و مو
از آن جایی که کرفس سرشار از انواع ویتامین ها از جمله ویتامین آ، ب و ث می باشد و در آن املاح نیز به مقدار زیاد نهفته است می تواند مکمل خوبی برای زیبایی پوست و مو نیز باشد.
شما با نوشیدن یک لیوان آب کرفس فقط دو یا سه روز در هفته نه تنها می توانید بهسلامتی قلب، معده و روده های تان کمک کنید بلکه اگر این کار برای شما مثل یک عادت شود علاوه بر سلامتی اندام های مهم درونی خود به شادابی و جوان نگه داشتن پوست و موی تان نیز کمک کرده اید و اثرات مفید آن را در همان روزهای اول خواهیددید.
ویتامین C و انواع ویتامین های B موجود در آب کرفس برای از بین بردن جوش ها و لکه ها و کلسیم موجود در آن سبب رشد وترمیم مو و ناخن ها خواهد شد و علاوه بر آن آب کرفس میل تان را به خوراکی هایشیرین و انواع شیرینی ها که عامل مهمی در جوش زدن و ایجاد لکه ها خواهند بود کم کرده و شما را در داشتن پوستی بدون جوش و سالم و زیبا یاری خواهد کرد.
آب کرفس و فشار خون :
تحقیقات نشان می دهد مصرف روزانه آب کرفس به مدت یک هفته ، تاثیر فوق العاده ای روی پایین آوردن فشارخون خواهد داشت. آب کرفس مُدر است؛ پتاسیم و سدیم موجود در آب کرفس تنظیم کننده های قوی مایعات بدن هستند و به تولید ادرار کمک می کنند و بدن را از وجود مایعات اضافی خلاص می کنند.
ماده شیمیایی Phthalides موجود در کرفس سبب آرامش بافت ها و ماهیچه های بدن و عروق می گردد و نرمی و انعطاف مخصوصی به آن ها می دهد. به همین جهت خون به آسانی در عروق گردش کرده و به تمام بافت ها می رسد. در ضمن این ماده شیمیایی سبب کاهش ترشح هورموناسترس در بدن نیز می شود.
جالب این که در موقع مصرف مداوم آب کرفس فشار خون در حد طبیعی باقی می ماند و بیشتر از آن کاهش نمی یابد که خود یکی از شگفتی های طبیعت این سبزی است.
آب کرفس و سرطان :
طبق یافته های محققان در دانشگاه نیو جرسی ، کرفس دارای ترکیباتی است که از پخش سلول های سرطانی پیشگیری می کند و دارای ترکیبی به نام استیلنیک (acetylenic) است که رشد سلول های تومور را متوقف می کند.
از طرفی به گزارش نچرال نیوز ، لوتئولین(Luteolin) که به مقدار اندکی در نعناع وجعفری وجود دارد به میزان قابل ملاحظه ای در کرفس وجود دارد که با دارا بودنآنتی اکسیدان قوی می تواند صدمات ناشی از تخریب سلولی را جبران کند.
آب کرفس حاوی هشت گروه از مواد ضد سرطان است.
آب کرفس و التهاب مفاصل :
آب این گیاه در موارد التهاب مفاصل و انقباض عضلانی ماهیچه استفاده می شود و همچنین سختی التهابات در بیماری هایی مانند آسم و آرتروز را کاهش می دهد. از طرفی دانشمندان اعلام کرده اند که کرفس با تأثیر فوق العاده خود می تواند بر مغز که هسته دستگاه عصبی است ، تأثیر گذاشته و سیستم ایمنی بدن را تقویت کند ؛ بدین ترتیب تورم و درد در نواحی مختلف بدن که حاکی از عملکرد نا موفق سیستم دفاعی است کاهش می یابد و بیماری هایی مانند نقرس و تورم های مفصلی نیز خفیف تر می شود.
Polyacetylene موجود در کرفس و آب کرفس پر قدرت ترین ماده شیمیایی ضد التهاب بدن است و می تواند عوارض و دردهای مفاصل به خاطر روماتیسم یا آرتروز ، آسم ، نقرس و ناهنجاری های ریوی را کاهش دهد.
در یک بررسی جالبی بر روی آب کرفس معلوم شده که ماده شیمیایی Luteolin می تواند شروع و عملکرد عوارض التهاب را که در مغز سرانجام می گیرد کنترل و خنثی کند و در نهایت بدن را در برابر بروز التهاب محافظت کند.
آب کرفس و کلسترول :
تحقیقات نشان داده اند که وجود ترکیب شیمیایی در کرفس ، به نام بوتیل فتالید(Butylphthalide) باعث کاهش سطحکلسترول بد خون (LDL) می شود.
آب کرفس و بی خوابی :
این سبزی به خاطر داشتن روغن های طبیعی و ضروری و املاح و ویتامین ها و هورمون های گیاهی سبب نوعی آرامش در بدن می شود و سیستم مغز و اعصاب را تسکین می دهد. به همین جهت خوردن کرفس به افرادی که دچار عوارض کم خوابی و بی خوابی هستند توصیه می شود.
آب کرفس و کنترل وزن :
با مصرف روزانه آب کرفس ، ولع خوردن شیرینی جات ، از بین می رود. به عبارت دیگر طبیعت این سبزی به علت تمام نعمت های موجود در آن بر روی هورمون اشتها و گرایش به مواد قندی اثر گذاشته و در نهایت از زیاد شدن وزن بدن جلوگیری می کند.
آب کرفس و سنگ های مجاری ادراری :
مصرف آن به شدت به افراد در گیر با سنگ کلیه و سنگ های مجاری ادراری توصیه می شود.
آب کرفس از بین برنده ی قوی سموم بدن و به دنبال آن شکستن و حذف سنگ ها در بدن می شود.
آب کرفس و یبوست و هضم غذا :
برای این که به روده های خسته و پیر کمک شود ، توصیه می شود که هر روز یک لیوان عصاره کرفس مصرف شود. از این طریق روده به روش طبیعی تخلیه می شود. دقت داشته باشید که در آبگیری حتما برگ ها را همیشه مصرف نمایید.
آب کرفس به علت داشتن املاح و ویتامین ها و همچنین فیبر با کیفیت بالا از بروزیبوست جلوگیری می کند و حرکت روده ها را تنظیم می کند ، در این صورت مصرف مقداری کرفس به همراه وعده های غذایی می تواند موجب بالا رفتن قدرت هضم و جذب غذا شده و مقدار زیاد تری از مواد غذایی موجود در رژیم غذایی را از طریق جدار روده وارد سیستم خون و لنف کرده تا در سوخت و ساز پیچیده آن ها در سلول ها موثر باشد.
سلامت غذای نذری
نذر کردن به مناسبتهای مذهبی متعدد با فرهنگ دینی ما رابطه ای مستحکم و طولانی مدت دارد.محرم از ایامی است که نذرهای زیادی در آن ادا میشود. بیشتر این نذریها به صورت طبخ غذا و پخش آن در میان مردم انجام میشود. با توجه به اینکه این غذاها بین افراد زیادی توزیع میشوند، در صورت رعایت نکردن اصول بهداشتی میتوانند سبب گسترش بیماریهای واگیردار و یا مسمومیتهای غذایی بین مصرفکنندگان شوند.
در صورتی که با اجرای موارد ساده میتوان با تهیه غذای سالم چه از نظر بهداشتی و چه از نظر تغذیهای به حفظ سلامت کسانی که این غذاها توسط آنها مصرف میشود توجه نشان داد و از این طریق نذر خود را به معنی واقعی ادا کرد. توجه به این مورد به خصوص هنگامی که این ایام در فصول گرم سال قرار میگیرند مهمتر است. از سوی دیگر بیماریهای غیرواگیر شایع مانند بیماریهای قلبی‑عروقی در جامعه میتوانند تحت تاثیر مصرف این غذاها قرار بگیرند.
مناسبترین ظروف برای توزیع غذاهای نذری، ظروف یکبار مصرف با پایه گیاهی و تجزیه پذیر و در درجه بعد ظروف سلولزی هستند و استفاده از مابقی ظروف یکبار مصرف برای توزیع غذاهای سرد بلامانع است. مطابق اعلام اداره استاندارد، وجود مونومرهای آزاد در ظروف یکبار مصرف PVC عامل خطرناکی برای سلامتی انسان میباشد. مونومرها واحدهای سازنده پلیمرها هستند، پلیمرها خنثی بوده و مشکلساز نیستند، اما اشکال کار در این است که معمولا در فرایند تهیه پلیمرها مقداری مونومر باقی میماند. اگر درون این ظروف آب جوش یا غذای داغ مانند آش ریخته شود، مونومرهای سمی و یا مواد پلاستیکی «لایزر» که به منظور جلوگیری از شکنندگی در اینگونه ظروف به کار میروند آزاد شده و وارد بدن میشوند که میتوانند با تحریک و تاثیر بر آنزیمها و سلولهای بدن، منجر به بروز سرطانهای مختلف و عوارض ناگوار در مصرف کننده شوند.
در همین راستا وزارت بهداشت مردم را به رعایت اصول و نکات بهداشتی زیر در نذری دادن دعوت کرده است که به صورت خلاصه به آنها اشاره میشود:
- توزیع مواد غذایی پخته شده فقط به صورت گرم و تازه صورت پذیرد و در تهیه غذا از روغن با ترانس پایین و ترجیحاً مایع و نیز نمک یددار تصفیه شده استفاده شود.
- در طبخ غذاها تا حد امکان از چربی و قسمتهای چرب گوشت استفاده نشود، برای مثال از دنبه در طبخ خورشها استفاده نگردد. شیرین کردن زیاد شربتها و نوشیدنیها از جمله مواردی است که برای مبتلایان به بیماریهای مزمنی چون بیماریهای قلبی‑عروقی ممکن است مشکلاتی را به وجود بیاورد؛ به خصوص اینکه اعتقاد مردم نسبت به متبرک بودن این غذاها باعث میشود که در بسیاری از موارد افراد یاد شده، پرهیز غذایی خود را در این مورد بشکنند و رژیم معمول خود را در این روزها انجام ندهند. ظروف طبخ غذا در سلامت غذا بسیار موثر هستند و باید سعی شود از ظروف مسی استفاده نگردد. انواع ظروف استیل گزینه سالمی برای طبخ غذا هستند.
- دام و طیور مورد مصرف را از مراکزی تهیه کنید که تحت نظارت مراکز بهداشتی هستند.
- روغن مورد نیاز را تنها از انواع روغن مایع (روغن مایع معمولی و روغن مایع مخصوص سرخ کردن) خریداری نمایید.
- سنگ نمک اغلب دارای ناخالصیهای زیادی است که برای کبد و کلیه زیانآور میباشد، بنابراین نمک مورد نیاز را تنها از انواع نمکهای یددار تصفیه شده تهیه کنید.
- در مورد تهیه غذا، تا حد امکان از سرخ کردن غذاها اجتناب نمایید. در مواردی که نیاز به سرخ کردن مواد غذایی وجود دارد، فقط از روغن مایع مخصوص سرخ کردن استفاده کنید. تا حد امکان از مصرف دنبه گوسفند برای سرخ کردن مواد اولیه خودداری نمایید.
- به طور کلی غذاها را به صورت کم چرب تهیه کنید، مثلاً پوست و چربی مرغ یا چربی قابل رویت گوشت را پیش از طبخ جدا نمایید.
- از مصرف زیاد روغن در تهیه غذاها خودداری کنید. استفاده از غذاهای آبپز و یا کبابی در این مورد بهتر است.
- در پخت مرغ و انواع گوشت چه به صورت آبپز و چه به صورت کبابی دقت نمایید که کاملا پخته شوند تا از انتقال بیماریهای واگیر جلوگیری به عمل آید.
- برای تهیه انواع خورشها، سبزیهای مصرفی از قبیل کدو، بادمجان، کرفس و سبزی قورمه را با روغن کم و به مدت کوتاه تفت دهید.
- در طبخ کباب کوبیده از گوشت کم چرب استفاده کنید و توجه داشته باشید که تمام قسمتهای آن به طور یکنواخت مغزپخت شوند.
- از آنجا که نقش مهم و موثر سبزیها در پیشگیری از ابتلا به بیماریهای قلب و عروق، سرطان، بیماریهای گوارشی و غیره به اثبات رسیده است، غذاهای مختلفی که حاوی سبزی هستند، طبخ نمایید، به عنوان مثال تهیه غذاهایی مثل لوبیاپلو، باقلاپلو، شویدپلو، عدس پلو، استامبولی و … به منظور افزایش مصرف انواع سبزی و حبوبات توصیه میشود.
- در صورت استفاده از حبوبات و مواد اولیه ای که امکان وجود سنگ در آنها هست، یا از انواع پاک شده استفاده نموده و یا آنها را به دقت پاک کنید.
- از تهیه انواع سالاد حاوی سس زیاد اجتناب نمایید.
- با توجه به نقش نمک در افزایش فشار خون، از حداقل مقدار نمک در طبخ غذاها استفاده کنید.
- آبگوشت را به صورت پرچرب تهیه ننمایید.
- از استفاده زیاد از شکر در تهیه شله زرد، انواع شربتها و نذریهای شیرین خودداری کنید.
- به جای قند و شکر برای مصرف چای از کشمش و خرما استفاده نمایید. چنانچه نذر شما توزیع شیر است، از شیرین کردن آن خودداری کنید.
- به مقدار مورد نیازتان غذای نذری دریافت نمایید. از دریافت مقادیر بیشتر از نیاز که در نهایت مجبور به دور ریختن آن میشوید، خودداری کنید.
- باقیمانده غذاها را در یخچال و سردخانه نگهداری نمایید و از گرم کردن چندباره آنها خودداری کنید.
- آشها از بهترین غذاهایی هستند که به عنوان نذری تهیه میشوند، البته به شرط اینکه یک وجب روغن روی آنها نباشد!
- سعی کنید توزیع میوه را هم به عنوان یکی از مواد غذایی که میشود نذر کرد در نظر بگیرید.
- چنانچه برای سرو غذا، چای و نوشیدنی از ظروف یکبار مصرف استفاده مینمایید، به بهداشتی بودن آنها توجه کنید.
خنک و دوست داشتنی
بستنی از جمله دسرهای مورد علاقه همه افراد در گروههای سنی و جنسی متفاوت است که به ویژه در فصل تابستان و فرا رسیدن روزهای گرم سال تمایل فراوانی برای مصرف آن وجود دارد.
تاریخچه بستنی
احتمالاً آبمیوه سرد شده در بسیاری از کشورهای جهان از جمله چین از ۳۰۰۰ سال پیش شناخته شده و طبق اطلاعات موجود، رومیهای قدیم از برف کوهها برای سرد کردن آبمیوه استفاده میکردهاند. از آن تاریخ تا قرن هجدهم میلادی، مدارک زیادی در دست نیست، تا اینکه مارکوپولو اطلاعاتی در زمینه ساخت نوعی بستنی میوه ای از شیر منجمد را همراه خود از چین آورد. این روش در ونیز مورد استفاده قرار گرفت و سپس در سرتاسر دنیا گسترش یافت. درمورد تاریخچه ورود بستنی به ایران، گفته شده در سال آخر سلطنت ناصرالدین شاه ساختن بستنی در ایران متداول شد. بستنی ابتدا به صورت سنتی و دستی با عنوان «بستنی زعفرانی» تهیه میشد. این بستنی درون ظرفی(بشکهای) دو جداره درست میشد؛ به این صورت که درون جدار داخلی شیر، خامه، شکر، ثعلب و زعفران، و در جدار بیرونی یخ و نمک ریخته میشد؛ سپس بشکه را مرتباً تکان میدادند تا بستنی تهیه شود. اما امروزه این صنعت توسعه فراوان یافته و تقریباً در تمام جهان، بستنی به صورت صنعتی تهیه و مصرف میگردد.
آیا بستنی میتواند جایگزین مناسبی برای شیر باشد؟
قبل از پاسخ به این سوال باید گفت هر نصف لیوان بستنی (البته بدون خامه، انواع مغز و ژله)، کالری تقریبا مساوی با یک لیوان شیر دارد. یعنی به هرحال در گروههای غذایی، نصف یک لیوان بستنی معادل یک واحد لبنیات در نظر گرفته میشود. در صورتیکه از نظر میزان کلسیم، نصف لیوان بستنی در مقایسه با یک لیوان شیر به مراتب کمتر بوده(یک سهم از شیر ۲درصد چربی حاوی ۳۰۰ میلی گرم کلسیم است، در حالیکه یک سهم از بستنی ۸۵ میلی گرم کلسیم دارد)، بنابراین
«بستنی یک خوراکی پر کالری است که کلسیم زیادی ندارد»
با این حال پایه لبنی بستنی این امکان را ایجاد میکند تا نقطه شروع خوبی برای تولید یک محصول غذایی با ارزش تغذیهای مناسب باشد. از جمله راههای افزایش خواص تغذیهای بستنی میتواند شامل موارد زیر باشد:
غنی سازی محصول با مواد مغذی
حذف یا جایگزینی اجزای سازندهای که اثر منفی دارند (مانند شکر).
غنیسازی محصول با اجزایی با قابلیت فعالیت زیستی (بیواکتیو) مانند پروبیوتیکها، پره بیوتیکها و…
خصوصیات بستنی
بستنی یک ماده خوراکی خوشمزه، سلامت بخش و نسبتاً ارزان است. ۷۰ گرم بستنی (به عنوان یک وعده خوراکی متوسط) تقریبا ۱۳۰ کیلوکالری انرژی تولید می کند. بسته به نوع بستنی مواد تشکیل دهنده آن متفاوت است و ارزش غذایی بستنی به ارزش غذایی مواد اولیهای که در ساخت بستنی مصرف میشوند بستگی دارد، اما آنچه مسلم است شیر و شیرین کننده (اغلب شکر) پایه اصلی این میان وعده لذیذ هستند. بستنی بسته به نوع مواد تشکیل دهنده آن و فرد مصرف کننده آن ممکن است مفید یا مضر باشد.
بستنی برای بالغینی که اضافه وزن دارند و چاق هستند یا استعداد زیادی برای چاقی دارند توصیه نمیشود. همچنین برای کودکان زیر سه سال نیز مناسب نیست، چرا که هم ذائقه آنها به طعم شیرین را متمایل میکند و هم باعث پوسیدگیهای شدید دندانی میشود. در نتیجه می توان گفت بهتر است به کودکان شیر یا ماست بدهیم که هیچ افزودنی ندارد، کالری آن پایینتر است و مواد مغذی بیشتری نیز دارد، اما اگر کودکی از خوردن شیر امتناع میکند میتوان به او بستنی وانیلی یا حتی کاکائویی (نصف لیوان) داد، اما دادن بستنی های میوهای و سنتی که مقدار شیر آنها بسیار پایین است توصیه نشده و نمیتوان آنها را منبعی برای تامین کلسیم به حساب آورد.
البته مصرف متعادل بستنی برای افرادی که اضافه وزن شدید ندارند ضرر ندارد، و چه بسا گاهی بعنوان یک میانوعده از بسیاری از تنقلاتی چون انواع چیپس، پفک و شکلات بسیار بهتر است. بستنی به دلیل وجود شیر، حاوی مواد معدنی و ویتامینهایی چون فسفر، منیزیم، روی، آهن و ویتامینهای A ،D ،B12 و B2 است و پروتئین فراوانی نیز دارد. همچنین به دلیل سدیم کم بعنوان دسر در رژیمهای با محدودیت سدیم مناسب است و چنانچه حاوی مغزها و میوههای طبیعی باشد، میتواند ویتامینها و مواد مفید دیگری را نیز در بر بگیرد.
امروزه یخچال بستنی فروشیها مثل یک جعبه مداد رنگی است که بیش از بیست نوع بستنی با طعم و رنگ متفاوت را با عنوان بستنی میوه ای عرضه میکنند. اگر بستنی واقعا با میوه تهیه شده باشد، باید قطعات میوه در آن دیده شود. رنگهای غلیظ در بستنیها، مطمئنا از منابع گیاهی گرفته نشدهاند، چرا که رنگهای گیاهی چنین شدت و طیفهایی ندارند.
به همین دلیل در خرید بستنی های میوهای بخصوص برای کودکان باید دقت بیشتری داشت. مصرف مکرر رنگهای مصنوعی یکی از تهدید کنندههای مهم سلامتی است. علاوه بر این برخی افراد نسبت به این مواد حساسیت دارند.
انواع بستنی و میزان کالری آنها
امروزه تنوع بستنیها آنقدر زیاد شده که هرکس با هر ذائقهای میتواند بستنی دلخواه خود را بیابد. برخی از بستنیها و میزان کالری هر کدام در جدول زیر ذکر شده است:
شیر ۱ لیوان(۲۴۰ گرم) ۱۱۰ کیلوکالری
بستنی ساده ۱۰۰ گرم ۱۹۰ کیلوکالری
بستنی میوه ای ۱۰۰ گرم ۳۰۰ کیلوکالری
بستنی سالار ۱۰۰ گرم ۲۰۰ کیلوکالری
بستنی عروسکی ۱۰۰ گرم ۲۶۰ کیلوکالری
بستنی کیم ۱ عدد ۱۵۰ کیلوکالری
پس می توان گفت:
بستنی های شکلاتی و میوه ای تراکم کالری بیشتری دارند.
در میان انواع بستنی، نوع وانیلی پیشنهاد میگردد، زیرا با خوردن آن احتمال دریافت رنگ یا هر افزودنی دیگر کمتر خواهد بود.
کسانی که لاغر هستند، کمتر شیر و لبنیات مصرف میکنند و از همه مهمتر بچههای بدغذا میتوانند بعد از مصرف غذای اصلیشان یک کاسه کوچک بستنی میل کنند.
آیا افراد دچار عدم تحمل لاکتوز میتوانند بستنی بخورند؟
جالب است بدانید حدود ۶۰ درصد از مردم سراسر دنیا نمیتوانند محصولات لبنی را به راحتی مصرف کنند و این مشکل اغلب بین جوامع آفریقایی و آسیایی رواج دارد. این افراد بدلیل کمبود آنزیم لاکتاز (آنزیم هضم کننده لاکتوز) نسبت به لاکتوز(قند شیر) عدم تحمل نشان میدهند. در این صورت ممکن است دچار نفخ یا در شرایط بدتر دچار اسهال شوند. اینگونه افراد اغلب در خوردن شیر و بستنی مشکل دارند. اما خوردن پنیر و ماست برایشان راحتتر است. البته عدم تحمل درجات متفاوتی دارد و ممکن است برخی افراد بتوانند میزان کمی از شیر یا بستنی را تحمل کنند. با این حال یک وعده بستنی در مقایسه با یک فنجان شیر برای این افراد قابل تحملتر است.
بستنیهای رژیمی
امروزه بستنیهایی در بازار یافت میشوند که بدون شکر هستند و بجای آن از شیرین کنندههای طبیعی مثل استویا (نام گیاهی است که از برگ، گل، ساقه و ریشه آن پودر سفید رنگی استخراج میشود که شیرینی آن در حدود ۲۰۰ تا ۳۰۰ برابر شکر است) و یا موادی چون ایزومالت (مادهای که به دلیل کالری و شاخص گلایسمیک پایین مشکل افزایش وزن را در پی نخواهد داشت و همچنین بر روی قند خون نیز اثر افزایشی ندارد) استفاده میشود. بر اساس تحقیقات، این مواد نسبت به شکر تأثیر بسیار کمتری روی قند خون و افزایش وزن میگذارند و به دلیل طبیعی بودنشان خطرات شیرین کنندههای مصنوعی را ندارند.
سردرد ناگهانی با خوردن بستنی
گاهی افراد به دلیل خوردن بستنی در هوای گرم تابستان دچار یک سردرد آنی و ناراحت کننده در قسمت پیشانی خود میشوند. مطالعات نشان میدهند هنگامی که یک خوراکی سرد (مثل بستنی، آب یخ، یخ و…) در هوای گرم با سقف دهان و ته گلوی انسان تماس پیدا میکند، موجب بروز سردرد ناگهانی می شود. دلیل آنهم گشاد شدن ناگهانی عروق خونی مغز است. راه حل این مسئله این است که باید بستنی را آرام و ترجیحا با قسمت جلویی دهان خورد. البته این نوع سردرد نیاز به درمان ندارد و خود به خود خوب میشود.چند تمرین برای سلامت کمر
اگر میخواهید از شر کمردرد خلاص شوید، چند حرکت کششی انجام دهید تا عضلات کمرتان تقویت شود. هر حرکت را چند بار تکرار کنید و هر روز به تعداد دفعات حرکتها بیفزایید. اگر از آسیب دیدگی کمر و یا سایر موارد مربوط به سلامت آن مطمئین نیستند، قبل از انجام این حرکات با پزشک مشورت کنید.
انعطافپذیری پایین کمر
A) روی سطح زمین دراز بکشید، زانوها را خم کنید و کف پاها را روی سطح زمین قرار دهید.
B) به کمر خود قوس دهید و پایین کمر را بالا بیاورید. دستها را روی قفسه سینه بگذارید.
C) پنج ثانیه در این وضعیت بمانید و دوباره به حالت اول خود بازگردید.
این حرکت را تا پنج بار تکرار کنید و کمکم به تعداد دفعات انجام آن بیفزایید؛ به طوریکه بعد از چند روز به ۳۰ بار برسد.
حرکت کششی کمر
A) به پشت روی زمین دراز بکشید و زانوها را به سمت شکم خم کنید؛ ولی کف پاها روی سطح زمین باشد. از هر دو دست استفاده کرده، یکی از زانوها را بالا و به سمت قفسه سینه بکشید. B) حدود ۱۵-۳۰ ثانیه در همین وضعیت بمانید و بعد به حالت قبلی خود بازگردید و حرکت با پای دیگر را تکرار کنید. C) دوباره به موقعیت A بازگردید و حالا حرکت را با هر دو پا بهطور همزمان انجام دهید. حرکت را تا سه بار تکرار کنید (سه بار صبح، سه بار ظهر).
حرکت پُل
A) روی زمین به پشت دراز بکشید. شانهها و سر خود را به حالت ریلکس روی زمین بگذارید و شکم خود را سفت کنید.
B) کمر، کفل و لگن خود را به صورت صاف از سطح زمین بلند کنید؛ به طوریکه از قسمت زانوها تا شانهها یک خط صاف به صورت ایجاد شود.
C) این حرکت را به اندازه سه بار نفس کشیدن طولانی انجام دهید و بعد به حالت اول باز گردید.
این حرکت را تا پنج بار هر روز تکرار کنید و کمکم تعداد دفعات آن را به ۳۰ بار برسانید.
حرکت کششی، چرخشی کمر
A) به پشت روی زمین دراز بکشید، زانوها را خم کنید و کف پاها را روی سطح زمین قرار دهید. B) شانهها را به آرامی روی زمین قرار داده و زانوهای خود را در حالت خم شده به یک سمت بچرخانید. C) حدود ۵-۱۰ ثانیه در همین وضعیت بمانید و مجدداً به وضعیت قبلی باز گردید. D) حالا حرکت را در سمت مخالف تکرار کنید.
این حرکت را دو تا سه بار تکرار کنید (ترجیحاً صبحها و ظهرها).
حرکت کششی کمر و شکم
روی دستها و زانوها قرار بگیرید و به آرامی کمر و شکم خود را از وسط به سمت پایین (کف زمین) خم کنید. حالا به آرامی پشت و کمر خود را حالت قوسی شکل بدهید؛ گویی شکم و پایین کمرتان را به سقف نزدیک میکنید. به حالت قبلی خود بازگردید.حرکت را تا پنج بار دو نوبت در روز تکرار کنید.
حرکت چرخشی کمر در حالت نشسته
روی یک صندلی بدون دسته بنشینید و پای راست خود را روی پای چپ بیندازید. آرنج دست چپ را با کمی فشار روی قسمت بیرونی زانوی راست بگذارید و کمی به سمت راست خود بچرخید. ۱۰ ثانیه در همین وضعیت بمانید و حرکت را تکرار کنید. اینبار بدن را به سمت چپ بچرخانید. این حرکت کششی را ۳-۵ بار و روزی دو نوبت تکرار کنید.
حرکت کشش پشت بازو شانه
یک بازو را بلند کنید و آنرا به صورت خم شده پشت سرتان بگذارید.
دست دیگر را روی آرنج دست خود بگذارید تا در حین کشیدن بازو و شانهها کمکتان کند.
۱۵-۳۰ ثانیه در این وضعیت بمانید؛ بعد استراحت کرده و مجدداً با دست دیگر این حرکت را تکرار کنید.
حرکت کششی شانهها
نشستن و ایستادن به مدت طولانی باعث آسیب دیدن عضلات میشود. برای کاهش این دردها بهتر است هر روز برخی حرکات کششی شانه را انجام دهید:
یک دست را زیر آرنج دست دیگر بگذارید.
آرنج دست خود را بکشید؛ به طوریکه دستها از قفسه سینه عبور کند. موقع کشیدن، بدن خود را نچرخانید.
۱۵-۳۰ ثانیه در همان وضعیت بمانید؛ سپس ریلکس کرده به آرامی به وضعیت قبلی بازگردید و دوباره حرکت را تکرار کنید.
کشش قفسه سینه
برای کشش عضلات قفسه سینه دستها را پشت سر خود قرار دهید.
شانهها را از قسمت پشت به هم نزدیک کنید و ۱۵-۳۰ ثانیه در همان وضعیت کششی بمانید. سپس استراحت کنید و به حالت اول برگردید
۶ تمرین برای شکم و پهلوها
حرکت اول: انجام این حرکت تأثیر زیادی در آب شدن قسمت بالایی شکم دارد. ماهیچه شکم، ماهیچه بزرگی است که تقریباً از پایین قفسه سینه شروع میشود و تا لگنچه کلیوی ادامه دارد. وقتی که بخشی از ماهیچه را ورزش میدهید، روی بخشهای دیگر ماهیچه نیز اثر میگذارد و تمام ماهیچه را به فعالیت وا میدارد. هر چه دستهایتان را بیشتر بکشید، به شکمتان فشار بیشتری وارد میشود و حالت حرکت بهتر خواهد شد.
۱- روی تشک دراز بکشید و دستها را درست پشت سر خود کنار هم جفت کنید و بکشید. دستها به موازات گوشها باشند و بازوها مماس بر گوشها. ۲- شکم خود را منقبض و سر و شانهها را کمی از سطح زمین جدا کنید و بالا ببرید. ۳- به هیچ وجه به گردن خود فشار نیاورید. دستها را صاف نگه دارید. اگر احساس میکنید به گردنتان فشار وارد میشود و در آن ناحیه احساس درد دارید، یکی از دستها را پشت سر به حالت تکیهگاه قرار دهید و دست دیگر را صاف بکشید. ۴- این حرکت را ۱۲- ۱۶ بار تکرار کنید. ۵- برای ایجاد فشار بیشتر میتوانید از یک دمبل سبک نیز استفاده کنید و دمبل را در دستهایتان نگاه دارید.
حرکت دوم :این حرکت، یکی از آرامشبخشترین حرکات یوگا است که باعث میشود تمام اعضای بدنتان استراحت کند و به آرامش برسد. در این حرکت دستها از سمت جلوی بدن کشیده میشوند و به این ترتیب عضلههای پشت کمر کش میآیند. به وسط کمر و کپل، فشار وارد آمده و عضلات این قسمتها به حرکت بیشتر وادار میشوند. ۱- از دستها و زانوهایتان شروع کنید. دستها را کنار هم جفت کرده و مماس با گوشها به سمت بالای سر بکشید. کف دستها روی سطح زمین قرار بگیرد. ۲- اگر دوست دارید، زانوها را از هم فاصله دار و آنها بیشتر روی زمین پهن کنید تا احساس راحتی بیشتری داشته باشید. ۳- سر را به حالت ریلکس روی سطح زمین بگذارید و طوری تمرکز کنید که تمام فشارها و تنشها از بدنتان خارج شود. ۴- دستها را به صورت صاف بالای سر بگیرید و کف دستها را روی زمین بگذارید. برای چند ثانیه نفس خود را حبس کنید. ۵- این حرکت را هر چند بار که خواستید، تکرار کنید تا به آرامشی که میخواهید، برسید.
حرکت سوم : یک حرکت مفید دیگر برای عضلات شکم. در این حرکت پاها عمود بر بدن هستند. به شکم فشار بیشتری وارد میشود و عضلات آن را محکمتر میکند. ۱- روی سطح زمین دراز بکشید، پاها را به صورت کشیده و عمود بر بدن به سمت بالا ببرید و به صورت ضربدری کنار هم قرار دهید. ۲- سر را از زمین جدا کنید و برای راحتتر انجام دادن این کار دستها را کنار سر قرار دهید. دقت داشته باشید که هیچ فشاری به گردنتان وارد نشود. ۳- شکم را منقبض و شانهها را از زمین به طور کامل جدا کنید؛ طوری که انگار میخواهید چانهتان را به پاها نزدیک کنید (حالتی شبیه حرکت دراز نشست). ۴- پاها را در یک موقعیت ثابت نگاه دارید و این حرکت را یک تا سه سِت به اندازه ۱۲- ۱۶ بار تکرار کنید.
حرکت چهارم :این حرکت شبیه حرکت گوساله و برای کشش ماهیچههای ساق پا بسیار مناسب است. عضلهای در پایین معده قرار دارد که سُلوِز (Soleus) نامیده میشود و این حرکت برای کشش این عضله بسیار مفید است. ۱- روی زمین زانو بزنید. پای چپ جلو قرار بگیرد و درست مابین دستها باشد. ۲- به آرامی بدن را به سمت جلو بکشید و در همین حال به کف پای چپ فشار وارد کنید. ۳- پاشنه پای چپ لازم نیست حتماً در تماس با کف زمین باشد. میتوانید با تکان دادن بدن پاشنه پا را از سطح زمین جدا کرده و دوباره روی آن قرار دهید. ۳۰- ۴۰ ثانیه در این وضعیت بمانید و بعد همین حرکت را با پای راست انجام دهید.
حرکت پنجم :این حرکت شباهت زیادی به حرکت دراز و نشست دارد؛ با این تفاوت که فقط پاشنه پا با زمین تماس پیدا نمیکند. همین حالت باعث میشود که به ماهیچههای ناحیه شکم فشار بیشتری وارد شود و از این لحاظ تأثیر بیشتری روی سفت شدن و زیباتر شدن عضلات پهلوها و شکم خواهد داشت. ۱- به پشت دراز بکشید، زانوها را خم کنید و دستها را به نرمی کنار سر قرار دهید. ۲- پاها را کمی خم کنید و به سمت شکم بیاورید. سر را از زمین بلند کنید؛ طوری که همراه آن شانهها نیز از زمین بلند شوند؛ ولی به گردن فشار نیاید. ۳- سعی کنید با دستها گردن را به سمت جلو هل ندهید فقط به آرامی سر خود را همراهی کنید. ۴- پاشنه پاها روی سطح زمین قرار بگیرند. حرکت را یک تا سه ست و به اندازه ۱۲- ۱۶ بار تکرار کنید.
حرکت ششم : آیا میخواهید بدانید که کدام حرکت برای کوچکتر و سفتتر کردن عضلات شکم و پهلوها موثر است؟
این حرکت، شبیه حرکت دو چرخه است و تمام چربیهای اضافی کمر و شکم را آب میکند و باعث تقویت عضلات آنها میشود. در ضمن، از ستون فقرات نیز محافظت میکند. حرکت دوچرخه برای ماهیچههای شکم، حرکتی فوقالعاده است. روی زمین دراز بکشید . قسمت پایین کمرتان در تماس با سطح زمین باشد. دستها را در کنار سر بگذارید زانوها را به اندازه زاویه ۴۵ درجه بالا بگیرید و در همان حالت شروع کنید به دوچرخه زدن. بازوی چپ خود را کمی بالا بیاورید و در حین حرکت آرنج دست چپ را به زانوی سمت راست بچسبانید و بعد برعکس آرنج راست را به زانوی سمت چپ. در حین انجام حرکت به آرامی و خونسردی کامل نفس بکشید. ۱- روی زمین دراز بکشید و با نوک انگشتان دست کمی به اطراف سر فشار بیاورید. ۲- زانوها را به ترتیب به قفسه سینه نزدیک کرده و شانهها را از زمین جدا کنید؛ بدون آنکه به گردنتان فشار زیادی وارد شود. ۳- پای چپ را صاف نگاه دارید و در همان حالت کمی بالاتنه خود را به سمت راست متمایل کنید. آرنج چپ را به زانوی راست بچسبانید. ۴- جای دستها و پاها را عوض کنید. پای راست را صاف نگه دارید و نیمتنه بالای خود را به سمت چپ متمایل کنید. حالا آرنج دست راست را به زانوی پای چپ بچسبانید. ۵- این حرکت (پدالزدن) را یک تا سه سِت و هر دفعه ۱۲-۱۶ بار تکرار کنید
تغذیه برای زانوها
همه ما ممکن است گاهی در زانوهایمان احساس درد کنیم که ممکن است ناشی از علتهای سادهای مثل انجام نادرست حرکات باشد، اما اگر شدت این درد زیاد باشد و تکرار شود باید حتما مورد بررسی قرار گیرد. درد زانو اگر به یکباره پیش آمده و شدید باشد احتمالا ناشی از آسیب است و دردهای مزمن و پیشرونده معمولا به دلیل بیماریهای زمینهای ایجاد میشوند.
برخی مکملهای تغذیهای ممکن است در زانو دردهای حاد ناشی از آسیب، به ترمیم بافت کمک کنند. نقش تغذیه در زانو دردهای مزمن پررنگتر است و نیاز به تغییرات رژیم غذایی و مشاوره تغذیه دارد که در ادامه در اینباره صحبت خواهیم کرد.
علل زانو درد:
اگرچه زانودرد مزمن مشکل شایع سالمندان است، اما ممکن است حتی در جوانان نیز مشاهده شود. اصلیترین علت مرتبط با تغذیه در این مشکل، ابتلا به استئوآرتریت است، اما علتهای دیگری مثل ضعف ماهیچههای پا، چاقی، نقرس، مشکلات استخوانی و آسیبهای فیزیکی هم در بروز آن موثرند. برخی از این عوامل اثر همافزایی دارند و به علاوه یکدیگر را نیز تشدید میکنند.
به عنوان مثال چاقی در بروز استئوآرتریت موثر است و استئوآرتریت با ایجاد محدودیت حرکتی موجب چاقی میشود و وجود همزمان آنها موجب تشدید چندباره زانودرد میشود.
استئوآرتریت یک اختلال پیشرونده است که شامل تحلیل غضروفها همراه با التهاب موضعی میباشد و ارتباط مستقیم با سطح موادی دارد که بیانگر التهاب هستند. نمایانگرهای التهاب مثل پروستاگلاندینها، سیتوکینها و نیتریک اکسید در بیماران مبتلا به استئوآرتریت افزایش مییابند که ممکن است برای کاهش التهاب از داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی مثل پروفنها استفاده شود که عوارض متعددی مثل زخم معده ایجاد میکنند.
هر چند استفاده از این داروها در برخی موارد اجتناب ناپذیر است، اما استفاده از مواد غذایی که حاوی منابع ویتامینهای C و E، کاروتنها، فلاوونوئیدها، کوئرسیتین و ژنیستین هستند میتواند نیاز به این داروها را کاهش دهد. البته عوامل تغذیهای زیادی در بروز زانو درد به ویژه انواع مرتبط با استئوآرتریت مورد بررسی قرار گرفتهاند که در ادامه بیان میشوند.
وزن خود را کنترل کنید:
اضافه وزن و چاقی در خط اول تهدید کنندههای سلامت قرار دارد و در ایجاد اکثر بیماریها از جمله درد زانو نقش دارد. پر واضح است که چاقی موجب افزایش وزن میشود بویژه اینکه زانوها بیشترین بار ناشی از اضافه وزن را تحمل میکنند. به علاوه، چاقی موجب ایجاد واکنشهایی در بدن میشود که بروز بیماریهای التهابی نظیر استئوآرتریت را افزایش میدهند، بنابراین تنظیم برنامه غذایی برای داشتن وزن سالم بهترین درمان زانو درد در اکثر افراد است. پیروی از یک رژیم غذایی مناسب، علاوه بر کمک به کاهش وزن با تامین مواد مغذی مورد نیاز و ممانعت از دریافت غذاهای مضر مثل گوشتهای فرآوری شده و چربیهای اشباع موجب بهبود بیماری نیز میشود. بخش ضروری همه برنامههای کاهش وزن، فعالیت بدنی منظم است که معمولا در افراد مبتلا به درد زانو نادیده گرفته میشود. معمولا این افراد به دلیل درد ناشی از حرکت، فعالیت بدنی خود را کاهش میدهند، اما باید توجه داشت که ورزش مناسب و زیر نظر متخصصین به کاهش بیماری کمک نموده و همچنین با قویتر کردن ماهیچهها کمک زیادی به بهبود این بیماری میکند.
غذاهای مناسب انتخاب کنید:
برخی غذاها حاوی آنتیاکسیدانها و مواد ضدالتهابی دیگری هستند که در کاهش درد زانو موثرند. به طورکلی مصرف غذاهای سالم مثل غلات کامل، میوهها و سبزیهای تازه، ماهیها و لبنیات به بهبود این مشکل کمک میکند. برخی مواد غذایی اثر ویژهای در کاهش درد زانو دارند که به اختصار در موردشان صحبت خواهیم کرد:
سیر و پیاز:
این دو ماده غذایی که ضد میکروب هستند، در کاهش بروز همه عفونتها موثرند و دردهای مرتبط با عفونت را کاهش میدهند. به علاوه حاوی ترکیبی به نام دی آلیل سولفید هستند که در کنترل متالوپروتئینازهای خارج سلولی موثرند. این آنزیمها در تغییر و خرابی مفاصل مشارکت میکنند و بنابراین به زبان سادهتر مصرف سیر و پیاز موجب کاهش آسیب مفاصل میشود. همچنین کوئرستین که در پیاز، انگورقرمز و سیب یافت میشود، در کاهش زانو درد مفید است.
سنجد:
سنجد دارای خواص آنتیاکسیدانی بوده و سرشار از مواد معدنی و ویتامینها است. این ماده غذایی به دلیل خواص آنتیاکسیدانی و ضدالتهابی خود در درمان بسیاری از بیماریها بویژه بیماریهای قلبی- عروقی و دردهای استخوانی موثر است. در طب سنتی نوشیدن شیر گرم به همراه پودر سنجد برای کاهش درد زانو توصیه میشود.
روغن زیتون:
روغن زیتون خواص ضدالتهابی دارد و مصرف شکلهای خوراکی آن باعث کاهش مشکلات مفصلی میشود. همچنین ماساژ زانو با روغن زیتون به ویژه اگر گرم باشد در کاهش درد موثر است. در طب سنتی ماساژ زانو با روغن زیتون همراه زردچوبه و یا خردل توصیه شده است.
مـاهــی:
ماهیها به خصوص ماهیهای چرب منابع ویتامینD و اسیدهای چرب امگا-۳ هستند که هر دو برای کاهش دردهای مفصلی توصیه شدهاند. ماهیهای کوچک مثل ماهی کیلکا را میتوان با استخوان مصرف کرد که در این صورت منبع سرشار کلسیم هم خواهند بود.
سویا و آووکادو:
مطالعات متعددی حاکی از اثر مصرف این دو ماده غذایی در کاهش دردهای مفصلی هستند. اثرات مفید سویا ناشی از اسیدهای چرب مفید و نیز ترکیبات شبه هورمون زنانه بوده که ممکن است از پوکی استخوان نیز پیشگیری کنند. همچنین ایزوفلاوونهای سویا اثرات ضدالتهابی نیز دارند.
اگر به شیر حساسیت دارید یکی از بهترین انتخابها استفاده از شیر سویا به ویژه انواع غنی شده آن است. اضافه کردن فرآوردههای سویا به رژیم غذایی اثرات مفید متعددی مثل کاهش خطر بیماریهای قلبی- عروقی و برخی سرطانها را نیز در بردارد. البته زنانی که قصد بارداری دارند و زنان باردار باید در استفاده شکلهای دارویی آن احتیاط کنند و مصرف آن در زنان مبتلا به سرطان سینه باید با مشورت پزشک باشد.
برای مصرف مکملهای غذایی با تیم درمان مشورت کنید:
اگرچه دریافت مواد مغذی از طریق غذاها عموما بهتر از مصرف مکملها است، اما در برخی افراد ممکن است نیاز به دریافت مکملهای غذایی باشد. شایان ذکر است که همواره مصرف مکمل باید با تجویز تیم درمان باشد.
روغن ماهی و امگا-۳:
در ابتدا باید یادآور شویم که مکمل روغن ماهی تفاوت عمدهای با مکمل امگا-۳ دارد. روغن ماهی علاوه بر امگا-۳ حاوی ویتامینهای A و D نیز هست، به همین دلیل مصرف آن باید حتما زیر نظر متخصص باشد. قبل از تجویز این مکمل در سالمندان باید وضع ویتامین A بررسی شود و مصرف آن در زنان باردار مجاز نیست. مکمل امگا-۳ فقط حاوی این اسیدچرب است که ممکن است از ماهی و یا دیگر منابع آن تهیه شده باشد. این مکمل به دلیل اثرضدالتهابیاش در زانودرد مورد توجه قرار گرفته است. در خرید مکملهای تهیه شده از ماهی توجه کنید که بدون جیوه باشد. منابع غذایی اسیدهای چرب امگا-۳ ، ماهیهای چرب، سویا، کلزا و مغزها هستند.
ویتامین D و کلسیم:
این مکملها عمومیترین مکملهای مصرفی در سالمندان هستند و اثرات مفیدی در سلامتی آنها دارند. در مبتلایان به زانودرد که بالای ۶۰ سال سن دارند و یا مبتلا به پوکی استخوان هستند، مصرف این مکملها توصیه میشود. بهترین منبع غذایی کلسیم لبنیات کمچرب و سپس سبزیجاتی مثل کلم، شلغم و براکلی، لوبیای سویا، بادام و کنجد است. ویتامین D در زرده تخممرغ و ماهیهای چرب یافت میشود، اما در بیشتر مردم مقدار دریافت آن از طریق غذا ناکافی است. همانطور که میدانید این ویتامین با قرارگرفتن در معرض نورخورشید در پوست ساخته میشود و بنابراین ۱۰ تا ۱۵ دقیقه تماس پوست صورت و دستها با نور خورشید تامین کننده مقدار کافی این ویتامین میباشد.
ویتامین C:
ویتامین C در ساخته شدن غضروفها نقش اساسی دارد، بنابراین احتمال اثر مثبت مصرف مکمل آن در کاهش درد زانو مطرح شده است. همچنین بالا رفتن سطح این ویتامین در خون موجب کاهش التهاب شده و با بروز آرتریت روماتوئید رابطه عکس دارد. این ویتامین جذب کلسیم را افزایش میدهد و بنابراین در کاهش پوکی استخوان هم موثر است. البته اگرچه مکمل ویتامینC در دردهای مفصلی توصیه شده، اما اثر مثبت آن هنوز ثابت نشده است. منابع غذایی آن شامل میوهها و سبزیجات تازه به ویژه مرکبات است.
ویتامینهای گروه B:
مصرف مکمل ویتامینهای گروه B، به ویژه B1 در دردهای مفصلی مورد بررسی قرار گرفته است. اگرچه برخی مطالعات حاکی از کاهش درد بوده که به اثر این ویتامینها در سیستم عصبی نسبت داده میشود، اما اظهارنظر قطعی نیاز به مطالعات بیشتر دارد.
گلوکزآمین و کندروئیتین:
گلوکزآمین یک آمینوساکارید محلول در آب و کندروئیتین یک پلی مر دی ساکاریدی است که هر دو از ترکیبات طبیعی غضروف انسان هستند. این مکمل رایجترین مکمل برای دردهای مفصلی است که ادعا شده از تحلیل غضروفها جلوگیری کرده و متابولیسم غضروف را تحریک میکند. بهترین فرم آن ترکیبات سولفاته آن است که حداکثر زیست دسترسی را دارد، اما احتمال مداخله آن با داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی وجود دارد و همچنین ممکن است مشکلات تنفسی را تشدید کند. به علاوه، گلوکزآمین اثر نامطلوبی بر حساسیت انسولین دارد و بنابراین در بیماران دیابتی و احتمالا فشارخون بالا باید با احتیاط مصرف شود.
s-آدنوزیل متیونین SAMe:
ترکیبی است که در بدن از متابولیسم کبدی متیونین ایجاد می شود. ادعا شده که اثرات کاهش درد مشابه داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی دارد و عوارض آن نیز به نسبت آنها کمتر است. گفته میشود که این مکمل موجب کاهش درد و التهاب مفصل شده و حرکت را بهبود میدهد. این مکمل در افسردگی و سندرم خستگی مزمن هم تجویز میشود.
ادویههای مفید را به غذا اضافه کنید:
اثر برخی ادویهها هم در کاهش زانو درد مورد توجه قرار گرفته است. برخی از آنها از طریق خوراکی و برخی از طریق جلدی موثرند. ادویههایی مثل آویشن، ریحان، گشنیز و بابونه ممکن است در کاهش عوارض زانودرد موثر باشند. اگرچه اثر آنها هنوز ثابت نشده، اما با توجه به اینکه اضافه کردن این موادغذایی به صورت چاشنی به غذاها اثر ثابت شدهای در بهبود کلی سلامت دارد، اضافه کردن آنها به عنوان طعمدهنده به ویژه جایگزینی آنها با موادغذایی مضری مثل سسهای چرب و روغنهای مضر توصیه میشود. یکی از مضرترین ادویههای مصرفی ما که باید از غذاها حذف شود نمک است. درست است که بدن ما نیاز به دریافت ۶ گرم نمک در روز دارد، اما دریافت غذایی ما به ویژه از طریق موادغذایی آماده آن قدر بالا است که نیازی به اضافه کردن نمک نیست. نمک از چندین راه موجب تشدید درد زانو میشود که اصلیترین آنها افزایش دفع کلسیم است. زنجبیل و زردچوبه توجه ویژهای را در درمان دردهای مفصلی به خود جلب کردهاند و حتی اشکال دارویی آنها هم تهیه شده که در ادامه در مورد آنها صحبت میشود.
زنجبیل:
امروزه اثر زنجبیل در بسیاری از بیماریها از جمله دردهای مفصلی مورد توجه قرار گرفته است. زنجبیل ریشهای است که طبع گرم داشته و خواص آنتیاکسیدانی آن نیز مورد توجه قرار گرفته است. زنجبیل به صورت کپسول، پودر و یا ژلههای جلدی در دسترس است. به هرحال برای مصرف آن حتما با پزشک خود صحبت کنید، زیرا مصرف آن در برخی افراد به ویژه افرادی که داروهای آنتیاکسیدانی و یا رقیق کننده خون مصرف میکنند ممکن است خطرآفرین باشد، همچنین افراد مبتلا به فشارخون بالا و بیماری قلبی- عروقی باید در مصرف آن احتیاط کنند. زنجبیل به عنوان ادویه به بسیاری از غذاها و شیرینیها اضافه میشود. اضافه کردن آن به سبزیجات بخارپز طعم خوبی ایجاد میکند. نوشیدن یک فنجان شربت زنجبیل قبل از خواب در درمان دردهای مفصلی موثر دانسته شده، این شربت با اضافه کردن یک قاشق سوپخوری عسل و یک قاشق زنجبیل به یک فنجان آب جوش تهیه میشود.
زردچوبه:
در طب سنتی برای درمان زانو درد، از ضمادهای جلدی زردچوبه استفاده میشود. دانشمندان امروزه معتقدند که احتمالا خواص ضدالتهابی زردچوبه موجب کاهش عوارض آرتریت روماتوئید میشود. البته خواص ضد درد و ضدمیکروبی آن هم میتواند موثر باشد. امروزه شکل دارویی آن با نام کورکومین curcumin هم تهیه شده و در بازار موجود است، اما مصرف آن به ویژه مقدار مصرفی در روز باید توسط پزشک تعیین شود. نکته دیگر در مورد زردچوبه نحوه اضافه کردن آن به غذا و نحوه نگهداری آن است، زیرا نور و حرارت ممکن است ترکیبات موثر آن را کاهش دهد.
در مصرف نوشیدنیها دقت کنید:
دریافت آب کافی موجب کاهش زانودرد می شود که ممکن است از طریق کمک به دفع مواد زاید ایجاد کننده درد و مهمتر از آن کاهش خشکی زانو باشد. یکی از راههای افزایش دریافت مایعات، مصرف نوشیدنیهای مفیدی مثل چای سبز است. چای سبز سرشار از آنتی اکسیدانها است که موجب کاهش التهاب میشود. در عوض مصرف برخی نوشیدنیها مثل انواع کربناته باید محدود شود، زیرا با کاهش چگالی استخوان ممکن است موجب تشدید زانو درد شوند.
روزه از دید طب سنتی
روزه داری عبارت است از حذف کامل یا بخشی از غذاها و نوشیدنیهای مصرفی در طول روز که تقریباً در تمام ادیان از جمله اسلام به آن تاکید شده است. ماه رمضان در فرهنگ دینی ما اهمیت خاصی دارد و برای تمام مسلمانان فرصتی است که در آن به تهذیب نفس، توبه و دوری از گناه بپردازند. در این ماه هر فرد میتواند میزان اراده و توانایی خود را در امساک و خویشتن داری مورد ارزیابی قرار دهد.روزهداری علاوه بر اثرات مثبتی که بر روح و نفس انسان دارد، به شرطی که در آن به اصول تغذیه متعادل و متنوع توجه شود، میتواند در تامین سلامت جسم نیز نقش موثر داشته باشد. دراین ماه نیز مثل تمامایام سال توصیه میشود که از یک برنامه غذایی مناسب شامل همه گروههای اصلی غذایی پیروی گردد و تنها تفاوت آن با سایر ماهها تغییری است که در زمان صرف وعدههای غذایی پیش میآید. در ماه رمضان وعدههای غذایی شامل افطار، شام، سحری و دو میان وعده است که در فواصل بین آنها خورده میشود.
روزه در واقع بهداشت کامل جسمی و شستشوی احشاء داخلی است روزهداری باعث ایجاد جسمی تازه و خالی از سموم میشود. به اعتقاد بسیاری از اطباء، انواع بیماریها از تجمع زیادی غذا در معده و روده که هضم کندی دارد آغاز میشود و تنها راه درمان روزه است. بقراط و فیثاغورث به مردم زمان خود نوعی از روزهداری را که شامل پرهیز از غذا بود، توصیه میکردند. در تاریخ طب سنتی ایران نیز تمام حکما، بر نقش روزه و پرهیزهای متناوب در پیشگیری و مداوای انواع بیماریها سفارش نمودهاند. در اثر عمل روزه گرفتن بدن تمام سموم خود را برای حفظ سلامتی خود، دفع میکند. اخیرا در کشورهای اروپایی، بیمارستانهایی افتتاح شده که از طریق روزه بسیاری از بیماریها را معالجه میکنند.
پزشکان سنتی عقیده دارند فایده بزرگ کم خوردن و پرهیز نمودن از غذا در یک مدت کوتاه آن است که چون معده حدود ۱۱ ماه پر از غذا بوده است در مدت یک ماه روزهداری مواد غذایی خود را دفع میکند. همچنین کبد هم برای حل باقیمانده غذای جمعشده در معده صفرای خود را تخلیه میکند. تمام دستگاه گوارش در این مدت استراحت میکنند. روزه یعنی کم خوردن و کم آشامیدن در مدت معینی از سال که بهترین راه حفظ تندرستی است و طب قدیم و جدید هر دو به آن اعتقاد دارند.
اگر بپذیریم که سهم کمی از غذایی که میخوریم برای حیاتمان کافی است و با بقیه اضافه آن در واقع پزشکان امرار معاش میکنند (نظر یکی از دانشمندان طب سنتی) و با توجه به نقایصی که طب جدید در حوزه تغذیه با آن روبرو است اهمیت دادن به آموزههای دینی و سنتی گذشتگان بیشتر روشن میشود. امروزه به وضوح ثابت شده است که خصوصاً روشهای نادرست تغذیه عامل بسیاری از مرگ و میرها است. در پاسخ به افراد ناآگاهی که روزه را برای بدن مضر میدانند و دائماً از سختی آن در ماههای گرم سال شکایت دارند تنها کافی است بگوییم طبق تحقیقات جدید انجام شده مشخص شده است که روزه مقاومت سلولهای مغزی را به هیپوکسی و حالاتی که در سکته مغزی رخ میدهد افزایش داده و نقش مؤثری در پیشگیری از بیماریهای مغزی داشته و مثلا روند آلزایمر را کند میسازد.
چرا سی روز روزه می گیریم
امروزه در مکاتب مختلف بدلایل گوناگونی اغلب چند روز متفاوت در ماه یا روزه گرفتن در روزهای مشخص توصیه میشود . اما چرا در دین ما توصیه به سی روز شده است؟ طبق نظر دانشمندان در این دوره در ترکیب خون هیچ تداخلی ایجاد نمیشود و به عبارتی تغییری در آن حاصل نمیشود. همانطور که میدانیم خون یکی از عناصر چهارگانه مهم از طب سنتی در سلامت انسان است و هرگونه تغییری در ترکیب آن نشانه آغاز بیماری است. براساس علم امروزی هم ذخایر گلیکوژن کبدی و ذخایر چربی بدن برای تأمین نیاز یک ماه بدن به تنهایی کافی است. بنابراین هیچ مشکلی از جهت کم خوردن غذا برای بدن به وجود نخواهد آمد.
رمضان در تابستان:
با مصادف شدن ماه مبارک رمضان با فصل تابستان و گرمای هوا، تشنگی و خطر کم آبی بدن یکی از مشکلات احتمالی خواهد بود که در این مورد باید به مقدار مایعات دریافتی در فاصله بین افطار تا سحر توجه کرد. آب بهترین نوشیدنی برایاین زمان است که باید به آرامی و کم کم در فواصل بین وعدهها نوشیده شود. به غیر از آن، انواع شربتهای خانگی بصورت رقیق و کم شیرین مثل شربت آبلیمو، خاکشیر به همراه گلاب یا سایر عرقیات گیاهی، آبمیوههای طبیعی، میوههای آبدار (مثل هندوانه، طالبی، خربزه و…)، سبزیهای تازه و آبدار (مثل خیار، گوجه فرنگی، کاهو و…) انتخابهای خوبی برای رفع عطش خواهند بود. نوشیدن چای غلیظ، قهوه (مخصوصاً با شکر یا قند زیاد) و نوشابههای گازدار در وعده سحری سبب افزایش دفع آب بدن از ادرار و تشنگی بیشتر در طول روز میگردداهمیت وعده سحر
در ادعیه گذشتگان ما توجه زیادی به مصرف وعده سحر شده است. دعاهای مخصوص این زمان خود نشاندهنده اهمیت آن در روند روزه است. هر کدام از ما خاطرات سحریهایی که همه افراد خانواده دور هم و سر یک سفره جمع میشدیم را به خاطر داریم. اما امروزه متاسفانه کوچک شدن خانوادهها و اجبارهای کاری باعث چشم پوشی از سحری خوردن شده است. شاید در زمانهایی که روزها کوتاهتر هستند حذف وعده سحری مشکلی به دنبال نداشته باشد اما در روزههای فعلی که طول روزهداری حدود ۱۶ تا ۱۷ ساعت در روز میرسد حذف وعده مهم سحری توان و طاقت فرد را کاهش داده و سردرد و افت قند خون را در طول روز برای او به دنبال دارد. مسأله مهم دیگر خوابیدن با شکم پر بعد از سحر است زیرا باعث سوءهاضمه و مشکلات گوارشی میشود. حکمت روزه، تنظیم اعمال حیاتی بدن و دفع اخلاط فاسده از بدن است. با خوابیدن بعد از سحری با شکم پر، نه تنها کمکی به سیستم گوارشی خود ننمودهایم که فشار روی معده خود را مضاعف کردهایم. بعلاوه در این ماه، نیاز به شادابی و نزدیکتر شدن به خدا داریم. با شکم پر خوابیدن باعث کسلی و خمودگی ما در روز بعد میشود و فرصت بازسازیمان را از دست میدهیم. بهترین وقت خوابیدن هنگامی است که هضم معدی انجام گرفته و غذا از دهانه معده عبور کرده باشد
غذای مناسب سحر
همانطور که گفتیم وعده سحر بسیار مهم است. حتی اگر به سبکی وعده صبحانه باشد نباید حذف شود. سعی کنید از غذاهای خشک مثل کوکو و کتلت در سحر اجتناب کنید چون در طول روز بسیار تشنه میشوید. مصرف شیر ولرم با خرما، انواع میوه یا آب آن، یا یک صبحانه مختصر بهترین انتخاب برای وعده سحر هستند. حتماً در سحر از لیموترش به همراه آب استفاده کنید تا بوی بد دهان شما در طول روز از بین برود. توصیه میشود از غذاهای چرب و سرخشده کمتر استفاده کنید زیرا این غذاها سودازا هستند و در ماه رمضان که بدن خود دچار خشکی میشود این خشکی را تشدید میکنند. انواع نوشابهها، آبمیوهها و بادمجان سرخشده سودازا هستند. استفاده از شربتهای گیاهی مثل شربت گل سرخ و گل بنفشه به پاکسازی بدن کمک میکنند.
در پایان یادآوری میکنیم که به اعتقاد بسیاری از اطباء انواع بیماریها از غذاهای زیادی که از معده میگذرد و تحلیل نمیرود، سرچشمه میگیرد و تنها راه درمان روزه است. پس با رعایت رژیم صحیح و پرهیز از پرخوری (چون بالاخره حکمت روزه گرسنگی کشیدن و استراحت اندامهای داخلی است) بهترین و بیشترین سود را از روزه خود بگیریم
سحری وعده پر اهمیت :
برای
پیشگیری از ضعف، گرسنگی شدید، افت قند خون، سردرد و کاهش تمرکز در طول زمان روزهداری،
به هیچ وجه وعده سحری را حذف نکنید. در این وعده میتوان یک صبحانه مغذی و کامل
میل کرد. برایاین منظور مصرف متعادل از انواع مواد غذایی مثل نانهای تیره و
سبوسدار، پنیر کم نمک، گردو یا بادام، شیر، خامه، عسل، خرما، تخم مرغ و چند عدد
میوه تازه و آبدار توصیه میشود. سحری میتواند شبیه یک ناهار سبک و کم حجم شامل
مقداری نان یا برنج، کمی گوشت یا مرغ پخته و کم چرب، سالاد و چند عدد میوه تازه و
آبدار باشد. به یاد داشته باشید که دریافت پروتئین زیاد سبب افزایش دفع آب بدن از
طریق ادرار شده و تشنگی بیشتر را در زمان روزهداری بدنبال خواهد داشت، پس از
خوردن مقدار زیادی گوشت مخصوصاً بشکل چرب و سرخ شده در سحری اجتناب نمایید.
راهنمای افطار و شام:
خوردن
چند لقمه کوچک در زمان افطار، باعث کاهش حس گرسنگی و ولع در وعده شام میشود. چند
ساعت بعد از افطار، یک شام سبک و کم حجم، میتواند درصد مناسبی از نیاز به مواد
مغذی را تامین نماید. غذاهایی مثل برنج یا نان به همراه مقداری از انواع خوراک یا خورشهای
سنتی و کم چرب، مقداری سالاد، سبزی خوردن و ماست شیرین، برای این وعده مناسب
خواهد بود. توصیه میشود که مصرف نانهای تیره و سبوسدار را جایگزین سایر انواع
کرده و به جای برنج سفید از برنج پخته شده با حبوبات (عدس، ماش و لوبیا چشم بلبلی)
یا سبزی (سبزی پلو، شوید یا گشنیز) استفاده کنید.
پرخوری در افطار ممنوع :
افطار وعدهای است که بلافاصله در پایان روزهداری و چندین ساعت گرسنگی و تشنگی صرف میشود. در این زمان باید به آرامی شروع به خوردن و نوشیدن کرد و به نوع و حجم غذای مصرفی توجه نمود. خوردن یک استکان آب جوشیده ولرم، چای کم رنگ و یا شیر گرم به همراه خرما یا یک قاشق عسل انتخاب خوبی برای شکستن روزه میباشد و بدنبال آن چند لقمه کوچک نان، پنیر و گردو به همراه میوههایی مثل انگور، طالبی و هندوانه و یا مقدار کمی سوپ، آش سبک، فرنی یا شیر برنج برای این وعده کافی است. پرخوری در زمان افطار سببایجاد حس سنگینی، دل درد، نفخ و سایر مشکلات گوارشی خواهد شد.
چند پیشنهاد برای وعده افطار:
به هنگام افطار ابتدا روزه خود را با چای یا شیر گرم و خرما یا کشمش باز کنید، سپس به طور متناوب در طی هفته میتوانید مقداری نان و پنیر و سبزی و گردو یا شامی یا انواع کوکو و یا چند قاشق فرنی یا شیربرنج به آرامی میل کنید. پیش از احساس سیری دست از خوردن بکشید، زیرا بعد از ۲۰ دقیقه کاملا احساس سیری ایجاد میشود.
شام تا سحر :
بهتر است بعنوان دسر بعد از شام از ۳ تا ۴ واحد میوههای تابستانی استفاده کنید. نوشیدن آب را در فاصله شام تا سحر (حداقل به میزان ۳ لیوان) فراموش نفرمایید.
مواد غذایی فید برای پیشگیری از یبوست :
استفاده از غذاهای حاوی فیبر شامل انواع میوه و سبزی، نان سبوسدار، نخود سبز، کدومسمایی، بلغور، اسفناج و سایر گیاهان مثل برگ چغندر، میوههای خشک مخصوصاً گلابی، آلو، انجیر و بادام برای پیشگیری از یبوست و احساس دیرتر گرسنگی در طی روز توصیه میشود.
بوی بد دهان در ماه مبارک رمضان:
برخی از روزه داران در این ایام دچار بوی بد دهان می شوند اما نمی دانند علت آن چیست و چگونه می توان با آن کنار آمد.
در اصطلاح پزشکی بوی بد دهان را halitosis می نامند. علل بروز این عارضه را می توان به دو دسته تقسیم کرد؛ دسته اول علل موضعی هستند که منظور همان بیماری های مربوط به دهان و لثه است و دسته دوم علل سیستماتیک هستند که شامل بیماری هایی مانند دیابت، ناراحتی های کلیوی یا سیگار کشیدن می شود. با آگاهی نسبت به عوامل موضعی بوی بد دهان، روزه داران می توانند باآگاهی از ایجاد آن جلوگیری کنند. بد نیست بدانید درون دهان گونه های مختلف باکتری زندگی می کنند و موادی مانند آمونیاک و سولفید ها را که موجب ادامه زندگی باکتری ها می شوند، تولید می کنند.
عوامل متعددی در ادامه حیات باکتری ها و در نتیجه بوی بد دهان دخیل هستند که از مهم ترین آنها می توان به مسواک نزدن یا شیوه اشتباه مسواک زدن، زبان آلوده، سوراخ های درون دهان، بیماری های لثه ناشی از استفاده از پلاک ارتودنسی، دندان مصنوعی و غیره اشاره کرد.
بعد از این که عوامل مؤثر در بوی بد دهان را شناختیم، حالا می توانیم برای مقابله با آن در طول ساعات روزه داری چاره ای بیندیشیم. پس از خوردن سحری، لازم است حتماً مسواک بزنیم. (قابل توجه افرادی که بدون سحری روزه می گیرند)، سپس با نخ دندان فضاهای خالی میان دندان ها را که ممکن است باقی مانده غذا درون آن جا بگیرد، پاک کنید. بله، زبان را باید با مسواک تمیز کنید.
از دهان شوی آنتی باکتریال استفاده کنید و بالاخره این که هنگام سحری دو تا سه لیوان آب را، حتماً بنوشید.توجه داشته باشید که وضع ناسالم معده هم می تواند موجب ایجاد بوی بد دهان شود. بنابراین لازم است تا در طول ماه رمضان برای جلوگیری از این عارضه، رژیم غذایی خود را کنترل کنید. شما حتی می توانید یک دهان شوی همراه داشته باشید و در طول ساعات روزه داری به شکلی که آب از گلو پائین نرود، آن را غرغره کنید.
بسیاری از روزه داران در طول روز از مسواک زدن خودداری می کنند و این کار اشتباه است؛ چرا که هیچ مغایرتی میان روزداری و مسواک زدن وجود ندارد. بدن هر یک از ما به عنوان مسلمان باید در ماه رمضان به اندازه ای تمیز و خوش بو باشد که افراد غیرمسلمانی که در کنار ما زندگی یا کار می کنند، به خاطر روزه داری ما را سرزنش نکنند.
ورزش و روزه داری
روزه
داری آیینی است مقدس که در دین اسلا م و بسیاری از ادیان دیگر برای تزکیه روح و
جسم به آن سفارش شده است. در سالیان قبل داده های علمی در خصوص روزه داری و اثرات
آن بر سلا متی اندک و نگرش به روزه در واقع پیروی از فرامین الهی و ادای فریضه و
عبادت بود. در طی سالیان اخیر با کمک محققین علوم پزشکی و تغذیه دانسته های ما از
اثرات روزه داری در سوخت و ساز بدن افزایش یافته و نتایج بررسی ها گواه تاثیرات
مثبت روزه داری بر وضع تغذیه و سلا متی است. البته در هنگام روزه داری نیز می
بایست به نکاتی خاص توجه نمود. زیرا همانطور که در آیات شریفه ۱۸۵-۱۸۳ سوره بقره
ذکر می گردد، در برخی افراد بهتر است روزه گرفته نشود، نظیر:
سالمندان و مسافران.
در واقع می توان افراد را در خصوص نحوه ادای فریضه روزه و برنامه غذایی ایشان در
ماه مبارک رمضان به سه گروه تقسیم نمود:
۱– افرادی که دوره های مربوط به رشد و بلوغ خویش را پشت سر گذاشته اند. این
افراد که اغلب جوانان و میانسالا ن در دو گروه جنسی را شامل می شود، بدون هیچ
مشکلی و با بکارگیری توصیه های تغذیه ای می توانند فریضه روزه را ادا نمایند.
۲– افرادی که هنوز در دوره های رشد و بلوغ خویش هستند، نظیر نوجوانان یا افرادی
که نیازهای تغذیه ای ویژه ای دارند و می بایست برای تامین نیازهای غذایی خویش در
طی روزه داری از برنامه غذایی خاصی تبعیت نمایند. نظیر ورزشکاران.
۳– سالمندان، بیماران و … که به مصداق آیه شریفه ۱۸۵ بهتر است روزه نگیرند. زیرا
ممکن است به بدن ایشان آسیب وارد گردد.
. در این مقاله تلا ش
داریم تا اصول تغذیه ورزشکاران در ماه مبارک رمضان را بیان نماییم.
الف– ترکیب برنامه
غذایی:
همانطور که در مقالا ت قبلی به دفعات ذکر گردید، ورزشکاران افرادی هستند که به
دلیل انجام فعالیت بدنی، نیاز آنها به اغلب مواد مغذی بیش از افراد کم تحرک است.
لذا یک ورزشکار می بایست با پیروی از یک برنامه غذایی متعادل که حاوی مواد غذایی
گوناگون می باشد، کلیه مواد مغذی مورد نیاز خویش را تامین نماید.
این امر در دوران روزه داری و با توجه به شرایط خاص دریافت غذایی، دقت خاصی را می
طلبد. زیرا یک ورزشکار در طول روز از زمان اذان صبح تا اذان مغرب از مصرف مواد
غذایی پرهیز نموده و از طرف دیگر فعالیت ورزشی خویش را بهتر است به بعد از اذان مغرب
موکول نماید (در ادامه، دلا یل و نحوه آن مورد بحث قرار می گیرد). لذا یک
ورزشکار می بایست توجه داشته باشد که در ابتدای افطار از مصرف زیاده از حد
ترکیباتی نظیر زولبیا و بامیه پرهیز نماید. زیرا این ترکیبات با توجه به قند ساده
زیادی که دارند، اشتهای فرد را کاهش داده و میل او را به مصرف مواد غذایی نظیر
سبزیجات و لبنیات که تامین کنندگان اصلی مواد مغذی هستند، کاهش می دهد. در واقع
اگر روزه داری افراد منجر به کاهش دریافت سبزیجات، میوه ها و لبنیات گردیده و با
افزایش دریافت شیرینی ها همراه باشد، اثرات نامطلوبی را بر وضع تغذیه فرد بر جای
می گذارد.
ب) دریافت انرژی و درشت
مغذی ها:
درشت مغذی ها شامل کربوهیدرات (مواد نشاسته ای)، چربی ها و پروتیین ها، تامین
کنندگان انرژی برای عضلا ت فعال هستند. در حالت عادی عضلا ت ترجیح می دهند از
کربوهیدرات و چربی در فعالیت های ورزشی مختلف برای تامین انرژی استفاده نمایند و
پروتیین ها نقش اندکی در تامین انرژی عضلا ت دارند. لیکن در مواقعی که
کربوهیدرات و چربی در دسترس عضلا ت ناکافی باشد، عضلا ت برای تامین انرژی خویش،
ناچار به مصرف پروتیین خواهند بود. در واقع بدن، پروتیین های ارزشمندی را که در
طی دوره های تمرینات طولا نی تشکیل شده و با توجه به نوع ورزش و تمرینات
ورزشکار، فیبرهای ویژه فعالیت (تند انقباض یا کند انقباض) که در عضلا ت وی تخصص
یافته است را برای تامین انرژی می سوزاند. لذا با توجه به آنکه دو وعده اصلی در
ماه مبارک رمضان (سحری و افطار) ممکن است انرژی مورد نیاز عضلا ت را تامین نکنند،
می بایست در فاصله زمانی صرف افطار تا زمان خواب، از میان وعده هایی استفاده شود
که در آن ها میوه ها و مغزها (پسته، گردو، بادام و …) گنجانده شده باشد. این امر
دسترسی به انرژی، کربوهیدرات و چربی را بیشتر نموده و از تحلیل عضلا نی در طی
روزه داری پیشگیری می نماید.
ج) روزه و تناسب اندام:
بافت چربی اگرچه بافتی فعال و موثر در بسیاری از فرآیندهای متابولیسمی بدن نظیر
ذخیره وسیع انرژی، فرآیندهای کنترل اشتها و … می باشد، لیکن از نظر ورزشکاران،
بافتی است که کاهش درصد آن به افزایش کارآیی آنان کمک می کند. بعنوان مثال در
ورزش هایی نظیر فوتبال کاهش درصد بافت چربی بدن به سرعت حرکات بازیکن کمک می
نماید و یا در ورزش هایی نظیر پرورش اندام، کاهش بافت چربی بویژه چربی زیر پوست
در بهبود ظاهر عضلا ت آنان موثر است. لا زم به ذکر است کاهش بافت چربی، دلیل
اصلی بسیاری از فعالیت های ورزشی با هدف تناسب اندام است.
در طی روزه داری با توجه به آنکه از زمان سحر تا افطار هیچ ترکیب غذایی مصرف نمی
گردد، بدن مجبور به استفاده از ذخایر انرژی خویش بویژه بافت چربی می گردد. در
واقع یک ماه روزه گرفتن در سال، با مصرف بخشی از ذخایر چربی که در طول سال تشکیل
شده، همراه بوده و از فشردگی و انباشت چربی جلوگیری می کند. در واقع روزه داری
ابزاری است ارزشمند جهت رسیدن به تناسب اندام. لذا به ورزشکارانی که قصد کاهش درصد
چربی بدن خویش را دارند، توصیه می گردد با رعایت برنامه غذایی و انجام فعالیت
های ورزشی هوازی، دستیابی به این هدف را تسهیل نمایند.
د) زمان انجام فعالیت
های ورزشی در دوران روزه داری:
وعده های غذایی و دریافت مواد غذایی روزانه ورزشکاران به جز آنکه باید نسبت به
افراد عادی مغذی تر باشد، می بایست از الگوی خاصی که متناسب با زمان انجام
فعالیت های ورزشی و تمرینی است، پیروی نماید. همان طور که می دانید فعالیت
ورزشی در فاصله زمانی خاصی پس از وعده غذایی ممنوع می باشد و طول این دوره زمانی
متناسب با حجم و ترکیبات غذایی مصرف شده در وعده غذایی می باشد. به عنوان مثال هر
چه دریافت چربی در وعده غذایی بیشتر باشد، به دلیل آن که تخلیه آن از معده به
زمان بیشتری نیاز دارد، طول این دوره زمانی افزایش یافته و به حدود ۳ ساعت و بیشتر
می رسد. حال آنکه با مصرف یک غذای سبک که بیشتر از کربوهیدرات و مایعات تشکیل شده
باشد، می توان پس از گذشت حدود ۵/۱ ساعت به فعالیت ورزشی پرداخت.
از
طرف دیگر با توجه به عدم مصرف مواد غذایی در روزه داری، افزایش مصرف انرژی به شکل
فعالیت های ورزشی موجب مصرف پروتیین های عضلا ت می گردد. بنابراین بهتر است که
در فاصله زمانی سحری تا افطار از انجام فعالیت ورزشی سنگین پرهیز شود. بهترین زمان
ورزش در این دوران پس از صرف افطار می باشد. توصیه می گردد ورزشکارانی که می
بایست فعالیت و تمرینات ورزشی سنگینی را در طی ماه رمضان انجام دهند، در وعده
افطار، غذاهای حاوی کربوهیدرات پیچیده (غلا ت) بیشتری میل نموده و تا حد امکان
دریافت چربی خویش در این وعده را کاهش دهند. در واقع در این افراد وعده افطار به
یک میان وعده تبدیل شده و در آن غذاهای سبک میل می گردد تا بعد از حدود ۲- ۵/۱
ساعت ورزشکار بتواند به تمرینات ورزشی خویش پرداخته و پس از پایان تمرینات نیز
وعده غذایی دیگری میل گردد. در واقع این افراد وعده افطار سنگین و حجیم خویش را به
دو میان وعده سبک تقسیم می نمایند.
ه) روزه داری در
ورزشکاران نوجوان:
همانطور که در مقدمه ذکر گردید نوجوانان به دلیل آن که هنوز دوره های رشد و بلوغ
خویش را طی ننموده اند، نیاز به مواد مغذی بیشتری دارند. این شرایط در نوجوانان
ورزشکار تشدید شده و تنظیم برنامه غذایی ایشان را حساس تر می نماید.
لذا با توجه به حساسیت تامین مواد مغذی در این افراد و احتمال بروز صدمات غیر قابل
جبران به رشد این افراد توصیه می شود که با مراجعه به متخصصین تغذیه در دوران
روزه داری، از برنامه غذایی که بر اساس وضعیت رشد و میزان تحرک و نوع فعالیت ایشان
تنظیم شده، پیروی نمایند تا تامین کننده نیازهای غذایی روزانه آنان باشد.
مصرف شیر و لبنیات، میوه و سبزیجات در این افراد اهمیتی خاص دارد.
و) مصرف مکمل های تغذیه
ای در دوران روزه داری:
مکمل های تغذیه ای را
می توان بر اساس هدف از مصرف آنان به دو گروه تقسیم نمود:
۱) مکمل های مواد مغذی:
شامل مکمل های کربوهیدراتی، پروتیینی، انواع مولتی ویتامین ها و
… می باشد، این گروه مکمل ها با توجه به آن که منبعی فشرده از برخی مواد مغذی
هستند، می توانند به تامین نیاز تغذیه ای ورزشکاران در دوران روزه داری کمک
نمایند. البته بهتر است که قبل از مصرف این محصولا ت با مشورت متخصصین تغذیه و یا
طب ورزشی، زمان و میزان مصرف هر یک از آن ها را به طور دقیق تعیین نمایید. فراموش
نکنید دریافت زیاده از حد هر یک از مواد مغذی می تواند با عوارضی همراه باشد که
در مورد برخی مواد مغذی این دریافت زیاده از حد به بروز مسمومیت منجر می گردد.
۲) مکمل های کارافزای
تغذیه ای: این ترکیبات بیشتر با هدف افزایش توان عضلا نی مصرف می
گردند تا تامین نیاز تغذیه ای. از جمله این ترکیبات می توان به کراتین، کافئین و
برخی آمینواسیدها اشاره داشت.
با توجه به آن که در آغاز مصرف بسیاری از این ترکیبات نظیر کراتین یک دوره بارگیری
با دریافت مقادیر زیاد این ترکیبات صورت می گیرد که می تواند جنبه های مختلفی
از متابولیسم بدن به ویژه در خصوص مایعات بدن را تحت تاثیر قرار دهد، لذا بهتر است
آغاز مصرف و بارگیری این مکمل ها را به پس از ماه مبارک موکول نمایید.
البته مصرف سایر ترکیبات نیز اثرات مشابهی را در ابعاد کمتر دارند. به عنوان مثال
کافئین و آمینواسید ها میزان نیاز به مایعات و عطش فرد را افزایش می دهند. پس
توصیه می شود تا حد امکان از مصرف این مکمل ها در دوران روزه داری پرهیز شود.
لیکن در مواردی نظیر دوره نگهدارنده کراتین که با مصرف روزانه ۵ گرم مکمل و
جهت حفظ ذخایر افزایش یافته آن در عضلا ت صورت می گیرد، مصرف مکمل پس از صرف
افطار با بروز مشکلا ت کمتری همراه خواهد بود.
ز) توصیه های تغذیه ای برای دوران روزه
داری:
۱)
در وعده سحری و برای تامین انرژی مورد نیاز عضلا ت برای مدت طولا نی تر، از مصرف
غذاهای حاوی کربوهیدرات پیچیده نظیر غلا ت و حبوبات غافل نشوید. در این وعده بهتر
است از مصرف غذاهای سرخ کرده و غذاهای حاوی ادویه زیاد، پرهیز نمایید.
۲) بهتر است روزه خویش را با مصرف آب گرم و خرما باز نموده و از مصرف آب سرد در
آغاز افطار پرهیز نمایید.
۳) از میان وعده هایی شامل میوه ها و سبزیجات در بین صرف افطار تا قبل از
خوابیدن استفاده نمایید.
من
هم می توانم روزه بگیرم؟
اسلام روزه را برای تمام افرادی که قادر به روزه داری باشند، واجب دانسته و این عمل
شریف برای سایر ادیان نیز گرامی می باشد، ولی عملی که موجب آزار و ضرر به خود یا
دیگران شود نیز پذیرفته نیست زیرا که در دین اسلا م آمده(لا
ضرر و لا ضرار فی الا سلا م). یادآوری می شود که روزه داری می تواند
با حذف چربی های اضافی و جایگزینی چربی های لطیف و تازه به جای انواع سفت شده
قبلی، به تغذیه مناسب کمک شایانی کند. روزه داری حتی در کسانی که لاغر و یا دارای وزن طبیعی هستند نیز به بدن فرصت می دهد تا بدن آن ها این
چربی های قدیمی را بسوزاند و پس از پایان دوره روزه داری، به جای آن ها چربی
تازه و مناسبتری را جایگزین نماید. با این وجود، لا زم به ذکر است که اگر فرد
دارای بیماری لطمه زننده و یا شرایط فیزیولوژیکی خاصی باشد که طبق نظر پزشک، روزه
داری منجر به صدمه به بدن او می شود، روزه داری از نظر دین مبین اسلا م قابل
قبول نیست.
به
عنوان مثال، برخی از کسانی که دیابت دارند، بدلیل تغییرات شدید قند خون ناچار به
رعایت رژیم ویژه هستند که آنان را ملزم می نماید هر چند ساعت یک بار، مقداری غذا
میل کنند و عدم رعایت موازین تغذیه ای لطمات جدی به سلا مت آنان وارد می سازد.
یا افراد مبتلا به بیماری های کلیوی همانند سنگ کلیه، ضروری است که حجم
زیادی مایعات در طی روز بنوشند و یا افراد مبتلا به زخم های گوارشی همانند
زخم معده، باید در مورد نحوه تغذیه خود توجه بسیار زیادی بکنند; همین طور افراد
دارای مشکلا ت قلبی عروقی و فشارخون. به همین دلیل، ضروری است افراد مبتلا
به هر نوع بیماری با پزشک متخصص مربوط به زمینه بیماری خویش، مشاوره و تحت نظر
ایشان اقدام به روزه داری نمایند.
علاوه
بر ابتلا ی به بیماری ها، چنانچه افراد بسیار لا غر و یا مبتلا به سوء
تغذیه بوده و یا جزو افراد در معرض خطر محسوب شوند، باز هم توصیه می شود با متخصص
تغذیه مشاوره نموده و با توجه به توصیه ها اقدام به روزه داری نمایند.
از نظر علم تغذیه ۳ گروه
از انسان ها در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به سوء تغذیه هستند که عبارتند
از:(کودکان
و نوجوانان)، (مادران باردار و شیرده) و نهایتا (سالمندان).
بنا بر قوانین اسلامی، روزه گرفتن برای کودکان خردسال نه تنها ضروری نبوده، بلکه
صحیح نیزنمی باشد. درعین حال، به تغذیه کودکان بزرگتر (۱۲-۹ ساله
) و نوجوانان (۱۸-۱۳ ساله) و فعالیت بدنی آنان در طول روز نیزباید توجه خاص شود;
چرا که دریافت ناکافی مواد غذایی می تواند به رشد و نمو آن ها لطمات جبران
ناپذیری وارد کند. نوجوانانی که دچار وقفه در رشد و یا نمو شوند گاهی با کوتاه
ماندن قد و یا لا غری و یا چاقی بیمارگونه قابل تشخیص هستند; ولی متاسفانه اختلالا
تی که در اثر وقفه نمو در ساختمان دستگاه های بدنی آن ها اتفاق می افتد عموما
قابل رویت نیست. بعنوان مثال دختران بدغذا و مبتلا به سوء تغذیه (حتی
خفیف)، در بزرگسالی بیشتر و سریعتر بیمار گردیده و عموما مبتلا به ضعف و
دردهای بدنی (بویژه سردردهای مزمن)، بیماریهای زنان، سقط و زایمان زود رس و مرده
زایی و خونریزی غیر طبیعی و …. می گردند.
لذا
ساده اندیشی و بی توجهی به وضع تغذیه کودکان و خردسالا ن به هیچ وجه جایز
نیست. فراموش نکنیم که قرآن کریم فرموده هرکس احدی را نجات دهد گویی تمام افراد
عالم را نجات داده و هرکس فردی را به فنا کشاند گویی تمام عالم را فنا کرده و بنابراین هر کس با
رفتار ناصحیح، سلامت خود را به خطر اندازد، خود (و گویی عالمی) را به فنا نزدیک
نموده است. فعالیت شدید که منجر به مصرف انرژی زیاد و همچنین
تعریق فراوان در طی روز شود، چنانچه با تغذیه و آشامیدن مایعات جبرانی همراه
نباشد، می تواند به سوء تغذیه (خفیف تا شدید) منجر گردد. بنابراین به دختران
۱۲-۹ ساله و همچنین به نوجوانانی که حتی در معرض کمترین خطر سوء تغذیه قرار دارند
و به تمام بیماران و حتی افراد به ظاهر سالمی که روزه داری منجر به علا ئم شدید
بدنی از جمله ضعف فراوان در آن ها می شود توصیه اکید می شود که با مشورت با
متخصص تغذیه و متخصصین بیماری ها (در مورد بیماران) اقدام به روزه داری نمایند.
لا زم به یادآوری است که نمی توان در باره مادران باردار، مادران شیرده و
سالمندان قانون یکسانی را عنوان نمود. برخی از مادران از سلا مت و تغذیه کافی و
مناسب برخوردار بوده و ممکن است در مواردی قادر به روزه داری باشند; در حالی که
برخی دیگر با روزه گرفتن به خود، جنین و یا فرزند خردسال خویش لطمه وارد می سازند
که مسلما اینگونه افراد از روزه داری منع می گردند. در باره
سالمندان گرانقدر نیز لا زم است یادآوری گردد که دستگاه گوارش این عزیزان تا
حدودی تحت تاثیر مرور زمان دچار ضعف گردیده و بنابراین قدرت جذب مواد مغذی در آنان
تا حدودی کاهش یافته است. احساس تشنگی در این گروه خدشه دار گردیده و در نتیجه درک
تشنگی تا حدودی مختل گردیده است. به همین دلیل نیز به این عزیزان توصیه اکید می
شود که بدون اینکه منتظرشوند تا احساس تشنگی نمایند، روزانه حداقل ۸
لیوان (در شرایط گرما و تعریق بیشتر) آب بنوشند. با توجه به این
توضیحات مسلم است که روزه داری این گروه سنی نیز بهتر است تحت نظر متخصص انجام
گردد.
خواب
مناسب و کافی نیز از جمله نیازمندی های همه انسان هاست. مشخص شده که خواب دیر
هنگام و نامنظم بویژه در کودکان و نوجوانان می تواند منجر به کاهش قد، چاقی و یا
لا غری مفرط و لطمه به سلا متی گردد.برای کودکان، حداقل ۸ ساعت و برای نوجوانان
حداقل ۷ ساعت خواب در طول شب (که از اوایل شب شروع شود) توصیه شده است. البته
خوابیدن یکساعت اضافه تر نیز مناسب بوده ولی بهتر است ساعات خواب کودکان بیش از
۱۰ ساعت و نوجوانان بیش از ۹ ساعت نباشد. بدیهی است افرادی که شرایط ویژه ای
دارند با مشاوره متخصص مربوطه ممکن است ساعات خوابی بیشتر و یا متفاوت نیز داشته
باشند. از آنجا که لیالی قدر در ماه مبارک رمضان از جمله زمان های بسیار گرامی
است و عموما روزه داران (و حتی کسانی که به دلا یلی از روزه داری منع شده اند)
مایل به درک فیوضات این شب ها هستند، توصیه می شود خواب کافی به عنوان جایگزین
در طول روز برای افراد (و بویژه کودکان و نوجوانان) در نظر گرفته شود تا به حفظ
سلا مت و توان بدنی افراد کمک شود. امید که با استفاده از این ایام و لیالی
گرانقدر، همگان فیض لا زم را برده و مورد عنایات حضرت حق قرار گرفته و نگارنده را
نیز مورد محبت و دعای خیر خویش قرار دهند.
طب سنتی و مزاج فصل ها
ایجاد فصول از رحمت رحمانیه حق متعال است. فواید و حکمتهای بیشماری بر تغییرات فصول چهارگانه است که نه تنها برای حیات انسانها، بلکه برای حیات همه موجودات ضروری است. این تغییرات قطعا با تاثیراتی همراه است که این تاثیرات، آمادگی ما را جهت مقابله با آن فراهم میکند.
فصل بهار
بیشتر پزشکان، فصل بهار را معتدلترین فصلها میدانند؛ هم از نظر سرما و گرما و هم از نظر خشکی و تری. در این فصل، آدمی از سرمای زمستان به هوای معتدل بهار منتقل میشود و لذا باید متوجه این تغییرات آب و هوایی باشد؛ به ویژه اینکه بعد از بهار، فصل تابستان در راه است. «هنگامی که بهار به مزاج اصلی خود باشد، برترین فصلها است؛ زیرا مناسب مزاج خون و روح است. طبیعت فصل بهار معتدل است؛ اما میل به حرارت ملایم و رطوبت دارد. این فصل، به جهت آنکه خون را به اعتدال به سوی پوست جذب میکند. قرمز کننده رنگ رخسار است؛ اما همانند هوای تابستان تحلیل برنده نیست. بهار امراض مزمن را به هیجان وا میدارد. به این بیان که خلطهای راکد را جاری میکند و چیزی جز همانند فصد (خونگیری) و دفع مواد زائد و کم کردن طعام و زیاد نوشیدن مایعات و شربتهای خنک، موجب خلاصی از امراض این فصل نیست.
تدابیر فصل بهار
در اوایل فصل بهار به فصد (خونگیری) و اسهال و به ویژه قی کردن مبادرت نماید تا ماده در بدن کمتر شود. نباید از انواع گوشت و نوشیدنیهایی که گرمی بخش و سیار رطوبتزا هستند، مصرف نمود. غذا باید نرم، سبک و سریع هضم شود. هر بامداد پیش از خوردن غذا، باید کمی ورزش کرد. ورزش باید در فصل بهار بیشتر از ایام تابستان انجام شود. معده را نباید از غذا پر کرد؛ بلکه باید غذا را کم و سبک میل کرد و از دو فصل دیگر، کمتر غذا خورد. نوشیدنیها (چون آب غوره و آب انار و سکنجبین) گرما، خوب و پسندیده است. باید از غذاهای گرم و تلخ و تند و شور پرهیز شود.
فصل تابستان
طبیعت این فصل، گرم و خشک است. در واقع تفکر در فصل تابستان را باید از فصل بهار شروع نمود. به خاطر طبیعتش، تحلیل برنده خلطها و ضعیف کننده قوا و افعال طبیعی (به سبب افراط تحلیل) است. دم و بلغم را کاهش داده و صفرا را زیاد میکند و لذا باید غذای سرد استفاده نمود. فصل تابستان، موافق مزاج پیران، بلغمی مزاجان و مرطوبان است؛ زیرا هوای تابستان، رطوبت را کاهش میدهد و سردی را تعدیل مینماید. در تابستان چون حرارت میل به ظاهر دارد (به مناسبت حرارت ظاهری خورشید)، باطن سرد است و به همین دلیل هضم ضعیف میباشد و لذا سزاوار است که غذا در آن برعکس فصل زمستان، معتدل، نرم و سبک باشد. در فصل تابستان باید کمتر غذا خورد. فعالیت را کمتر کند. استراحت بیشتری داشته باشد. اگر کسی تهوع دارد، باید آن را انجام دهد و مسهل قوی نباید خورد. در این فصل شربتهای خنک و غذاهای ترش بیشتر باید خورده شود.
مصرف آبمیوهها، شربت بنفشه، شربت گل و خیار چنبر باید مصرف کرد. بهتر است که در فصل تابستان خوراک و نوشیدنیها کمتر خورده شود و ورزش نیز کمتر انجام شود. آرامش و استراحت لازم است.
فصل پاییز
مزاج این فصل، سرد و خشک است. مزاج فصل پائیز در سرما و گرما معتدل، ولی در تری و خشکی همانند بهار به اعتدال نیست چون آفتاب تابستان هوا را کاملا خشک نموده و اسباب تری در این فصل چندان آشکار نیست. در فصل پاییز، به ویژه در پاییزی که هوا متغیر است، باید بهداشت را بسیار رعایت نمود. نباید مواد غذایی خنک مصرف شود. آب سرد زیاد نخورد و بر سر نریزد. در این فصل نباید در جایی سرد خوابید که بدن در اثر سرما به لرزش در آید. نباید با شکم سیر خوابید. از گرمای نیمروزی و سرمای صبح باید پرهیز کرد و شبها و صبحها سر را از سرما پوشاند. در این فصل باید از میوههای موسمی تا حد امکان دوری جست و زیاد نخورد از میوههای مناسب این فصل میتوان به سیب، به و گلابی اشاره کرد. باید به بیرون راندن مواد زائد از بدن پرداخت تا در زمستان گرد هم نیایند.
تدابیر مهم در فصل پاییز
خودداری از مصرف غذاهای بسیار گرم: مزاج این فصل، همانطور که ذکر شد، خشک بوده و از هر عملی که موجب افزایش خشکی بدن میشود، باید پرهیز نمود. از جمله این موارد میتوان به غذاهای بسیار گرم، گوشتهای مانده، گوشت شکار و ادویهجات با گرمی زیاد اشاره نمود. پرهیز از زیادهروی در نزدیکی: افراط در نزدیکی جنسی، هر چند که در هر زمانی برای جسم و روح مضر است، ولی در فصل پاییز ضرر بیشتری دارد، زیرا مقاربت جنسی از خشکی افزاهای بسیار قوی است.
پرهیز از نوشیدن آب سرد: آب سرد موجب ضعف حلق و تارهای صوتی شده و با توجه به شیوع زیاد بیماریهای تنفسی فوقانی در این فصل، بهتر است از نوشیدن آن پرهیز شود.
پرهیز از قرار دادن سر در معرض مستقیم هوا: در فصل پائیز سر خود را بپوشانید زیرا سر بدون پوشش به ویژه در اوایل صبح که هوا سرد است، موجب بسته شدن منافذ پوستی میشود. بسته شدن این منافذ، سبب میشود که بخارات دفع نشود و تجمع آنها در سر باعث بروز برخی بیماریها، از جمله نوعی زکام و سرفه میگردد.
دوری از مکان سرد: اجتناب از خوابیدن در مکان سرد و حمام با آب سرد، به دلیل بسته شدن منافذ پوستی و عوارض ناشی از آن باید از این کار پرهیز کرد. خودداری از استفراغ: در این فصل از انجام هر عملی مثل قی، که موجب تحریک خلطها میشود، باید پرهیز نمود. قی در این فصل زمینه را برای بیماریهای تبدار فراهم میکند.
تعادل در مصرف میوهها: زیادهروی در مصرف میوههای فصل مضر بوده و باید از این کار خودداری شود. از میوههای مناسب این فصل میتوان به سیب، به و گلابی اشاره کرد.
پرهیز از اعراض نفسانی: اعراض نفسانی، به ویژه غم و اندوه، در هر فصلی ضرر است، ولی در فصل پاییز به ویژه برای افرادی که زمینه بیماریهای سوداوی دارند، ضرر بیشتری دارد و باید تا حد امکان از این موارد پرهیز نمود و به اموری مشغول شد که موجب سرور و شادی گردد.
رطوبت بدن: به دلیل خشکی فصل و تاثیر آن روی بدن، لازم است از عواملی که موجب تری بدن میگردد، کمک گرفت. یکی از این عوامل، حمام کردن است که برای رطوبت بخشی مناسب، بهتر است یک روز در میان، استحمام با آب نیمگرم انجام گیرد؛ زیرا آب بسیار گرم باعث تحلیل رطوبت و افزایش خشکی بدن میگردد. همچنین میتوان برای رطوبت بیشتر از وان آب نیمگرم به مدت نیم ساعت استفاده نمود. چرب کردن بدن با روغن بنفشه بادام نیز از مواردی است که به افزایش رطوبت بدن و کاهش خشکی بدن کمک موثری میکند. استفاده از عطر: در این فصل بهتر است جهت تقویت روح از عطرها و بوهای خوش و ملایم استفاده نمود.
غذاهای مناسب فصل: در این فصل، بهتر است غذاهای با گرمی معتدل مصرف شود. گوشتها، گوشت بره و مرغ چاق مفید هستند. از شیرینیها نیز آنچه از شکر، مغز بادام و پسته تهیه شده باشد، مناسب است.
فصل زمستان
در این فصل آفتاب از سمت الراس به غایت دور شده و لذا هوا سرد و با بارش باران زیاد هوا مرطوب است. با توجه به اینکه فصل زمستان تقریبا عکس تابستان است، تغذیه آنهم عکس تغذیه در تابستان میباشد؛ یعنی در زمستان غذایی باید میل شود که گرمی میبخشد و نباید از غذاهایی مانند دانهها و سبزیها که به لحاظ مواد غذایی ضعیف هستند، استفاده کرد. غذای زمستانی باید دارای ارزش غذایی بیشتری باشد. به علت هوای سرد در زمستان، بدن باید فعالیت زیادی داشته باشد و غذای زیادی به آن برسد، اگر زمستان جنوبی باشد، باید ورزش زیاد انجام گیرد و غذا کمتر خورده شود. نان گندم زمستانی باید قویتر و پرمغزتر از نان گندم تابستان باشد؛ همچنین گوشتها و غذاهای سرخ شده و امثال آنها. سبزیهایی مانند خرفه و کاسنی برای زمستان نباید مصرف شود و بهجای آن سبزیهایی همچون کلم و گل کلم و چغندر و کرفس جایگزین شود.
تسکین انواع درد با تغذیه
گرفتگی عضله پا- آب گوجه فرنگی :نتایج تحقیقات نشان می دهد از هر ۵ نفر حداقل یک نفر به طور دائم دچار گرفتگی عضله پا می شود. علت این ناراحتی کمبود پتاسیم و کلسیم است. با مصرف روزی حدود یک پیمانه آب گوجه فرنگی که سرشار از پتاسیم است، خطر بروز گرفتگی های دردناک عضله در عرض ۱۰ روز کاهش می یابد.
درد سینه- دانه کتان
نتایج بررسی های اخیر نشان می دهد، افزودن ۳ قاشق غذاخوری دانه کتان آسیاب شده به غذای روزانه، در عرض ۱۲ هفته درد سینه زنان را کاهش می دهد. محققان معتقدند، فیتواستروژن موجود در دانه کتان مانع از بالا رفتن میزان استروژن که درد سینه را ایجاد می کند، می شود.
آفت یا زخم دهان- عسل
روزی ۴ بار کمی عسل طبیعی را روی آفت یا زخم ها بمالید تا از بین برود. استفاده از عسل روند درمان آفت را ۴۳ درصد سرعت می بخشد. محققان می گویند: آنزیم های طبیعی موجود در عسل طبیعی، التهاب را از بین می برد؛ با ویروس های مهاجم مقابله می کند و التیام بافت های آسیب دیده را سرعت می بخشد.
سینوزیت- ترب کوهی
سینوزیت که بسیار شایع است علاوه بر گرفتگی بینی و درد پیشانی و صورت باعث می شود بیمار احساس درد وسیع تر و بیشتری داشته باشد. به گفته محققان آلمانی، ترب کوهی جریان خون به حفره های سینوزیت ها را تقویت می کند، سینوزیت های گرفته را باز می کند و عفونت های سینوزیت را نسبت به اسپری های رفع احتقان سریع تر درمان می کند.
دردمفصل- آب
درد پا، زانو، شانه و… را با مصرف روزی ۸ لیوان آب در عرض یک هفته برطرف کنید. به گفته محققان آب عنصر سازنده غضروف است که از قسمت انتهای استخوان و مفصل ها محافظت می کند، مایعات موجود در بدن ودیسک های نرم در ستون فقرات را نرم و روان می کند.
کمردرد- انگور
نتایج بررسی های اخیر نشان می دهد مصرف روزی یک پیمانه انگور جریان خون به بافت های آسیب دیده کمر را بهبود می بخشد.بنابراین مصرف این میوه برای بهبود جریان خون و درمان بافت های آسیب دیده کمر لازم است.
درد عضله- نعناع
۳ بار در هفته، در وان آب حاوی ۱۰ قطره روغن نعناع قرار بگیرید . آب ولرم باعث شل شدن عضله و روغن نعناع به طور طبیعی عصب را آرام خواهد کرد. تاثیر ترکیب آب ولرم و روغن نعناع در کاهش درد ۲۵ درصد بیشتر از داروهای شیمیایی است.
ناراحتی گوارشی- آناناس
مصرف روزی یک پیمانه آناناس تازه، نفخ های دردناک را در عرض ۷۲ ساعت کاهش می دهد. آناناس سرشار از آنزیمی است که با کمک به سیستم گوارشی پروتئین های دردزا در معده و روده کوچک را سریع تر می شکند.
دردپا- نمک
برای رفع درد ناخن های فرورفته در گوشت انگشت، به طور منظم پا را در آب ولرم حاوی نمک خیس کنید تا عفونت و درد در عرض ۴ روز برطرف شود. به گفته محققان دانشگاه نمک به طور طبیعی التهاب را از بین می برد، خاصیت ضدباکتریایی آن نیز به سرعت میکروب هایی را که باعث ورم می شود از بین می رود. کافی است در هر یک لیوان آب ولرم، یک قاشق مرباخوری نمک اضافه کنید و روزی ۲ بار به مدت ۲۰ دقیقه پا را خیس کنید تا عفونت از بین برود.
درد مزمن- زردچوبه
نتایج بررسی ها نشان می دهد، زردچوبه نسبت به آسپرین یا ایبوپروفن در تسکین درد ۳ برابر موثرتر است. زردچوبه ۵۰ درصد از درد بیماران آرتریت را کاهش می دهد.کورکومین ، ماده فعال موجود در این ادویه، آنزیم تولیدکننده هورمون های دردزا را متوقف می کند. کافی است روزی یک چهارم قاشق مرباخوری از این ادویه مصرف کنید.
علایم قاعدگی-ماست
۸۰ درصد زنان به علایم ناراحت کننده قاعدگی مبتلا می شوند، زیرا سیستم عصبی به بالا و پایین رفتن استروژن و پروژسترون که به طور طبیعی هر ماه رخ می دهد، حساس است. اما با مصرف روزی ۲ پیمانه ماست این علایم ۴۸ درصد کاهش پیدا می کند. به گفته محققان ماست غنی از کلسیم است که به طور طبیعی سیستم عصبی را آرام می کند و مانع از بروز علایم دردناک می شود.
ناراحتی معده- ماهی
سوءهاضمه، سندروم روده تحریک پذیر و بیماری التهاب روده را با خوردن هفته ای نیم کیلوگرم ماهی برطرف کنید. نتایج بررسی ها نشان می دهد اسیدهای چرب موجود در ماهی به نام های «DHA» و «EPA» ، به طور چشمگیری التهاب روده، گرفتگی عضله و درد معده را برطرف می کند. در برخی موارد همانند داروها به فرد تسکین می بخشد.
قندهای رژیمی
شیـرینکننـدههای مصنوعی جایگزینهای صنعتی برای شکر میباشند. زیادهروی در مصرف شکر معمولی و افزایش وزن ناشی از آن، عاملی شد تا تولید و استفاده از این گونه شیرین کنندهها در صنعت غذا آغاز شود. این شیرینکنندهها ممکن است از منابع طبیعی مانند گیاهان و یا خود قند گرفته شده باشند. شیرینکنندههای مصنوعی به عنوان شیرینکنندههایی قوی شناخته میشوند، چراکه اغلب به مراتب از قند و شکر عادی شیرینتر میباشند، به همین دلیل در مقایسه با شکر مقادیر کمتری از آنها برای ایجاد همان میزان طعم شیرین لازم است.
کرمخوردگی دندانها
بر خلاف شکر، شیرینکنندههای مصنوعی در تخریب دندانها اثر چندانی ندارند.
کاربردهای شیرینکنندههای مصنوعی
شیرینکنندههای مصنوعی هیچ کالری را به رژیم غذایی اضافه نمیکنند و در واقع در مقایسه با شکر میزان خیلی کمتری از آنها برای شیرین کردن استفاده میشود. امروزه، شیرینکنندههای مصنوعی به صورت گستردهای در غذاهای فرآوری شده استفاده میشوند؛ از جمله نوشیدنیهای شیرین، شیرینیجات، ژلهها، کنسروها و ... حتی استفاده از شیرینکنندههای مصنوعی در خانهها هم رایج شده است.
کنترل وزن
یکی از جنبههای مورد توجه برای شیرینکنندههای مصنوعی آن است که ارزش غذایی چندانی ندارند و حقیقتا حاوی کالری نیستند، بنابراین اگر در تلاش برای کاهش وزن یا پیشگیری از افزایش وزن باشید، استفاده از تولیداتی که با استفاده از شیرینکنندههای مصنوعی شیرین شدهاند، ممکن است گزینه جالبی به نظر برسد، هر چند در حقیقت مصرف آنها را برای کاهش وزن مفید نمیدانند.
از طرف دیگر برخی از تحقیقات پیشنهاد کردهاند که مصرف شیرینکنندههای مصنوعی ممکن است با افزایش وزن مرتبط باشد.
دیابت
از نظر تئوری شیرینکنندههای مصنوعی ممکن است یک جایگزین مناسب به جای شکر برای افراد دیابتی به حساب آیند. شیرینکنندههای مصنوعی بر خلاف شکر و قند سطح قند خون شما را به طور لحظهای افزایش نمیدهند، چرا که جزء منابع کربوهیدراتی نیستند، ولی به این دلیل که نگرانیهایی از بابت خطرناک بودن برخی انواع محصولات حاوی قند مصنوعی وجود دارد، اگر فردی مبتلا به دیابت هستید، قبل از مصرف هر نوع جایگزین قند با پزشک معالجتان مشاوره کنید.
آسپارتام
در سال ۱۹۶۹ کشف و در سال ۱۹۸۱ مجوز مصرف را از FDA کسب کرد. از دو اسید آمینه آسپارتیک اسید و فنیلآلانین تهیه شده و ۱۸۰ بار شیرینتر از شکر است. این ماده برای افراد مبتلا به فنیل کتونوریا مضر میباشد.
آسپارتام را حتی اگر تنها به کار ببرند، شیرینکننده خوبی است. این ماده در عین حال به صورت مخلوط با شیرینکنندههای دیگر نیز استفاده میشود.
در صورت ذخیره شدن در انبار به مدت بسیار طولانی تجزیه میشود و در دمای بسیار بالا به مدت زیاد مقاومت نمیکند. این ماده تحت نام E951 عرضه میشود و در صنایع نانوایی، غلات، پُرکنندههای کیک، محصولات قنادی و کیکهای پنیر فریز شده استفاده میشود و به خصوص طعمهای میوهای را تشدید میکند. از زمانی که آسپارتام در سال ۱۹۸۱ تایید شده است، آزمایشهای بسیار بر روی حیوانات آزمایشگاهی صورت گرفته و هیچگونه سرطان و یا عوارض منفی نشان داده نشده است. یکی از ادعاها در مورد آسپارتام بروز تومورهای مغزی در صورت مصرف این محصول بودهاست. بررسیها نشان داده است که افزایش ابتلا به این تومورها از نظر زمانی با شروع معرفی این محصول نبوده است و کسانی که دچار این بیماری شدهاند، مقدار مصرف بالایی نداشتهاند. بروز سرطان خون در موشهای صحرایی که به آنها مقادیر بالای آسپارتام (معادل ۸ تا ۲۰۸۳ قوطی نوشابه رژیمی) خورانده شد، دیده شده است؛ گرچه شواهد متغیر است، به عنوان مثال در برخی مطالعات افزایش آسپارتام، خطر ابتلا به سرطان خون را افزایش نداده است. همچنین بررسیهای انسانی انستیتو ملی سلامت، از پیشروترین مراکز تحقیقات پزشکی دنیا بر بازنشستگان، ارتباط افزایش مصرف نوشابههای حاوی آسپارتام را با بروز سرطان خون و یا مغز نشان نداده است.
شیرینکنندههای مصنوعی رایج
شیرینکنندههای مصنوعی رایجی که در حال حاضر مورد تایید سازمان غذا و داروی امریکا (FDA) میباشند عبارتند از:
* آسه سولفام پتاسیم (Sweet One, Sunett)
* آسپارتام (قند مغذی) که با نامهای تجاری مختلفی (مانند نوترا سوئیت (Nutrasweet ) و ایکوال (Equal) در بازار توزیع شده است.
* نئوتام
* ساخارین (Sweet’n Low)
* سوکرالوز (که نام دیگر آن اِسپلِندا (Splenda) میباشد)
* سیکلامات
ساخارین
قدیمیترین شیرینکننده مصنوعی است. در سال ۱۸۷۸ کشف شد. این ماده عمدتا به صورت نمک سدیم محلول و ساخارین آزاد کممحلول وجود دارد، پایدار بوده و محلولهای غلیظ آن دارای تهمزه تلخی است.
مصرف آن در سال ۱۹۷۷ به علت احتمال سرطانزا بودن کاهش یافت. امروزه بر این باورند که نتایج مطالعات بر مبنای سرطانزا بودن ساخارین در مورد موشها صدق کرده و نباید آنها را به نوع بشر تعمیم داد. تحقیقات بر روی موش صحرایی، ارتباط مصرف دُزهای بالای ساخارین سدیم مخلوط با سیکلامات را با بروز سرطان مثانه تأیید کرد، گرچه بررسی مشابه بر انسان چنین ارتباطی را تأیید نکرده است.
آلیتام
مانند آسپارتام از آمینواسیدها تشکیل شده و ۲۰۰۰ بار شیرینتر از شکر است.
سوکرالوز
شیرین کنندهای بسیار قوی است و تقریبا ۶۰۰ برابر شکر شیرینی دارد. شیرینی آن تاخیری است و پایداری و طعم و مزه آن سبب شده تا مصرف این ماده در صنایع غذایی و نوشابهها گسترش یابد.
سوکرالوز به صورت تک یا مخلوط با سایر شیرینکنندهها مصرف میشود و با نام تجاری Splenda به فروش میرسد.
سازمان غذا و دارو پس از بررسی ۱۱۰ مطالعه انسانی و حیوانی مصرف این شیرینکننده را مجاز اعلام کرد و اذعان نمود که این محصول باعث بروز سرطان نمیشود. این شیرینکننده به کندی توسط باکتریها شکسته میشود و میتواند در آلودگی محیط زیست موثر باشد.
سیکلامات
در سال ۱۹۳۷ کشف شد. این ماده پایدار است، ولی شیرینی آن زیاد نیست و در محصولاتی به مصرف میرسد که نباید شیرینی چندانی داشته باشند.
معمولا در ترکیب با ساخارین مصرف میشود. در آمریکا تایید نشده است و بررسیهای اولیه که بر روی موش صحرایی صورت گرفت، نشان میداد که مصرف آن شاید خطر بروز سرطان مثانه را افزایش دهد، ولی پس از آزمایش مجدد، سازمان غذا و دارو سیکلامات را به عنوان شیرینکننده سرطانزا تشخیص نداد.
آسه سولفام پتاسیم (k)
در سال ۱۹۶۷ در آلمان کشف شد و در سال ۱۹۸۸ مجوز مصرف را از FDA دریافت کرد. این ماده که ۲۰۰ بار شیرینتر از شکر است و در صنایع نانوایی، دسرهای فریز شده، نوشیدنیها و آبنباتها مصرف میشود، پایداری خوبی دارد و از کربن، نیتروژن، اکسیژن، هیدروژن، سولفور و پتاسیم تشکیل شده و بدون کالری است، جزء شیرین کنندهها محسوب شده و طعم و مزه شیرین را در نوشیدنیها ارتقا میدهد. در بررسیهای حیوانی مشکلات سلامتی همچون ایجاد تومورهای بدخیم و افت قند خون گزارش شده است، ولی به دلیل محدودیتهای تحقیقات انسانی، سازمان غذا و دارو و اتحادیه اروپا این شیرینکننده را نیز تایید کرده است. آسهسولفام پتاسیم و سوکرالوز از شیرینکنندههای مجاز در آمریکا هستند. سازمان غذا و دارو بوسیله ۱۰۰ مطالعه علمی بر روی این مواد، خطر ایجاد سرطان را بررسی کرد و هیچ مدرکی دال بر خطر سرطان و یا سلامتی به دست نیامد.
میگرن و غذاهای مفید و مضر
بسیاری از چهرههای مشهور تاریخ دچار میگرن بودهاند. ناپلئون بناپارت و آلفرد نوبل از جمله این شخصیتها هستند. میگرن، سردردهای یک طرفه ضرباندار میباشد که معمولا با تهوع و حساسیت به نور و صدا همراه است. بعلاوه گاهی فرد دچار اختلال در بینایی و یا تمرکز میشود.
سازمان جهانی بهداشت (WHO) میگرن را ناتوان کنندهترین بیماریهای انسانی شناخته است. لغت میگرن از واژه یونانی Hemicrain، به معنی نیمی از سر میباشد که خود این کلمه ریشه در زبان مصری دارد.
بطور کلی ده درصد کل جمعیت جهان به سردرد میگرن مبتلا هستند و میگرن، در هر سنی، از اوایل کودکی تا بعد از آن میتواند شروع شود.
با این وجود حملههای میگرنی به ندرت قبل از ۵ سالگی رخ میدهد و بیشترین شیوع، در دوران بلوغ و اوایل بزرگسالی است.
با افزایش سن، زنان بیش از مردان از سردردهای میگرنی رنج میبرند.
حدودا چهار درصد کودکان پیش از بلوغ دچار میگرن هستند و پس از بلوغ این میزان تا ۶ درصد در مردان و ۱۸ درصد در زنان افزایش مییابد و بعد به تدریج تا ۴۰ سالگی شیوع میگرن کاهش مییابد.
بیشتر بیماران میگرنی از پزشکشان میپرسند چه بخوریم! و چه نخوریم! البته افراد میگرنی حساسیت خاصی را گزارش نکردهاند، ولی در گروهی از آنان مصرف یک یا چند ماده غذایی باعث شروع حمله میگرنی شده است، بنابراین باید در انتخاب مواد غذایی بسیار دقت نمود.
غذاهای مفید
مرغ، خروس و بوقلمون از دسته غذاهای کمچرب و غنی از پروتئین هستند. مصرف غذاهای پروتئینی منجر به نوسان میزان قند خون نمیشود. گمان میرود که کمبود میزان قندخون از جمله عوامل میگرن است. غذاهای پروتئیندار نظیر تخم مرغ، گوشت گاو و حبوبات باید در هر وعده غذایی گنجانده شوند. مصرف میانوعدههای حاوی پروتئین فراوان نیز مفید است.
سیب، گلابی، گیلاس، زردآلو و انگور میوههایی هستند که مصرف آنها موجب افزایش منظم قند خون میشود. این میوهها میان وعدههای غذایی بسیار خوبی برای حفظ و کنترل قند خون هستند.
حلیم جو، نان چاودار و حبوباتی نظیر لوبیا قرمز، انواع عدس (سبز و قرمز)، نخود و لوبیا همگی دارای فیبرهای محلول بوده و به تثبیت قند خون کمک میکنند. این غذاها منابع خوب کربوهیدرات میباشند. حبوبات منابع خوب پروتئین نیز هستند.
مصرف آب کافی فراموش نشود.
مواد تشدید کننده میگرن
گلوتامات
این ماده در محصولات آماده شده به میزان زیادی وجود دارد. به این منظور باید برچسب روی محصولات را به دقت مطالعه کرد. این ماده در انواع کنسرو و غذاهای یخزده وجود دارد.
آسپارتام
آسپارتام که به عنوان قند جانشین در بعضی از نوشابههای رژیمی و یا شیرینکنندههای مصنوعی به کار میرود، از محرکهای میگرن است.
آمینها
بعضی غذاهای حاوی آمینها، فعال کننده رگها هستند و به نظر میرسد آغازگر انقباض رگهای خونی در مغز میباشند. تیرامین و فنیل اتیل آمین دو ماده اصلی مسبب این مشکل هستند. اگرچه سایر آمینها نیز ممکن است اثرات مشابهی داشته باشند.
تیرآمین
تیرامین در الکل، برخی پنیرها به خصوص پنیرهای مانده، میوهها و سبزیهای کال و فاسد، مخمرها، انواع آجیل،
ماهی شور، کنسرو شاه ماهی، خامه ترش، آووکادو، سوسیسهای تخمیری و گوشتهای مانده یا چرب وجود دارد.
فنیل اتیل آمین
در کاکائو، شکلات، پنیر و موادغذایی که دارای این سه ماده غذایی هستند، یافت میشود.
اکتوپامین
در مرکباتی مثل لیمو، پرتقال، گریپ فروت و… یافت میشود.
موادغذایی نام برده از گروه آمینها، باعث افزایش آزاد شدن سروتونین در مغز و تحریک اعصاب مغز میشوند. همچنین ایجاد سردرد میکنند.
نیتریت
کالباس، سوسیس و گوشت نمک سود که به آنها ماده نگهدارنده نیتریت افزوده شده، نباید مصرف شوند، چون میتوانند عامل بروز میگرن در افراد مستعد باشند.
مس
آجیلها، شکلات و جوانه گندم از منابع غذایی حاوی مس به شمار میروند. پرتقال، گریپ فروت و نارنگی باید از رژیم غذایی حذف شوند، زیرا مرکبات جذب رودهای مس را افزایش میدهند و ممکن است در فرآیند آغاز حملههای میگرن نقش داشته باشند.
کافئین
افزایش یا کاهش مصرف کافئین در بدن نیز در تشدید میگرن مؤثر است. همچنین ترک ناگهانی مصرف چای و قهوه، که هر دو کافئین دارند، میتواند موثر باشد.
مواد غذایی چرب و سرخ شده
مواد غذایی چرب و آن دسته که با روغن زیاد سرخ میشوند، عامل تشدید میگرن هستند.
سسهای چرب و پرادویه
مغزهای خوراکی (برخی مغز دانهها از جمله بادام زمینی)
رژیم غذایی مناسب برای میگرنیها
بهترین رژیم غذایی، رژیمی متعادل از همه گروههای غذایی با میوه و سبزی فراوان است. افرادی که مبتلا به سردردهای میگرنی هستند، باید تا حد امکان از مصرف غذاهای فرآوری شده و آماده خودداری کنند. ماهی و سبزیجات غنی از کلسیم و منیزیم (مانند کلم، براکلی و اسفناج) برای این افراد مفید هستند. وعدههای غذایی به هیچ وجه نباید حذف شوند، زیرا نوسان قند خون، گرسنگی و کمآبی ممکن است سردرد را تشدید کند. فعالیت فیزیکی روزانه دست کم ۳۰ دقیقه در هر روز در بیشتر روزهای هفته میتواند احساس بهتری به افراد دهد.
برخی غذاها، نوشیدنیها و افزودنیهای غذایی میتوانند باعث تشدید علائم میگرن شوند و لذا باید آنها را شناسایی کرد و از مصرف آنها خودداری نمود.
بیش از۹۰ درصد بیماران به غذاهای سرد حساسیت دارند. کمبود آهن و اسید فولیک نیز موجب سردرد میشود، دریافت کلسیم و پتاسیم کافی نیز میتواند از تناوب سردردها بکاهد.
عوامل حملات میگرنی
استرس و یا حتی رهایی از استرس که میتواند موجب بیماری شود.
هورمونها (مصرف قرصهای بارداری و یا در هنگام قاعدگی).
کمبود خواب و یا اختلال در الگوی خواب فرد.
سفر و یا تغییر آب و هوا و یا بلندی محل زندگی.
مصرف بیش از اندازه مسکنها و درمانهای ضد درد.
گرسنگی طولانی (مانند روزه) و تغییرات متناوب فاصله وعدههای غذایی.
کمبود آب در بدن.
مصرف سیگار.
اگرچه نمیتوان از تمام حملههای میگرنی جلوگیری کرد، ولی میتوان با شناسایی عواملی که منجر به تحریک و ایجاد حملههای بیماری میشوند، از تعداد دفعات حملههای بیماری و شدت آنها کم کرد.
مواد خوراکی میگرنزا
بعضی از انواع پنیرها به خصوص پنیرهای کهنه، فرآوردههای گوشتی و نمک سود شده، مواد غذایی چرب و سرخ شده، مرکبات، انواع شکلات، عصاره سبزیجات، بستنی و ماست، حتی انجیر، گوجه فرنگی و باقلا، بعضی مغز دانهها از جمله بادام زمینی، نوشیدنیهای الکلی و انواع افزودنیها در محصولات غذایی جزء این دسته قرار دارند. این گروه از مواد غذایی بهعنوان ترکیبات تشدیدکننده میگرن شناخته شدهاند و بهتر است افرادی که سابقه میگرن در آنها وجود دارد هرگز از آنها استفاده نکنند. مطالعات نشان دادهاند که بیشتر افراد با خوردن بعضی از این مواد غذایی دچار حملات میگرنی میشوند. به این دلیل متخصصین تغذیه توصیه میکنند که با دقت هریک از مواد غذایی فوق را امتحان کنند و آن غذایی که موجب تشدید سردردشان میشود را از رژیم غذایی خود حذف کنند تا تعداد دفعات حملات کاهش یابد.خواص شگفت انگیز زغالاخته
گیاه زغالاخته به صورت درختیا درختچه در کنار جریان آب ویا در بیشه ها میروید و از گروه گیاهان گلدار گلبرگ جدا محسوب میشود و در زبان انگلیسی به آن cornelian cherry گویند.گل های زغالاخته، زرد رنگ و خوشهای میباشد و شهد فراوانی برای زنبورهای عسل دارد. برگ های سبز پررنگ، براق و نوکتیزی دارد.میوه آن به شکل بیضی و حدوداً به اندازه آلبالوی درشت است و طعم ترش و شیرینی دارد. رنگ میوه آن قرمز بسیار خوش رنگ میباشد .درختچه زغالاخته حدود ۳۰۰ سال عمر میکند و در حدود ۲۵ سالگی تا ۸ متر میرسد. این درخت بهطور کلی ارتفاعی حدود ۸-۴ متر دارد. چوب آن بسیار محکم است و در صنعت نیز کاربرد دارد.
زغالاخته در منطقه وسیعی از اروپا، آسیا به خصوص ایران، ارمنستان و قفقاز میروید. محل رویش این گیاه در ایران، در جنگلهای ارسباران، کوههای البرز، منطقه الموت، کوئین قزوین و در جنگلهای بین مازندران و گیلان میباشد.
منطقه قزوین و رودبار بهویژه در حاشیه البرز، بیشترین تولیدکننده و صادر کنندگان زغالاخته کشور محسوب میشوند.
میوه نرسیده آن به علت داشتن اسید زیاد، بسیار ترش است، ولی میوه رسیده آن به رنگ قرمز تیره و خوشمزه و شیرین است.
این میوه در تابستان، عرضه و معمولاً بهصورت تازه مصرف میشود، ولی بهصورت خشک، مربا، کنسرو، ترشی، آبمیوه، سس، نکتار، ژله، مارمالاد، سرکه، لواشک و قرصهای آنتیاکسیدان نیز مورد استفاده قرار میگیرد.
ارزش غذایی زغالاخته
این میوه حاوی مقادیر زیادی آهن، کلسیم، اسید فولیک، ویتامینهای E, B1, B2, C و فلاوونوئیدها است. زغالاخته حاوی بیش از ۱۰ درصد تانن، قند، پکتین، اسیدهای آلی و رنگدانه است. این میوه خوشمزه کمکالری است و باعث اضافه وزن نمیشود. همچنین این میوه منبع خوبی برای فیبر است. آنتوسیانین موجود در زغالاخته رنگدانهای از گروه فلاوونوئیدها میباشد که عامل رنگ قرمز در گوجهفرنگی و دیگر میوهها است. میوههای خانواده گیلاس (cherry) و زغالاخته (cornelian cherry) حاوی مقادیر بالای آنتوسیانین هستند. حدود ۱۷ ترکیب آنتیاکسیدان از خانواده گیلاس استخراج شده است که ویتامینهایC و E و ملاتونین نیز جزء آنها هستند (آنتیاکسیدانها مقاومت بدن در برابر بیماریهای غیر واگیر را بالا میبرند و به پیشگیری از صدمه به سلولها و بافتهای بدن و در نهایت پیشگیری ازبیماریهایی چون بیماری قلبی، سرطان، دیابت، تصلب شرایین، آبمروارید، آرتروز و آرتریت کمک بسزایی میکنند).
انواع سرطان
مواد مغذی موجود در زغالاخته از رشد سرطانهای ریه، کولون (قسمتی از روده بزرگ) و تکثیر سلولهای سرطان خون بدون تاثیر بر سلولهای سالم جلوگیری میکنند. خصوصیات منحصر به فرد زغالاخته قابلیت بالایی در جلوگیری از انتقال سرطان در بدن دارد. برای جلوگیری از سرطان باید از زغالاخته بهطور کامل بهرهمند شد، نه فقط از عصاره آن. همچنین ترکیبات موجود در آن برای جلوگیری از سرطان پروستات، پوست و شش نیز موثر میباشد.
بیماریهای قلبی
مصرف زغالاخته به کاهش بیماریهای قلبی کمک میکند. علت این امر سطح بالای آنتیاکسیدان طبیعی به نام آنتوسیانین میباشد که در سبزیجات و میوههای با رنگ تیره یافت میشود. در یک مطالعه بلندمدت روی تعدادی از زنان مشخص شد، خطر ابتلا به بیماریهای قلبی در زنانی که رژیم غذایی مناسب با مقدار زیاد آنتوسیانین را اجرا میکردند بهطور عمدهای کاهش یافت.
کاهش سطح کلسترول
زغالاخته به کاهش سطح کلسترول نیز کمک میکند. پلیفنولهای موجود در زغالاخته باعث کاهش کلسترول خون میشوند و برای سلامتی قلب مفید هستند. زغالاخته در میان میوههای مصرفی متداول دارای بالاترین سطح پلی فنول میباشد. زغالاخته باعث کاهش کلسترول بد خونیاکلسترولLDL و حفظ کلسترول خوب خون یا کلسترول HDL میگردد و از این طریق باعث کاهش خطر بیماریهای قلبی عروقی میشود.
عفونت مجاری ادراری و سنگ کلیه
مصرف عصاره زغالاخته برای پیشگیری از بروز عفونت در مجاری ادراری مفید است. علت این است که زغالاخته ادرار را اسیدی میکند که حاوییک عامل ضد باکتری به نام هیپوریک اسید و همچنین ترکیبات دیگری (تعدادی از متخصصان تغذیه بر این باورند که اثرات دفاعی زغالاخته به دلیل وجود اسید تانیک است که فقط در زغالاخته و سنبل کوهی یافت میشود که باعث جلوگیری از چسبندگی باکتریها به دیوارههای مثانه و بروز عفونت میشود، به عبارت دیگر زغالاخته به خروج باکتریها از بدن کمک و از رشد و تکثیر باکتری و ایجاد عفونت جلوگیری میکند) است که از چسبیدن باکتری بیماریزای اشرشیاکلی به دیواره مجرای ادرار جلوگیری میکند و موجب دفع آن از طریق ادرار میشود. باکتری اشرشیاکلی عامل ۹۰ درصد عفونتهای مجاری ادراری است.
یکی از متداولترین عفونتها، التهاب مثانه است که بهویژه در خانمها شایع است. به نظر میرسد اسید بنزوئیک موجود در زغالاخته نیز در ایجاد این خواص درمانی و پیشگیری نقش داشته باشد؛ هر چند تحقیقات اخیر نشان میدهند که این اثر احتمالاً به دلیل وجود پلیمری در زغالاخته میباشد که ماهیت آن هنوز شناخته نشده است. این ملکول ناشناخته از اتصال اشرشیا کلی، به دیواره مثانه و مجاری ادراری جلوگیری میکند و به این ترتیب، از رشد و تکثیر باکتری و ایجاد عفونت، جلوگیری میکند. زغالاخته حاوی کوئینیک اسید است، ترکیبی از اسید غیر معمول در بدن که تجزیه نمیشود بلکه از طریق ادرار دفع میشود.
آب زغالاخته برای افراد مبتلا به سنگهای کلیه و ادرار بدبو مؤثر است، زیرا با اسیدی کردن ادرار در رفع آن اثر چشمگیری دارد، بخصوص اگر سنگ کلیه از جنس کلسیمی باشد. وجود کوئینیک اسید باعث میشود تا مقدار اسید در ادرار کاهشیابد و همچنین از تشکیل سنگ توسط کلسیم و یون فسفات جلوگیری میکند.
در بیمارانی که سنگهای کلیه در آنها مجددا عود میکند، مصرف آب زغالاخته کلسیم یونیزه شده را در ادرارشان به مقدار ۵۰ درصد کاهش میدهد.
کاهش وزن
زغالاخته از دو طریق در کاهش وزن موثر است: نخست این که زغالاخته مانند تنظیم کننده انسولین عمل میکند. این ماده غذایی تأثیر انسولین و انباشتگی چربیها را کاهش میدهد و در روند از بین بردن چربیها شرکت میکند. دوم اینکه زغالاخته به دفع سموم و چربیهایی که در بافتهای بدن تجمع میکنند یاری میرساند. تجمع سموم و چربیها در بافتهای بدن عامل التهاب و احتباس آب محسوب میشود.
عفونت و اسهال
زغالاخته جزو میوههایی است که از بروز عفونت جلوگیری میکنند. جوشانده زغالاخته در مداوای اسهال معمولی و اسهال خونی اثر دارد، به این صورت که باید یک قاشق سوپخوری زغالاخته را با فنجانی آب سرد مخلوط کرده و آن را به مدت ۵ دقیقه بجوشانید و پس از ۱۵ دقیقه دم کشیدن، آن را صاف کرده و هر روز ۲ تا ۶ فنجان از آن بنوشید.
سایر فواید
ابوعلیسینا، دانشمند و پزشک مشهور، آب زغالاخته را برای شستوشوی زخمهای جلدی و گرد ریشه آن را برای التیام زخمها بهکار میبرد. با تمام این خواص مفید، مصرف بیش از اندازه زغالاخته باعث تهوع، اسهال، دل به همخوردگی و سردرد میشود.
مقدار فروکتوز و گلوکز زغالاخته کم است و مصرف آن برای افراد چاق و بیماران دیابتی مشکلی به وجود نمیآورد. حتی جوشانده برگ آن با گل توتفرنگی برای درمان دیابت (مرض قند) مؤثر است.
هورمون ملاتونین موجود در آن خواب انسان را راحت و عمیق میکند. این عمل بهطور طبیعی و روزمره انجام میشود. این هورمون مسئولیت تنظیم ریتم ۲۴ ساعته روز و شب بدن را به عهده دارد. زغالاخته حاوی مقادیر زیادی ملاتونین است.
پوست زغالاخته تببر است و در رفع اسهال مؤثر میباشد. حتی میوه آن نیز اثر قابض دارد، از اینرو خوردن آن در رفع اسهال و ورم معده مؤثر میباشد. برای درمان اسهال بهتر است یک قاشق سوپخوری زغالاخته را با یک فنجان آب سرد مخلوط نموده و آن را بهمدت ۵ دقیقه بجوشانید و پس از ۱۵ دقیقه دم کشیدن آن را صاف کرده و هر روز ۲ تا ۶ فنجان بنوشید.
محققی به نام دکتر leclerc,h نشان داده است که جوشانده پوست زغالاخته در درمان بیماری مالاریا مؤثر است. جوشانده ۶۰ گرم پوست درخت زغالاخته در یک لیتر آب اثر تببر و ضد مالاریا دارد. جوشانده فوق را باید بهتدریج صبح و ظهر و شب به میزان ۱یا ۲ استکان با کمی قند میل نمود.
زغالاخته در بند آمدن خون مؤثر است. در این رابطه ابوعلی سینا دانشمند و پزشک مشهور اسلام، آب زغالاخته را برای شستوشوی زخمهای جلدی و گرد ریشه آن را برای التیام زخمها بکار میبرد.
شربت زغالاخته ضد عطش است. خصوصاً در تابستان برای جلوگیری از گرمازدگی، نوشیدن شربت آن بسیار مؤثر است.
نظریهای وجود دارد که زغالاخته برای درمان شبادراری بچهها هم مفید است. بدین منظور۳۰ گرم برگ آن را در یک لیتر آب بریزید و آن را بقدری بجوشانید تا یکسوم آن بخار شود و پس از صاف نمودن آن را با شکر شیرین کنید و قبل از خواب ۱ فنجان به کودک بدهید.عسل و دارچین زوج جادویی
عسل و دارچین به تنهایی خواص و فواید فوق العاده ایی دارند و با کمک هم می توانند بر بسیار از ناخوشی ها و بیماری ها غلبه کنند. عسل درمان بخش هر نوع بیماری است و بدون ایجاد عوارض جانبی می تواند بسیاری از بیماری ها را درمان کند. به عقیده ی بسیاری از متخصصان، با اینکه عسل شیرین است اما اگر به میزان و دز دارو خورده شود برای بیماران دیابتی نیز مشکلی پیش نمی آورد. وقتی عسل با دارچین مخلوط می شود معجزه ی آن بیشتر شده و درمان بخش تر است. برای آشنایی بیشتر با خواص عسل و دارچین این مطلب را تا آخر مطالعه کنید.
بیماری های قلبی
عسل را با پودر دارچین مخلوط کنید و برای صبحانه به جای شکلات صبحانه و انواع مرباهای صنعتی میل کنید. این معجون طبیعی میزان کلسترول را پایین می آورد و درمان بخش بیماری های قلبی است. برای افرادی که قبلا دچار حمله ی قلبی شده اند نیز توصیه می شود هر روز برای صبحانه از این معجون طبیعی استفاده کنند. مصرف منظم معجون عسل و دارچین ضربان قلب را تقویت می کند. زمانیکه کلسترول خون تان پایین و قلب تان قوی باشد بیماری های قلبی نیز از شما دور می شود.
آرتریت
افرادی که از آرتریت رنج می برند میتوانند هر روز صبح و شب، دو قاشق عسل و یک قاشق پودر دارچین را با یک فنجان آب داغ مخلوط و میل کنند. اگر این افراد به طور مرتب این کار را تکرار کنند قدمی بزرگ دردرمان بیماری خود برخواهند داشت.
عفونت های مثانه
اگر دچار عفونت مثانه شده اید دو قاشق غذاخوری پودر دارچین و یک قاشق چایخوری عسل را در یک لیوان آب ولرم حل کرده و میل کنید. این شربت میکروب های مثانه را از بین می برد.
دندان درد
اگر دندان درد دارید و به هر دلیلی نمی توانید به دندان پزشک مراجعه کنید یک قاشق چایخوری پودر دارچین را با ۵ قاشق چایخوری عسل مخلوط کرده و روی دندان دردناک قرار دهید. هر روز ۳ مرتبه این کار را تکرار کنید تا زمانیکه درد کاملا از بین برود.
کلسترول
اگر در دو لیوان چای دو قاشق غذاخوری عسل و سه قاشق چاخوری پودر دارچین ریخته و میل شود در عرض دو ساعت میزان کلسترول بالای خون به میزان ۱۰ درصد کاهش می یابد. اگر افرادی که از کلسترول بالا رنج می برند هر روز سه مرتبه از این ترکیب میل کنند گام بزرگی در درمان بیماری خود بر می دارند.
سرماخوردگی و گریپ
افرادی که دچار سرماخوردگی و گریپ می شوند باید به مدت سه روز و روزانه یک قاشق غذاخوری عسل را با یک چهارم قاشق پودر دارچین مخلوط کرده و میل کنند. این شربت طبیعی سرفه های مزمن و گریپ را درمان و سینوس ها را آزاد می کند.
معده درد
اگر از معده درد یا حتی زخم معده رنج می برید باز هم ترکیب عسل و دارچین را دریابید. مقداری عسل را با دارچین مخلوط کرده و میل کنید.
گاز معده
بر اساس نتایج پژوهش های هندی و ژاپنی، اگر عسل با پودر دارچین مخلوط و مصرف شود گاز معده متعادل می شود. برای افرادی که از گاز زیاد معده رنج می برند توصیه می کنیم عسل و دارچین غافل نشوند.
سیستم ایمنی بدن
مصرف روزانه و مرتب عسل و پودر دارچین باعث تقویت سیستم ایمنی بدن شده و به این ترتیب بدن ما را از گزند باکتری ها و ویروس ها در امان می دارد. متخصصان معتقدند که عسل به میزان قابل توجهی حاوی ویتامین های متعدد و آهن می باشد. مصرف مداوم عسل قدرت دفاعی گلبول های سفید را در برابر باکتری ها و بیماری های عفونی بالا می برد.
مشکل سوء هاضمه
اگر قبل از صرف غذا مقداری پودر دارچین را روی دو قاشق غذاخوری عسل بپاشید و میل کنید باعث می شود حالت اسیدی معده تسکین پیدا کرده و دستگاه گوارش سنگین ترین غذاها را به راحتی هضم کند.
برای طول عمر
اگر به طور مرتب چای عسل و پودر دارچین میل کنید پیری را از خود دور می کنید. برای تهیه ی این چای لازم است که ۴ قاشق عسل و یک قاشق پودر دارچین را در سه فنجان آب ریخته و اجازه دهید بجوشد تا مانند چای شود. روزانه سه مرتبه، یک چهارم فنجان از این چای را میل کنید. این چای عسل و دارچین پوست شما را نرم و لطیف می کند و پیری آنرا به تاخیر می اندازد.
بیماری های پوستی
به میزان مساوی عسل و پودر دارچین را باهم مخلوط کرده و روی مناطقی از پوستتان که دچار اگزما، زخم و هر نوع عفونت پوستی شده قرار دهید.
کاهش وزن
صبح ها نیم ساعت قبل از صبحانه و شب ها قبل از خواب، عسل و پودر دارچین را در یک فنجان آب جوش حل کرده و میل کنید. اگر اینکار را به طور منظم انجام دهید وزن تان کاهش پیدا می کند. نوشیدن عسل و دارچین از تجمع چربی ها در بدن پیشگیری می کند.
سرطان
محققان ژاپنی و استرلیایی به این نتیجه رسیده اند که سرطان معده و استخوان با مصرف عسل و دارچین درمان پذیر است. افرادی که از این بیماری ها رنج می برند باید به طور مرتب و روزانه یک قاشق غذاخوری عسل را با یک قاشق چایخوری دارچین مخلوط کرده و هر روز سه مرتبه میل کنید. این کار را به طور مرتب یک ماه انجام دهید.
خستگی و پیری
پژوهش های اخیر نشان داده است که قند موجود در عسل برای بالا بردن قدرت بدن مفید است. دانشمدان معتقدند افراد سالخورده ای که عسل و دارچین مصرف می کنند سرحال تر و چابک تراند. متخصصان به این افراد توصیه می کنند نصف قاشق غذاخوری عسل را در یک لیوان آب حل کرده و مقداری پودر دارچین به آن اضافه کنند و روزانه صبح و بعد از ظهر میل کنند.
بوی بد دهان
مردم آمریکای جنوبی هر روز صبح قبل از خارج شدن از خانه با محلول عسل و دارچین قرقره می کنند. برای خوشبو شدن دهان یک قاشق چایخوری عسل را در آب داغ حل و مقداری دارچین به آن اضافه کنید، اجازه دهید محلول تان اندکی خنک شود و با آن قرقره کنید.
نگرانی را در سفره غذا نگذارید
رابطه ی بین استرس، اضطراب و نگرانی با ازدیاد فشار خون از دیرباز شناخته شده است. دیده شده است که در مقابله با بلا یای طبیعی و در مقابله با شرایط سخت زندگی فشار خون افزایش یافته است. ماشینی شدن زندگی و سست شدن کانون های خانوادگی سنتی و فشارهای اقتصادی شخص را آسیب´ پذیر کرده و فشارخون او را بالا می برد.
مهم ترین عوامل بالا برنده ی فشار خون علا وه بر نمک، نورو– آندوکرین ها هستند که به تاثیرات ناشی از شرایط نامناسب محیط اجتماعی در انسان جواب مثبت می دهند، تحریکات روانی حاصل از بالا رفتن جواب دفاعی بدن، اشتها را برای دریافت نمک بیشتر می کنند. به همین جهت میزان استرس در افراد یک اجتماع با میزان مصرف نمک در آن اجتماع ارتباط مستقیم دارد.
دانشمندان به این نتیجه رسیده اند که در بالا رفتن فشار خون، نمک به طور مستقیم موثر نیست، بلکه تحریکات روانی اجتماعی است که موجب تمایل بیشتر به خوردن نمک می شود.
چنانچه استرس کوتاه مدت باشد، متابولیسم هورمون ها کمتر تحت تاثیر قرار خواهند گرفت و آثار آن قابل برگشت است ولی اگر طولا نی باشد، آثار مخرب آن غیرقابل ترمیم است. اثرات استرس می تواند احساسی، روانی یا فیزیولوژیکی (بالا رفتن فشار خون، اختلا لا ت گوارشی، عوارض پوستی و سردرد) باشد که در تمام این حالا ت احتیاجات تغذیه ای بدن تحت تاثیر قرار می گیرد.
اثر استرس روی بدن:
استرس روی فعالیت سیستم مرکزی اثر می گذارد و ترشح هورمون ها را بالا می برد. غدد فوق کلیوی ترشح اپی نفرین و نوراپینفرین را تا ده برابر یا بیشتر افزایش می دهند. عمل این دو هورمون افزایش جریان خون به کبد است و نتیجه ی آن تخریب سریع گلیکوژن، پروتئین ها و چربی ها است.
استرس، ترشح هورمون بثٴا را از غده هیپوفیز افزایش می دهد که این هورمون غده ی فوق کلیه را تحریک کرده و باعث ترشح هورمون های استروئیدی می شود. یکی از این هورمون ها کورتیزول است که سنتز پروتئین های مختلف و همچنین سنتز آنزیم های موثر در متابولیسم چربی ها را تسریع می کند، پس از یک دوره ی کوتاه مدت استرس، سنتز چربی ها تسریع می شود و گاهی شخص بیشتر غذا می خورد و چاق می شود.
پس از یک دوره ی طولا نی مدت استرس، در بدن شخص مقدار بیشتری چربی و مقدار کمتری پروتئین موجود است. استرس باعث افزایش هورمون رشد نیز می شود که مسئول سنتز پروتئین های جدید است.
اثر استرس روی متابولیسم قندها:
در طول استرس، مقاومت بدن در مقابل عمل انسولین به وجود می آید و در نتیجه مقاومت به گلوکز افزایش می یابد و بدن به تصور اینکه مقدار گلوکز خون کم شده است، تبدیل گلیکوژن کبدی به گلوکز را افزایش می دهد و قندخون علی رغم وجود انسولین در خون بالا می رود. بالا رفتن قند خون و پیدایش قند ادرار از علا مات اولیه ی استرس هستند.
اثر استرس روی متابولیسم چربی ها:
در نزد افراد مبتلا به استرس، مقدار اسیدهای چرب آزاد خون بالا می رود که علت آن تشدید تجزیه ی چربی ها می باشد. مقدار این اسیدهای چرب بیشتر از آن است که بدن بتواند برای سوخت، همه ی آنها را مصرف کند، به همین جهت این اسیدهای چرب وارد کبد شده و تبدیل به تری گلیسریدها می شوند و چون مقدار آنها زیاد است، در کبد باقی مانده و ایجاد کبد چرب می کنند که کبد چرب پیش ساز سیروز کبدی و سرطان کبد است.
اثر استرس روی متابولیسم پروتئین ها:
در شخص مبتلا به استرس تخریب پروتئین ها نیز سریع است و باعث تعادل منفی ازت می شود که روی اشتها اثر می گذارد و گاهی شخص نمی تواند به طور طبیعی غذا بخورد. با کم شدن ازت بدن و کمی اشتها، شخص وزن خود را از دست می دهد و وزن از دست رفته با دریافت کالری اضافی جبران نخواهد شد.
اثر استرس روی متابولیسم ویتامین ها و مواد معدنی:
استرس میزان احتیاج به ویتامین های ٴ ،ا ،ا و مواد معدنی مانند کلسیم، فسفر و روی را نیز بالا می برد.
اثر استرس روی قلب و عروق:
علا وه بر ازدیاد فشارخون، اختلا ل در ریتم قلب نیز از علا ئم استرس است. در استرس های پیشرفته، به علت اختلا لا ت هورمونی (افزایش ترشح کاته کولا مین از غده ی فوق کلیه) از طرفی حجم آب بدن زیاد شده و باعث ادم ریه و نارسایی قلب می شود و از طرف دیگر احتیاج به اکسیژن افزایش پیدا کرده و در بافت عروق، کمبود اکسیژن به وجود می آید و این بافت نمی تواند چربی را که روی آن رسوب کرده کاتابولیزه کند. در چنین شرایطی برای کسب انرژی لا زم از گلیکولیز بی هوازی استفاده می کند که نتیجه ی آن تولید اسید لا کتیک است. این جسم چسبندگی پلا کت ها را افزایش داده و زمینه را برای به وجود آمدن ترومبوز آماده می کند. استرس همچنین باعث آنژین صدری یا انفارکتوس نیز می شود.
لا زم به یادآوری است که کسانی که ورزش می کنند، چنانچه دچار استرس فیزیکی یا روانی شوند، خیلی کمتر از کسانی که فعالیت جسمی ندارند، در معرض خطر امراض قلبی قرار می گیرند.
به طور کلی فقط خود شخص است که می تواند با استرس مقابله کند، به این معنی که باید با ناملا یمات مبارزه کند و اوقات فراغت را به کسب دستاوردهای مثبت اختصاص دهد.
تجربه نشان داده است که کسانی که اعتقادات مذهبی قوی دارند، کمتر در معرض حمله ناملا یمات قرار می گیرند.
تغذیه برای مبتلایان به واریس
واریس نوعی بیماری است که به صورت برجسته شدن و بیرون زدن وریدها تظاهر کرده و ممکن است در اعضای مختلف بدن (مری،کولورکتال و…) دیده شود، ولی عموما واریس را به عنوان درگیری عروق اندام تحتانی میشناسند. دریچههای لانه کبوتری که به صورت یک طرفه به سمت قلب باز میشوند، در بازگرداندن خون از اندامهای تحتانی به قلب در برابر جاذبه زمین نقش موثری دارند.
در صورت هر گونه اختلال در عملکرد این دریچهها، خون در وریدها تجمع یافته و سبب تورم در سیاهرگها میشود. یک نفر از هر ۵ نفر در دنیا مبتلا به واریس است. متوسط سن بروز در مردان ۳۷ سال و در زنان ۴۳ سال میباشد. بارداری و هورمون پروژسترون از عواملی هستند که احتمال وقوع بیماری را افزایش میدهند، بنابراین شاهد بروز بیشتر واریس در زنان نسبت به مردان هستیم.
پیشگیری :
پیروی از رژیم غذایی متعادل و فعالیت بدنی جهت جلوگیری از اضافه وزن.
مصرف میوه و سبزیجات.
کاهش مصرف چربی به خصوص چربی اشباع و قندهای ساده.
از آنجایی که یبوست یکی از دلایل تشدید واریس است، بنابراین استفاده از مواد غذایی حاوی فیبر (غلات سبوسدار، میوه و سبزیجات) توصیه میشود.
عدم مصرف سیگار و الکل.
عدم ایستادن به مدت طولانی، بدون تحرک.
موارد ذکر شده، علاوه بر پیشگیری، در درمان واریس نیز موثرند.
درمان
با توجه به ویژگیهای فردی، راهکارهای متفاوتی برای درمان واریس توصیه میشود. استفاده از مواد غذایی حاوی کلسیم، منیزیم و منابع غذایی حاوی ترکیبات آنتیاکسیدانی مانند میوههاو سبزیجاتی که به رنگ نارنجی و قرمزند (تمشک، انار، هویج، زرشک، گوجه فرنگی، توت فرنگی و…) در خنثی کردن رادیکالهای آزاد موثر بوده و در ترمیم وریدها از طریق ساخت کلاژن، میتوانند موثر باشند. عصاره هسته انگور، که غنی از ترکیبات آنتیاکسیدان است، میتواند اثرات مفیدی بر گردش خون، بافت همبند سیستم قلبی- عروقی و سیستم ایمنی بدن داشته باشد. کاهش مصرف نمک و همچنین مصرف آلو و انجیر به دلیل ملین بودن و نیز استفاده از منابع غذایی حاوی امگا- ۳ (ماهی،گردو و…) میتواند مفید باشد.چند توصیه اگر میخواهید کفش بخرید
بیشتر مردم به فکر سلامت پاهایشان نیستند و آن را چندان مهم نمیدانند. در حقیقت آنها تنها زمانی به یاد این عضو حیاتی میافتند که مشکلی برایش ایجاد شده باشد، در حالی که متخصصان، نظری بر خلاف این دارند. آنها عقیده دارند پا یکی از مهمترین اعضای بدن است و به دلیل حساسیت و نقش مهمی که ایفا میکند، باید بیشتر مورد توجه قرار گیرد. علاوه بر این، برای راه رفتن و تحرک داشتن نیز باید پاها را سالم نگه داریم و قدر آن را بدانیم. بسیاری از مشکلاتی که برای پاها ایجاد میشود، با کمی دقت و مراقبت بیشتر قابل پیشگیری است.بنابراین بهتر است به فکر راهحلی برای آنها باشید .در آستانه سال نو، طبق سنت دیرین مردم این دیار کهن، خرید لباس نو بخصوص کیف و کفش برای استقبال از بهار، شهروندان را به جنب و جوش وا می دارد. این مقاله به شما کمک خواهد کرد تا به یک سری نکات در زمینه خرید کفشهای نامناسب که برای سلامتی پاهای شما مضر است آشنا شوید.
کفش جهت حفاظت پاست، ولی بعضیها شیکی را به راحتی پا ترجیح میدهند. کفش نامناسب و تنگ واقعا زجرآور است و نباید راحتی پا را فدای شیکی کفش کنیم و هنگام خرید کفش کرد. کفش را بعد از ظهر بخرید، چون اندازه پا در بعد از ظهر حدود ۸ درصد بزرگتر از پا هنگام اوایل صبح است. انگشتان پا باید حدود یک سانتیمتر با جلوی کفش فاصله داشته باشند. کفش با پاشنه خیلی بلند نخرید و در صورت خرید، بیش از ۳ ساعت در روز از آن استفاده نکنید.
کجی شست پا
حتما دیدهاید که در قاعده شست بعضی از پاها برجستگی وجود دارد. به این برجستگی بونیون گفته میشود. کسی که استعداد این عارضه را داشته باشد، اگر کفش تنگ بپوشد، چون شست پا به طرف خارج و انگشتان دیگر انحراف پیدا میکند، احتمال برجسته شدن بونیون و درد و کجی شست پا که به آن هالوکس والگوس میگویند، بیشتر میشود که در بعضی مواقع بسیار دردناک است و منجر به عمل جراحی خواهد شد.
درد پاشنه
در پا و مچ پا، ۲۶ استخوان وجود دارد که استخوان پاشنه بزرگترین آنهاست. طبق گزارش انجمن جراحان پا و مچ پای آمریکا در سال ۲۰۱۰، درد مچ پا شایعترین درد در پاست. درد پاشنه پا یا در قدام یا در خلف و یا در سطح کف پایی آن میباشد و مهمترین علتش، پوشیدن کفش تنگ است.
بدشکل شدن انگشتان پا
انگشت چکشی نوعی خارج شدن از شکل طبیعی انگشتان پاست که بیشتر در اثر پوشیدن کفش تنگ ایجاد میشود. در این عارضه مفاصل انگشتان پا بد شکل میگردد، بهخصوص کسانی که دیابت دارند بیشتر در معرض آن قرار دارند. برای بچهها باید به طور مرتب کفش جدید خریداری شود، چون پای آنها رشد میکند و کفش تنگ باعث کج شدن انگشتان آنها در سنین بالاتر میشود.
در خانم ها
اگر علاوه بر کفش تنگ، کفش پاشنه بلند هم بپوشند، مشکل مضاعف میشود. در انتهای همین مطلب مشکلات کفش پاشنه بلند نیز توضیح داده شده است.
افراد مبتلا به دیابت
کفش تنگ در افراد دیابتی باعث ایجاد زخمهایی در پا میشود که گاهی اوقات غیرقابل درمان و حتی منجر به قطع پا میگردد. چون حس در پای افراد دیابتی کم است و گاهی حس ندارند، بنابراین متوجه زخم نمیشوند و این زخمها عمیقتر و عفونی میشوند و گاهی عفونت به استخوان میرسد و منجر به قطع پا میشود. بنابراین کفش افراد دیابتی باید فضای کافی برای انگشتان داشته باشد، نرم باشد، مرتب کفشها را بشویند و جورابها را عوض کنند و همیشه پا خشک باشد؛ یعنی از پوشیدن کفش با پای مرطوب خودداری ورزند.
درد پا
پوشیدن کفش تنگ باعث درد پا میشود. با گذشت زمان چربی موجود در کف و پاشنه پا نازک شده و باعث درد پا میشود. کفش تنگ این عارضه را تسریع میکند. بنابراین بهخصوص هنگام ورزش یا استفاده از تردمیل در نوع کفش دقت کنید. کفشی بپوشید که تنگ نباشد، کف آن به اندازه کافی «padding» داشته باشد، فضای کافی جهت انگشتان و طرفین کفش وجود داشته باشد و بهخصوص هنگام دویدن، پاشنه پا به درستی در قسمت عقب کفش قرار بگیرد. هنگام خرید کفش ورزشی دنبال ارزانی نباشید و کفش مناسب و اندازه پا با شرایط بالا بخرید.
مچ پای متورم
کفش تنگ باعث فشرده شدن پا میشود و مایع به طرف مچ پا میآید و مچ پا متورم و دردناک میگردد، یا اگر مچ پا متورم و دردناک است، بدتر میشود.
پینه،میخچه وتاول
کفش تنگ باعث ایجاد پینه، میخچه و تاول میشود. اگر مرتب کفش تنگ میپوشید، با گذشت زمان بدن با بافتی به شکل تاول که محتوی مایع است، سعی در حفاظت قسمتهای برجسته پا میکند. خود تاول میتواند مرتب تحریک و دردناک شده و درد آن باعث خراب شدن ایام شما گردد. گاهی پوست جهت حفظ خود در برابر کفش تنگ سخت میشود که به آن میخچه میگویند و گاهی پینه ایجاد میشود.
فرو رفتن ناخن در گوشت
حتی با پوشیدن جوراب تنگ هم ممکن است این اتفاق بیفتد که معمولا شست پا گرفتار میشود. در این حالت ناخن به مرور داخل پوست مجاور رشد میکند و باعث درد و گاهی اوقات عفونت میشود. پاهای خود را در آب گرم گذاشته، به آرامی پوست را از روی ناخن به عقب بکشید و با دقت ناخن را بگیرید. برای پیشگیری از این عارضه کفش تنگ را کنار بگذارید، ناخنها را خیلی کوتاه نکنید و آنها را به صورت منحنی در نیاورید.
پای ورزشکاران
پوشیدن کفش تنگ در درازمدت باعث شرایطی در پا میشود که به آن پای ورزشکاران (Athlete’s foot) میگویند که پایی خشک همراه با خارش و سوزش بین انگشتان پا یا در کف پا است و در اثر رشد قارچ ایجاد میشود. چون قارچ محیط گرم و مرطوب را دوست دارد و کفش تنگ باعث عرق پا میشود، بنابراین محیط جهت رشد قارچ ایجاد میگردد. اگر دچار این عارضه شدید، پاها را روزانه شستوشو دهید، آنها را به خوبی خشک کرده و از داروهای ضد قارچ موضعی استفاده کنید و با پوشیدن کفش سبک و راحت و جادار، به پا اجازه نفس کشیدن بدهید و جورابها را مرتب عوض کنید.
چند نکته در مورد کفش پاشنهبلند
کفش پاشنهبلند باعث اختلال تعادل هنگام راه رفتن میشود؛ بنابراین احتمال زمین خوردن بیشتر است؛ چون قسمت جلوی پا پایینتر از پاشنه قرار میگیرد و تاندون آشیل که در پشت پاشنه قرار دارد، کوتاهتر میشود؛ در نتیجه هنگام راه رفتن این تاندون به خوبی کار خود را انجام نمیدهد و به مرور پشت پاشنه و مچ پا دردناک میگردد. هر چقدر پاشنه بلندتر باشد، این درد بیشتر است؛ زیرا هنگام راه رفتن وزن در قسمت جلوی پا بیشتر است. فشار روی اعصاب بین انگشتان و تحریک دائمی این اعصاب باعث رشد غیرطبیعی آنها و ایجاد بیماری به نام «Morton neuroma» میشود که بسیار دردناک است و درد زیادی بین انگشتان پا، بهخصوص بین انگشت سوم و چهارم حس میشود. با پوشیدن مداوم کفش پاشنه بلند عضلات پشت ساق مانند تاندون آشیل، کوتاه میشوند و کمکم این کوتاهی باعث سفتی و کارایی ناکافی آنها میگردد. چون هنگام پوشیدن کفش پاشنه بلند وزن بدن به جلو منتقل میشود، لگن و ستون مهرهها که باید در یک امتداد باشند، از این حالت خارج شده و افزایش گودی کمر و کمردرد و آرتروز زودرس زانوها را بهوجود میآورد. با پوشیدن مداوم کفش پاشنه بلند، فشار روی قسمت کفی پنجهها بیشتر شده و استخوانهای کف پای دردناک میشوندبهبود و درمان آفت دهان
آفتهای دهانی (canker sores) زخمهای دردناکی هستند که درون دهان و اغلب در پایه لثهها، درون گونهها یا لبها، روی کام نرم یا روی زبان بهوجود میآیند. زخمهای آفتی میتوانند بسیار دردناک بوده و با فعالیتهای روزمره بیمار تداخل ایجاد نمایند. اصطلاحات متداولی که برای این زخمها به کار میرود شامل «زخمهای کوچک راجعه (برگشت پذیر) آفتی» و «استوماتیت آفتی راجعه» میباشند.
علت ایجاد آفت چیست؟
مکانیسم دقیق ایجاد آفت هنوز به درستی روشن نیست، ولی به نظر میرسد واکنشهای ایمنی بدن بیمار در ایجاد آن دخیل باشد. زخمهای آفتی وقتی ایجاد میشوند که به دلایل نامشخص سیستم ایمنی بیمار وجود یک مولکول ناشناخته را اعلام میدارد. حضور این مولکولها باعث حمله لنفوسیتها خواهد شد (همانند حمله همین سلولها به بافت پیوند شده به بیمار) و نتیجه این فرآیند پیدایش زخمهای آفتی خواهد بود.
درمان آفت دهان
هرچند درمان قطعی برای آفت وجود ندارد، ولی روشهایی هست که در کاهش مدت زمان حضور زخم و نیز کاهش درد و ناراحتی و تسریع بهبودی بیمار مؤثر است. این روشها شامل بکارگیری نکات تغذیهای و غیرتغذیهای میباشند.
نکات تغذیهای
در کنار رعایت نکات فوق، بکار بستن نکات تغذیهای زیر به بهبود آفتهای دهانی کمک شایانی میکند:
۱- عدم مصرف غذاهایی که ایجاد آفت را تشدید مینمایند شامل غذاهای حساسیتزا (آلرژن) نظیر گلوتن گندم، بادمجان و فلفل
۲-پرهیز از مصرف غذاها و مایعات محرک نظیر لیمو، آبلیمو، پرتقال، گوجهفرنگی، رب گوجهفرنگی، توتفرنگی، شکلات و گردو
۳- عدم مصرف مواد غذایی ترش، شور یا تند
۴- نوشیدن مایعات با نی برای تخفیف درد
۵- گنجاندن مواد غذایی که کمتر باعث درد میشوند در رژیم غذایی بیمار، مانند: شیر، ژلاتین، مایعات، ماست و بستنی
۶- پرهیز از مصرف غذاهای سفت و خشن مانند برنج برشته شده (ته دیگ)
۷- مصرف مرتب و روزانه ماست بویژه ماست پروبیوتیک که محتوی لاکتوباسیلوس اسیدوفیلوس میباشد.
۸- گنجاندن مواد غذایی سرشار از آهن، اسیدفولیک و ویتامین B12 در رژیم غذایی مبتلایان: از آنجایی که یکی از دلایل بروز آفت میتواند کمبود دریافت ریز مغذیهای فوق باشد، گنجاندن منابع غذایی این مواد مغذی نقش مهمی در بهبودی فرد مبتلا ایفا میکند. مواد غذایی شامل جگر، غذاهای دریایی، گوشت قرمز کمچربی، لوبیاهای خشک، حبوبات، سبزیجات دارای برگهای سبز تیره و پهن و زرده تخممرغ بهترین منابع خوراکی حاوی آهن هستند. جگر، قارچ و سبزیجاتی که برگ سبز دارند (بویژه اسفناج، مارچوبه و براکلی) منابع غنی اسیدفولیک میباشند. جگر، شیر، تخم مرغ، ماهی، پنیر و گوشت جزء غنیترین منابع ویتامین B12 محسوب میشوند.
۹-مصرف نمودن میوههایی نظیر سیب، خرما و خرمالو:
برای درمان آفت دهان با سیب میتوان روزی چند عدد سیب را مصرف نموده و همزمان عسل را روی محل آفت قرار داد یا میتوان عسل را روی سیب مالیده و آن را به صورتی که مدت زیادی در دهان بماند، جویده و میل نمود. اگر آفت در دهان زیاد است و جویدن درد آور است، میتوان در آب سیب، عسل ریخته و آن را جرعه جرعه نوشید، بطوریکه برای مدتی در دهان بماند.
به افرادی که به صورت مدام در دهانشان آفت میزنند و از این موضوع ناراحت میباشند، توصیه میشود که خرمالو را در برنامه غذایی خود قرار دهند، زیرا خرمالو و آب آن خاصیت ترمیم کنندگی زخمها را دارا است.
درمانگران طب سنتی هند برای درمان این بیماری راه حل بسیار سادهای دارند. آنها خوردن خرمای نرسیده را در تسکین و درمان این زخمها بسیار موثر، میدانند. بنابراین به بیماران خود توصیه میکنند هنگام بروز زخمها و آفتهای دهانی در طول روز ۲ بار، ۳ تا ۴ خرمای نرسیده را به خوبی بجوند. از دیدگاه این درمانگران، خرما به دلیل داشتن ویتامینهای گروهB ارزش غذایی ویژهای دارد که در درمان زخمهای دهانی بسیار موثر است.
مصرف گیاهان دارویی
برای درمان ضایعاتی مانند آفت که هنوز علت قطعی آن مشخص نیست، استفاده از گیاهان دارویی مناسبتر از داروهای شیمیایی است، چراکه عوارض جانبی کمتری دارند. برای نمونه استفاده از کورتون یا آنتیبیوتیک (به صورت دهانشویه) برای طولانی مدت میتواند باعث بروز قارچ در دهان شود، ولی ترکیبات گیاهی عوارض جانبی کمتری دارند. برخی عصارههای گیاهی باعث تخفیف علائم بیماران آفتی میشوند که از آن جمله میتوان به جفت بلوط، سماق قرمز، قهوهای، گرد غوره، پنیرک، خطمی، خرفه، تخم خرفه، فلوس، تخم گشنیز و گیاه ساتوریا خوزستانیکا اشاره نمود. جفت بلوط، لایه نازک قهوه ای رنگی است که بین پوست بلوط و مغز آن قرار گرفته و به راحتی هم جدا میشود. این گیاه، اثرات بسیار مفیدی در بهبودی آفت و زخمهای دهان دارد. توصیه اکید به افراد مبتلا به آفت این است که سماق را بر روی انگشت بمالند و آن را به مدت چند دقیقه روی محل آفت نگه دارند. غوره از نظر طب قدیم ایران سرد و قابض است و در درمان ورم مخاط دهان و زخمهای دهانی و بهبود آفت دهان موثر است.
پنیرک، خطمی، خرفه و تخم خرفه خنک کننده فضای دهان و آرامبخش دردهای ناشی از آفت میباشند. پنیرک (malvasilvestris L) که از جمله گیاهان دارویی بومی استان کرمانشاه میباشد، به دلیل داشتن ترکیبات شیمیایی نظیر موسیلاژ، تاننها و اسانسهای فرار دارای خواص ضد التهابی است بطوریکه به صورت حمام دهان برای درمان آفت مورد استفاده قرار میگیرد. استفاده از دهانشویه خطمی روزی چند بار و یا آغشته نمودن پنبهای به آن و قرار دادن روی محل دردناک به بهبود آفت کمک میکند.
نگه داشتن سائیده تخم خرفه در دهان، در رفع آفت دهان به خصوص اطفال موثر است . برای جلوگیری از پیشرفت و تسکین درد آفت دهان میتوان مغز فلوس بدون دانه و تخم گشنیز را به نسبت مساوی خیسانده، صاف کرده و غرغره نمود و روزی چند بار این عمل را تکرار کرد. استفاده از عصاره گیاه ساتوریاخوزستانیکا نتایج منحصر به فردی در درمان آفت داشته است. این گیاه فقط در ایران میروید و جزو دسته گیاهان تیره نعنا است و اثرات ضدویروسی و ضدقارچی دارد. استفاده از عصاره این گیاه در دو، سه روز اول زخم پاسخ بهتری به درمان میدهد و سیر دوره درمان را کوتاهتر کرده و باعث کاهش درد و سوزش میشود.
غذایی مناسب برای مبتلایان به آفتهای دهانی
این غذا از گوشت گوساله، برنج و سبزیجات پخته تشکیل شده که با روغن ترکیب میشود. برنج باید خوب پخته شده باشد. برای خوردن این غذا زرده تخم مرغ را به آن اضافه کرده و سپس نوش جان کنید.
کسرول برنج و سبزیجات
مواد لازم برای ۴ نفر
برنج ۴ پیمانه (۶۰۰ گرم) ۲۳۰۰ کیلوکالری
روغن کانولا ۲ قاشق غذاخوری ۲۷۰ کیلوکالری
فیله گوساله باریک خردکرده ۳۰۰ گرم ۳۳۰ کیلوکالری
قارچ ورقهای خردکرده ۱۰۰ گرم ۱۰ کیلوکالری
کلم براکلی گلچهکرده ۲۰۰ گرم ۶۰ کیلوکالری
هویج خردکرده و پخته ۲ عدد کوچک ۲۰ کیلوکالری
اسفناج خردکرده و بخارپز ۱۰۰ گرم ۲۰ کیلوکالری
کدوی خردکرده و پخته ۱ عدد کوچک ۱۵ کیلوکالری
روش تهیه
برنج را در قابلمهای حاوی آب جوش و نمک بپزید و آبکشی کنید. کف قابلمه مناسبی کمی روغن بریزید. برنج را در آن بریزید و به مدت ۲۰ دقیقه روی حرارت ملایم آن را دم کنید. آنگاه تکههای گوشت را درون تابه چدنی چربکرده قرار دهید. تابه را روی حرارت ملایم بگذارید تا فیلهها بپزد. اکنون قارچ را در تابه دیگری تفت دهید تا نرم شود. کلم براکلی را به قارچ بیفزایید و کمی تفت دهید. حالا هویج، اسفناج و کدو را نیز به سبزیجات اضافه نمایید. اینک ۴ کاسه بردارید، برنج را بین کاسهها تقسیم کنید. سبزیجات و گوشت را روی برنج بریزید.اندر خواص چای سبز
مصرف چای سبز در تعداد انگشت شماری از خانواده ها رایج است اما این اطمینان وجود دارد که افراد با آگاهی از فواید این چای بیشتر به سمت مصرف این نوشیدنی باارزش جذب می شوند. اخیرا از فواید بسیار چای سبز صحبتهای زیادی می شود و حتی چای را بهترین نوشیدنی پس از آب می دانند. هم چای سیاه و هم چای سبز دارای رنگدانه هایی هستند که اثر کاهش ابتلا به سرطانهای مختلف در آنها دیده شده است. زمانی که چای با غلظتی مناسب دم بکشد، تنها محتوی نیمی از کافئین یک فنجان قهوه است. با این حال چای بدون کافئین هم وجود دارد.مردم چین از دیرباز چای سبز را به عنوان یک نوشیدنی دارویی مصرف کرده و می کنند و به دلیل اهمیت ویژه این گیاه، اصول خاصی نیز برای تهیه آن دارند. به تازگی علاوه بر مردم چین، چای سبز در بسیاری از کشورهای جهان طرفداران فراوانی یافته است. دلیل اصلی این استقبال، آشنایی مردم دیگر کشورها با خواص درمانی این نوع نوشیدنی است. هرچند در مواردی توصیه و پیشنهاد مردم به یکدیگر عامل اصلی مصرف برخی مواد غذایی یا نوشیدنیها است اما در مورد چای سبز علاوه بر توصیه دهان به دهان، پژوهشگران نیز خواص دارویی آن را تایید کرده اند. نوشیدن روزانه سه تا چهار فنجان چای سبز مانع از ابتلا به بسیاری از بیماریها می شود. پژوهشگران ۲۵ مورد را به عنوان دلایل اصلی مصرف چای سبز می دانند.
گیاه چای در آب و هوای گرم رشد می کند. برای تولید چای معمولا برگهای کوچکتر و جوانتر انتخاب می شوند. در مجموع سه نوع چای وجود دارد: چای سیاه، چای سبز و چای اولانگ (نوعی چای چینی). مزیت چای سبز بر چایهای دیگر این است که کمتر تحت تاثیر فرآیند قرار گرفته و ترکیبات موجود در آن پایدار باقی مانده است. چای سبز به عنوان یک ترکیب ضدسرطان و آنتی اکسیدان شناخته شده است. تحقیقات نشان می دهد که نوشیدن مرتب چای سبز می تواند در پیشگیری و درمان بیماریهای لاعلاجی مثل سرطان بسیار موثر باشد.
بسیاری از خواص چای سبز مربوط به ماده ای به نام کاتچین است که فعالیت آنتی اکسیدانی آن بسیار بالا بوده و نسبت به آنتی اکسیدانهای معروفی چون ویتامینهای C و E بسیار قویتر عمل می کند. نوشیدن چای سبز می تواند احتمال ابتلا به بیماریهای مختلف را کاهش دهد؛ از بیماریهای ساده باکتریایی گرفته تا بیماریهای مزمنی چون بیماریهای قلبی، سکته، سرطان، مشکلات دهانی دندانی، و استئوپرز. گیاه چای گل بزرگی است که دارای برگهای همیشه سبز است و همانطور که اشاره شد، چای سبز بومی کشور چین است و در آن کشور بیش از پنج هزار سال مورد مصرف بوده است. امروزه چای در تمامی نقاط آسیا و بخشهایی از خاورمیانه و آفریقا نیز کشت می شود. چای سیاه تخمیر داده می شود و به اندازه چای سبز سالم نیست. چای سبز تخمیر داده نمی شود و چای اولانگ نیمه تخمیر شده است.
مروری بر خواص چای سبز:
پیشگیری و درمان سرطان:
چای سبز حاوی ترکیباتی بنام کاتچین، فیتوکمیکال و پولیفنول است که این ترکیبها نوعی آنتی اکسیدان (Antioxidant) محسوب می شوند. آنتی اکسیدان قابلیت مبارزه با سلولهای سرطانی را داراست. این ترکیب می تواند از رشد سلولها و تومورهای سرطانی جلوگیری کند. میزان شیوع سرطانهایی چون پستان، کولون، پوست، پانکراس و معده در بین افرادی که چای سبز می نوشند بسیار کمتر است. تحقیقات به عمل آمده نشان می دهد که افرادی که روزانه چای سبز می نوشند خطر ابتلا به سرطان خود را تا حد بسیار زیادی کاهش می دهند.
همچنین اشخاص مبتلا به سرطانهایی نظیر سرطان خون، ریه، معده، سینه و روده که چای سبز می نوشند در درمان بیماری خود کمک عمده ای می کنند. محققیق نوشیدن چای سبز را عاملی برای جلوگیری از ابتلا به سرطان می دانند چراکه میزان آنتی اکسیدانهای موجود در آن ۱۰۰ برابر تاثیرگذارتر از ویتامین C و ۲۵ برابر تاثیرگذارتر از ویتامین E است. توجه کنیم که ویتامین C و E به عنوان دو آنتی اکسیدان مهم مطرح هستند. به این ترتیب با نوشیدن چای سبز و دریافت آنتی اکسیدان، بدن در مقابل ابتلا به سرطان مصون می شود. تحقیقات نشان می دهد که در کشورهایی که مردم هر روز چای سبز مصرف می کنند موارد سرطان کمتر بوده است، هرچند بین این دو هیچ رابطه علت و معلولی تایید نشده است. اما چای سیاه فاقد چنین خاصیتی است. حتی اگر به مقدار زیاد چای سیاه مصرف کنید، احتمال ابتلا به سرطان روده، کیسه صفرا و مخاط رحم را افزایش می دهید. به افراد سرطانی نوشیدن دو یا سه فنجان چای سبز در روز پشنهاد می شود. در ژاپن با وجود بالاترین آمار در استعمال سیگار، کمترین مقدار سرطان ریه در آنها مشاهده شده است. مطالعات حاکی از آن است که مصرف بیشتر چای سبز با کاهش بروز سرطان سینه ارتباط دارد.
جلوگیری از بیماریهای قلبی عروقی:
یکی از عوامل اصلی امراض و حمله های قلبی، وجود کلسترول بالا در خون انسان است. چای سبز علاوه بر ویتامینهای A و C خود، باعث کاهش کلسترول در خون نیز می شود که این موضوع خطر حمله قلبی و امراضی از این دست را پایین می آورد. همچنین مصرف چای سبز می تواند از بروز بیماریهای قلبی عروقی جلوگیری کند. مصرف روزانه پنج فنجان چای سبز یا بیشتر می تواند تا ۶۱ درصد از بروز بیماریهای قلبی بکاهد. وجود رادیکالهای آزاد در سرخرگ می تواند منجر به بروز بیماریهای قلبی عروقی شود. در حالیکه کاتچین موجود در چای سبز قادر است از پوشش درونی سرخرگ در برابر رادیکالهای آزاد محافظت کرده و به این وسیله از بروز بیماریهای قلبی جلوگیری کند. در ژاپن با وجود اینکه استعمال سیگار بسیار رایج و معمول است اما کمترین آمار بیماریهای قلبی در آنها گزارش شده است. عده ای دلیل این کاهش را مصرف زیاد چای سبز می دانند. همچنین از آنجاییکه چای سبز موجب کاهش کلسترول بد خون (LDL)، تریگلیسیرید و فیبرینوژن (پروتیینی در خون که در شکلگیری لخته خون نقش دارد) می شود، به این وسیله قادر است از بروز آرترواسکلروز (سخت شدن سرخرگها) پیشگیری کند. با مصرف چای سبز کلسترول خون به میزان قابل توجهی کاهش می یابد. به این ترتیب می توان با نوشیدن چای سبز میزان کلسترول خون که یکی از شاخصهای مهم ابتلا به بیماریهای قلبی است را کاهش داد. پژوهشگران معتقدند حتی پس از سکته قلبی نیز نوشیدن چای سبز باعث ترمیم سلولهای آسیب دیده رگها و قلب می شود و روند ترمیم سلولها را تسریع می کند. نوشیدن روزانه حداقل سه فنجان چای سبز به بیماران قلبی توصیه می شود.
نکته دیگر این است که معمولا بعد از حمله قلبی پروتیینهایی در بدن تولید می شود که مرگ سلولی را به همراه دارد، درحالی که کاتچین موجود در چای سبز فعالیت این پروتیین را متوقف کرده و به این وسیله سکته های مغزی و قلبی را به حداقل رسانده و سرعت بهبود را افزایش می دهد. یکی از عناصر فعال در چای سبز به اندازه آسپرین از تجمع پلاکتهای خونی جلوگیری می کند که این امر گردش خون را بهبود می بخشد.
کاهش تری گلیسیرید:
کاتچین موجود در چای سبز فعالیت آنزیم لیپاز (آنزیم مسوول هضم چربیها) پانکراس (لوزالمعده) را مهار می کند. در نتیجه، شکسته شدن چربی و تبدیل آن به اجزای قابل جذب با سرعت بسیار کمی صورت می گیرد. با توجه به اینکه افزایش تریگلیسیرید خون بعد از مصرف هر وعده غذایی یک ریسک فاکتور در بروز بیماریهای قلبی است، مصرف یک فنجان چای سبز در بین وعده های غذایی روشی مناسب در کاهش تری گلیسیرید خون است.
کاهنده فشارخون:
مصرف نیم تا ۵/۲ فنجان چای سبز در روز احتمال بروز پرفشاری خون را تا ۶۴ درصد کاهش می دهد. در حالیکه مصرف بیش از ۵/۲ فنجان در روز از بروز این بیماری تا ۵۶ درصد می کاهد. بنابراین روزانه مصرف سه الی چهار فنجان چای سبز توصیه می شود.
جلوگیری از دیابت:
معمولا با افزایش سن، قندخون هم کم کم بالا می رود، خصوصا اگر به رژیم غذایی خود توجه کافی نداشته باشیم. وزن به مرور زمان بالا رفته و به دنبال آن احتمال بروز دیابت نوع دو هم افزایش می یابد. مصرف روزانه پنج فنجان چای سبز می تواند از بروز دیابت جلوگیری کند. چای سبز قادر است از عوارض ناشی از دیابت همچون آب مروارید و بیماریهای کلیوی به طرز معجزه آسایی جلوگیری کند. اما چای سبز چطور قادر به کاهش قندخون است؟ به نظر می رسد اصلی ترین مکانیسم، مهار کردن فعالیت آنزیم آمیلاز بزاق و روده (آنزیم مسوول هضم نشاسته) است. با مهار شدن فعالیت این آنزیم، نشاسته با سرعت بسیار آهسته ای می شکند و در نتیجه قندخون با سرعت کمی بالا می رود. مصرف چای به همراه یک وعده غذایی سرشار از کربوهیدرات منجر به کاهش سرعت رها شدن گلوکز و کاهش جذب آن می شود و به این وسیله از ترشح انسولین جلوگیری می کند.
ضد انعقاد:
چای سبز خون را رقیق و از لخته شدن خون جلوگیری می کند. با مصرف گوشت و روغنهای غیراشباع گیاهی مثل روغن ذرت و سویا ترکیباتی در بدن ایجاد می شود که منجر به ایجاد پلاکهای خونی می شود، در حالی که با مصرف چای سبز می توان از ایجاد لخته های خونی جلوگیری کرد.
چای سبز و جوانی:
چای سبز را به عنوان داروی ضدپیری (Anti – Aging) می شناسند. دلیل اصلی آن وجود میزان قابل توجهی آنتی اکسیدان در چای سبز به ویژه آنتی اکسیدانهای موثر در حفظ شادابی و جوانی است. آنتی اکسیدانها یکی از شاخصترین عوامل برای حفظ سلامتی و شادابی سلولهای بدن اند که باعث به تعویق انداختن شروع روند پیری سلولها هستند.
کاهش وزن و چای سبز:
با نوشیدن چای سبز متابولیسم (سوخت و ساز) چربیهای بدن تسریع می شود و به این ترتیب چربی اضافی در بدن ذخیره نمی شود. پژوهشها نشان می دهد نوشیدن روزانه سه فنجان چای سبز می تواند تا ۷۰ کالری انرژی ناشی از سوخت چربیها ایجاد کند. همچنین چای سبز قادر است جذب روده ای گلوکز و چربی را کاهش دهد و به این وسیله منجر به کاهش وزن در فرد می شود. ثابت شده که افرادی که چای سبز مصرف می کنند دارای وزن پایین تری نسبت به افرادی هستند که چای سبز مصرف نمی کنند. چای سبز مانع از ذخیره گلوکز در سلولهای چربی می شود. به این ترتیب می توان از نوشیدن چای سبز، کنترل میزان مصرف کربوهیدراتها (قندها) و ورزش مداوم به عنوان مثلثی برای حفظ سلامتی و تناسب اندامها نام برد. چاى سبز و عصاره آن باعث افزایش سوخت کالرى و چربیهاى ذخیره شده بدن و در نتیجه باعث کاهش وزن مى شود. تحقیقات پیشین بر روى حیوانات نشان داده که عصاره چاى سبز باعث افزایش فرآیند «ترموجنسیز» مى شود.
این فرآیند مربوط به تولید گرماى بدن است که در اثر هضم، جذب و متابولیسم غذاها در بدن ایجاد مى شود. این تحقیقات مشابه این فرآیند را بر روى انسان نیز اثبات کرده است. کافئین چاى سبز همچنین باعث افزایش ۲۸ تا ۷۰ درصدى ترموجنسیز در بدن مى شود. وقتى که «افیدرین» برگ به چاى سبز همراه با کافئین افزوده مى شود، این خاصیت دو برابر مى شود. در چاى سبز ماده اى به نام EGCG نیز وجود دارد که ترکیب این ماده و کافئین و افیدرین اثر بیشترى بر روى این فرآیند دارد. اما نکته اى که وجود دارد این است که مصرف چاى سبز و استفاده از کپسولهاى آن به تنهایی و به سرعت باعث کاهش وزن نمى شود و باید علاوه بر مصرف آن، از رژیم غذایى مناسب و ورزش متناوب و مداوم نیز استفاده کرد تا به نتیجه مطلوب رسید. چای سبز به عنوان فاکتوری که واقعا باعث افزایش سرعت متابولیسم می شود به اثبات رسیده و شما می توانید ۷۰ الی ۸۰ کالری اضافی دریافتی خود را نیز با نوشیدن فقط پنج فنجان چای سبز در روز بسوزانید. پس از یک سال شما قادر خواهید بود که چهار کیلوگرم از وزن خود را فقط با نوشیدن چای سبز از دست بدهید، یعنی اثری مشابه با حدود ۱۵ دقیقه پیاده روی روزانه.
پوست و چای سبز:
آنتی اکسیدانهای موجود در چای سبز سلولهای پوست را در مقابل آسیبها به ویژه رادیکالهای آزاد که یکی از عوامل ایجاد سرطان و افتادگی و آسیب به پوست اند، محافظت می کند. به این ترتیب چای سبز مانع از بروز سرطان، افتادگی و چروک خوردن پوست به ویژه پوست صورت می شود.
چای سبز و ورم مفاصل:
پژوهشگران چای سبز را به عنوان دارویی برای کاهش خطر ابتلا به ورم مفاصل ناشی از روماتیسم معرفی می کنند. این تاثیر با توقف فعالیت آنزیمهای تخریب کننده و تحلیل برنده غضروف مفاصل ایجاد می شود.
چای سبز و استحکام دندانها و استخوانها:
این نوع چای حاوی ماده ای بنام فلورین (flourine) نیز هست. فلورین سبب می شود تا ساختار داخلی دندانها محکم شود و از تضعیف مینا و پوسیدگی دندان جلوگیری بعمل آید. درصد بالای فلوراید چای سبز عمده ترین دلیل تاثیر مثبت آن بر دندان و استخوانها است. به این ترتیب، درصد بالای فلوراید در چای سبز می تواند استخوانها و دندانها را در مقابل آسیب، به ویژه پوسیدگی و پوکی محافظت کند.
آرامبخش و ضد استرس:
این نوشیدنی گیاهی نوعی آرام بخش نیز محسوب می آید. با نوشیدن این چای سیستم عصبی بدن شما مقاومتر شده، آرامش اعصاب و دوری از فشارهای عصبی را برای شما به ارمغان می آورد. از آنجایی که بسیاری از بیماریها ارتباط مستقیم با استرس و سیستم عصبی دارند، نوشیدن این چای را می توان به نوعی داروی تمام عیار بیماریها نام برد.
عملکرد مغز و چای سبز:
چای سبز فعالیت سلولهای مغز به ویژه بخشهای مربوط به حافظه را تقویت و تحریک می کند. از طرفی چای سبز باعث کاهش میزان استیل کولین در سلولهای مغز شده و با این عمل مانع از تخریب سلولهای مغز و بروز بیماری آلزایمر می شود. از طرفی آنتی اکسیدانهای موجود در چای سبز مانع از تخریب سلولهای مغز که عامل اصلی بروز بیماری پارکینسون است، می شود. به عبارتی، آنتی اکسیدانهای چای سبز با به تعویق انداختن قرار گیری سلولهای مغز در فاز پیری و فرسودگی، مانع از ابتلا به پارکینسون می شوند.
آسم و چای سبز:
تئوفیلین موجود در چای سبز در حکم داروی گشادکننده برونش (برونکودیلاتور) است که باعث آرامش و رفع التهاب و حساسیت دستگاه تنفس (بافتهای آسیب دیده) می شود. از این رو نوشیدن چای سبز برای افراد مبتلا به آسم یا افرادی که به دلیل مشاغل ویژه ای که دارند (مثل کارگران کارخانه های سیمان) یا در مناطق خاصی زندگی می کنند (ساکنان مناطق سردسیر)، توصیه می شود.
دیگر فواید:
-چای سبز همچنین قادر است کبد را سم زدایی کرده و از تجمع چربی در کبد جلوگیری کند. چای سبز نقص و کمبود استروژن را در دوران یائسگی جبران کرده و از پوکی استخوان جلوگیری می کند. در نهایت اینکه چای سبز منجر به ایجاد آرامش روح و روان شما می شود و در نتیجه، مصرف عصرانه آن برای رفع خستگی توصیه می شود.
- از فواید دیگر چای سبز می توان به این موارد اشاره کرد: بالا بردن قدرت فکری و تمرکز، پیشگیری از امراضی مثل آلزایمر، درمان التهاب و آماس مفاصل، درمان و پیشگیری از بیماری MS (multiple sclerosis) . جالب است بدانید کاتچین موجود در چای سبز باعث از بین بردن باکتریهای مولد مسمومیت غذایی یا سم تولیدشده توسط این باکتریها شده و بدین ترتیب در مسمومیتهای غذایی هم به عنوان دارویی مفید استفاده می شود.
- ویتامین C موجود در چای سبز با تقویت سیستم ایمنی بدن، بدن را در مقابل بیماریهای مختلف به ویژه بیماریهای فصلی مانند سرماخوردگی و آنفلوآنزا در زمستان، اسهال و استفراغ در تابستان و حساسیتهای فصل پاییز مقاوم می کند. در چین باستان برای افرادی که دائما بیمار بودند چای سبز تجویز می کردند.
- نوشیدن چای سبز نه تنها گوش را در برابر عفونت و تورم محافظت می کند بلکه در صورت بروز این مشکل، نمدار کردن پارچه تمیزی با چای سبز و سپس تمیز کردن گوش با آن می تواند تا حدی از تورم و عفونت بکاهد.
-تبخال مشکلی است که عامل ویروسی دارد اما با چای سبز می توان بهبود آن را تسریع کرد؛ به این ترتیب که اگر محل مورد نظر را با چای سبز مرطوب کرده و صبر کنیم تا خشک شود و این عمل را سه بار در روز تکرار کنیم، روند بهبودی و رفع محل زخم تسریع می شود.
-چای سبز بسیاری از عوامل بیماری زا را که بر سلامت دهان و دندان تاثیر منفی دارد از بین می برد. به این ترتیب می توان نوشیدن چای سبز را مکملی برای سلامت دهان و دندان دانست. علاوه بر این، چای سبز با از بین بردن باکتریهای نامناسب محوطه دهان، بوی بد دهان و تنفس بد بو را نیز مرتفع می کند. در چین باستان از چای سبز به عنوان داروی خوشبوکننده دهان پیش از حضور در مراسم رسمی و میهمانیها استفاده می کردند.
- ترکیبی موسوم به “ال تیانین” موجود در چای سبز که نوعی اسید آمینه است خاصیت آرام بخشی داشته و می تواند حالت تنش، افسردگی و استرس و هیجان را از بین ببرد.
- پژوهشگران ژاپنی با بررسی ترکیبات موجود در چای سبز دریافتند ترکیب اپی گالوکاتچین گالات (EGCG) با عملکردی عایق مانند مانع از اتصال ویروس HIV روی سلولهای سیستم ایمنی بدن و ایجاد ضعف در سیستم ایمنی بدن می شوند. به عبارت دیگر نوشیدن چای سبز را می توان به عنوان عامل مکملی برای جلوگیری از ابتلا به ایدز (AIDS) با عایق کردن سلولهای سیستم ایمنی بدن دانست.
- چای سبز از تاثیرات مخرب اشعه ماورا بنفش روی DNA جلوگیری می کند.
نحوه استفاده:
برای هر نفر یک قاشق مرباخوری چای سبز را در قوری ریخته و به ازای هر یک قاشق، یک لیوان آب داغ با دمای ۸۰ تا ۸۵ درجه به آن اضافه کرده و درب قوری را به مدت هفت تا هشت دقیقه بگذارید سپس آن را بنوشید. یادآوری این نکته ضروری است که چای سبز مانند چای سیاه لزومی به دم کردن ندارد. چای سیاه و چای سبز هر دو از گیاه واحدی به دست می آیند. تفاوت در این است که برای تهیه چای سبز برگها را بخار داده، گرد (پودر) می کنند و سپس آنرا خشک می کنند ولی برای تهیه چای سیاه ابتدا برگها خشک و سپس تخمیر می شوند و در برخی اوقات مواد و رنگهای شیمیایی به آن اضافه شده و در انتها برشته می شود، یعنی فرآیند بیشتری روی چای صورت می گیرد.
میزان مصرف روزانه:
چای سبز به عنوان جایگزینی مناسب برای چای سیاه و قهوه توصیه می شود. نوشیدن روزانه سه لیوان چای سبز (حاوی سه گرم مواد حل شدنی) یا روزانه ۳۰۰ تا ۴۰۰ میلی گرم عصاره استاندارد چای سبز (عصاره ها باید حاوی ۸۰ درصد پلی فنلها و ۵۵ درصد اپی گالوکزچین) مفید است. انواع فرآورده های کپسولی و مایع چای سبز نیز قابل دسترسی اند.
روش نگهداری:
برای تازه و معطر ماندن چای سبز بهتر است آن را در ظرفی تیره و در محلی تاریک و به دور از نور و رطوبت نگهداری کنید.
ترکیب شیمیایی برگ چای:
مواد متشکله برگ چای عبارتند از مواد سلولزی، مواد صمغی، دکسترین، پکتین، مواد چربی، مواد مومی، نشاسته، قند، اسید گالیک، اسید اگزالیک، کورستین، مواد پروتیینی، الیاف (فیبر)، مواد معدنی، تانن، کافئین یا تئین، ترکیبات معطر و دیاستاز. بررسیهای آماری نشان می دهد در حدود ۸۰ درصد مردم ژاپن چای سبز می نوشند به طوری که بیش از نیمی از آنها روزانه سه فنجان یا بیشتر از آن مصرف می کنند. نتایج یک بررسی جدید در ژاپن نشان می دهد که اگر به طور مرتب چای سبز بنوشید، احتمال مرگ ناشی از بیماریهای قلبی- عروقی ۲۵ درصد کاهش پیدا می کند. پژوهشگران همچنین از این مطالعات دریافتند فواید چای سبز ظاهرا برای زنان بیشتر است. زنانی که روزانه پنج فنجان یا بیشتر چای سبز می نوشیدند در مقایسه با کسانی که یک فنجان یا کمتر مصرف می کردند ۳۱ درصد کمتر با خطر مرگ در اثر بیماری قلبی روبرو بودند. در نهایت اینکه به دلیل خواص فراوان چای سبز اکنون آن را در بسیاری از کشورهای جهان نه به عنوان یک نوشیدنی که به عنوان یک داروی گیاهی می شناسند و نوشیدن روزانه آن را توصیه می کنند.
غذاهای چربی ساز و چربی سوز.
غذاهای چربی سوز غذاهایی هستند که بیشتر از مقدار کالری خودشان، موجب سوختن کالری ها میشوند. اگر از این نوع غذاها استفاده نکنید، به تدریج سوخت و ساز بدن کاهش یافته و سلامتی تان به خطر میافتد. این مواد کاملاً طبیعی هستند و اگر به خوردن آنها عادت کنید و در کنارش ورزش مستمر داشته باشید، سوخت و ساز بدنتان تقویت شده و کالری بیشتر و در واقع چربی بیشتری سوزانده میشود. با مصرف این غذاهای چربیسوز تا چندین ساعت پس از ورزش، بدن همچنان به چربیسوزی ادامه خواهد داد. هیچ غذای بدون کالری وجود ندارد و تمامی غذاها هر چند اندک، حاوی کالری هستند؛ اما این غذاها با سوزاندن کالری مانع از تجمع و رسوب چربی در بخشهای مختلف بدن میشوند.
با سالم غذا خوردن و داشتن تغذیه صحیح میتوان مقدار دریافت و جذب کالری را کنترل کرد؛ اما برای کاهش وزن و رسیدن به سلامت به سوزاندن کالری نیاز داریم. بعضی غذاها به سوزاندن کالری کمک میکنند و (چربیسوز) و برخی نیز بلافاصله بعد از خوردن به چربی تبدیل میشوند که به آنها چربیساز میگویند.
یکی از نکاتی که برای سوزاندن کالری و رسیدن به وزن مطلوب باید از آن آگاه باشیم، کالری موادغذایی است. به گفته متخصصان تغذیه و کارشناسان مواد غذایی، غذاهایی که حاوی مقادیر بالایی ویتامین C هستند، به سوزاندن چربی کمک میکنند. برخی از این مواد عبارتند از: لیمو، پرتقال، گریپ فروت، هندوانه، سیب و همچنین سبزیجاتی همچون کلم بروکلی، کلم، کرفس و هویج. ویتامین C، چربی را رقیق و از تولید و سفت شدن چربی جلوگیری میکند و باعث میشود بدن راحتتر چربیهای رقیق و شل را از بین ببرد. برخی از میوهها مانند سیب، حاوی مادهای به نام پکتین هستند که چربی جذب شده توسط سلولها را تنظیم میکند. به عبارت دیگر، پکتین جذب مواد آبکی را افزایش میدهد و از رسوب چربی در بدن جلوگیری میکند. همچنین آنتیاکسیدان موجود در سیب از سندرم متابولیک که موجب چاقی میشود، پیشگیری میکند.
سوپ جو و شیر بدون چربی و غلات، بهترین مواد برای صبحانه هستند، زیرا علاوه بر اینکه حاوی مواد معدنی و فیبر و سرشار از ویتامین میباشند، موجب شکستن چربی در بدن نیز میشوند. در واقع، آنها هم انرژی بدن را تأمین میکنند و هم سوخت و ساز بدن را افزایش میدهند. فلفل و ادویهجات و ترشیجات نیز حاوی مادهای به نام کپسایسین هستند که ترشح هورمونهای بدن و سوخت و ساز (سوزاندن کالری) را افزایش میدهند. یکی دیگر از مواد غذایی که به سوزاندن چربی کمک میکند، سویا است. این ماده حاوی مواد شیمیایی است که از جذب چربی به داخل سلولهای بدن جلوگیری میکند و موجب از بین رفتن کامل چربی میشود. عصاره و روغن سیر نیز در افزایش سوختن کالرِی و کاهش جذب چربی مؤثرند.
غذاهای دیگر چربی سوز عبارتند از
آب، قهوه، چای سبز، چای سیاه، عسل، مارچوبه، چغندر، لوبیا، سیبزمینی شیرین، زغال اخته، عدس. روغن ماهی، یکی از موادی است که با مصرف آن میتوانید در ماه دستکم
۲ -۳ کیلو از وزن خود را کاهش دهید. پرهیز از نمک و شکر نیز به دفع چربی کمک میکند. هل نیز حاوی مادهای به نام کپسایسین است که موجب افزایش سوخت و ساز بدن و سوختن چربیها میشود. کلسیم موجود در فرآوردههای لبنی بدون چربی مثل شیر، پنیر و ماست نیز وزن را کاهش داده و چربی موجود در سلولها را تجزیه میکند. رژیم غذایی غنی از لبنیات و محدودیت جذب زیاد کالری تقریباً سوخت و ساز و دفع انرژی را تا دو برابر افزایش میدهد. مصرف روزانه ۳ -۴ وعده محصولات لبنی در کاهش وزن بسیار مؤثر است. بهترین مواد برای سوزاندن چربی شکم، پروتئین و غذاهای حاوی فیبر زیاد هستند؛ زیرا بدن برای هضم پروتئین، انرژی بیشتری صرف میکند. تخممرغ علاوه براینکه حاوی ویتامین B12 میباشد، به سوزاندن چربی کمک میکند.
چربیها ذخایر انرژی بدن هستند و نقش مهمی در حفظ درجه حرارت بدن و سلامت پوست و مو دارند. هر گرم چربی حاوی ۹ کیلوکالری انرژی است؛ در حالی که هر گرم پروتئین یا کربوهیدرات، ۴ کیلوکالری انرژی دارد. چربیها، برای رشد مغز و تولید کلسترول در کبد بسیار ضروری هستند؛ با این حال اگر مقدار آنها در بدن به بیش از حدطبیعی برسد، عوارض جانبی همچون تصلب شرائین، فشار خون بالا و بیماری قلبی و چاقی ایجاد میکنند. البته همانطور که میدانید همه مضر نیستند و به دو گروه بد و خوب دسته بندی میشوند.
چربی خوب شامل چربیهای غیراشباع است که لیپوپروتئین و در نتیجه کلسترول بد خون را کاهش میدهند. نمونهای از این چربیها عبارتند از: روغن زیتون، سویا، ماهی، ذرت، روغن کانولا و بادام زمینی
چربیهای اشباع شدهای هستند که میزان کلسترول خون را افزایش میدهند به عنوان یک عامل ابتلا به بیماری های قلبی و سکته مغزی شناخته شدهاند. حتی برخی دانشمندان معتقدند که خطر ابتلا به برخی سرطانها را نیز افزایش میدهد. این چربی علاوه بر افزایش کلسترول بد خون، کلسترول خوب را نیز کاهش میدهد. بسیاری از پژوهشگران علوم تغذیه بر این باورند که چربیهای بد نه تنها، خطر بیماریهای قلبی را افزایش میدهد، بلکه منجر به دیابت نوع ۲، سرطان روده بزرگ و سرطان پستان نیز میشود.
بعضی از غذاهایی که حاوی چربی بد هستند
پیتزا:
پیتزا، غذای بسیار خوشمزهای است که فقط با خوردن یک تکه از آن چیزی حدود ۳۵۰ -۵۰۰ کالری دریافت میشود. پایه اصلی پیتزا آرد سفید است که مواد مغذی زیادی ندارد، ولی حاوی کالری فراوانی است و روی آن هم مقدار زیادی پنیر (چربی اشباعشده) است که مقادیر زیادی چربی اشباعشده دارد و موجب چاقی میشود.
برگر:
معمولاً برگرها به همراه مقدار زیادی سبزیجات و مرغ و سیبزمینی سرخشده سرو میشوند و از آنجایی که همه ما این غذای خوشمزه را دوست داریم، هرگز میزان کالری و چربی آن را بررسی نمیکنیم.
گوشت و غذاهای گوشتی:
تقریباً همه افراد، غیر از گیاهخواران، به خوردن گوشت علاقه زیادی دارند؛ انواع گوشت (گوسفند، مرغ و ماهی و …) حاوی مقادیر (۲۰ -۳۰ درصد) چربی بد هستند. البته چربی بد ماهی و مرغ به نسبت گوشتهای قرمز بسیار کمتر است. حتی برخی از ماهیها، مثل خال مخالی، ساردین و ماهی آزاد، حاوی اسیدهای چرب و امگا ۳ هستند که در برابر بیماریهای قلبی از بدن محافظت میکنند.
شکلات:
شکلات حاوی انرژی متراکم است؛ به این معنا که در هر ۱۰۰ گرم شکلات ساده، حدود ۵۱۰ کیلوکالری انرژی وجود دارد و حدود ۶۰ درصد از چربی آن هم چربی اشباع شده است. یکی از سریعترین راههای چاقی، خوردن غذاهای حاوی انرژی متراکم مثل شکلات است؛ اما این روش هیچگاه برای چاق شدن توصیه نمیشود. هرگاه هوس خوردن شکلات کردید، از شکلات تیره استفاده کنید که سرشار از آنتیاکسیدان است و این آنتیاکسیدانها از بیماریهای قلبی و پیری زودرس جلوگیری میکنند.
غذاهای سرخکردنی:
این نوع غذاها، در میان تمامی خانوادهها مورد استفاده قرار میگیرند، اما آنچه نباید نادیده گرفته شود، مقدار زیاد روغنی است که برای سرخ شدن این غذاها مصرف میشود. این روغنها که به طور مستقیم در بدن رسوب کرده و به چربی تبدیل میشود، دستکم ۱۳– ۱۹ درصد چربی اشباعشده دارند. روغن آفتابگردان به نسبت سایر روغنها از چربی کمتری برخوردار است و موادی که با این روغن سرخشدهاند، سالمترند. گزینه بهتر و صحیحتر، پرهیز از میان وعدههای سرخشده میباشد. بهتر است میوهها و دانههای بوداده و یا حتی چند دانه بیسکویت را جایگزین غذاهای سرخشده کنید.
شیرینیها:
شیرینیها در انواع مختلفی وجود دارد و همین تنوع موجب شده است تا تمامی افراد به خوردن آنها علاقهمند باشند. بیشتر شیرینیها از مواردی همچون خامه، کره، شیر پرچرب، آرد سفید و روغن تهیه میشوند که حاوی مقادیر بالایی چربی اشباع شده هستند. برای تهیه شیرینی به مقدار زیادی شکر نیاز است و یکی از اصلیترین عناصر در تهیه شیرینی است. شکر مقدار گلوکز را افزایش میدهد و به شکل گلیکوژن ذخیره میشود که این گلیکوژن به مرور زمان به چربی تبدیل میگردد. شیرینیها در طول پخت، روغن زیادی به خود جذب میکنند و به همراه شیر پرچرب و شکر، مملو از چربیهای اشباعشده مضر میشوند.
بستنی:
اولین کلمهای که با شنیدن نام بستنی در ذهن ما نقش میبندد، خوشمزگی آن است. کودک و نوجوان، پیر و جوان، همگی طعم بستنی را دوست دارند؛ اما آیا هیچیک از ما به واقعیت بستنی و چربیهای مضر آن توجه میکنیم؟ به طور سنتی بستنی از خامه پر چرب و چربی اشباعشده تهیه میشود. حتی بستنیهای رژیمی و کمچربی نیز با اینکه چربی کمتری دارند، اما حاوی کالری زیادی هستند. خرید بستنیهایی که به جای خامه در تهیه آنها از شیر استفاده شده است، اغلب سالمتر و بهترند.
قهوه سرد:
قهوه سرد یا اسپرسو، به علت اینکه حاوی خامه و شیر پرچرب میباشد، سرشار از چربیاشباعشده است. نوعی چربی به نام ترپنس (Terpenes) درون این نوع قهوه ها وجود دارد که کلسترول خون را افزایش میدهد. میلک شیکها نیز معمولاً از میوه، وانیل، اسانس، بستنی و شیر تهیه میشوند و به همین دلایل حاوی مقادیر بالایی چربی بد هستند. هر ۱۵۰ میلیگرم شیر پرچرب حاوی ۶ گرم چربی و هر ۱۰۰ میلیگرم خامه حاوی ۱۰ -۱۲ گرم چربی است؛ بنابراین دفعه بعد که تصمیم گرفتید از این نوشیدنیها استفاده کنید، کمی به این موضوع توجه و آنها را با احتیاط بیشتری انتخاب کنید.
کیکها:
بیشترکیکها و کلوچهها حاوی مقادیر بالایی انرژی، چربی و کالری هستند؛ چرا که با کره و یا مارگارین تهیه میشوند که هر دوی این موارد چربی بد زیادی دارند. کره حاوی چربی اشباعشده و کلسترول است و کلسترول بد خون را افزایش میدهد. مارگارین نیز از چربی ترانس تهیه شده که یکی از سختترین چربیها است و اگر در مقایر زیاد مصرف شود، موجب گرفتگی سرخرگ و مشکلات قلبی میشود. اگرچه کاهش چربی در رژیم غذایی اهمیت دارد، اما حذف آن از رژیم غذایی هم صحیح نیست. چربی منبع اصلی انرژی است و به جذب ویتامینها کمک میکند. بدن به خودی خود قادر به تولید چربی نیست و باید آن را از طریق رژیم غذایی دریافت کند؛ بنابراین لازم است در رژیم غذایی گنجانده شوند؛ بهخصوص چربیهای اشباعنشده، کلید سلامتی در اعتدال است، نه در حذف.
چند نکته برای پیشگیری از دیابت
تغییر سبک زندگی میتواند یک قدم بزرگ به سمت پیشگیری از دیابت باشد و هیچوقت برای شروع دیر نیست. این نکات را در نظر داشته باشید.وقتی صحبت از دیابت نوع ۲ میشود-که متداولترین نوع دیابت است ؛پیشگیری بهترین راهکار است. همچنین اگر در معرض خطر بالایی از ابتلا به دیابت هستید، مثلاً اگر اضافه وزن زیادی دارید یا سابقه خانوادگی دیابت دارید، خیلی مهم است که پیشگیری از دیابت را به اولویت زندگیتان تبدیل کنید.
پیشگیری از دیابت درست مثل سالم غذا خوردن، بالا بردن فعالیت بدنی و کم کردن اضافه وزن، جزء اصول اولیه است و هیچوقت برای شروع دیر نیست. با ایجاد چند تغییر کوچک در سبک زندگیتان میتوانید از بروز مشکلات جدی دیابت مثل تخریب اعصاب، کلیهها و قلب، جلوگیری کنید.
نکته ۱: فعالیت بدنی بیشتری داشته باشید.
فعالیت بدنی روزمره فواید بسیار زیادی دارد. ورزش کمکتان میکند تا:
- وزنتان را پایین بیاورید.
- قندخونتان را پایین بیاورید.
- حساسیت شما به انسولین را بالا میبرد–که کمک میکند قندخونتان در یک محدوده نرمال بماند.
تحقیقات نشان میدهد که هم ورزشهای هوازی و هم قدرتی میتواند به کنترل دیابت کمک کند اما بهترین نتیجه از برنامه تناسباندامی حاصل میشود که از هر دوی این تمرینات استفاده میکند.
نکته ۲: فیبر فراوان بخورید.
فیبر کمکهای زیادی به شما میکند:
- با بالا بردن کنترل قندخونتان، احتمال بروز دیابت را کاهش میدهد.
- احتمال بروز بیماریهای قلبی را کاهش میدهد.
- با کمک به احساس سیری، به کاهش وزن کمک میکند.
موادغذایی سرشار از فیبر شامل میوهها، سبزیجات، حبوبات، غلات کامل، آجیل و دانهها میشود.
نکته ۳: تا میتوانید غلات کامل مصرف کنید.
بااینکه دلیل آن چندان مشخص نیست اما غلات کامل میتوانند احتمال بروز دیابت را پایین آورده و به حفظ سطح قندخون کمک کنند. سعی کنید حداقل نیمی از غلات مصرفیتان کامل باشد. بسیاری موادغذایی که از غلات کامل درست میشوند آماده خوردن هستند مثل نانهای مختلف، پاستا و بسیاری سیریالها.
نکته ۴: اضافهوزنتان را کم کنید.
اگر اضافهوزن دارید، پیشگیری از دیابت میتواند به کم کردن وزنتان بستگی داشته باشد. هر یک کیلویی که کم میکنید، سلامتیتان را بهبود میبخشد. در یک تحقیق مشخص شد که افرادیکه اضافهوزن دارند، با کم کردن هر یک کیلو از وزن بدنشان، خطر ابتلا به دیابت را ۱۶ درصد در خود کاهش دادند. هچنین آنهایی که وزن نسبتاً کمی پایین آورده–حداقل ۵ تا ۱۰ درصد از وزن اولیه خود–و به طور مرتب ورزش کردند، تا ۶۰ درصد احتمال ابتلا به دیابت را در خود کاهش دادند.
نکته ۵: از رژیمهای غذایی جدید پرهیز کرده و انتخابهای سالمتری داشته باشید.
رژیمهای کمکربوهیدرات، رژیم شاخص گلیسمی و سایر رژیمهای جدید شاید در ابتدا به شما کمک کند وزنتان را پایین بیاورید اما تاثیر آنها در پیشگیری از دیابت شناخته شده نیست و اثر طولانیمدتی نیز نخواهند داشت. و با خارج کردن یا محدود کردن یک گروه غذایی خاص از برنامه روزانه، رسیدن موادمغذی لازم را به بدنتان محدود میکنید. درعوض این، برای داشتن یک برنامهغذایی سالم که به کاهشوزنتان کمک کند، بیشتر بر حجم وعدههای غذایی و سالم بودن موادی که میخورید تمرکز کنید.
چه زمان نزد پزشک بروید؟
اگر سنتان بالاتر از ۴۵ سال است و وزن نرمالی دارید، از پزشکتان بپرسید که لازم است تست دیابت انجام دهید یا خیر. انجمن دیابت امریکا در موارد زیر آزمایش گلوکز خون را توصیه میکند:
- بالاتر از ۴۵ سال باشید و اضافه وزن داشته باشید.
- کمتر از ۴۵ سال باشید و اضافه وزن را در کنار یک یا دو مورد عامل خطرزای دیگر برای دیابت نوع ۲ داشته باشید — مثل سبک زندگی نشسته و ساکن یا سابقه خانوادگی دیابت.
نگرانیهای خود درمورد پیشگیری از دیابت را با پزشکتان مطرح کنید. او به شما کمک میکند از بروز دیابت پیشگیری کنید و برحسب سابقه پزشکی و سایر عوامل، توصیههای بیشتری به شما ارائه خواهد کرد.
از چسب زخم بدانید
بعضی وقتها ممکن است به دلیل بیاحتیاطی و بیدقتی به پوست دستمان آسیب برسانیم مثلا زمانی که مشغول خرد کردن سبزی یا گوشت هستیم امکان دارد دستمان با چاقوی تیز آشپزخانه زخم و دچار جراحت شو . بیشتر این بریدگیها سطحی بوده و با زدن یک چسب زخم بهبود مییابد. شاید شما هم جزء آن دسته از کسانی هستید که پوست دست حساسی دارید و برای خرید یک چسب زخم با سوالات زیادی مواجه میشوید. در این مقاله به تعدادی از سوالات مطرح شده در این زمینه پاسخ داده شده است.
زخمها به چند دسته تقسیم میشوند؟
وقتی از زخم پوست صحبت میکنیم یعنی قوام و دوام طبیعی پوست به وسیله یک شی تیز یا غیرتیز از بین رفته است. پوست از لایههای مختلفی ایجاد شده، لایه سطحی اپیدرم، لایه داخلی درم و لایه تحتانی چربی زیر پوست است. ضایعاتی که اپیدرم را از بین میبرند به خراشهای پوستی معروفاند و به خونریزی نمیافتند. این ضایعهها به شرطی که مراقبت کنیم تا عفونت نکنند یا با مواد حساسیتزا تماس پیدا نکنند، خود به خود بهبود پیدا میکنند و عارضهای ندارند. ولی ضایعاتی که به خونریزی ختم میشوند ۲ دستهاند، یا سطحیاند و درم را تنها تخریب کردهاند یا عمیق هستند و یا با وسایل برنده غیرتمیز ایجاد شدهاند. در مورد زخمهای سطحی؛ اگر با یک وسیله لبههای زخم را به هم وصل کنیم و شرایط استریل باشد، زخم بهبود پیدا میکند و جای آن باقی نمیماند. در مورد زخمهای عمیق ریسک عفونت وجود دارد و خیلی مهم است که به وسیله سرم نمکی تمیز شسته شوند و اگر عمیق است و در نواحی تحت فشار قرار دارد، لازم است بخیه شود تا کمترین اسکار را به جا بگذارد.
باند سفیدی که داخل چسب است از مواد خاصی تشکیل شده است؟
بله. بیشتر از زینک است. در ضمن جذب کننده خوب رطوبت است و به ترمیم کمک میکند. حتما باید این باند سفید روی زخم قرار بگیرد تا نوار چسب مستقیما روی زخم قرار نگیرد.
برای چه نوع زخمهایی میتوان از چسب زخم استفاده کرد؟
چسب زخم برای زخمهای تمیز و سطحی کاربرد دارد.
حین خرید یا استفاده از چسب زخم باید به چه نکاتی توجه کنیم؟
مهمترین مساله این است که چسب زخم استریل باشد. چسب زخمها یک لایه محافظ دارند که معمولا پارچهای است و جلوی خفه شدن پوست و مرطوب شدن زیاد آن را میگیرد. به عبارتی چسب زخم باید توانایی گرفتن رطوبت از پوست و تبادل هوا را داشته باشد. نکته مهمتر اینکه درون آن مواد آلرژیزا و تحریککننده پوست به کار نرفته باشد. چسب برای زخم کار بخیه را انجام میدهد. یعنی دو لبه زخم را کنار هم قرار میدهد و باعث میشود زخم خود به خود ترمیم شود.
چسب زخمهای مختلفی در بازار موجود است. انواع پارچهای، نایلونی و حتی گیاهی، کدام نوع مناسبتر است؟
این موضوع سیلقهای است. چسب زخمهای نایلونی طی شست و شو خیس نمیشود و دوام آن بیشتر است. چسبهای پارچهای با شست وشو خیس میشوند و خود خیسی برای زخم مضر است. بهترین نوع چسب زخم نوعی است که لایه زیرین آن که با پوست در تماس است، پارچهای باشد تا زخم را خشک نگه دارد و لایه خارجی نایلونی باشد تا در اثر تماس با آب سریع خیس نشود. در غیر این صورت یا فرد مجبور است مرتبا چسب را تعویض کند یا اگر خیسی باقی بماند سبب متورم شدن لایه شاخی پوست میشود.
چسب زخمهایی که با عنوان چسب زخم آلوئهورا یا جلبک دریایی به فروش میرسد، میتواند در بهبود بهتر زخم موثر باشد؟
خیر. ترکیبات گیاهی نقش چندانی در بهبود ندارد. شما به هر وسیلهای بتوانید ۲۴ ساعت زخم را لب به لب نگه دارید، پروسه ترمیم به شکل طبیعی اتفاق میافتد.
استفاده نابهجا از چسب زخم به طور نمونه برای بستن زخمهای عمیق چه مشکلی پیش میآورد؟
بعد از ۶ ماه اسکار و جوشگاه زخم قابل مشاهده است.
تغذیه و سنگ کلیه
سنگ دستگاه ادراری یکی از ناراحت کننده ترین بیماری ها است . شیوع آن در مردان بیش از زنان است . بیشتر در دهه سوم تا پنجم زندگی دیده می شود . انواع مختلف سنگ ادراری وجود دارد ولی اغلب سنگها از جنس اگزالات کلسیم هستند . سنگ ها در لگنچه کلیه ، حالب ، مثانه ودر پیشابراه دیده می شوند . اندازه سنگ کلیه ، از چند میلیمتر تا چند سانتی متر متغیر بوده وممکن است منفرد یا متعدد باشد .
دستگاه ادراری از چند بخش اصلی تشکیل شده است:۱- کلیه ها که وظیفه آنها تولید ادرار است ۲- لگنچه که ادار پس از تولید شدن وارد آن میشود ومحل ایجاد اغلب سنگهای ادراری است سنگهای لگنچه معمولا باعث ایجاد درد نمیشوند مگر اینکه راه لگنچه را مسدود نمایند
۳- میزنای یا حالب که ادرار را از لگنچه به مثانه منتقل میکند . اگر سنگ از لگنچه وارد حالب شود ، درد شدیدی در پهلو وشکم بیمار ایجاد می گردد که گاه همراه با تهوع ، استفراغ ، سوزش ادرار ودر آقایان درد بیضه است .
۴- مثانه که محل ذخیره ادرار پیش از دفع است . اگر بنابه دلایلی مثل بزرگ شدن پرستات ، تنگی مجرای ادراریا مثانه عصبی تخلیه مثانه دچار اشکال شود ویا به علت سوء تغذیه یا اختلالات سوخت وساز بدن (متابولیک ) در کودکان ترکیب طبیعی ادرار تغییر کند ، فرد مستعد سنگ مثانه میگردد.
۵- مجرای ادرار که ادرار را از مثانه به خارج منتقل میکند . سنگ کلیه یا مثانه ممکن است در هنگام دفع در مجرای ادرار گیر کند وسبب بند آمدن ادرارشود .
درمان سنگ کلیه :
درمان سنگ کلیه شامل دو قسمت است :۱- پیشگیری از تشکیل سنگ جدید ۲- درمان سنگ فعلی
جهت پیشگیری از تولید سنگ جدید علاوه بر رعایت رژیم غذایی نیاز به انجام آزمایش خون وآزمایش ادرار ۲۴ ساعته از نظر بررسی وجود یا عدم وجود املاحی است که شما را مستعد سنگ سازی می کنند . وهمچنین در صورتیکه در گذشته سنگی دفع کرده اید تجزیه آن سنگ نیز کمک کننده است . آزمایشات خون وادرار بایشتی به فاصله ۲تا ۶ هفته بعد از دفع سنگ انجام شوند .
ویادتان باشد که حین انجام این آزمایشات بایستی رژیم غذایی معمول روزانه تان را داشته باشید . براساس این آزمایشات پزشکتان دستور غذایی ودارویی مخصوص هر نوع سنگ کلیه را به شما میدهد . جهت درمان سنگ کلیه علاوه بر رعایت رژیم غذایی که به آن اشاره میشود نیاز به اقدامات تشخیصی آزمایشگاهی وتصویر برداری از نظر تعیین محل سنگ ، ایجاد یا عدم ایجاد انسداد در مسیر ادرار وبالاخره اندازه سنگ میباشد .
چقدر باید آب ومایعات مصرف کرد ؟چه مقدار آب خوردن مهم نیست . چقدر ادرار داشتن مهم است . ممکن است فردی در محیطی گرم زندگی کند یا فعالیت روزانه اش زیاد باشد ، روزی ۸ لیوان آب بخورد ، ولی بدلیل تعریق زیاد باز کافی نباشد . فرد مبتلا به سنگ کلیه باید آنقدر آب بخورد که روزانه بیش از ٢ لیتر ادرار داشته باشد ونباید هیچ وقت احساس تشنگی کند وهمیشه باید قبل از آنکه احساس تشنگی کند آب بنوشد .
افزایش مصرف مایعات باعث افزایش میران ادرار وکاهش غلظت مواد محلول در ادرار وبروز کمتر سنگ می شود . مصرف آب قبل خواب، بویژه اهمیت بالایی دارد. توصیه میشود افرادی که سابقه سنگ کلیه دارند قبل از خواب حداقل دو لیوان آب بنوشند به گونه ای که نصف شب یک بار برای ادرار کردن بیدار شوند و سپس یک لیوان دیگر آب نوشیده و مجددا بخوابند.
آیا استفاده از آب معدنی نسبت به آب شهر مزیتی دارد؟استفاده از آب معدنی یا آب چشمه هیچ تفاوتی نسبت به آب لوله کشی شهری در پیشگیری از سنگهای ادراری ندارد ومقدار مصرف آب مهم است نه نوع آن .
مصرف چه مایعاتی احتمال سنگ سازی را افزایش می دهد؟
آب گریپ فروت و نوشابه های گازدار، از جمله ماءالشعیر و انواع کولا. مصرف چای و قهوه اگر چه سبب بالا رفتن میزان آب دریافتی بدن میشود، میزان اگزالات زیادی نیز دارد. بنابراین توصیه میشود در مصرف آنها افراط نشود.
مصرف زیاد پروتئین چه نقشی در بروز سنگ ادرای دارد ؟افزایش مصرف پروتئین حیوانی یک عامل خطر برای تشکیل سنگهای اداری در مردان ودر زنان بعد از سن یائسگی می باشد . کاهش مصرف پروتئین حیوانی مثل انواع گوشت خطر سنگهای کلیوی عود کننده را کاهش می دهد . خصوصا اگر فرد سابقه سنگ کلیه اسید اوریکی دارد باید گوشت قرمز ، ماهی و مرغ کمتری بخورد . این موارد نباید از برنامه غذایی حذف شوند بلکه فقط باید محدود شوند .
آیا کسانی که کلیه سنگ ساز دارند باید مصرف مواد غذایی کلسیم دار را قطع کنند ؟خیر !تفکری که می گوید افرادبا سابقه سنگ کلیه نباید لبنیات بخورند ، کاملا غلط است .چون اولا برخی افراد مثل زنان باردار وکسانی که دچار پوکی استخوان هستند بدنشان به کلسیم اضافه نیاز دارد ، ثانیا در برخی موارد سنگ کلیه ، توصیه به مصرف بیشتر کلسیم می شود . مثلا در سنگ های اگزالات کلسیم ، اگر فرد کلسیم بیشتری مصرف کند این کلسیم در روده به اگزالات متصل می شود واصلا از روده جذب نمی شود وبه این ترتیب یون اگزالات که افزایش آن در ادرار باعث تشکیل سنگ اگزالات کلسیم می شود ، اصلا وارد بدن نمی شود .
قطع مصرف لبنیات اشتباه است چون لبنیات بهترین منبع کلسیم مورد نیاز بدن است واگر به بدن نرسد ، پس از مدتی خطر پوکی استخوان واسیب جدی به دندان ها را در پی دارد . هر فرد روزانه به دو واححد لبنیات احتیاج دارد . هر واحد لبنیات معادل یک لیوان شیر یا یک قوطی کبریت پنیر یا دو پیاله ماست است .
مصرف داروهای حاوی مکمل های کلسیم در صورتی که تحت نظر پزشک وانجام آزمایش اندازه گیری کلسیم ادرار ٢۴ ساعته باشد بلامانع است ولی توصیه میشود این داروها همراه غذا مصرف شوند.
از چه غذاهایی باید پرهیز کرد ؟تعیین نوع رژیم غذائی بر اساس آزمایشات خون وادرار ۲۴ ساعته می باشد که علت سنگ سازی را مشخص می کند ، مثلا :
۱- در مواردی که دفع اگزالات ادرار بیشتر از حد طبیعی باشد بیمار باید از غذاهایی که حاوی مقدار زیاد اگزالات هستند مانند اسفناج ، چغندر ، جعفری ، شوید ، توت فرنگی ، سبوس گندم ، ریواس ، بعضی از انواع آجیل مانند بادام زمینی ، گردو ، بادام ، بنشن (لوبیا ، باقلا ) نوشابه ، شکلات وفلفل کمتر استفاده کند.
۲- از نمک هم باید پرهیز شود . نمک عاملی است که به ساخته شدن سنگهای کلسیمی کمک می کند وافرادی که کلیه سنگ ساز دارند ، نباید سر سفره به غذایشان نمک بزنند . ومواد شور مثل خیار شور ، غذاهای کنسرو شده ، سوسیس ، کالباس وغذاهای آماده مصرف نکنند.
۳- مصرف مقادیر بالای ویتامین Cباعث افزایش ترشح اگزالات ادرار وتشکیل سنگ می شود ومصرف بیش از اندازه قرصهای ویتامین Cمیتواند مضر باشد.
اضافه وزن چه نقشی در ایجاد سنگ کلیه دارد ؟افزایش وزن باعث افزایش خطر تشکیل سنگ، بخصوص در خانمها میشود بنابراین کنترل وزن می تواند درپیشگیری از عود سنگ موثر باشد.
آیا روزه گرفتن برای افراد با سابقه سنگ کلیه مجاز است؟
در مورد این موضوع تا حدی اختلاف نظر وجود دارد. در یک مطالعه نشان داده شد که تعداد افراد مراجعه کننده به اورژانس به دلیل درد ناشی از دفع سنگ در دو هفته اول ماه رمضان افزایش می یابد در حالیکه مطالعه دیگر نشان داد تعداد مراجعات فقط در ماههای گرم سال افزایش می یابد. در یک مطالعه نیز نشان داده شد که روزه داری احتمل رسوب کردن اسد اوریک را در ادرار افزایش میدهد ولی تاثیری بر اگزالات کلسیم ندارد.
در مجموع توصیه میشود افرادی که در حال حاضر سنگ در کلیه دارند و نیز کسانی که در سالهای قبل در ماه رمضان یا بلافاصله پس از آن سنگ دفع کرده اند روزه نگیرند. سایر افراد می توانند به شرط مصرف آب زیاد با سحری و افطار روزه خود را بگیرند.
راجع به پولیپ بینی بدانید
پولیپهای بینی غدد کوچک شبیه به دانه انگور بوده که از رشد بیش از اندازه ولی خوشخیم مخاط پوشاننده بینی و سینوسهای اطراف آن به وجود میآیند. پولیپهای کوچک ممکن است هیچ گونه مشکلی به وجود نیاورند و کسی متوجه آنها نشود ولی انواع بزرگتر آن میتوانند با بستن راه بینی و یا سینوسها مسایلی مانند انسداد یا تنگی راه تنفس بینی، از دست رفتن حس بویایی و یا سینوزیتهای مکرر ایجاد نمایند. گرچه پولیپ در هر فردی ممکن است دیده شود ولی معمولا در افراد مبتلا به آسم، آلرژی، سینوزیت مزمن و یا در برخی بیماریهای دیگر بیشتر دیده میشود. درمانهای دارویی ممکن است اندازه آنها را کوچک نماید ولی در اغلب اوقات جراحی برای برداشتن آنها لازم است. پولیپها ی بینی علیرغم درمانهای مختلف امکان عود دارند.
چگونه پولیپها ایجاد میشوند؟
علت ایجاد پولیپهای بینی هنوز دقیقا معلوم نیست ولی وجود عواملی همچون آلرژی، گرد و غبار، دود سیگار، باکتریها و برخی ویروسها در ایجاد آن بیتاثیر نیستند. این محرکها باعث التهاب در مخاط تنفسی بینی و سینوسها و نهایتا باعث ایجاد پولیپ میشوند.
علایم پولیپها کدامند؟
بیمار ممکن است یک یا چند مورد از این علایم را داشته باشد:
احساس گرفتگی و پری در بینی
وجود ترشحات بینی که ممکن است چرکی و یا غیر چرکی باشند
وجود ترشحات پشت حلق که با صاف کردن مکرر گلو همراه است
کاهش و یا از دست رفتن حس بویایی
احساس درد در صورت و یا سر
خرخر کردن
بوی بد دهان
خارش در بینی یا چشم
عوارض ناشی از وجود پولیپ
وجود پولیپ ممکن است باعث مشکلات زیر گردد:
سینوزیتهای مکرر و یا مزمن
مشکلات تنفسی در خواب
تغییر در شکل استخوانهای صورت و تغییر حالت چشم
مراحل درمان پولیپ بینی
الف) آمادگی برای ملاقات با متخصص گوش و حلق و بینی
به دلیل اینکه ممکن است این ناراحتی در شما با مسایل دیگری همراه باشد و معمولا مدت زمان ملاقات با پزشک کوتاه، بهتر است لیستی از مسایلی که لازم به ذکر است تهیه شود و با پزشک در میان بگذارید. در این لیست علاوه بر همه ناراحتیها و علایمی که در شما وجود دارد، سوالاتی را که میخواهید بپرسید، بگنجانید.
ب) تشخیص
تشخیص اولیه بر اساس جواب به سوالاتی در مورد مسایل ذکر شده و معاینات معمولی بینی میسر است. دیگر اقدامات تشخیصی که ممکن است در مورد شما لازم باشد عبارتند از:
ج) درمان
هدف از درمان، کوچک کردن ویا از بین بردن کامل پولیپها و همچنین بر طرف کردن عوامل زمینهای مثل آلرژی و یا سینوزیت میباشد.
درمان پولیپها به دو صورت زیر قابل انجام است:
آندوسکوپی تشخیصی بینی
آندوسکوپ بینی یک لوله باریک فلزی است که با بزرگنمایی و نور کافی پزشک شما را قادر می سازد که داخل بینی و جزییات راه هوایی و اندام های آن بخصوص مجاری سینوسها را به وضوح مشاهده نمایید. از این طریق هر گونه پولیپ، تومور و یا ترشح و یا انحراف تیغه بینی کاملا قابل تشخیص است.
سی تی اسکن
برخلاف رادیوگرافیهای قدیمی سیتیاسکن قادر است که اطلاعات بسیار دقیقی از وضعیت سینوسها و اندامهای داخلی و مجاور بینی و همچنین اندازه و منشا پولیپها ارائه دهد. چنانچه برنامهای برای جراحی پولیپ باشد، گرفتن این عکس لازم است.
تستهای آلرژی
بسته به اینکه آیا علایم شما همراه با آلرژی باشد یا نه ممکن است برای شما تستهای آلرژی در نظر گرفته شود.
درمان طبی
درمان طبی با استفاده از داروهای موضعی و یا داروهای خوراکی و یا تزریقی میباشد. با درمان طبی پولیپها ممکن است کوچک شوند ولی هیچگاه کاملا از بین نمیروند. ترکیبات استروئیدی (کورتون) تنها داروی موثر در درمان پولیپ میباشد. انواع موضعی آن شامل قطره و اسپری میباشد که دومی در ترکیبات مختلفی در داروخانه موجود است. خوشبختانه اثرات جانبی کورتونهای موضعی ناچیز است. داروهای خوراکی و تزریق کورتون اثرات سریعتر و موثرتری دارند ولی متأسفانه عوارض جانبی جدیتری را به خصوص اگر با دوز بالا و به مدت طولانی مصرف شوند، بر بیمار تحمیل میکنند. داروهای دیگری نیز ممکن است برای درمان سینوزیت، قارچها و یا آلرژی شما تجویز گردد.
درمان جراحی
چنانچه علیرغم درمانهای طبی پولیپها کوچک نشوند و یا عود داشته باشند و یا اینکه عوارض داروهای کورتون نمایان گردند، جراحی الزامی میشود. ممکن است جراحی به صورت سر پایی و با استفاده از وسایلی ساده به منظور خارج کردن پولیپها باشد که در این صورت احتمال عود بسیار بالا میرود. چنانچه پو لیپها متعدد و همراه با درگیری سینوسها باشد انجام جراحی در کلینیک جراحی و یا بیمارستان ضروری است. در این روش با استفاده از آندوسکوپ و همچنین با بهرهمندی از لیزر و وسایل پیشرفته دیگر، امکان تخلیه کامل بینی و سینوسها از پولیپ و درمان سینوزیت زمینهای وجود داشته و احتمال عود بیماری به حداقل میرسد.
مراقبتهای پس از عمل پولیپ بینی
همان گونه که ذکر شد پولیپها در هر شرایطی احتمال عود دارند. در این میان نوع پولیپ و بیماری زمینهای نقش مهمی درمیزان عود دارند. مثلا بیمارانی که بیماری آسم داشته باشند احتمال عود در آنها بیشتر است.
دومین مسأله مهارت جراح و دقت او در زمان جراحی است. هر چه تجربه و توانایی او در برداشتن پولیپها و باز کردن و تمیز کردن سینوسها بیشتر باشد احتمال عود کمتر است. سومین عامل مراقبت های بعد از عمل است که این مورد نیز در کاهش میزان عود تأثیر به سزایی دارد. شستشوی مرتب بینی در هفتههای اولیه بعد از عمل با سالین نرمال، مراجعات منظم به پزشک و مصرف داروهای لازم به خصوص استروئیدهای استنشاقی و بر طرف کردن عوامل زمینهای مثل آلرژی از جمله مراقبتهای پس از عمل میباشد که در موفقیت و اخذ نتیجه مطلوب موثرند.
پیشگیری از پولیپ
برای کاهش احتمالی ابتلا به پولیپ و عود آن پس از عمل جراحی رعایت نکات زیر ضروری است:
درمان آسم و آلرژی
اجتناب از مواد محرک
رعایت بهداشت فردی
مرطوب نگاهداشتن محیط با استفاده از بخور
شستشوی بینی با سالین نرمال و یا آب معمولی به طور مکرر
(روزی ۳ بار)
حقایقی راجع به گوشهایتان که نشنیده اید
در اینجا به حقایق جالبی در مورد تمیز کردن گوشها، دردگوش و ... اشاره خواهیم کرد. وقتی شنوایی خوب است و دردی احساس نمیشود، بهندرت به سلامتی گوشهای مان توجه میکنیم. با رعایت نکات زیر میتوان از گوشها محافظت کرد. گوشها به شدت حساس هستند و به سرعت آسیب میبینند. به منظور اجتناب از هر نوع آسیب دائمی این متن را بخوانید تا آنچه را برای سلامت گوشها لازم است، بیاموزید.
تمیز کردن گوشها راحتتر از آنچه که تصور میکنید، است
بسیاری از ما برای حذف جرم گوش از پنبه استفاده میکنیم. یک ضربالمثل قدیمی انگلیسی میگوید هیچ چیزی را که کوچکتر از آرنج دستتان باشد درون گوشهایتان فرو نکنید! شاید عدهای این ضربالمثل را به شوخی برداشت کنند، ولی در واقع یک اصل است و نباید هیچ چیزی را درون گوشهایتان فرو کنید. برای تمیز کردن اطراف گوش با احتیاط از گوشپاکن استفاده کنید، ولی هیچگاه آن را داخل گوشتان فرو نبرید، زیرا ممکن است به پرده گوش آسیب برسد. موم توسط کانال گوش تولید میشود و اگر در مقادیر طبیعی باشد، هیچ مشکلی برای سلامتی گوش ایجاد نمیکند. معمولا فقط تمیز کردن بیرون گوش در زیر دوش حمام کافی است و موم اضافی گوش بدین ترتیب از گوشها خارج میشود. فقط کافی است درون حمام اجازه دهید آب وارد گوشهایتان شود. البته دقت کنید که اگر آب بیش از حد گرم و یا سرد باشد، میتواند باعث سرگیجه شود. پس از شستوشوی گوش سر را به هر دو جهت خم کنید تا آب از گوشها خارج شود. این جرم پاککنها، موم گوش را نرم میکنند و موم نرم شده به راحتی در حین شستوشوی در حمام از گوش خارج میشود. روش دیگر استفاده از چند قطره روغن گیاهی همچون روغن زیتون است. زمانی که زیر دوش حمام هستید، سر خود را به یک طرف خم کنید و چند قطره روغن زیتون درون گوش خود بریزید و پس از چند ثانیه سرتان را خلاف جهت خم کنید متوجه میشود که به راحتی موم گوش شما خارج میشود. اگر هیچیک از دو روش ذکر شده موثر واقع نشد به دکتر گوش حلق و بینی مراجعه کنید، شاید موم به قدری سفت شده که با این کارها از گوش خارج نشود و نیاز به مکش و یا شستوشو توسط پزشک باشد.
استخوانهای گوش
احتمالاً همه شما در کتابهای ابتدایی خود خواندهاید که گوش از سه استخوان به نامهای چکشی، سندان و رکاب تشکیل است. این استخوانها از کوچکترین استخوانهای بدن هستند که انرژی امواج صوتی موجود در هوا را به وسیله پرده گوش میگیرند و با تحریک اعصاب مغز موجب شنیدن اصوات میشوند. اگرچه آنها بسیار کوچک هستند، ولی بسیار کاربرد دارند و آسیب به آنها میتواند موجب جابهجای و یا حتی شکستگیشان شود. عفونت این استخوانها نیز موجب تضعیف آنها میشود. اگر این استخوانها بشکنند، مقدار قابل توجهی از شنوایی از بین میرود؛ اگرچه آنها با جراحی ترمیم میشوند و حتی گاه پروتزهای مصنوعی جایگزین آنها میگردند. زخم و یا عفونت ایجاد شده در هنگام عمل جراحی میتواند موجب بیماری به نام اسکلروز شود که با حذف آن و یا جایگزین کردن یک استخوان جدید، شنوایی به مقدار زیادی بهبود مییابد. روش شمع برای پاک کردن موم گوش نه تنها ناکارآمد، بلکه خطرناک است. در این روش که در طبهای جایگزین استفاده میشود، یک شمع توخالی را از یک طرف داخل گوش قرار داده و طرف دیگر آن را روشن میکنند. از نظر متخصصان روش کاملاً بیاثر و البته خطرناک است و انجمن پزشکی آمریکا بسیاری از صدمات ناشی از استفاده از این روش را همچون انسداد کانال گوش، پارگی پرده صماخ، سوختگی، عفونت گوش و حتی کاهش موقت شنوایی گزارش داده است و در فوریه سال ۲۰۱۰ انجمن غذا و داروی آمریکا به مصرف کنندگان در مورد استفاده از این روش هشدار داد.
فلسفه وجود موم گوش ناشناخته است
پزشکان دقیقاً نمیدانند که چرا گوشهای ما موم تولید میکند، ولی بهطور کلی اعتقاد بر این است که آنها قسمتی از سیستم تمیز کردن گوش هستند و گوش بدین ترتیب خود را تمیز میکند. مشخص نیست که آیا گوش با این کار ph را به تعادل میرساند و یا خواص ضد باکتریایی دارد. گوش برخی افراد نسبت به گوش دیگران کمتر موم تولید میکند و واقعاً دلیل آن ناشناخته است. موم کاربرد بسیاری دارد و از ورود گردوخاک به درون گوش جلوگیری میکند؛ بهخصوص هنگامی که فرد در هوای کثیف باشد و یا روی زمین کثیف بخوابد، از ورود آلودگیها به درون گوش داخلی جلوگیری میکند.
پرواز با گرفتگی گوش میتواند خطرناک باشد
این روزها مسافرت و پرواز با هواپیما امری عادی است، ولی اگر هنگام سفر دچار گرفتگی گوش و یا سرماخوردگی باشید، باید آن را جدی بگیرید. کانالهای شیپوری که در وسط هر حفره گوش قرار داشته و به پشت گلو راه دارند، در ارتفاع همچون یک شیر فشار عمل میکنند. اگر گوشهای شما سالم و تمیز باشد، آنها به طور طبیعی میتوانند نوسانات ناشی از فشار تغییر ارتقاع را تحمل و تنظیم کنند. جویدن آدامس نیز به این روند کمک میکند. ولی زمانیکه این کانالها پر از مایع هستند (مثل زمان سرماخوردگی)، آنها نمیتوانند به خوبی عمل کرده و این تغییر فشار را تحمل کنند و این فشار به پرده گوش آسیب میرساند به همین دلیل اگر قصد سفر با هواپیما دارید، بهتر است قبل از سفر به متخصص مراجعه کنید و از سلامت گوشهای خود مطمئن شوید. اغلب پزشکان استفاده از دستگاههای کوچکی به نام earplane را توصیه میکنند که یک پلاگین لاستیکی فیلتردار است و باید آن را قبل از سوار شدن به هواپیما درون گوشها قرار داده شود تا فشار وارده ناشی از ارتفاع را به حداقل برساند.
تأثیرات منفی اسپریهای مو
اگر بهطور منظم از اسپریهای مو استفاده میکنید. مطمئن باشید که در آیندهای نزدیک با مشکل گوش مواجه میشوید. گوش شما در نزدیکی موهایتان قرار دارد و هنگامی که موها را اسپری میکنید در طول زمان این اسپری وارد گوشها و دردسرساز میشود. خوشبختانه پیشگیری از این مشکل بسیار آسان است و کافی است قبل از اسپری موها دو عدد پنبه را درون گوشتان قرار دهید تا مانع از ورود محصولات شیمیایی به درون گوشها شود. البته اگر از اسپریهای مو بسیار بهندرت استفاده میکنید نیازی نیست این کار را انجام دهید و این کار بیشتر برای افراد حساس و کسانی که زیاد از این اسپریها استفاده میکنند ضروری است؛ بخصوص افرادی که سابقه ابتلا به بیمارهای گوش دارند.
گوشها به حس چشایی کمک میکنند
تعجب نکنید این بدان معنا نیست که با گوشها میتوانید طعم غذاها را دریابید، بلکه گوشها نقش مهمی در انتقال سیگنالهای مزه به مغز دارند شاخهای از اعصاب به نام Tympani chorda درون گوش میانی قرار دارند و جوانههای چشایی را به مغز میرسانند. بنابراین اگر آسیبی به این قسمت از گوش برسد، سیگنالهای بهطور بالقوه در توانایی درک طعم تأثیر میگذارد. گاهی حتی عمل جراحی و یا عفونت گوش میتواند حس چشایی را تغییر دهد.
غذاهای پرکالری برای لاغرها
همانگونه که چاقی و اضافه وزن بیش از حد مشکلات عمدهای برای سلامتی افراد ایجاد میکند، لاغری بیش از حد نیز میتواند تهدیدکننده حیات فرد باشد. از جمله علل احتمالی لاغری میتوان مصرف مقادیر ناکافی غذا، فعالیت زیاد مانند ورزش، سوءجذب، مصرف غذاهای ناصحیح، استرس روانی یا احساسی را نام برد.
به هرحال افراد لاغر باید از لحاظ پزشکی مورد بررسی قرار گیرند تا در صورت وجود علل پاتولوژیکی ایجاد کننده لاغری درمانهای مناسب در این زمینه صورت گیرد.
میانوعدههای پیشنهادی برای افزایش انرژی دریافتی در افراد لاغر
*میانوعدههایی که سبب افزایش دریافت حدودا ۵۰۰ کیلوکالری در روز میشوند :
۱- ۱ لیوان غلات صبحانه + ۱ عدد موز + ۱ لیوان شیر کامل + ۱ تکه نان تست + ۱ قاشق کره بادام زمینی
۲ - ۸ عدد کراکر نمکی + ۳۰ گرم پنیر + ۱ لیوان بستنی ۳- ۶ عدد بیسکویت تهیه شده از گندم + ۲ قاشق غذاخوری کره بادامزمینی + ۱ لیوان آب پرتقال + ۲ قاشق غذاخوری کشمش
*میانوعدههایی که سبب افزایش دریافت حدودا ۱۰۰۰ کیلوکالری در روز میشوند
۱- ۱ لیوان ماست تهیه شده از شیر کامل + ۱ تکه نان + ۶۰ گرم پنیر + ۱ عدد سیب + یک چهارم از یک پیتزای پنیر + ۱ عدد موز کوچک
۲ - صبحانه فوری با شیر کامل + ۱ لیوان پنیر روستایی + نصف لیوان آب آناناس + ۱ لیوان آب سیب + ۶ عدد بیسکویت تهیه شده از گندم + ۱ گلابی
*میانوعدههایی که سبب افزایش دریافت حدودا ۱۵۰۰ کیلوکالری در روز میشوند
۱- ۲ تکه نان + ۲ قاشق غذاخوری کره بادام زمینی + ۱ قاشق غذاخوری مربا + صبحانه فوری با شیر کامل + ۴ عدد بیسکویت تهیه شده از گندم + ۱ لیوان ماست تهیه شده از شیر کامل + سه چهارم لیوان از بادام زمینی بو داده + ۱ لیوان نکتار زردآلو
۲- فرنی + صبحانه فوری با شیر کامل + ۱ لیوان غلات خشک + ۱ موز + ۱ لیوان غلات خشک + ۱ لیوان شیر کامل + ۱ لیوان آب پرتقال + ۴ قاشق غذاخوری کشمش + ۱ شیرینی + ۲ قاشق غذاخوری پنیر خامهای + ۲ قاشق غذاخوری مربا
توجه، توجه! باید در نظر داشته باشیم افزایش مصرف تنقلات و غذاهای چرب، راهی مفید و علمی برای افزایش وزن نمیباشد. تنقلات حاوی مقدار زیادی چربیهای اشباع شده میباشند. اگر شما میخواهید افزایش وزن پیدا کنید و کالری بیشتری را وارد بدن خود نمایید، بهتر است از غذاهایی که برای بدن شما مفید میباشند، استفاده کنید.
بهصورت کلی برای افزایش وزن، افراد لاغر بهتر است:
۱- آجیل و دانهها را بعنوان میانوعدههای مفید در طول روز مصرف نمایند، چرا که آجیلها علاوه بر تامین انرژی دارای چربی امگا- ۳ و فیبر میباشند.
۲- برای افزایش توده عضلانی و عدم تجمع چربی در بدن، میتوانند همراه رژیم غذایی مناسب ورزش را نیز در برنامه روزانه خود وارد نمایند.
۳- تنوع(یعنی از گروههای غذایی مختلف استفاده کنید) و تعادل(به مقدار کافی از هر گروه غذایی استفاده کنید) را در برنامه غذایی خود رعایت کنند.
۴- از کره بادام زمینی در مقادیر متعادل در وعده صبحانه استفاده نمایند، علاوه بر این در صورت عدم ابتلا به آلرژی از خود بادام زمینی نیز میتوانند، استفاده نمایند.
۵-میوههای خشک میتوانند انتخاب مناسبی برای میانوعدهها بویژه برای افراد شاغل در نظر گرفته شوند.
۶- تخممرغ را در حد متعادل مصرف نمایند، زیرا تخممرغ منبع پروتئینی و مفیدی میباشد، لذا استفاده از آن در پخت غذاها و یا در وعده صبحانه برای افراد لاغر میتواند مفید واقع گردد.
۷- وعدههای غذایی کوچک و مکرر در طول روز داشته باشند چرا که این روش در افراد کماشتها میتواند در افزایش دریافت غذایی موثر واقع گردد.
۸- پیادهرویهای کوتاهمدت در هوای آزاد را قبل از وعدههای غذایی اصلی برای افزایش اشتها در برنامه روزانه خود در نظر بگیرند.
۹- شیر را با مغزها و مقادیر متعادل عسل و جوانه گندم مخلوط نمایند، این روش میتواند منجر به افزایش دریافت انرژی در افراد لاغر گردد.
۱۰- میوهها و مقادیر متعادل سبزیجات را در میانوعدهها مصرف کرده و از مصرف سالاد، آب و سایر نوشیدنیها قبل از وعده غذایی اصلی پرهیز نمایند.
۱۱- در مصرف خامه، کره و سایر چربیها زیادهروی ننمایند، چرا که این امر منجر به ایجاد اختلال در سلامتی افراد میگردد. رژیم غذایی برنامهریزی شده و منظم همانگونه که ذکر شد یکی از علل لاغری عدم مصرف مکفی مواد غذایی میباشد. اگر لاغر هستید و قصد دارید وزن خود را افزایش دهید، باید یک رژیم غذایی برنامهریزی شده و منظم داشته باشید و وعدههای غذایی را طبق برنامه و با آرامش صرف کنید و از مصرف غذا با سرعت و عجله پرهیز کنید. فرد لاغر حتی اگر گرسنه هم نباشد، باید به خوردن تشویق شود.
افراد لاغر باید روزانه حدود ۵۰۰ تا ۱۰۰۰ کیلوکالری انرژی اضافی دریافت کنند، لذا علاوه بر وعدههای اصلی غذایی، جهت افزایش انرژی دریافتی میانوعدهها هم باید به برنامه غذایی روزانه فرد اضافه شوند. این میانوعدهها باید حاوی مواد مغذی کافی باشند. نکته برنامه غذایی به منظور افزایش وزن بدین معنی نمیباشد که هرچه میخواهیم بخوریم، بلکه باید همیشه تنوع و تعادل را، چه در رژیم افزایش وزن و چه در رژیم کاهش وزن، رعایت کنیم وانتخابهای صحیح غذایی را همواره مدنظر قرار دهیم.
خواص مروارید های سرخ
آلبالو و گیلاس گیاهانی هستند از خانواده Rosaceae با نام علمی Prunus avium. خاستگاه این دو گیاه از شمال شرقی آسیا است و برای اولین بار این گیاه در دهکدهای در ترکیه کشت شد. وجود این گیاهان ۴۰۰ سال قبل از میلاد توسط تئوفراتوس (Theophratus) فیلسوف یونانی به ثبت رسیده است. گونه اهلی این گیاهان شکوفههای سفید و یا صورتی دارند و از اواخر اردیبهشت تا اواخر مرداد ماه در بازار موجود است. آلبالو و گیلاس حاوی مقادیر زیادی ویتامینهای A و C و ترکیباتی بنام آنتوسیانینها هستند. امروزه علاقه مردم به مصرف غذاهای فراویژه به جای دارو به منظور جلوگیری از بیماریها روز به روز افزایش مییابد. در این مقاله به مهمترین خواص آلبالو و گیلاس در پیشگیری از بروز بیماریها اشاره میشود.
ضد التهاب قویتر از آسپرین:
آنتوسیانینهای موجود در آلبالو خواص آنتیاکسیدانی و ضد التهابی بسیار قوی دارند و حتی برخی دانشمندان معتقدند خواص ضد التهابی آنتوسیانینهای موجود در آلبالو از آسپرین نیز بیشتر است. واکنشهای التهابی یک سری واکنشهای پیچیده در بدن هستند که برای مقابله با عفونتها و محافظت بدن در برابر عوامل بیماریزا رخ میدهد، اما چنانچه چنین واکنشهایی در بدن به میزان زیاد رخ دهد بعلت آزادسازی رادیکالهای آزاد اکسیژن سبب بروز انواعی از بیماریهای مزمن نظیر دیابت، سرطان و بیماریهای قلبی عروقی میشوند، بنابراین دریافت مواد غذایی حاوی آنتوسیانینها نظیر آلبالو و گیلاس میتواند در پیشگیری از بروز این دسته از بیماریها موثر باشد.
خاصیت آنتیاکسیدانی:
آنتوسیانینها پیگمانهای رنگی هستند که در نتیجه یک سری واکنشهای شیمیایی از فلاونوییدها بوجود میآیند. رنگ قرمز و آبی موجود در برخی میوهها، سبزیها و گلها مربوط به این پیگمان است. طی سالهای اخیر دانشمندان متوجه شدهاند که آنتوسیانینها علاوه بر ایجاد رنگ در گیاهان برای سلامت انسان نیز بسیار مفید هستند. یکی از خواص بسیار مهم آنتوسیانینها خاصیت آنتیاکسیدانی آنها است. آنتیاکسیدانها موادی هستند که رادیکالهای آزاد اکسیژن را در بدن جمع آوری کرده و از بروز عوارض نامطلوب واکنشهای ناشی از آنها پیشگیری میکنند. وجود رادیکالهای آزاد اکسیژن برای بدن بسیار مضر است. رادیکالهای آزاد اکسیژن در نتیجه فعل و انفعالهای شیمیایی متفاوت در بدن ایجاد میشوند. بدن انسان با استفاده از انواع آنتیاکسیدانها نظیر ویتامین C، ویتامین E و کاروتنوئیدها رادیکالهای آزاد اکسیژن را خنثی میکند، اما چنانچه میزان تجمع رادیکالهای آزاد اکسیژن از ظرفیت آنتیاکسیدانهای موجود در بدن بیشتر شود رادیکالهای آزاد اکسیژن به چربیها، پروتئینها و ساختار DNA حمله نموده و آنزیمها و غشاء سلول را تخریب میکنند. منابع علمی معتبر بسیاری از بیماریهای مزمن نظیر بیماریهای قلبی عروقی، سرطان و آلزایمر را دستاورد اثرات مخرب رادیکالهای آزاد اکسیژن در بدن میدانند.
نقرس:
بیماری نقرس نوعی از التهاب مفاصل است که با تجمع اسید اوریک در مفاصل آغاز شده و سبب التهاب و دردناک شدن مفصلها میشود. نقرس معمولاً در دهه ۴۰ تا ۵۰ زندگی رخ میدهد و شیوع آن در مردان بیشتر از زنان است. در افراد مبتلا به نقرس مقدار اسید اوریک خون بالا است که یا بدلیل تولید زیاد اسید اوریک در بدن است و یا اینکه در افراد مبتلا، بدن قادر به دفع مقدار کافی اسید اوریک نمیباشد. مصرف مقدار زیاد ویتامین C به افزایش دفع اسید اوریک در بدن کمک میکند. همچنین آنتوسیانینها میتوانند در تخفیف علائم این بیماری موثر باشند، زیرا همانطور که ذکر شد این مواد در تخفیف واکنشهای التهابی در بدن نقش موثری دارند. با توجه به اینکه آلبالو از منابع خوب ویتامین C و آنتوسیانینها میباشد. مصرف روزانه آن برای بهبود درد و التهابات بیماری نقرس توصیه میشود.
سرطان:
یکی از عوامل موثر در ایجاد سلولهای سرطانی واکنشهای استرس اکسیداتیو است. این واکنشها سبب موتاسیون سلولها و رشد و تکثیر بیش از حد آنها شده و در نهایت سلولها از حالت نرمال خارج شده و سلولهای سرطانی ایجاد میشوند. آنتیاکسیدانها خصوصاً آنتوسیانینها در پیشگیری از بروز سرطان موثر هستند.
بیماریهای قلبی عروقی:
آلبالو و گیلاس منابع خوبی از ویتامینهای A، C و آنتوسیانینها محسوب میشوند و خواص آنتیاکسیدانی قوی دارند. استرس اکسیداتیو یکی از علل مهم بروز بیماریهای قلبی عروقی است. در اثر افزایش رادیکالهای آزاد اکسیژن در بدن چربیهای موجود در خون خصوصاً LDL اکسیده میشوند. اکسیده شدن LDL مرحله آغازین تشکیل پلاک در سطح عروق خونی است. چنانچه میزان چربیهای خون کنترل شده و مواد غذایی سرشار از آنتیاکسیدانها به میزان کافی در رژیم غذایی وجود داشته باشد از اکسیداسیون LDL و در نتیجه گرفتگی عروق جلوگیری میشود.
دیابت:
بیماری دیابت یکی از شایع ترین بیماریها در سراسر جهان است و شیوع آن در کشورهای در حال توسعه نظیر ایران در حال گسترش است. مطالعات دانشمندان نشان میدهند که مصرف آنتوسیانینهای موجود در آلبالو به مقدار قابل توجهی در کاهش چربیها، قند و فشار خون موثر بوده است. به نظر میرسد که آنتوسیانینهای موجود در این میوه میزان تولید انسولین توسط سلولهای بتا را تا حدودی افزایش داده و به مقدار بیشتر مقاومت سلولهای بدن به هورمون انسولین را که در دیابت نوع ۲ بسیار شایع است کاهش میدهد.
نتیجهگیری:
با توجه به مطالبی که ذکر گردید آلبالو و گیلاس را میتوان جزو غذاهای فراویژه در نظر گرفت. با مصرف آلبالو و گیلاس به عنوان میوههای تابستانی به صورت تازه و یا بصورت دسر میتوان از فواید بیشمار آنها بهره گرفت. البته باید در نظر داشت که مقدار ویتامینهای A و C و غلظت آنتو سیانینها در آلبالو بیشتر از گیلاس است و به همین دلیل بسیاری از خواص ذکر شده، در مورد آلبالو بیشتر است.
همه چیز راجع به سیر
سیر،چهارمین «سینی» است که بر سفره مینهند؛ به نشانه رعایت حد و مرز است تا پای از گلیم خویش بیرون ننهیم. سیر نماد مناعت طبع است یعنی انسان باید همواره با قناعت بر جهان بنگرد. پس سیر که نشانه قناعت و یادآور امتناع از تجاوز است را بر سر سفره مینهیم تا انسانی قانع باشیم، زیرا سیرچشمی و چشم سیری از بزرگ ترین صفات یک انسان برتر است. با مصرف سیر دستگاه گوارش بیمه میشود. معمولا سیر به عنوان چاشنی و طعم دهنده غذاها مورد استفاده قرار میگیرد.
سیر دارای ترکیبات کاهش دهنده فشار خون و کلسترول خون است و با تاثیرگذاری بر تجمع پلاکتها سبب کاهش خطر ابتلا به سرطان به خصوص سرطان معده و روده میشود. سیر شامل ترکیبات گوگرددار و سولفور میباشد و موجب از بین بردن رادیکالهای آزاد سلولها میشود.
برخی نیز سیر را برای بهبود برخی عفونتها و مارگزیدگی استفاده میکنند.
سیر گیاهی است دو ساله با پیازی مرکب از پیازچه و ساقه راست که در انتهای آن گلی چتری که شامل چندین پیازچه است، قرار دارد. این گیاه از قدیم الایام به عنوان یکی از گیاهان مهم دارویی و چاشنی غذایی کشت میشده است.
اشکال مختلف سیر:
قرص سیر: حاوی پودر سیر خشک شده است که بهترین شکل دارویی آن بوده و خواص و مواد موجود در آن تا حدودی شبیه سیر تازه است.
سیر ترشی: سیر وقتی به صورت ترشی در میآید، دستخوش تغییراتی خواهد شد که به حرارت محیط، نوع سرکه، زمان نگهداری و… بستگی دارد، ولی در اکثر موارد دارای خواصی شبیه به سیر تازه است. ترکیبات موجود در سیر تا زمانی که پوست حبهها جدا نشده باشد، با زمانی که سیر پوست کنده و خرد شود کمی متفاوت است، یعنی به محض له شدن سیر و مجاور شدن آن با هوا تغییراتی در آن روی میدهد. چون مواد موثر سیر نسبت به هوا و به ویژه حرارت حساس هستند، هر چه سیر بیشتر حرارت داده شود خواص آن کمتر میشود، بنابراین اثر سیر در غذاهای پخته و سرخ شده به مراتب کمتر از سیر تازه است.
موارد احتیاط مصرف سیر:
در زنان باردار و شیرده
در برخی موارد در کودکان
همچنین سیر ممکن است در برخی افراد منجر به ناراحتیهای دستگاه گوارش مانند تحریک پذیری، سوءهاضمه، سوزش سر دل، تغییر در فلور میکروبی روده یا واکنشهای آلرژیکی شود.
معمولا اثرات جانبی مصرف سیر خفیف و غیر متداول است. ظاهرا سیر تاثیری بر متابولیسم داروها ندارد، اما بیمارانی که از داروهای ضد انعقاد مانند آسپرین استفاده میکنند، باید در مصرف سیر احتیاط نمایند. از این رو افرادی که جراحی میکنند، باید ۷ تا ۱۰ روز پیش از جراحی از خوردن سیر خودداری کنند، چرا که سیر زمان خونریزی را طولانیتر میکند.
اثرات سیر:
آنتیاکسیدانی: سیر سطوح سرمی دو آنزیم آنتیاکسیدانی کاتالاز وگلوتاتیون پراکسیداز را افزایش میدهد و با خنثی نمودن رادیکالهای آزاد اکسیژن که برای سلولها مضر هستند، موجب محافظت از آنها میشود، لذا برای مراقبت از پوست و مو از سیر برای ترمیم موهای آسیب دیده و کاهش ریزش مو استفاده میگردد.
آنتیاسکلروزی: آترواسکلروز در نتیجه تجمع لیپیدهای درون و برون سلولی ایجاد میشود. عصاره سیر بیوسنتز کلسترول استرها و تری گلیسیرید را در سلولهای آترواسکلروزی و فعالیت آنزیم مهم در تشکیل کلسترول استرها (که عامل مهم در تجمع چربی اضافی در سلولها هستند) را محدود میکند.
آنتیهیپرلیپیدمی: محدودیت سنتز کلسترول توسط کبد بستگی به میزان آنزیم HMG-COA ردوکتاز (آنزیم دخیل در بیوسنتز کلسترول) دارد که عصاره سیر به صورت غیر مستقیم بر این مقدار تاثیرگذار است.
ضد تجمع پلاکتی و فیبرینولیتیک: عصاره سیر با افزایش میزان آدنوزین مونوفسفات حلقوی تشکیل لخته را در رگها کاهش میدهد.
ضد پرفشاری خون: سیر به دلیل داشتن آلیسین و آجون که از مواد موثر آن هستند اثر گشاد کنندگی بر ماهیچههای صاف عروق داشته و منجر به کاهش فشار خون میشود. بر اساس مطالعات انجام شده این کاهش در فشار خون به میزان متوسط بوده و بیشتر در فشار خون سیستول مشهود است.
ضد سرطانی: بر اساس مطالعات انجام شده بین مصرف سیر و انواع مختلفی از سرطانها از جمله سرطان معده، کولون و حنجره ارتباط معکوس وجود دارد.
ضد میکروبی: بررسیهای انجام شده نشان دادهاند که اثر ضد میکروبی آلیسین به دلیل خواص آن در محدود کردن فعالیت آنزیمهای تیولدار میکروارگانیسمها میباشد. برای خواص ضد میکروبی سیر موارد زیر نیز بیان گردیده است:
خوردن سیر خام باکترىهاى عفونى رودهها را از بین میبرد.
قطره بینى سیر ویروسهاى عامل سرماخوردگى و آنفلوانزا را از بین مىبرد.
ترکیبات گوگردى سیر باکترىها و ویروسهاى ریه و ناحیه برونش را از بین میبرد.
آب و یا روغن سیر که روى عفونت قارچى انگشتان پا مالیده مىشود، باکترى استافیلوکوکوس و سایر عفونتهاى پوستی را از بین مىبرد.
سیر دارای اثرات ضد باکتری و ضد قارچ است، لذا برای برطرف شدن شوره سر که به علت قارچ مالاسزیا فورفور بوجود میآید بکار میرود.ترکیبات گوگرددار سیر نیز در برطرف شدن شوره سر موثرند.
هیپوگلایسمیک: بر اساس مطالعات انجام شده اثر هیپوگلایسمیک (کاهنده قند خون) سیر میتواند به دلیل خاصیت آن در افزایش آزاد سازی انسولین از سلولهای بتای پانکراس یا جدا شدن بیشتر انسولین از اشکال باند شده آن و افزایش حساسیت انسولینی سلولها باشد. به همین دلیل مصرف آن به افراد دیابتی توصیه میشود.
چگونگی از بین بردن بوی بد سیر
سیر در کنار خواص با ارزشی که دارد موجب بوی بد دهان میشود و این مشکلی است که چون بسیاری از افراد راه حل آن را نمیدانند منجر به عدم مصرف آن میشود. زمانی که با خوردن غذاهای حاوی سیر دهان بدبو میشود، باید از خوشبوکنندههای دهان استفاده کرد و البته این کار را باید به کرات انجام داد، یعنی تقریبا هر نیم تا یکساعت یکبار، تا زمانی که ماده غذایی مقصر از جریان خون پاک شود که معمولا این روند حدود ۲۴ ساعت به طول میانجامد. در این میان مسواک زدن هم کمک میکند، اما نمیتوان مسواک را همیشه در دهان نگه داشت. یکی از بهترین راههای مبارزه با بوی بد دهان، خوردن بعضی خوراکیها پس از غذاهای بودار است که در زیر به چند مورد از آنها اشاره میشود:
۱- لیمو: خوردن یک قاچ لیمو یا افزودن آن به غذا به عنوان چاشنی یا حتی افزودن آن به لیوان آب خود، اثر معجزه آسایی دارد. آب نباتهای لیمویی نیز همان خاصیت را دارند.
۲- جعفری یا سایر چاشنیهای سبز: جویدن برگهای تازه جعفری، ریحان و رزماری (اکلیل کوهی) موجب آزادسازی روغنهای آنها میشود که حس تازگی به دهان میدهد.
۳- سیب، گلابی و هویج: این خوراکیها دارای فیبر زیادی هستند که جویدن آنها باعث ترشح بیشتر بزاق دهان شده و دهان را تمیز میکنند.
۴- ادویههای قابل جویدن: جویدن فقط چند دانه تخم انیسون (بادیان رومی)، هل، گشنیز یا رازیانه باعث تازه و خوشبو شدن دهان خصوصا پس از صرف غذای حاوی سیر میشود.
۵- برگ نعنا یا چوب دارچین: هر یک از این دو، طعم و بوی شبه گوگردی پیاز و سیر را رفع میکند. علاوه بر آن، وجود یک سری روغنهای اساسی در دارچین با نوعی میکروب دهانی مبارزه میکند. آدامسهای نعناعی یا دارچینی هم تأثیری مشابه دارند.
۶- عسل: برای از بین بردن بوی سیر میتوان نیم ساعت پس از خوردن آن، یک قاشق عسل خورد.
۷- کاهو: خوردن سبزیهایی مثل کاهو نیز موثر است، زیرا کلروفیل موجود در سبزیها بوی سیر را رفع میکند.
اثرات سیر از دیدگاه طب سنتی:
خواصی که دانشمندان (طب قدیم و جدید) برای سیر برشمردهاند عبارتند از:
رسوبات خون را حل میکند.
در درد مفاصل، نقرس و روماتیسم توصیه میشود.
مدر و پایین آورنده فشار خون است.
بهترین درمان برای فراموشی، ضعف حافظه و سرگیجه است.
خوردن سیر عضلات قلب را به نشاط میآورد و گردش خون را منظم میکند.
مجاری تنفس و خون را پاک کرده و به این وسیله از تنگی نفس میکاهد.
در درمان پارهای از سلهای ریوی، اسهال و برونشیت، سردرد و زکام مزمن مفید است.
پوست بدن را خوشرنگ میکند.
رودهها را از عفونتها پاک میکند (به خصوص در اطفال) و با این خاصیت انسان را در مقابل بیماری تیفوئید و دیفتری محافظت میکند.
سنگ کلیه و کرمهای نازک شکم اطفال را نابود میکند.
فلج و رعشه را معالجه کرده و برای مالاریا و بی خوابی خیلی مفید است.
برای درمان میخچه و زگیل باید سیر را نرم کرده و به صورت مرهم روی میخچه و زگیل بگذارید تا همانطور بماند و هر چند وقت آن را تکرار کنید.
مالیدن آن روی محل گزیدگی، سوزش و درد را تسکین میدهد.
تقویت کننده دستگاه دفاعی بدن و دارای خاصیت ضد سرطانی و ضد سرماخوردگی است.
مصرف سیر قند خون مبتلایان به مرض قند (دیابت) را میکاهد.
اثر سمی نیکوتینی که از دود سیگار حاصل میشود را برطرف میکند. لذا چنانچه معتادان به سیگار به علت نیکوتین دچار ناراحتیهای هاضمه و قلب شده باشند، با مصرف سیر احساس بهبودی میکنند.
مداومت در مصرف سیر به تدریج باعث ریختن موی سفید و روییدن موی سیاه میشود.
سیر پخته را چنانچه بر روی مو و پوست بمالند کشنده شپش است.
اگر این فرآورده را در محل دردهای مفاصل و قولنج بمالند، درد و ناراحتی را تسکین خواهد داد.
مخلوط سیر با سرکه ورم اعضا را برطرف میکند.
به خاطر بوی نامطبوع سیر بهتر است به طور کامل آن را خرد نموده و در شیر حل کنید. این عمل برای درمان فشار خون بالا، تصلب شرایین، ناراحتیهای گوارشی (اسهال و اتساع روده) و التهاب مخاط برونشها مفید است.
مصرف روزانه سیر تازه، از کبد در برابر سموم دارویی و شیمیایی محافظت میکند.
مقدار مصرف سیر:
به صورت معمول استفاده روزانه به مقدار ۴ گرم از سیر تازه (۱ حبه متوسط) یا مقادیر معادل آن از سایر محصولات سیر توصیه میشود تا در طول زمان اثرات دارویی خود را بر جای گذارد.
خوراکیهای غیر لبنی سرشار از کلسیم
کلسیم برای حفظ سلامت استخوانها ضروری است و اولین موردی که برای تأمین این ماده به ذهن ما میرسد لبنیات است. اما کلسیم مورد نیاز بدن ما تنها از محصولات لبنی تامین نمیشود.
در واقع کلسیم در موادی باور نکردنی از سبزیجات گرفته تا یک برش پرتقال پنهان شده است. در این مطلب ما به شما مواردی را معرفی میکنیم که با اضافه کردنشان به سبد خرید میتوانید منبع غنی از کلسیم را از آن خود کنید.
سبزیجات (برگهای خوراکی)
سبزیجاتی با برگهای سبز تیره همانند اسفناج، حاوی کلسیم و دیگر ویتامینها و مواد معدنی هستند. این سبزیجات مفید از بهترین گزینههای یک تغذیه سالم به شمار میروند. سالاد اسفناج و یا خوردن یک وعده اضافی از سبزیجات در وقت ناهار میتواند کلسیم مورد نیاز بدن شما را تامین کند.
مواد غذایی غنی شده
غذاهای آماده معمولاً شهرت بدی دارند اما اغلب آنها با ویتامینها و مواد معدنی همانند کلسیم غنی شدهاند. غلاتی که در صبحانه هستند، بهترین گزینه از این دست و بهترین راه برای جذب کلسیم هستند؛ البته باید مراقب شکر افزوده آنها باشید.
پرتقال
این همه مرکبات خوشمزه، هرکدام حاوی کلسیم هستند. یک برش پرتقال تازه نه تنها سیستم ایمنی بدن شما را بالا می برد بلکه باعث میشود فرم استخوانبندی بدن را در فرم ایده آل خود حفظ کنید.
بادام
بادام حاوی کلسیم و ویتامین E است که هر دوی آنها سلامت مو و ناخنهای شما را تضمین می کنند. یک مشت، بادام کلسیم مورد نیاز روزانه بدنتان را تامین خواهد کرد.
لوبیا چیتی
لوبیا سرشار از پروتئین، فیبر و کلسیم است و یک ماده غذایی عالی و مقرون به صرفه است که به راحتی میتوانید آن را به دستور غذایی خود اضافه کنید
ویژگی های پوست میوه
پوست میوه، بیرونیترین لایه و پوشش روی میوه است. در میوههایی همچون هندوانه، این پوشش بسیار ضخیم و تنها یک لایه است، در حالی که در خانواده مرکبات مثل پرتقال، رویه میوه کمی نازکتر و در واقع پوست میوه است. پوست نه تنها از میوه در برابر محیط زیست، میکرو و ماکروارگانیسم محافظت میکند، بلکه حاوی مواد مغذی است که موجب حفظ سلامتی انسان نیز میشود.
ویژگیهای پوست میوهها
در برخی از میوهها، پوست میوه به صورت کاملاً محکم به خود میوه چسبیده است و در برخی دیگر میوه و پوست آن انسجام کمتری دارند. ضخامت پوست میوهها با هم فرق دارد. این مسئله حتی در میوههایی که از یک خانواده هستند نیز دیده میشود. پوست میوهها، در برخی موارد بسیار نازک و گاه کلفت و ضخیم است. در برخی میوهها مثل سیب و انگور، مزه پوست همانند خود میوه است و در برخی دیگر مثل پاپایا، مزه پوست آن به علت وجو تانن فراوان، تلخ است. در میوههای اسیدی پوست به راحتی جدا میشود (موز). رسیدن میوهها با فرایند آنزیمی همراه است که برخی از مشخصههای میوه را مانند رنگ، طعم، عطر و دانهها تغییر میدهد. معمولاً پوست میوهها سرشار از روغنهای ضروری هستند که میوه را خوش عطر میکنند. غدد چربی در تمام سطح پوست میوه وجود دارد.
خواص پوست سیب
بدون سدیم و بسیار کم چرب است کلسترول بد (LOL) را کاهش و کلسترول خوب (HDL) را افزایش میدهد. به دلیل داشتن منیزیم و پتاسیم، فشار خون را پایین میآورد. مانع از پوکی استخوان در یائسگی خانمها میشود. کوئرستین حاوی مقادیر قابل توجهی فلاوونوئید است که خاصیت ضد التهابی داشته و برای سلامت بسیار مفیداست. این ترکیبات با تخریب رادیکالهای آزاد، از تخریب سلولهای مغز جلوگیری میکنند و در واقع بیماری آلزایمر را در کهنسالی کاهش میدهند. از سرطان ریه، پستان، روده بزرگ و کبد پیشگیری میکند. با انواع بیماریهای قلبی و عروقی مبارزه میکند. به درمان آسم، دیابت و وبا کمک میکند. از تصلب شرائین پیشگیری کرده و خطر ابتلا به پارکینسون را کاهش میدهد. فیبر موجود در آن به هضم غذا کمک و از یبوست پیشگیری میکند و وزن را کاهش میدهد. قند خون را تنظیم میکند. ویتامین B6 موجود در آن، سیستم عصبی مرکزی را کنترل و ویتامین E آن، با رادیکالهای آزاد و سموم مبارزه میکند و به همین ترتیب روند پیری را کاهش میدهد. خاصیت آنتیاکسیدانی دارد و تاثیر منفی رادیکالهای آزاد را خنثی میکند و موجب رطوبت غشاهای مخاطی و پوست و چشمها میشود. نیاسین از سر درد و افسردگی پیشگیری کرده و اسید فولیک موجود در آن علاوه بر تقویت انرژی، سیستم ایمنی بدن را تقویت میکند.
توجه داشته باشید که حساسیت به پوست سیب یکی از حساسیتهای شایع است که بیشتر در شمال اروپا دیده میشود. افرادی که به پوست سیب حساسیت دارند، میتوانند از سیب پخته شده استفاده کنند؛ زیرا گرما مواد حساسیتزا را از بین میبرد.
سندرم آلرژی دهانی نوعی واکنش به آنزیم موجود در سیب است که با خوردن به خصوص پوست سیب باعث بروز واکنش حساسیتی میشود. این واکنش با خارش، آبریزش بینی، عطسه و ریزش اشک از چشمها همراه است و در واقع دستگاه تنفسی فوقانی و چشمها را تحریک میکند. در برخی افراد نیز خوردن سیب با پوست موجب اختلال در دستگاه گوارش و استقراغ و اسهال میگردد؛ بنابراین افراد مبتلا به اختلالات گوارشی مانند بیماریهای کرون و دیورتیکولیت بهتر است با احتیاط این میوه را مصرف کنند.
فواید پوست میوه
حتی اگر پوست میوه نیز خوردنی باشد، باز هم ما عادت کردهایم میوهها را پوست بکنیم. در حالی که، پوست میوه یکی از مهمترین اجزای رژیم غذایی و دارای مواد مغذی ضروری است که نقش مهمی در سلامتی دارد. پوست برخی از میوهها همچون انگور و زغالاخته حاوی آنتیاکسیدانهای ضروری مثل آنتوسیانین، تانن، کاتچین و … است. برخی از میوههای زرد نیز حاوی کاروتن و لوتئین هستند. جزء اصلی رنگدانههای میوه زیر پوست قرار دارد. پوست بعضی از میوهها پُر از فیبر است که این ترکیبات به عبور مواد غذایی از معده و هضم غذا و رفع یبوست کمک میکند. آنها سموم غذا را دفع میکنند و با محافظت از غشاء موکوسی روده، خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ را کاهش میدهند. رژیم غذایی حاوی فیبر به حذف نمکهای صفراوی کمک و از جذب مجدد آنها جلوگیری میکند؛ در نتیجه کلسترول بد خون کاهش مییابد. پوست میوهها علاوه بر اینکه کم کالری، کم قند و کم چربی هستند، با مصرف آنها میتوان مصرف سایر مواد غذایی در طول روز را کاهش داد.
پوست برخی از میوهها، بهخصوص مرکبات مانند پرتقال و نارنگی حاوی ویتامین c (اسکوربیک اسید) است. برخی از آنها حاوی منبع عظیمی از ویتامین A، ویتامینهای گروهB، مواد معدنی، کلسیم، سلنیوم، منگنز و روی هستند. مطالعات اخیر نشان میدهند ترکیبات خاصی در پوست میوهها وجود دارد که در بیماران مبتلا به آسم، به دفع برونکو اسپاسم کمک میکند و در مطالعهای که توسط دکتر واستون و همکارانش انجام شد، آمده است که عصاره پوست میوهها، خسخس و سرفه و تنگی نفس را در بزرگسالان مبتلا به آسم بهبود میبخشد.
شستشوی میوه
اگر چه توصیه ما این است که میوهها را با پوست بخورید، ولی حتماً به نظافت آنها توجه داشته باشید:
به منظور حفظ میوهها از آفات، معمولاً آنها را با اسپریهای حشرهکش، سمپاشی میکنند؛ بنابراین توصیه میشود حتما قبل از خوردن میوهها آنها را با دقت بشویید. غالبا تخم و کیست حشرات درون میوهها باقی میماند، خوردن میوههای خام و نشسته موجب ورود این مواد به عضلات و یا مغز و سیستم عصبی میشود. خوردن میوههای سالم و بدون لک، بهویژه برای کودکان توصیه میشود. دست کم نیم ساعت قبل از خوردن میوه آنها را در ظرف آب نمک قرار دهید و سپس با آب سرد بشویید و خشک کنید تا مطمئن شوید که هیچ تخم حشرهای در آنها باقی نمانده است. میتوانید پوست میوهها را با چاقو ببرید و خشک کنید و در ظرف در دار به دور از رطوبت نگهدارید.
از پوست لیمو و مرکبات میتوانید در ترشیها استفاده کنید و یا کیکها و شیرینیها را با آنها طعمدار کنید. در هند پوست انبه را در آفتاب خشک کرده و پس از آسیاب کردن با کمی زردچوبه و فلفل سیاه مخلوط و نوعی ادویه کاری درست میکنند که به غذاهایشان طعم ویژهای میدهد. در پوست برخی از میوهها، ترکیبات سمی وجود دارد که تلخ مزه هستند و ممکن است در افراد مستعد حساسیت و واکنشهای جدی ایجاد کند. پوست سیب در مقایسه با خود سیب حاوی ۲-۶ برابر آنتیاکسیدان بیشتر است؛ به خصوص آنتیاکسیدان کوئرستین. این آنتیاکسیدان در مبارزه با بیماریهای قلبی و سرطان بسیار مفید است.
مطالعات نشان میدهند که تاثیر و فعالیتهای آنتیاکسیدانی سیبی که با پوست خورده میشود، بسیار بیشتر از سیبی است که پوستش را گرفتهاند. تقریبا نیمی از ویتامین C موجود در سیب درون پوست آن نهفته است. علاوه بر این، خوردن سیب با پوست، مقدار فیبر نامحلول را در بدن افزایش میدهد. پوست سیب حاوی پروسیانیدین و کاتچین، ترکیبات کوئرستین، اسید کلروژنیک و … است. اگر چه خود سیب نیز حاوی این مواد میباشد، ولی غلظت آن نسبت به پوست سیب بسیار کمتر است. اسید کلروژنیک تنها ماده مغذی است که مقدار آن در یک سیب تازه بیش از پوست سیب میباشدمعجزه عسل و دارچین در کاهش وزن
مواد طبیعی بسیاری برای کاهش وزن در دسترس قرار دارند. با این حال، بهنظر میرسد که چای حاوی عسل و دارچین یکی از دلپذیرترین مواد طبیعی برای کاهش وزن باشد. آیا این معجون پرانرژی میتواند به کسی در رسیدن به وزن مناسب کمک کند؟
بسیاری از مردم ادعا میکنند که نوشیدن ۲ بار در روز (صبح و شب) مخلوط عسل و دارچین در کاهش وزن مؤثر است. یک حقیقت علمی برای این ادعا وجود دارد.
بهطور سنتی، از عسل بهعنوان مادهای خوابآور، مسکن گلودرد و حتی التیامبخش زخم استفاده شده است،اما آیا عسل میتواند به کاهش وزن نیز کمک کند؟ برخی از دانشمندان معتقدند که عسل میتواند این کار را انجام دهد. بدیهی است که اکثر افراد چاق از عارضه مقاومت به انسولین نیز رنج میبرند. این عارضه مانع سوختوساز درست گلوکز میشود. هنگامی که چنین شرایطی رخ میدهد کاهش وزن بسیار دشوار میشود. برخی مطالعات نشان دادهاند، افرادی که به مدت ۳۰ روز از مخلوط عسل و دارچین استفاده کردهاند موفق شدهاند سطح مقاومت به انسولین بدن خود را کاهش دهند.
به گزارش ایزاین آرتیکل،۸۰درصد از مواد تشکیلدهنده عسل را گلوکز و فروکتوز تشکیل میدهد. گلوکز و فروکتوز عسل مانند دیگر شیرینکنندهها باعث افزایش قندخون نمیشوند. به این ترتیب حساسیت به انسولین کنترل میشود. هرچه حساسیت سلولها به انسولین بیشتر باشد کمتر امکان دارد که عارضه مقاومت به انسولین بروز کند. در این صورت بدن از کارایی بیشتری برای سوزاندن چربی برخوردار میشود. بهنظر میرسد عسل حتی میتواند بعضی از علائم مقاومت به انسولین را معکوس کند.
این در حالی است که دارچین نیز در رابطه با بیماری دیابت تحت تحقیقات گستردهای قرار گرفته است.
یک مطالعه پژوهشی آشکار کرده است که خوردن حتی نصف یک قاشق چایخوری دارچین در روز نیز قادر به کاهش قندخون- بیماران دیابتی که بهطور نامنظم کنترل شدهاند- میشود. مطالعه دیگر روشن کرده است که اجزای تشکیلدهنده دارچین میتوانند باعث کاهش و پیشگیری از مقاومت به انسولین شوند. مرکز اشتها در مغز دارای گیرندههای انسولین است. هنگامی که فردی به عارضه مقاومت به انسولین دچار میشود، بخش عمده انسولین قادر به رسیدن به این گیرندهها نیست، غده لوزالمعده به تولید بیش از پیش انسولین ادامه میدهد تا سطح گلوکز خون را پایین نگاه دارد و این شرایط باعث تداوم پراشتهایی میشود.
بهنظر میرسد که مخلوط عسل و دارچین قادر به تعدیل برخی از اثرات مقاومت به انسولین است. بیمارانی که این چای را نوشیدهاند اظهار کماشتهایی و بیمیلی نسبت به کربوهیدراتها را تجربه کردهاند. مقاومت به انسولین بهطور ویژه در میان زنان بیشتر است. اضافهکردن عسل و دارچین به رژیم غذایی میتواند راهی دلپذیر برای کنترل این عارضه و کمک خوبی برای کاهش وزن باشد. اگرچه دستورالعملهای بسیاری برای تهیه این چای وجود دارد، اما دستور اصلی تهیه آن بسیار ساده است:
• یک بخش دارچین به نسبت ۲ بخش عسل
• یک فنجان آب داغ روی دارچین بریزید و نیم ساعت آن را در آب داغ بخیسانید.
• بعد از سرد شدن مخلوط آب و دارچین، عسل را اضافه کنید.
• نصف این چای را قبل از خواب و باقیمانده آن را صبح بنوشید.
از آنجایی که ممکن است این چای باعث کاهش قند خون شود، بهتر است بیماران در مورد مصرف آن با پزشک معالج خود مشورت کنند.
تنظیم خواب با تغذیه
خواب بنا برتعریف عبارت است از نوعی عدم هوشیاری که با تحریک حسی میتوان شخص را از آن حالت در آورد. انسان تقریبا یک سوم از زندگی خود را در خواب سپری میکند. هدف از خواب حفظ و بازسازی سلولهای عصبی مرکزی است.
پژوهشگران معتقدند که دو نوع کاملا متفاوت خواب وجود دارد: خواب موج آهسته یا Slow Wave Sleep) SWS) و خواب همراه با حرکات سریع چشم
Rapid Eye Movement Sleep) REM). خواب موج آهسته، عمیق و آرامشبخش بوده، با کاهش تونوس عروق محیطی، فشار خون، سرعت تنفس و میزان متابولیسم همراه است. در خواب REM مغز کاملا فعال بوده و عضلات اسکلتی منقبض میشوند. این نوع خواب ۱۰ – ۵ دقیقه طول میکشد و تقریبا هر ۹۰ دقیقه یکبار تکرار میشود.
نقش بالقوه درشتمغذیها و ریزمغذیها در تنظیم چرخه خواب و بیداری به جهت بالینی و نیز از دیدگاه عمومی بحثی بسیار جالب است. الگوی رژیم غذایی بر کیفیت خواب شبانگاهی، تمایل طبیعی بدن به خواب روزانه و نیز هوشیاری و تمرکز تاثیر دارد که به چند طریق صورت میگیرد. در حال حاضر مکانیسمهای عصبی کنترلکننده الگوهای خواب و بیداری تحت مطالعه هستند. رژیم غذایی به طور کاملا مشخص میتواند در تغییر میزان میانجیهای عصبی به ویژه سروتونین موثر باشد.
درشت مغذیها و تنظیم خواب
تاثیر نحوه توزیع درشتمغذیها بر خواب تحت مطالعات زیادی قرار گرفته است. این مطالعات نشان میدهدکه تزریق درون معدی لیپید در مقایسه با تزریق محلول سوکروز و یا سالین، موجب القای خوابآلودگی میگردد. همچنین هر دو رژیم پرچربی و پر کربوهیدرات موجب خوابآلودگی میشوند. محققین در یک مطالعه روی ۱۰ فرد بالغ دریافتند که در مقایسه با آب یا وعده غذایی ایزوکالری، یک رژیم جامد بدون توجه به ترکیب آن، آغاز خواب را تسریع میکند. با این حال، برخی شواهد نشان میدهند که رژیم غذایی پر چرب بیشتر موجب خوابآلودگی میشود که این امر احتمالا به دلیل رها سازی هورمونی به نام کوله سیستوکینین است.
تفاوتهای فردی قابل توجهی در خوابآلودگی بعد از صرف وعده غذایی وجود دارد. طی یک مطالعه روی ۲۱ مرد سالم ،به یک گروه میان وعده داده شد و در گروه دیگر چیزی مصرف نشد. در هر دو گروه زمان شروع خواب به هم شبیه بود، اما در گروهی که میانوعده مصرف کرده بودند، مدت خواب طولانی تر بود. اکنون مشخص شده است که یک رژیم غذایی پرکربوهیدرات موجب القای خوابآلودگی میشود. قطع موقتی تنفس(آپنه) هنگام خواب در افراد با وزن معمولی هم اتفاق میافتد، اما در افراد چاق شایعتر است. از خواب پریدنهای مکرر و ناراحتیهای پس از آن عمدتا به علت دریافت انرژی اضافی در زمان بیداری است.
اسید آمینه تریپتوفان که به سروتونین (هورمون موثر در تحریک خواب) تبدیل میشود، نقش مهمی در تنظیم خواب دارد . تریپتوفان ماده خوابآور در یک لیوان شیر گرم است. همچنین این اسید آمینه در گوشت قرمز و ماهی نیز به مقدار نسبتا فراوان وجود دارد.
رژیم کتوژنیک یک رژیم پرچرب، کمکربوهیدرات و کم پروتئین است که از دهه ۱۹۲۰ برای کودکان مبتلا به صرع مقاوم به درمان تجویز میشود. صرع وحملات آن خواب را تحت تاثیر قرار میدهند. صرع با تغییرات خواب، بیدار شدنهای مکرر در طول خواب و کاهش کیفیت خواب همراه است. رژیم کتوژنیک منجر به بهبود کیفیت خواب میشود. این اثر رژیم کتوژنیک میتواند با کاهش تولید انسولین پلاسما و تحریک لیپولیز (تجزیه چربی) و تولید اسیدهای چرب آزاد مرتبط باشد.
براساس تحقیقاتی که در دانشگاه شیکاگو انجام گرفته است محرومیت از خواب سطوح در گردش هورمونهای تنظیمکننده گرسنگی را تغییر داده و اشتها و میل به غذاهای پُرکربوهیدرات و پر کالری را افزایش میدهد. در دسامبر ۲۰۰۷ مطالعهای صورت گرفت که ارتباط بین کمبود خواب و اپیدمی چاقی را مطرح نمود. تحقیقات بر روی افرادی که در طی ۲ روز تنها ۴ ساعت خوابیده بودند ۱۸ درصد کاهش در لپتین ( هورمون مهار کننده اشتها ) و ۲۸ درصد افزایش در گرلین ( هورمون تحریک کننده اشتها ) را نشان داد. در نمونههای مورد مطالعه ۲۴ درصد افزایش اشتها و میل به شیرینیهایی همچون آب نبات و کلوچه، غذاهای نمکی مانند چیپس و مغزها و غذاهای نشاسته ای مانند ماکارونی و نان وجود داشت . مطالعه دیگری نشان داد افرادی که کمتر از ۴ ساعت در شب میخوابند، ۷۳ درصد بیشتر احتمال چاقی دارند.
ریزمغذیها و تنظیم خواب
ویتامین A: مطالعات نشان میدهند که کمبود خواب منجر به افزایش بیان ژن پروتئینی به نام ترانس تیرتین (پروتئین ضروری برای انتقال ویتامین A ) میشود. این نتایج همچنین نشان میدهند که ویتامین A (رتینول و مشتقات آن) در تنظیم نوسانات امواج مغزی مسئول خواب نقش دارد.
ویتامین B12: مطالعات نشان داده است که ویتامین B12 (کوبالامین)اختلالات چرخه خواب و بیداری را کاهش میدهد. در سال ۱۹۹۸مطالعه ای به منظور روشن سازی اثر درمانی ویتامین B12 بر اختلالات چرخه خواب و بیداری انجام شدونتایج آن اثرات سودمند این ویتامین را نشان داد. علاوه بر این، نشانههای فردی همچون خلق و خو در هنگام بیداری و خوابآلودگی روزانه توسط B12 به طور قابل توجهی بهبود مییابد.
در یک مطالعه مصرف دوز بالای متیل کوبالامین (یک شکل از ویتامین B12) به میزان ۶ میلیگرم در روز در مقایسه با دوز پایین آن (۰۳/۰میلیگرم در روز) منجر به بهبود معنیداری در پارامترهای چرخه خواب و بیداری در هفته چهارم تجویز و بهبود نشانههای کلی بالینی در پایان هفته هشتم شد.
در یک مطالعه، B12 با تاثیر بر ترشح هورمون ملاتونین از غده پینئال بر حساسیت انسانی به نور موثر واقع شد. این یافتهها قویا اثرات سودمند این ترکیب روی چرخه خواب و بیداری را تایید میکنند. با این حال تا کنون نتایج در این مورد اندک بودهاند.
نکته قابل ذکر اینکه ترکیب یادشده ممکن است همراه با دیگر روشها در کاهش اختلالات چرخه خواب و بیداری انسان سودمند باشد و استفاده از آن به تنهایی از نظر درمانی کافی نباشد.
منیزیم: سالانه بین ۳۰۰ تا ۴۰۰ هزار نفر درایالات متحده به طور ناگهانی جان خود را از دست میدهند و بسیاری از این افراد ظاهراً در سلامت کامل و بدون هیچ گونه شواهد قبلی از بیماری قلبی عروق کرونر بودهاند. همچنین مرگ قلبی ناگهانی به طور مکرر در افراد بظاهر سالم در بیماران قلبی با خستگی مزمن اتفاق میافتد. مکانیسم مرگ قلبی ناگهانی در بیماران با خستگی مزمن از نظر پزشکی و اجتماعی بحث برانگیز است. در این زمینه از یکسو اثر محرومیت خواب مزمن به عنوان یک علت کمبود منیزیم و مرگ قلبی ناگهانی و از سوی دیگر عملکرد منیزیم مورد توجه قرار گرفت.
در یک مطالعه با هدف تعیین این که آیا عملکرد منیزیم تحت تاثیر محرومیت مزمن از خواب قرار میگیرد یا نه از غلظت منیزیم گلبولهای قرمز به عنوان شاخص محتوای منیزیم کل بدن استفاده شد. نتایج نشان داد که افراد تیپ شخصیتی الف* نسبت به افراد تیپ ب** سطوح منیزیم گلبول قرمز و سرم پایین تری دارند . مطالعه دیگر نشان داد که سطوح بالای نوراپینفرین که در طول ورزش اتفاق میافتد، در طول محرومیت خواب زود گذر بیشتر و در طول محرومیت خواب مزمن کمتر است. در طول محرومیت خواب زودگذر ،تمایل به افزایش غلظت نور اپی نفرین مربوط به کاهش غلظت منیزیم اریتروسیت است که خود به دلیل از دست رفتن منیزیم از طریق کلیهها به علت تولید بیش از حد نوراپینفرین میباشد.
این نتایج نشان میدهد که تجویز خوراکی منیزیم میتواند کاهش تحمل ورزش را در زمان محرومیت مزمن از خواب بهبود بخشد.
از بحث حاضر میتوان نتیجه گیری کرد که کمبود خواب در نتیجه محدودیت ارادی مدت زمان خواب از نشانههای جامعه مدرن است. در طول ۴۰ سال گذشته مدت زمان خواب گزارششده توسط آمریکاییها ۵/۱ تا ۲ ساعت کاهش یافته و نسبت بزرگسالانی که خواب کمتر از ۷ ساعت در شب دارند از ۶/۱۵ درصد در سال ۱۹۶۰ به ۱/۳۷ درصد در سال۲۰۰۲‑۲۰۰۱ رسیده است. نتایج مطالعات در زمینه ارتباط بین خواب و رژیم غذایی نشان میدهد که کیفیت رژیم غذایی مصرفی بر کیفیت خواب تاثیر مستقیم دارد و تامین کافی ویتامینها، به خصوص A و B12 و املاحی همچون منیزیم در ایجاد خواب با کیفیت بالا موثر است. تعادل دریافت انرژی مصرفی از طریق بهبود کیفیت خواب منجر به کنترل وزن میشود. به نظر میرسد توزیع درشت مغذیها به صورت ۶۰‑۵۵ درصد از کل کا لری به طور غالب از کربوهیدراتهای پیچیده، ۲۵-۲۰ درصد از چربی و ۲۰-۱۵ درصد از پروتئین و اجتناب از مصرف الکل و کافئین اضافی در رژیم غذایی دررسیدن به هدف بهبود کیفیت خواب، مفید باشد. در حال حاضر، بسیاری از پژوهشگران هشت ساعت خواب در روز را کافی نمی دانند. با توجه به یافتههای اندک موجود به نظر میرسد به مطالعات بیشتری در زمینه ارتباط مواد مغذی با اختلال خواب نیاز است.
* افراد پرخاشگر، رقابتجو، حساس و عصبی
** افراد ملایم، خونسرد و آرام
چند توصیه و راهکار برای فشارخون
بیماری افزایش فشار خون یا پرفشاری خون (hypertension) شایعترین مشکل کشورهای در حال توسعه است. پر فشاری خون باعث ایجاد بیماریهایی نظیر: نارسایی مزمن کلیوی، بیماریهای عروق محیطی (شامل سکته قلبی و مغزی) و اختلال در بینایی میگردد.
عواملی همچون افزایش وزن و چاقی، رژیم غذایی حاوی نمک یا چربیهای اشباعشده زیاد، مصرف الکل، پشت میزنشینی(عدم تحرک کافی)، سابقه خانوادگی، استرس و فشارهای عصبی، سیگار کشیدن، مقاومت در برابر انسولین (بیماری دیابت)، نژاد، جنسیت مذکر، بیماری مزمن کلیه، تنگی سرخرگ آئورت، اختلال در بعضی از غدد درونریز، تصلب شرائین، مصرف قرصهای ضد بارداری، استروئیدها و بعضی از انواع داروهای مهارکننده اشتها، درافزایش فشارخون مؤثرند.
گرچه این بیماری دارای علامت خاصی نیست، ولی نشانههای زیر میتوانند به تشخیص این بیماری کمک کنند:
- سردرد
- خوابآلودگی
- گیجی
- کرخی و مورمور شدن دستها و پاها
- سرفه خونی و خونریزی از بینی
- تنگی نفس شدید
توصیههای کلی غذایی، رفتاری و دارویی برای افراد مبتلا به افزایش فشار خون
الف : توصیههای غذایی
۱- مصرف مواد غذایی حاوی پتاسیم، مانند موز، زردآلو، پرتقال، انجیر، گریپ فروت، هلو، انگور، آلو، سیب زمینی، سیر، کلم بروکلی ،کدو سبز، قارچ، گوجه فرنگی، سبزیها و حبوبات توصیه میگردد.
۲ – مصرف مواد غذایی حاوی سدیم کم: میوهها وسبزیها دارای مقدار کمی سدیم و مقدار قابل توجهی پتاسیم هستند و باید به مقدار زیاد مصرف شوند. مطالعات نشان میدهد که شیوع فشار خون در گیاهخواران در قیاس با غیر گیاه خواران کمتر است که یکی از علل این تفاوت دریافت بیشتر پتاسیم و مقادیر کمتر سدیم در گیاهخواران میباشد.
۳- مصرف کمتر چربیهای اشباعشده سبب کاهش فشار خون میشود. مواد غذایی همچون چربی شیر گاو، چربی مرغ، زرده تخم مرغ، پنیر پرچرب، گوشت گوساله، گوشت خوک، کره، روغنهای هیدروژنهشده (گیاهی جامد و نیمه جامد) و انواع کیکها و شکلاتها دارای مقدار زیادی چربیهای اشباعشده هستند.
۴- نتایج تحقیقات مختلف ارتباط مصرف ویتامین C و کاهش فشار خون را نشان میدهند. مرکبات، توتها و سبزیهای دارای برگ سبز، منابع غنی ویتامین C هستند. مصرف مکملهای ویتامین C در افراد دچار پر فشاری و همچنین افراد سالم، سبب کاهش فشار خون میشود.
۵- ماهیهای تازه، منجمد یا کنسروشده بدون آب نمک، خوب هستند. مصرف ماهیهای حاوی اسیدهای چرب مفید از قبیل ماهی قباد، حلوا و قزل آلا چندین بار در هفته توصیه میشود.
۶- سبزیهای ریشه ای (مانند سیب زمینی)، برنج، ماکارونی، رشتهها، حلیم بدون نمک و مواد نشاستهای، سدیم کمی دارند و میتوانند در حد اعتدال در افراد مبتلا به افزایش فشار خون استفاده شوند.
۷- مصرف مقادیر زیاد منابع کلسیم دار مانند شیر و لبنیات کمچرب و ماهی سبب کمک به کاهش فشار خون میشود.
۸- استفاده مناسب از روغنهای مایع گیاهی سرشار از امگا-۶ (اسید لینولئیک) مثل روغن ذرت، روغن آفتابگردان، روغن پنبه دانه، روغن سویا و روغن بادام زمینی و سرشار از امگا-۳ (اسیدلینولنیک) مثل روغن ماهی، به خصوص روغن کبد ماهی و گردو به افراد مبتلا به پرفشاری خون توصیه میشود.
همچنین توصیه میگردد که در طبخ به جای کره و روغن نباتی جامد از روغن زیتون، ذرت، سویا وکانولااستفاده نمایند.
افراد مبتلا به فشار خون از چه غذاهایی نباید استفاده کنند و یا در حد اعتدال مصرف نمایند؟
۱ ـ به طور کلی، از مصرف غذاهای پرنمک مثل ماهی و گوشتهای دودی، انواع کنسرو، سوسیس، کالباس، برگرها و سایر فرآوردههای گوشتی، به علت دارا بودن مقادیر بالای سدیم باید پرهیز شود. همچنین، از مصرف سبزیهای کنسروشده در آب نمک، زیتون شور، چیپس و سایر تنقلات شور باید خودداری گردد.
۲ ـ سسها، سوپها، قرصهای گوشت، کنسرو لوبیا و سایر غذاهای آماده میتوانند سبب تشدید فشار خون شوند؛ لذا باید در مصرف آنها احتیاط کرد.
۳ ـ مصرف الکل با فشار خون بالا ارتباط داشته و میتواند بیماری را تشدید کند.
۴ ـ مواد حاوی کافئین از قبیل قهوه، چای، انواع کولاها و شکلات موجب افزایش فشارخون میگردند و باید در حد اعتدال مصرف شوند.
۵- بهتر است افراد مبتلا به پر فشاری خون از انواع شیرینی جات مثل قند، شکر، مربا، عسل، ژله، آبنبات و شربت کمتر استفاده کنند.
۶- از منابع حاوی کلسترول در حد تعادل استفاده شود.
منابع غذایی حاوی کلسترول عبارتند از:
منابع غذایی با کلسترول زیاد: زرده تخم مرغ، کبد، مغز، کلیه، قلب و خاویار
منابع غذایی دارای کلسترول متوسط : شیر کامل، پنیر پرچرب، خامه، بستنی، کره، گوشت، مرغ و ماکیان، ماهی و صدف
منابع غذایی دارای کلسترول کم: شیر بدون چربی، پنیر کمچرب
منابع غذایی فاقد کلسترول: سفیده تخم مرغ و تمام غذاهای گیاهی
ب : توصیههای رفتاری
۱- کاهش وزن
کاهش وزن و حفظ وزن طبیعی از ارکان اساسی هر برنامه طراحیشده جهت مقابله با پرفشاری خون است. مطالعات نشان میدهد که شاخص توده بدن (BMI) بیشتر از ۲۷، رابطه مستقیم با فشار خون بالا دارد. اگر BMI بیشتر از ۳۰ باشد، در مردان و زنان به ترتیب ۳۸ و ۳۲ درصد میزان فشار خون را بالا میبرد. خطر ابتلا به فشار خون در افرادی که اضافهوزن دارند دو تا شش برابر بیشتر از افراد با وزن طبیعی است. همچنین تحقیقات نشان میدهد که ۱۰ درصد اضافه وزن باعث افزایش فشار خون به میزان ۷ میلی مترجیوه میگردد؛ لذا کاهش وزن و پیروی از یک رژیم غذایی مناسب یکی از راهکارهای بهبود فشار خون میباشد. توصیه میشود کاهش وزن زیر نظر متخصص تغذیه و رژیمدرمانی صورت پذیرد و خودسر نباشد.
۲- فعالیت جسمانی (ورزش)
افزایش فعالیت بدنی سه بار در هفته و به میزان ۳۰ دقیقه ،فشار خون را کاهش میدهد. نتایج تحقیقات بیانگر این مطلب است که ورزشهای ایروبیک (هوازی) ۴ میلیمتر جیوه فشارخون سیستولی و ۲ میلیمتر جیوه فشار خون دیاستولی را کاهش میدهند. همچنین ورزشهای مستمر باعث کاهش استرس میشوند که از عوامل مهم پرفشاری خون است.
۳- ترک سیگار
سیگار سبب تشدید پرفشاری خون میشود؛ بنابراین حتما باید ترک شود.
۴- ترک الکل
تحقیات نشان میدهد که مصرف سه بار الکل در روز منجربه افزایش فشار خون به میزان ۳ میلی متر جیوه میشود؛ لذا متخصصان قلب و عروق و تغذیه توصیه اکید به ترک آن دارند.
ج: توصیههای دارویی
در صورتی که اقدامات فوق (تغذیهای و رفتاری) موثر نباشد، با استفاده از داروهای ضد فشار خون میتوان فشار خون را پایین آورد. گرچه توصیههای دارویی حتما باید توسط متخصصان ذیربط صورت گیرد، ولی جهت اطلاعات بیشتر به طور مختصر به بعضی از این داروها و بعضا مکانیسم اثر آنها اشاره میگردد:
- دیورتیکهای تیازیدی یا داروهای مدر (ادرارآور):
این داروها هنوز در درمان پر فشاری خون ارزشمند هستند. تیازیدها بخوبی از روده جذب و از طریق کلیهها دفع میشوند. این داروها با افزایش دفع کلیوی سدیم و آب (در نتیجه کاهش حجم خون) و اثر مستقیمی که بر روی عضلات صاف عروق دارند، مقاومت عروق محیطی را کاهش میدهند و فشار خون را پایین میآورند.
- بلوکه کنندههای گیرنده بتا:
این داروها بخوبی از مجرای معده ای روده جذب میشوند. بتا بلوکرها با کاهش برون ده قلب و تاثیری که بر مرکز وازوموتور دارند، فشار خون را کاهش میدهند.
- آنتاگونیستهای کلسیم:
این داروها با گشاد کردن عروق، فشار خون را کاهش میدهند.
- مهارکنندههای آنزیم تبدیلکننده آنژیوتانسین:
این مهارکنندهها با کاهش مقاومت عروق محیطی و تا اندازهای به وسیله جلوگیری از بازجذب سدیم توسط آلدوسترون، فشار خون را کاهش میدهند.
میوه ای که معجزه میکند
کیوی یکی از میوههای مناطق حاره بوده و دارای طعم و مزه فوقالعادهای میباشد اما اکثر مردم از این میوه خارقالعاده بیبهرهاند زیرا این میوه فقط در چند کشور به عمل میآید.
فواید میوه کیوی:
کیوی در ابتدا در کشور چین به عمل آمده و در آن کشور به نام دیگری آن را میشناختهاند، زمانی که کشاورزان نیوزیلند شروع به کشت این میوه و در نهایت صادر کردن آن به سایر کشورها نمودند این میوه به «کیوی» معروف شد. از این میوه به عنوان میوه ملی چین نیز یاد میکنند. گوشت میوه کیوی سبز کمرنگ بوده و دارای دانههای سیاهرنگ میباشد و از عطر و طعم خاص و فوقالعادهای برخوردار است. این میوه کوچک و قهوهای رنگ یکی از غنیترین منابع برخی مواد مغذی مورد نیاز بدن میباشد. کیوی سرشار از آنتیاکسیدان بوده و میزان ویتامین C موجود در کیوی از پرتقال بیشتر است. این میوه همچنین منبع خوبی از پتاسیم، فیبر و میزان قابل توجهی از ویتامینهای A و E میباشد.
جلوگیری از بیماریهای تنفسی:
از بروز آسم و سایر بیماریهای تنفسی جلوگیری میکند. تحقیقات انجامشده در ایتالیا که بر روی ۱۸۰۰۰ نفر از کودکان ۶ تا ۸ سال انجام شد، حاکی از آن است که کیوی دارای اثرات درمانی بر روی بیماریهای تنفسی میباشد. در این تحقیق ثابت شد کودکانی که در هفته ۵ تا ۷ واحد میوه کیوی و مرکبات مصرف میکردند ۴۴ درصد کمتر از سایر کودکان (که یکبار در هفته کیوی مصرف میکردند) دچار خسخس سینه میشدند.
سرفههای شبانه ۲۷ درصد، تنگی نفس ۳۲ درصد، آبریزش بینی ۲۸ درصد، خس خس شدید ۴۱ درصد و سرفههای مزمن تا ۲۵ درصد کاهش یافته بود و همه این موارد در اثر مصرف زیاد مرکبات و کیوی که از ویتامین C بالایی برخوردارند، میباشد.
خواص پوست و دانه کیوی:
علاوه بر اینکه گوشت میوه کیوی دارای فواید زیادی میباشد، پوست و دانههای آن نیز فواید چشمگیر تغذیهای دارند. روغن دانه کیوی حاوی مقادیر زیادی آلفالینولنیک اسید میباشد که یک اسید چرب امگا – ۳ است. این اسیدهای چرب نمیتوانند در بدن ساخته شوند، لذا باید از طریق رژیم غذایی وارد بدن شوند. تحقیقات حاکی از آن است که اسیدآلفالینولنیک میتواند در کاهش ابتلا به بیماری های قلبی- عروقی مؤثر باشد. پوست میوه کیوی قابل خوردن میباشد و حاوی فیبر قابل ملاحظهای است. از آنجایی که مقادیر زیادی از ویتامین در زیر پوست میوهها از جمله کیوی وجود دارد، لذا خوردن کیوی با پوست، در مقایسه با زمانی که پوست آن را میگیریم میزان ویتامین C وارد شده به بدن را افزایش میدهد.
سلامت دستگاه گوارش:
کیوی منبع غنی از فیبر میباشد و میتواند به سلامت دستگاه گوارش کمک کرده و همچنین در دفع مواد سمی از روده موثر است، در نتیجه از سرطان روده جلوگیری میکند. فیبر موجود در کیوی از بروز یبوست جلوگیری میکند و در پیشگیری از سایر مشکلات معده و روده مؤثر است.
سلامـت قلـب و عروق:
خوردن میوه کیوی هر روز صبح به مثابه آسپرین عمل کرده و در سلامت قلب موثر میباشد، زیرا از لخته شدن خون جلوگیری میکند. طبق تحقیقات انجامشده افرادی که روزانه به مدت ۲۸ روز، ۲ تا ۳ عدد کیوی میخوردند از تشکیل لخته در خون آنها به میزان ۱۸ درصد کاسته شده بود و همچنین تریگلیسیرید خون آنها تا ۱۵ درصد کاهش یافته بود؛ این امر به نوبه خود سبب کاهش رسوب و تشکیل پلاک در دیواره رگها شده و در نتیجه، در برابر بیماریهای قلبی- عروقی بدن را مصون نگه میدارد.
نکات مهم:
کیوی از جمله میوههایی است که حاوی اگزالات میباشد. زیاد شدن این ماده در بدن میتواند سبب بروز مشکلاتی گردد، لذا افرادی که دارای مشکلات معده و یا مشکلات کیسه صفرا میباشند، بهتر است در خوردن کیوی احتیاط نمایند. همچنین افرادی که نسبت به آناناس و خربزه حساسیت دارند باید از خوردن کیوی نیز اجتناب نمایند، زیرا ممکن است نسبت به کیوی هم حساسیت داشته باشند.
فواید تغذیهای بیشمار کیوی را نباید نادیده گرفت. خوردن کیوی یکی از راههای کمک به حفظ پیشرفت سلامت بدن میباشد!
سلامت پوست :
کیوی سرشار از ویتامین E است. این ویتامین نوعی آنتیاکسیدان بوده که میتواند از تخریب سلولهای پوستی جلوگیری کرده و در نتیجه بر سلامت و بهداشت پوست اثرات مثبت دارد.
سلامت سیستم ایمنی:
کیوی به علت داشتن ویتامین C به میزان زیاد و همچنین ترکیبات آنتیاکسیدانی فراوان در تقویت سیستم ایمنی بدن موثر است.
کیوی و فشار خون:
کیوی منبع غنی از یک الکترولیتهای مهم به نام پتاسیم میباشد. پتاسیم با تنظیم کردن مایعات و الکترولیت بدن نقش مهمی درسلامت و فعالیت سلولهای بدن ایفا میکند و با تأثیر بر سدیم اضافی موجود در بدن، به کنترل ضربان قلب و فشار خون کمک موثری مینماید.
مبارزه با ناتوانی جنسی در مردان:
کیوی حاوی آمینواسیدی به نام «آرژینین» بوده که میتواند در درمان ناتوانی جنسی مردان موثر باشد.
اثرات آن بر سلامت جنین:
کیوی حاوی ماده ارزشمندی به نام «فولات» میباشد که وجود آن برای زنان بهویژه در دوران قبل از بارداری و در دوره بارداری ضروری است. این ماده به رشد سلولهای خون جنین کمک میکند.
کیوی و سلامت چشم:
کیوی منبع غنی از لوتئین و زآگزانتین میباشد. این ترکیبات بطور طبیعی در چشم انسان وجود دارند. لوتئین از بروز برخی بیماریهای چشمی از قبیل آب مروارید و آب سیاه پیشگیری میکند. زآگزانتین نیز همراه با لوتئین عمل کرده و در سلامت و بهداشت چشم مؤثر میباشد. طی تحقیقات انجام شده، خوردن ۳ عدد یا بیشتر میوه کیوی در روز میتواند خطر ابتلا به پیرچشمی را که اکثراً در افراد میانسال اتفاق میافتد، کاهش دهد.
کیوی و سرطان:
میوه کیوی حاوی «فلاوونوئید» و «کاروتنوئیدها» میباشد که دارای اثرات آنتیاکسیدان هستند. این «فیتونوترینتها» از DNA بدن محافظت کرده و در نتیجه با جلوگیری از آسیب دیدن DNA میتوانند از رشد سلولهای سرطانی جلوگیری نمایند.
ارتقا سیستم ایمنی با تغذیه
سیستم ایمنی، یک سیستم دفاعی علیه انواع ویروسها، باکتری ها، سمها و دیگر عوامل بیماری زاست. این سیستم، بسیار پیچیده و شامل سیستم لنفاوی، گلبولهای سفید، به ویژه سلولهای T میباشد که موادی علیه ویروسها تولید میکنند. دسته دیگر از گلبولهای سفید، سلولهای B نام دارند که آنتی بادی تولید و به باکتریها، قارچها و انگلها حمله میکنند. دسته دیگر از گلبولهای سفید شامل سلولهای کشنده طبیعی هستند که موجب از بین رفتن سلولهای سرطانی و رادیکالهای آزاد و دیگر مواد مضر میشوند.
سیستم ایمنی نسبت به تعادل مواد مغذی در بدن بسیار حساس است که کمبود مواد مغذی را به سرعت در عملکرد خود نشان میدهد و سیستم دفاعی بدن را ضعیف می کند.
غذاهایی که باعث کاهش ایمنی بدن میشوند به شرح زیر هستند:
۱- چربیها: روغنها، بهویژه روغنهای چرب غیراشباع مانند روغن ذرت و روغن گلرنگ اگر فراوان مصرف شوند، سیستم ایمنی را تضعیف میکنند. یک مطالعه نشان داده که کاهش مصرف چربی از ۳۲ درصد به ۲۳ درصد، فعالیت سلولهای کشنده را به میزان ۴۸ درصد افزایش میدهد.
۲- الکل: الکل به شدت باعث کاهش فعالیت نوتروفیلها میشود. نوتروفیلها باکتریها و تومورها را نابود میکنند.
۳- شکر: قندها و شیرینی ها توانایی گلبولهای سفید در از بین بردن باکتریها را کاهش میدهند. با مصرف ۱۰۰ گرم شکر، فعالیت نوتروفیلها به میزان ۵۰ درصد کاهش مییابد. قند میوهها و عسل نیز روی گلبولهای سفید تاثیر منفی دارد؛ اما غذاهای نشاستهای چنین اثری ندارند.
غذاهایی که سیستم ایمنی را تقویت می کنند:
۱- رژیم گیاهخواری: تاثیر گلبولهای سفید افراد گیاهخوار بر سلولهای سرطانی، دو برابر افراد گوشتخوار میباشد، اما علت دقیق آن مشخص نیست. با خوردن میوه و سبزیهایی که غنی از فیتوکمیکالها هستند، میتوان میزان چربی رژیم غذایی را پایین آورد.
۲- غذاهای غنی از ویتامینC: این ویتامین عمل خود را از طریق آنتیبادیهایی که توسط گلبولهای سفید تولید میشوند، ایفا میکند. هر نوع استرس، چه از نوع فیزیولوژیک و یا محیطی، نیاز ما را به این ویتامین افزایش میدهد. وقتی از ویتامین C صحبت میشود، افراد فکر میکنند که بیشترین ویتامین C را پرتقال دارد؛ در صورتی که ویتامین C کلم بروکلی سه برابر پرتقال است. حتی سیبزمینی هم غنی از ویتامین C میباشد.
۳- قارچ چینی: به نظر میرسد این قارچ سیستم ایمنی را تقویت میکند؛ زیرا حاوی مواد ضدویروسی است که موجب تقویت سلولهای T و ماکروفاژها میشود.
۴- سیر: چندین مطالعه نشان داده است که سیر تعداد و قدرت سلولهای کشنده طبیعی و سلولهای T را تحریک میکند.
۵- عنصر روی: این ماده معدنی تاثیر بسیار مهمی روی سیستم ایمنی دارد که عملکرد خود را از طریق اثر بر روی تیموس و آنتیبادی ها و سلولهای T انجام میدهد.
در بررسی که ایتالیاییها انجام دادند به این نتیجه رسیدند که دریافت مقدار کلی روی از مواد غذایی که بیشتر در غذاهای حیوانی وجود دارد، به سرعت میزان سلولهای T را در افراد سالخورده (حتی بیشتر از جوانان) افزایش میدهد. با توجه به اینکه کمبود حاشیهای روی شایع میباشد، لازم است گیاهانی مصرف شوند که حاوی مقادیر زیادی لیگام هستند؛ مانند: لوبیای چشمبلبلی، لوبیای قرمز و مقادیر کافی از نانهایی که از غلات کامل تهیه شدهاند. تخم کدو و کدو تنبل نیز غنی از روی میباشند.
۶- کاروتنوئیدها: اگرچه بتاکاروتن مهم ترین دسته کاروتنوئیدهاست اما شواهدی وجود دارد که کاروتنوئیدهای دیگر هم به تقویت سیستم ایمنی کمک میکنند. دریافت غذاهای غنی از کاروتنوئیدها، مانند سبزیها و میوههای پرتقالیرنگ، باعث افزایش سلولهای T و سلولهای کشنده طبیعی و پاسخ ایمنی میشوند.
۷- چای: منبع خوبی از پلی فنلهاست که رادیکالهای آزاد را پاکسازی میکنند.
۸- ماست: ماست نیز سیستم ایمنی را تقویت میکند؛ بهویژه پس از مصرف آنتیبیوتیکهایی که توسط پزشک تجویز میشود، زیرا ماست حاوی باکتریهای مفیدی برای روده میباشد.
آنتیبیوتیکها بعضی از باکتریهای روده را که به شکستن و تجزیه غذا کمک میکنند، از بین میبرند و فقدان این باکتریها باعث اسهال میشود.
۹- شیرینبیان: این گیاه هزاران سال است که در فرهنگ غرب و شرق مورد استفاده قرار میگیرد و دارای خواص درمانی بسیار زیادی است که یکی از خواص آن حمله به ویروسهای آنفلوانزا و تبخال میباشد.
۱۰- گلهای ارغوانی رنگ میوه کاج: یکی از بهترین گیاهان شناخته شده برای تقویت سیستم ایمنی است. مطالعات آزمایشگاهی نشان دادهاند که این گیاه باعث افزایش فعالیت سلولهای T میشود.
باید ها و نباید های تغذیه ای برای آقایان
پروستات یک غده در اندام تناسلی آقایان است. این غده مجرای عبور ادرار و منی را در آقایان احاطه کرده است. بنا به گفته مدلاین پلاس، هر چیزی که باعث عفونت ادرار شود، میتواند عفونت پروستات نیز ایجاد کند.علائم عفونت پروستات عبارتند از درد، التهاب و مشکل در دفع ادرار. تغذیه سالم وقتی با درمان دارویی همراه شود، میتواند از این علائم پیشگیری کند یا آنها را کاهش دهد.
عملکرد:
عادات غذایی باعث به وجود آمدن یا از بین رفتن عفونت پروستات نمیشوند، اما در کل یک رژیم مغذی می تواند بدن شما را در برابر عفونتها مقاوم کند.
در اکثـــر مــواقع مشکلات حاد و ناگهانی پروستات با داروها و تغذیه متعادل و تغییرات رفتاری حل میشوند.
غذاهایی که باید از آنها اجتناب کنید:
اجتناب از موادی نظیر کافئین، الکل و غذاهای تند میتواند علائم مربوط به عفونت پروستات را کاهش دهد. منابع اصلی کافئین شامل قهوه، انواع نوشابه، چای سیاه، نوشیدنیهای انرژیزا، شکلات، آبنباتها و بستنیهای قهوه است. سالسا، فلفلهای تند، سسهای تند و غذاهای تند آسیایی و مکزیکی نیز میتوانند سوزش را افزایش دهند.
غذاهای مفید:
میوهها و سبزیجات از بهترین منابع آنتیاکسیدان از جمله ویتامین C و بتا‑کاروتن هستند. این مواد در مقاومت بدن در برابر بیماریها موثر هستند. با وجود کمبود مطالعات در این زمینه، برخی پزشکان پیشنهاد میکنند مردانی که دچار عفونت ادرار شدهاند، ویتامین C بیشتری مصرف کنند. فلفل دلمهای، مرکبات، گوجه فرنگی، توت فرنگی و کیوی سرشار از ویتامین C هستند.
ماهیهایی نظیر سالمون حاوی اسیدهای چرب امگا- ۳ هستند؛ این چربیهای مفید به کاهش التهاب کمک میکنند.
برای بهبود سطح انرژی و داشتن تغذیهای سالم تر از موادی چون جو دو سر، برنج قهوهای، ذرت و جو استفاده کنید. نوشیدن روزانه آب کافی نیز مهم است.
مکـمـلها:
خیلی از آقایان از مکملها و داروهای گیاهی استفاده میکنند، اما سودرسانی این مواد هنوز به اثبات نرسیده است. مرهمهای گیاهی که برای مشکلات پروستات از آنها استفاده میشود، دارای کوئرستین هستند. این ماده در پیاز و چای سبز به وفور یافت میشود. مکملهای مورد استفاده در این زمینه ترکیبی از ویتامینها و مواد معدنی (مثل ویتامینهای E و D و نیز مواد معدنی سلنیوم و روی) هستند. با وجود اینکه این مواد مغذی برای بدن ضروری و مفید هستند، اما تامین آنها از این راه میتواند مشکلات جانبی به وجود آورد و برای سلامتی خطرناک باشد. برای اطمینان حاصل کردن از ایمنی و سلامت خود، قبل از مصرف مکملها با پزشک و متخصص تغذیه مشورت کنید.
بارداری خود را با تغذیه بیمه کنید
یک رژیم غذایی سالم برای بارداری سالم ضروری است. تغذیه مناسب از این لحاظ اهمیت دارد که مادر باردار میتواند از تامین مواد مغذی لازم برای رشد کودک اطمینان حاصل کند.
انرژی
انرژی مورد نیاز در افراد مختلف متفاوت است. افزایش نیاز به انرژی در سه ماهه اول بارداری ۱۰۰ کیلوکالری و در سه ماهه دوم و سوم ۳۰۰ کیلوکالری میباشد.
اسید فولیک
فولات یا اسید فولیک برای افزایش حجم خون مادر و کاهش خطر نقص لوله عصبی کودک لازم است. رژیم غذایی به تنهایی قادر به تامین فولات مورد نیاز نیست؛ به همین دلیل به همه زنان توصیه میشود سه ماه قبل از لقاح تا سه ماه پس از بارداری روزانه ۴۰۰ میکروگرم مکمل فولات مصرف کنند.
آهن
آهن برای حفظ سطوح کافی خون جهت رشد جنین و جفت ضروری است. از آنجا که بیشتر زنان به اندازه کافی ذخیره آهن برای تامین نیازها ندارند، معمولا دوز ۳۰ میلیگرم در روز طی سه ماهه دوم و سوم توصیه میشود. مصرف غذاهای غنی از آهن، مانند گوشت قرمز، ماهی، مرغ، میوه های خشک، غلات کامل نان و غلات غنیشده با آهن نیز میتواند از کمخونی فقر آهن پیشگیری کند.
کلسیم و ویتامین D
کودک کلسیم مورد نیاز برای سلامت استخوانها و دندان ها را از مادر تامین میکند. بسته به سن، مصرف ۱۳۰۰-۱۰۰۰ میلیگرم کلسیم و ۲۰۰ واحد بینالمللی ویتامین D توصیه میشود. مصرف روزانه چهار تا شش وعده غذاهای غنی از کلسیم میتواند این نیاز را برطرف کند.
غذاهایی که در دوران بارداری باید از مصرف آنها اجتناب کرد :
۱)گوشت خام و غذاهای دریایی: گوشتهای نپخته و غذاهای دریایی غیرمعمول به علت خطر مسمومیت لیستریا و سالمونلا نباید مصرف شوند.
۲)غذاهای دودی: این مواد نیز احتمال آلودگی با لیستریا را دارند؛ اما اگر به طور کامل پخته یا کنسرو شده باشند، مصرف آنها مانعی ندارد.
۴) تخم مرغ خام: تخم مرغ خام ممکن است حاوی سالمونلا باشد.
۵) ماهیهایی با مقادیر زیاد جیوه: مصرف کوسه ماهی، اره ماهی، شاهماهی و ماهی خال منخالی باید به کمتر از دو وعده در هفته محدود شود.
۶) پنیرهای غیرپاستوریزه: مصرف پنیرهای نرم و غیرپاستوریزه ممنوع است و تنها از پنیرهای پاستوریزه باید استفاده کرد.
۷) جگر سیاه: با وجودیکه جگر منبع غنی از آهن، است، به دلیل وجود سطوح بالایی از ویتامین A (که میتواند برای کودک مضر باشد) مصرف مقادیر بالای آن توصیه نمیشود. ۸) شیر و آبمیوه غیرپاستوریزه ۹) الکل: مصرف الکل منجر به ناهنجاری در جنین و نقایص نوزادی میشود.
غذاهای غنی از آهن
مصرف غذاهای غنی از آهن میتواند برای پیشگیری از کمخونی فقر آهن در زنان مفید باشد. نوع منبع آهن نیز در جذب آهن مهم است. منابع حیوانی دارای آهن هم هستند و درصد جذب بالایی دارند؛ در حالیکه منابع گیاهی اغلب حاوی آهن غیرهم میباشند که جذب آن از آهن هم کمتر است. جگر گاو و گوسفند و مرغ، گوشتها، ساردین و میگو از مهمترین منابع آهن هم هستند. غلات صبحانه، لوبیا و عدس پخته، کنسرو لوبیا، سیب زمینی پخته با پوست و ماکارونی غنیشده از منابع مهم آهن غیرهم است. هشدار: به دلیل محتوای بالای ویتامین A که برای جنین مضر است، زنان باردار باید از خوردن مقادیر زیاد جگر خودداری کنند. برخی مواد غذایی، از جمله ویتامین C و گوشت، جذب آهن را افزایش میدهند.
عوامل افزایش دهنده جذب آهن
از مهمترین عوامل افزایش دهنده جذب آهن غیرهم میتوان به مواد زیر اشاره کرد:
۱)گوشتها: ماهی و مرغ ۲)میوهها: پرتقال، آب پرتقال، طالبی، توت فرنگی، گریپ فروت و غیره ۳) سبزیجات: کلم بروکلی، گوجه فرنگی، آب گوجــه فرنگی، سـیب زمینی،
فلفل سبز و قرمــز ۴) حبوبـات و سبوس ۵) محصولات سویا
انتخاب غذاهای غنی از کلسیم
کلسیم برای تشکیل استخوان و دندان ضروری است. و علاوه بر آن، به حفظ ضربان طبیعی قلب، تنظیم فشار خون و عملکرد طبیعی سیستم عصبی کمک میکند. برخی مطالعات نشان دادهاند، کلسیم برای تسکین دردهای پیش از قاعدگی مفید است. مردان و زنان بالغ بهطور متوسط روزانه به ۱۰۰۰میلیگرم کلسیم نیاز دارند. این میزان در زنان یائسه به ۱۲۰۰ میلیگرم در روز افزایش مییابد.
غذاهای غنی از کلسیم
مهم ترین منابع کلسیم عبارتند از: ۱) شیر (۱ فنجان) : حدود ۳۰۰ میلی گرم ۲) ماست (۱۷۵ میلی لیتر) : حدود ۳۰۰ میلی گرم ۳) ماست یخ زده (نصف فنجان) : حدود ۱۰۰ میلی گرم ۴) بستنی (نصف فنجان) : حدود ۸۵ میلی گرم ۵) پنیر (مقدار کلسیم موجود در پنیر به نوع پنیر مصرفی بستگی دارد). ۶) سویا (نصف فنجان) : حدود ۲۵۰ میلیگرم ۷) کنسرو ماهی ۹۰ گرم : حدود ۲۰۰ میلیگرم
همچنین کلسیم در سبزیجات سبز تیره و لوبیا خشک یافت میشود. مطالعات نشان دادهاند که کلسیم برخی از عوارض دوران بارداری، مانند فشار خون بارداری و زایمان زودرس را کاهش میدهد.
نتیجه گیری:
تغذیه سالم در تمام مراحل بارداری اهمیت بسیاری دارد؛ زیرا سلامتی مادر و جنین را تضمین میکند. خودداری از مصرف غذاهایی که خطر آلودگی به توکسوپلاسموز، سالمونلا و سایر باکتری های مضر را دارند، خودداری از مصرف الکل و سیگار، حفظ برنامه ورزشی مناسب، مانند پیادهروی و شنا، خلاصهای از مراقبتهای دوران بارداری است.
توصیههای رژیم غذایی برای کنترل علائم حاملگی
۱) بیماری صبحگاهی
بیماری صبحگاهی یکی از عوارض بارداری است که ممکن است منجر به کاهش دریافت مواد مغذی و انرژی در زن باردار شود. رعایت موارد زیر میتواند به کنترل این عارضه کمک کند.
۱) مصرف غذاهای سرد که بوی کمتری دارند.
۲) مصرف غذاهای خشک، مانند کراکر (بیسکویت) و ذرت ۳) مصرف وعدههای غذایی کم حجم و مکرر در طول روز ۴) نوشیدن حداقل ۸ – ۱۰ لیوان مایعات در روز برای جلوگیری از کمآبی. تا حد امکان از مصرف زیاد آب در حین غذاخوردن پرهیز شود، زیرا ممکن است منجر به پرشدن معده و کاهش اشتها شود. ۵) پرهیز از خوردن غذاهای پرادویه
۲) یبوست
ممکن است یبوست به دلیل استفاده از برخی از داروها (مانند داروهای ضد درد، آرام بخش و ضد افسردگی ها) یا مصرف کمتر غذاهای حاوی فیبر، مانند غلات و سبزیجات و کاهش میزان فعالیت بدنی ایجاد شود. رعایت نکات زیر میتواند در کاهش یبوست مفید باشد.
۱) نوشیدن حداقل ۸ – ۱۰ لیوان مایعات در روز
۲) استفاده از غذاهای فیبردار مانند:
غلات: نان دانه کامل، شیرینی، کلوچه، غلات صبحانه، سبوس جوی دو سر، نان گندم، جو، ذرت بو داده، برنج قهوهای
میوه ها :میوه های خشکشده مانند زردآلو، خرما، آلو خشک و کشمش، انواع توت، تمشک، زغال اخته و توت فرنگی، پرتقال، سیب با پوست، آووکادو، کیوی، انبه و گلابی
سبزیجات :کلم بروکلی، اسفناج، نخود سبز و سایر سبزیجات برگ سبز تیره، نخود خشک و حبوبات مانند لوبیا قرمز، لوبیا سیاه و سفید، چشم بلبلی، نخود و عدس، آجیل.۳) افزایش فعالیت بدنی، مانند پیادهروی یا دوچرخهسواری ثابت ۴) مراجعه به پزشک معالج در صورت عدم درمان
۳) سوزش سر دل
سوزش سردل معمولا در اواخر بارداری بیشتر میشود و علت آن افزایش اندازه رحم و فشار آن روی معده است. رعایت نکات زیر می تواند در کنترل سوزش سر دل موثر باشد:
۱) افزایش تعداد وعدههای غذایی و کاهش حجم غذای مصرفی در هر وعده. این کار منجر به کاهش میزان اسید معده و کاهش بار کاری معده میشود.۲) افزایش مصرف کربوهیدراتهای کمپلکس، مانند برنج، نان و پاستا ۳) خودداری از مصرف غذاهای پرچرب. این غذاها مدت زیادتری در معده باقی مانده و منجر به افزایش اسید معده میشوند. ۴) خودداری از مصرف غذاهای پرحجم. این غذاها منجر به افزایش ترشح اسید معده میشوند.
۵) پرهیز از مصرف الکل. ۶) خودداری از دراز کشیدن پس از خوردن غذا، حداقل به مدت ۴۵ دقیقه. ۷) استفاده از بالشهای بزرگتر در هنگام خوابیدن؛ به طوریکه سر حدود ۲۰ سانتیمتر بالاتر از بدن قرار گیرد. ۸) پرهیز از مصرف افراطی موادی که منجر به افزایش ترشح اسید معده میشوند (مانند قهوه، چای).
منبعی رایگان و پر از خاصیت
آب درمانی اثرات جادویی در درمان بیماریها دارد و تقریبا تمام کسانی که آنرا تجربه کردهاند، براین باورند که تغییرات مثبتی در زندگی آنها به وجود آورده است؛ اما مطمئن باشید تا زمانی که خودتان آنرا تجربه نکنید، به آن اعتقاد پیدا نخواهید کرد.
آب درمانی چیست و چگونه باید آنرا انجام داد؟
هر روز صبح پس از اینکه از خواب بلند شدید، حتی بدون اینکه مسواک بزنید، ۵/۱ لیتر آب بخورید؛ یعنی چیزی حدود ۵ تا ۶ لیوان و پس از آن صورت خود را بشویید! این کار را آب درمانی میگویند. البته توجه داشته باشید که یک ساعت قبل و یک ساعت بعد از نوشیدن آب، نباید هیچ نوع نوشیدنی و یا غذای جامد و مایعی خورد. بهتر است آب را قبل از نوشیدن بجوشانید و یا فیلتر کنید. نوشیدن یکباره ۵/۱ لیتر آب کار دشواری است؛ ولی به تدریج این کار برای شما عادت و آسان خواهد شد. در ابتدا میتوانید با ۲ لیوان آب آغاز کنید و به تدریج آنرا افزایش دهید و یا ابتدا ۴ لیوان آب بنوشید و در طی فواصل در عرض یک ساعت ۶ لیوان آب را بهطور یکجا بنوشید. در روزهای اول، ظرف یک ساعت دو تا سه بار ادرار خواهید کرد؛ ولی به مرور این وضعیت طبیعی خواهد شد و بدن با شرایط وفق پیدا میکند.
مزایای آب درمانی
تسکین درد و استرس، کاهش وزن، درخشندگی پوست، احساس تازگی در طی روز و هضم خوب. درمان یبوست، افزایش حرکات روده. امروزه آب درمانی در ژاپن و هند بسیار رایج است و اغلب مردم پس از بیدار شدن از خواب، آب مینوشند. آزمایشهای علمی دانشمندان ژاپنی تاثیر این کار را در درمان سردرد، بدن درد، بیماریهای قلبی، آرتروز، ضربان سریع قلب، صرع، چاقی، برونشیت، آسم، سل، مننژیت، بیماریهای ادرار و کلیه، استفراغ و گاستریت، اسهال، دیابت، یبوست، بیماریهای چشمی، اختلالات قاعدگی و بیماریهای گلو و گوش صد در صد نشان داده است.
آب درمانی: روش درمان
صبح قبل از مسواک زدن دندان، ۴-۶ لیوان آب بنوشید. سپس مسواک بزنید ولی تا ۴۵ دقیقه از خوردن و نوشیدن هر چیزی خودداری کنید. پس از ۴۵ دقیقه همانند روزهای قبل، صبحانه بخورید و بعد از خوردن صبحانه و یا ناهار و شام، از خوردن و آشامیدن تا دو ساعت خودداری کنید. فهرست زیر بهطور تجربی نشان میدهد که بعد از چند روز از آغاز آب درمانی، بیماری درمان میشود:
فشارخون بالا: ۳۰ روز بیماریهای معده: ۱۰ روز دیابت: ۳۰ روز یبوست: ۱۰ روز بیماری مفاصل: ۲۱ روز
این روش درمانی بدون عوارض جانبی است و فقط ممکن است در روزهای اول دچار تکرار ادرار شوید. محققان سالیان سال در مورد رابطه میان مصرف آب و سلامت و بیماری در انسان تحقیق کردهاند بیماریهای شایعی همچون آسم، التهاب مفاصل و فشارخون بالا، فقط یک اسم هستند و به الگوهای علائم ایجاد شده بدن مربوط میشوند که ناشی از بیآبی بدن است. هنگامی که بدن دچار کم آبی میشود، سیستم مدیریتی بدن به منظور حفظ آب و جبران این کم آبی، به بخشهای مختلف آسیب میرساند و علائم این بیآبیها در بدن توسط داروهای تجویزی پزشکان درمان و نامگذاری میشود. مغز باید در تمام زمانها هیدراته باشد؛ بنابراین وقتی که بدن کم آب میشود، سعی میکند آن را از سایر قسمتها تامین کند و به همین دلایل سایر مناطق بدن نیز دچار کم آبی میشوند. خود تنفس به سادگی موجب از دست دادن مقدار قابل توجهی از آب بدن میشود و این میزان به نوع آب و هوایی که در آن زندگی میکنید و مقدار ورزشی که انجام میدهید، بستگی دارد. کم آبی مزمن معمولا ناشی از کمبود آب و یا نوشیدن قهوه یا نوشیدنیهای حاوی قند به وجود میآید. اگر بدن شما دچار کم آبی مزمن شود، برای جلوگیری از قطع تنفس، با تولید هیستامین، سعی میکند این مشکل را برطرف کند و هیستامین موجب انقباض مویرگهای خونی در ریهها شده و کاهش آب را جبران میکند؛ اگر چه تنفس کمی مشکلتر میشود. بدن، این کار را با هدف رفع مشکل کم آبی انجام میدهد و نه ایجاد مشکل و بیماری جدید. بدن با انقباض مویرگهای خونی در ریهها از بیآبی مغز و کمبود آب برای تنفس جلوگیری میکند. پاسخ پزشکان نیز به تولید هیستامین بیش از حد در بدن، تجویز آنتیهیستامین است. این آنتیهیستامینها، مویرگهای ریه را باز میکنند و تنفس راحتتر میشود. بنابراین پزشکان با تجویز داروها، فقط استراتژی بدن را خنثی میکنند. به همین سادگی میتوان متوجه شد که آنچه بیماران مبتلا به آسم به آن نیاز دارند آب است و نه مصرف منظم داروهای تجویزی هیستامین.
همین چرخه برای بیماریهایی از قبیل فشارخون بالا و ورم مفاصل رخ میدهد و بسیاری از داروهای تجویزی بظاهر سودمند پزشکی، آنتیهیستامینهایی هستند که با تلاش بدن به منظور حفظ آن مقابله میکنند. تنها چیزی که بدن برای مبارزه با این بیماریها نیاز دارد، نوشیدن آب است. به همین سادگی آب بنوشید. آنچه که واقعا باید بنوشید، آب است. کافئین نیز یکی از دیگر نوشیدنیهای مخرب است و در هر شکلی که مصرف شود، اعم از نوشابه یا قهوه و یا قرص، دیورتیک است و آب بدن را دفع میکند. افرادی که در حال تلاش برای کاهش وزن خود هستند، معمولا به بیآبی مزمن مبتلا میشوند، زیرا اغلب آنها از ترس اینکه وزن آب بدنشان زیاد نشود، آب نمینوشند و همین موجب میشود که سوخت و ساز چربی در بدن آنها مختل گردد؛ زیرا به مقدار کافی آب نمینوشند. آب نه تنها به از دست دادن وزن کمک میکند، بلکه یکی از ضروریات کاهش وزن است و تنها راه برای افزایش متابولیسم بدن نوشیدن مقدار کافی آب میباشد.
به یاد داشته باشید که آب دارای صفر کالری و صفر گرم چربی و مقدار کمی کربن است. افرادی که رژیمهای طولانی مدت و سخت میگیرند و در مدت کوتاه چند روزه، ۵/۲ تا ۵ کیلو وزن کم میکنند، فقط وزن آب بدن آنها کاهش یافته و هیچ چربی از بدن آنها کم نشده است؛ به طوری که پس از مدتی دچار کم آبی مزمن خواهند شد و وقتی دست از رژیم خود بکشند، به سرعت به وزن قبلی خود باز خواهند گشت. پژوهشگران معتقدند که بیشتر بیماریها با دو راهکار ارزان و حتی رایگان، درمان و پیشگیری میشوند که یکی از آنها نور خورشید و دیگری آب خالص است. نور خورشید از اختلالات ذهنی، اسکیزوفرنی، سرطان پوست، سرطان سینه، پوکی استخوان و حتی اختلالات سیستم عصبی پیشگیری و آنها را به راحتی درمان میکند. پس به یک پیادهروی ساده بروید و کمی آفتاب بگیرید که این منبع رایگان پر از خاصیت است. از طرفی، هیچ گاه برای نوشیدن آب، منتظر تشنگی نباشد و هیچ گاه شیر گاو و آبمیوه را جایگزین آن نکنید. آب چیز دیگری است. همه ما خواهان زندگی سالمتر، شادتر با خشونت کمتر و آموزش بهتر و ارتقای کیفیت آموزشی هستیم و این امر، مستلزم رعایت اصول اولیه تغذیه است.
راز پیاز
آیا تاکنون آبریزش بینی و سرازیر شدن اشک چشمتان را هنگام بریدن پیاز در خانه تجربه کردهاید؟ آب بینی و اشک چشمتان به خاطر برخی ترکیبات سولفوردار موجود در پیاز میباشد .این ترکیبات از احتمال ابتلای شما به حمله قلبی، دیابت و سرطان میکاهند.پیاز را میتوان به صورت خام مصرف کرد و یا بهعنوان چاشنی غذا بهکار برد .اهمیت درمانی و طبیعی پیاز به حدی است که از آن میتوان برای درمان دندان درد، اختلالات مزاجی، وبا، بیماریهای مزمن تنفسی، مشکلات پوستی، ناتوانی جنسی و مشکلات دستگاه ادراری استفاده کرد. این سبزی که در اصل مصرف غذایی دارد به خاطر خواص درمانیاش از اهمیت بالایی برخوردار است.
به علاوه عناصر سولفوردار موجود در پیازها چسبندگی پلاکتها را کاهش داده و از لخته شدن خون جلوگیری میکند. توانایی پیاز در رقیق کردن خون کمک شایانی به سلامتی قلب و عروق میکند.
فواید پیاز در سلامتی بدن:
پیاز دشمن بسیاری از باکتریها میباشد. سطح بالایی از ترکیبات سولفوردار در پیاز بوی خاصی به آن میدهد.پیازهایی با بوی تند فواید بیشتری را به دنبال دارند. پیاز دارای منابع مهمی از فیبر خوراکی، ویتامینهای اسید فولیک، B6، C و مواد معدنی کرومیوم، منگنز، پتاسیم، مس و فسفر میباشد.
پیاز بدلیل داشتن آلیل پروپیل دی سولفاید برای بیماران دیابتی مفید میباشد، زیرا این ماده با افزایش میزان انسولین موجود در بدن سطح قند خون را کاهش میدهد. همچنین بدلیل داشتن تیوسولفینات علائم بیماری دیابت را کاهش میدهد.
استفاده مداوم از پیاز در رژیم غذایی باعث کاهش سطح کلسترول و فشار خون بالا میشود. مصرف پیاز خطر حمله قلبی را کاهش و کلسترول خوب را افزایش میدهد و به طور کلی سطح کلسترول خون را به منظور افزایش سلامتی بدن کاهش میدهد.
وجود فلاوونوئیدهایی مثل کوئرستین در پیاز خطر پیشرفت سرطان روده بزرگ را با متوقف ساختن رشد تومورها کاهش داده و از سلولهای روده بزرگ در مقابل اثرات مخرب مواد سرطانزا محافظت میکند.
همچنین فلاوونوئیدها سلامت عروق خونی را افزایش داده و از التهاب میکاهند و نیز از بدن انسان در مقابل بیماریهای قلبی- عروقی محافظت میکنند.
کوئرستین از بدن در مقابل بیماریهایی چون زخم معده و روده بزرگ و سرطانهای سینه و مری محافظت میکند.
پیاز، استئوکلاستها را از بین برده و مانع از سائیده شدن و شکستن استخوانها میشود و در نتیجه مصرف پیاز از ابتلا به پوکی استخوان خصوصاً در زمان یائسگی زنان جلوگیری میکند.
مصرف پیاز برای اکثر مردم مفید است، ولی مصرف بیش از حد آن ممکن است سبب سوزش معده و ناراحتیهای مربوط به معده و روده و در نتیجه اسهال و استفراغ شود. بریدن پیاز زیر آب سرد از سوزش و اشک چشم میکاهد. پیاز بریده شده را باید در ظرف در دار یا در کیسه فریزر گذاشته و فورا فریز کرد. پیازهای بریده نشده بهتر است در جای تاریک، خشک و خنک نگهداری شوند.
دیگر فواید پیاز:
مصرف پیاز به موارد زیر کمک میکند:
مبارزه با سرطانها و زخمها
پایین آورنده قند خون
اگر بیمار دیابتی هستید، مصرف آنرا در برنامه غذایی خود بگنجانید.
کمک به سینوسها
گرفتگی بینی و سردرد برای هیچکس خوشایند نیست. خوردن پیاز باعث نرم شدن مخاط بینی شده و از جدیتر شدن مشکلات سینوسی جلوگیری میکند. پیاز سبب تخلیه مخاطهای سینوسی میشود.
پایین آورنده کلسترول
برخی افراد سالم کلسترول بالایی دارند. خوردن پیاز باعث کاهش کلسترول شده و به انسان احساس سلامتی و طراوت میبخشد. هیچ کسی دوست ندارد که به جای استفاده از یک سبزی ساده همه عمر خود را با مصرف دارو سپری کند.
خاصیت انگل زدایی
انگلهاهمیشه وجود دارند. ممکن است با وجود سلامتی دچار انگل شوید. با خوردن پیاز انگلها از بین رفته و بدنی سالم خواهید داشت.
جلوگیری از پوکی استخوان
درمان آسم
پیاز در درمان آسم مفید میباشد و سلامتی انسان را که از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است افزایش میدهد. افزودن پیاز به رژیم غذایی تصمیم هوشمندانهای میباشد.
درمان بیخوابی
پیاز در درمان بیخوابی سودمند است.
کاربردهای دارویی پیاز:
متخصصان پیشنهاد میکنند به دلیل فواید سودمند پیاز در مراقبتهای بهداشت حتما از این گیاه استفاده شود. پیاز افزایش کلسترول خون را مهار کرده و از بیماریهای قلبی و عروقی جلوگیری میکند.
بنا به گفتههای دکتری از دانشگاههاروارد مصرف نصف پیاز یا مصرف آب آن به همان میزان کلسترول خوب را افزایش میدهد. به علاوه خوردن منظم پیاز خطر لخته شدن خون را در بیماران قلبی کاهش میدهد. بنابراین پیشنهاد میشود به منظور جلوگیری از کند شدن جریان خون، غذای چرب همراه با پیاز مصرف شود. پیاز برای درمان بیماری دیابت مفید است.
مطالعات اخیر پزشکی نشان دادهاند مصرف پیاز خام یا پخته میزان قند خون را کاهش میدهد. بنا به گفته دانشمندان ترکیبی شبیه به بوتیل آمین باعث آزادسازی انسولین در خون شده و عملکرد غده پانکراس را تنظیم میکند.
پیاز ضد آسم است. طبق مقاله آلمانی، پیاز خطر بروز آسم را تا حدود ۵۰ درصد کاهش میدهد. به افرادی که مشکلات بیخوابی دارند توصیه میشود پیاز خرد شده را کنار بالش خود قرار دهند، زیرا ترکیبات موجود در پیاز به آرامش اعصاب کمک میکند.
فواید پیاز در علائم سرماخوردگی و آنفلوانزا:
بیشتر ما از بوی تند پیازها اطلاع داریم. آیا میدانستید که این بو سلاح مخفی پیازها در مقابل ویروسها و باکتریها میباشد؟ این بوی تند به خاطر وجود ترکیبات سرشار از سولفور میباشد که به افزایش سلامتی و تندرستی بدن کمک میکنند.
بوی تند پیاز باعث ریزش آب از چشم و بینی میشود و آن در نتیجه تحریک سیستم ایمنی بدن به منظور مبارزه با عفونت باکتریایی یا ویروسی میباشد. این کار به بدن کمک میکند تا ویروس را دفع کرده و از افزایش التهاب جلوگیری کند.
با بی اشتهایی خداحافظی کنید
همواره برای افرادی که دچار کمبود وزن، بی اشتهایی و یا کم اشتهایی هستند، اضافه کردن وزن و افزایش اشتها یکی از مسائل مهم به شمار میرود. بیاشتهایی میتواند نشانهای از وجود برخی مشکلات فیزیولوژیکی در افراد باشد که حتماً باید درمان شود. از طرفی عوامل متعددی میتوانند بر میزان گرسنگی و اشتهای افراد تأثیر بگذارند از جمله: سوخت و ساز بدن (متابولیسم)، ذائقه افراد، داشتن حالت تهوع و استفراغ، یا بیماری و نوع غذاها. برخی اوقات کمبود ویتامین در بدن میتواند سبب کاهش اشتها شده و یا حتی ذائقه افراد نسبت به برخی غذاها را تغییر دهد.
دلایل کاهش اشتها:
کارشناسان معتقدند عوامل زیادی میتوانند بر میزان اشتهای افراد تأثیرگذار باشند. این عوامل میتوانند ناشی از بیماریهای جسمی و یا ناراحتیهای روحی و عاطفی باشند. بیماریهای جسمی که میتوانند سبب کاهش اشتها شوند از زخم و یا جراحت در دهان تا بیماری های گوارشی متغیرند.
افسردگی و بیماری های روحی از جمله وجود اضطراب، استرس و نگرانی در افراد نیز میتواند سبب بی اشتهایی شود. ممکن است در نزد برخی افراد که خواهان کاهش وزن هستند، بیاشتهایی و یا کم اشتهایی یک امتیاز بزرگ محسوب شود، اما افراد کماشتها حتماً باید با پزشک مشورت کنند تا با بررسی دلایل کماشتهایی از بروز برخی بیماریها که ممکن است در اثر همین بیاشتهایی باشد، پیشگیری شود.
بیماری:
برخی بیماری های مزمن مانند کمکاری غده تیروئید، سرطان، نارسایی های مزمن کبد و یا کلیه، عفونتها و ایدز، میتوانند سبب بروز بیاشتهایی در افراد شوند. پزشکان معتقدند با درمان این بیماری ها، اشتهای افراد مجدداً به حالت طبیعی خود بر میگردد.
ذائقه:
برخی از بیماران معمولاً پس از یک عمل جراحی و یا پس از بستری شدن در بیمارستان، ذائقه خود را از دست میدهند و برای مدتی میل به خوردن مواد غذایی ندارند.
افرادی که دارای رژیم غذایی خاص و محدودی هستند ممکن است دچار کاهش اشتها شوند زیرا مواد غذایی را که باید بخورند، دوست ندارند.
مصرف نمک و چربی در افرادی که دچار پرفشاری خون و یا دیابت هستند معمولاً محدود شده است و از آن جایی که این دو ماده مضر سبب خوشمزه شدن غذاها نیز میشوند عدم وجود این دو ماده در غذاها خود میتواند سبب کاهش تمایل افراد به غذا خوردن شود. ذائقه افراد با افزایش سن و در میانسالی تغییر میکند و کاهش اشتها در افرادی که پا به سن گذاشتهاند امری تقریباً طبیعی است.
بیماری آنورکسیا:
بیماری آنورکسیا، یک بیماری روانی است که افراد دائماً از چاقی و افزایش وزن نگران بوده و از ترس اینکه مبادا چاق شوند به خود گرسنگی میدهند که این امر خود میتواند سبب بروز مشکلات دیگری برای فرد شود.
مغز افراد مبتلا به آنورکسیا، فرمانی برای خوردن مواد غذایی دریافت نمیکند و در نتیجه فرد تمایلی به خوردن ندارد؛ علائم این بیماری عبارتند از: فشار خون پایین، نامنظم بودن دورههای قاعدگی و تحلیل بافت عضله و چربی.
افسردگی:
مسائل احساسی عاطفی مانند افسردگی، میتوانند سبب کاهش اشتها شوند. سوگ و ماتم، عدم تحرک و معلولیت، تنهایی و احساس بیپناهی در افسردگی مؤثر بوده و در نتیجه فرد، خود را به نوعی فراموش کرده و نسبت به تغذیه خود بیتفاوت میشود.
مشکلات دندانی:
برخی از افراد که دچار مشکلات دندانی هستند و به هنگام جویدن مواد غذایی دچار مشکل میشوند ممکن است تمایلی به غذا خوردن نداشته باشند.
مصرف الکل:
کارشناسان معتقدند مصرف الکل یکی از دلایل عمده در کاهش اشتهای افراد میباشد. افراد الکلی اغلب نوشیدن مواد الکلی را جایگزین خوردن مواد غذایی میکنند.
مصرف دارو:
یکی از اثرات جانبی مصرف برخی داروها، کاهش اشتها است. داروهای مخصوص شیمی درمانی و داروهایی نظیر: مورفین، آنتی بیوتیکها، داروهای سرماخوردگی و سرفه، و همچنین مواد مخدر مانندکوکائین و آمفتامینها سبب بیاشتهایی در افراد میشوند.
قبل از صرف غذا، آب ننوشید
نوشیدن آب قبل از غذا، سبب ایجاد احساس سیری و پری میشود. طی تحقیقات صورت گرفته، افرادی که قبل از غذا ۲ لیوان آب مینوشیدند، نسبت به افرادی که این کار را انجام نمیدادند ۲ کیلوگرم کاهش وزن داشتند.
ویتامین B کمپلکس
ویتامین B میتواند سبب افزایش اشتها و در نتیجه افزایش وزن شود. طی تحقیقاتی که در دانشگاه شیکاگو انجام شد کودکانی که ویتامین B مصرف میکردند بهتر وزن گرفته بودند.
روی
کمبود روی در بدن میتواند سبب کاهش اشتها شود زیرا این ماده معدنی میتواند بر ذائقه افراد نسبت به مواد غذایی تأثیرگذار باشد.
ورزش
ورزش سبب افزایش اشتها میشود زیرا در اثر ورزش، بدن کالری میسوزاند و در نتیجه اشتهای بیشتری پیدا میکند.
چگونه بیاشتهایی کودکان را درمان کنیم؟
والدین اغلب از بیاشتهایی کودکان خود گله مندند و اظهار میدارند که کودکانشان در مورد مواد غذایی مختلف بهانهگیری میکنند. بیاشتهایی و یا کم اشتهایی بچهها ممکن است دلایل مختلفی داشته باشد؛ والدین باید به طرق مختلف ذائقه کودکان خود را به سمت خوردن مواد غذایی تحریک نمایند. وارد کردن برخی مواد غذایی به رژیم غذایی روزانه کودکان، میتواند بطور طبیعی اشتهای آنها را افزایش دهد.
والدین باید به این نکته توجه داشته باشند که کاهش اشتها برای یک دوره کوتاه مدت در کودکان چندان غیر معمول نیست. وجود استرس و اضطراب و یا هر تغییری در زندگی روزمره یک کودک میتواند سبب کاهش اشتهای وی شود همانگونه که بروز یک بیماری میتواند بر اشتهای او تأثیر بگذارد. برخی از بچهها در واقع دچار کم اشتهایی و یا بیاشتهایی نشدهاند بلکه از غذا نخوردن بهعنوان یک حربه علیه پدر و مادر خود استفاده میکنند!
برای تشویق کودکان به غذا خوردن، باید از ترفندهای مختلفی استفاده کنید. تزئین غذای کودک و همچنین استفاده از مواد غذایی با رنگهای مختلف و متنوع در تشویق و ترغیب وی به غذا خوردن مؤثر است. در مورد کودکانی که تمایلی به خوردن غذا نشان نمیدهند بهتر است غذا را در حجم کم به او نشان دهیم تا بخورد و در صورت تمایل مجدداً مقدار بیشتری به او بدهیم.
میزان مصرف مایعات در کودکان با توجه به سن آنها متغیر است. سعی کنید مصرف مایعات در کودکان پس از صرف غذا باشد نه قبل از غذا خوردن زیرا در غیر این صورت، احساس سیری خواهند کرد.
خوردن هله هوله محدود شود. برخی از والدین به این نکته توجه ندارند که خوردن میانوعدههای زیاد و یا هله هوله بچهها را سیر کرده و در نتیجه به هنگام صرف وعدههای اصلی غذا تمایلی به خوردن غذا پیدا نمیکنند. کارشناسان توصیه میکنند خوردن میانوعدهها به ۲ بار در روز محدود شود. البته میانوعدهها نیز، باید از مواد غذایی مناسب و سالم مانند انواع میوهها باشد نه چیپس و پفک.
از مواد غذایی که بطور طبیعی سبب افزایش اشتها در کودکان میشوند مانند انواع میوهها و سبزیجات، استفاده کنید. استفاده از جعفری در غذاها میتواند سبب افزایش اشتها شود. زنجفیل نیز میتواند احساس گرسنگی را زیاد کند.
از مواد غذایی که حاوی «نیاسین و تیامین» میباشند استفاده کنید زیرا سبب افزایش اشتها میشوند. مواد غذایی مانند بادام زمینی، سبوس گندم و غلات صبحانه حاوی نیاسین میباشند. تخممرغ، برنج و طالبی نیز حاوی تیامین هستند.
رابطه دیسمنوره و تغذیه
PMS-Premenstural Syndromeیاسندرم قبل از قاعدگی دسته ای از تغییرات جسمی و روحی است که به طور معمول یک هفته تا ۱۰روز قبل از قاعدگی شروع می شود و به علت تغییرات هورمونی می باشد. از شدت این علائم بعد از شروع دوره قاعدگی به سرعت کاسته می شود.
علت چنین تغییراتی بدین علت است که در دو هفته آخر سیکل قاعدگی سطح پروژسترون بالا رفته که این خود باعث کاهش سروتونین و آندورفین (تسکین دهنده های درد) در بدن می شود.همچنین در این زمان حساسیت بدن نسبت به انسولین بیشتر شده که خود باعث افزایش سطح گلوکز خون می شود.البته کمبود برخی ویتامین ها و مواد معدنی می تواند بر سطح هورمونهای سیکل قاعدگی اثر گذارد.
تغییرات جسمیPMS شامل افزایش وزن به علت احتباس مایع ،دردناک شدن سینه ها ، سردرد و عود میگرن ،نفخ شکم ،کمردرد و اختلالات پوستی می باشد و علائم روانشناختی آن شامل اضطراب، تحریک پذیری، افسردگی، ، اشتیاق غیر طبیعی به غذا و کاهش تمرکز است.
به گفته برخی محققان یک رژیم غذایی صحیح و استفاده از برخی ویتامین ها و مواد معدنی می تواند در کاهش علائم PMS در زنان موثر واقع شود.
در زنانی که به طور مزمن کمبود مواد غذایی دارندنیاز به مکمل های غذایی ضروری است.البته یک نوع خاص ویتامین یا مواد معدنی خاصی نمی تواند برای همه زنان به طور یکسان موثر واقع شود و نوع مکمل غذایی و مقدار آن بر اساس علائم هر یک از افراد به طور جداگانه تعیین می شود.
طبق یافته های برخی محققان مکمل های غذایی دارای ویتامین E ، ویتامینB6، مولتی ویتامین ،منیزیم و آهن می تواند در زنان مبتلا به PMS موثر واقع شود.با این حال تغذیه درمانی در چنین زنانی در طب به طور کامل مورد قبول واقع نشده است. ولی به گفته بسیاری از زنانی که تحت تغذیه درمانی قرار گرفته اند، مکمل های غذایی تا حد زیادی موثر بوده است.
توصیه ها :
- خانمهایی که سردرد ،گرسنگی ،خستگی و میل زیاد به شیرینی جات و غذاهای سرخ کردنی دارند باید غذاهای سبک به مقدار کم و دفعات بیشتر (هر ۲تا۳ساعت یکبار)مصرف کنند.این باعث کنترل مقدار گلوکز و انرژی می شود و مقادیر کم غذا مانع نفخ شکم و احساس خستگی می گردد.
- ورزش تا حد زیادی می تواند آندورفین ها را افزایش دهد و خلق و خو را بهبود بخشد.
- مصرف سدیم را کاهش دهید.زیرا سدیم باعث حفظ آب در بدن شده که خود منجر به نفخ شکم می شود.بسیاری از غذاهای آماده دارای مقدار زیادی سدیم هستند. به عنوان مثال کنسروها،کالباس، سوسیس،زیتون شور، خیار شور و پنیر شور منابع سرشار از سدیم است.
- مصرف اسید های چرب ضروری بخصوص امگا ۳و ۶: امگا ۳ در ماهی و دانه کتان به وفور یافت می شود به رفع التهاب، افسردگی و کرامپ کمک می کند. روغن پامچال که سرشار از امگا۶ است دارای اسید چرب ضروری اسید گاما لینولنیک است که برای ساختن پروستاگلندین لازم است و در تسکین درد سینه در PMS بسیار موثر است.ازروغن پامچال عوارض جانبی مهمی گزارش نشده است و در معدودی افراد تهوع، سردرد و سوءهاضمه دیده شده است و در افرادی که آلرژی غذایی دارند می تواند راش یا کهیر ایجاد کند.تخمه کدو تنبل، تخمه آفتابگردان، کنجد و روغن بذر شاه دانه نیز حاوی امگا۶ هستند.
- ویتامین E: ویتامین Eبه علت دارا بودن آنتی اکسیدانها بدن را از صدمات رادیکالهای آزاد حفظ می کند و همچنین در درمان افسردگی و اضطراب ناشی ازPMSمفید واقع شده است. مغزجات مانند مغز بادام، بادام زمینی، فندق و همچنین جوانه گندم و تخمه گل آفتابگردان منابع غنی از این ویتامین می باشند.
- ویتامین B6 یا پیریدوکسین: ویتامین B6 در نحوه عملکرد اعصاب نقش مهمی دارد.در ضمن در ساخت گلبولهای قرمز نقش دارد و تاحد زیادی روی سیستم ایمنی بدن اثر می گذارد.منابع غنی آن عبارتند از غلات غنی شده، موز و سیب زمینی .حداکثر مقدار تجویز شده در روز۱۰۰میلی گرم می باشد و مصرف مقادیر زیاد آن به مدت طولانی (بیش از۲۰۰میلی گرم در مدت بیش از ۶ماه)عوارضی نظیر بی حسی ،مورمور شدن دستها و پاها،سردرد،خستگی و افسردگی می دهد.مکمل های دارای منیزیم جذب ویتامین B6 را افزایش می دهد.
- غلات سبوس دار:مصرف نان سبوس دار ،برنج سبوس دار،برنج قهوه ای، غلات و ماکارونی باعث کنترل انسولین می شود.
- کروم: کروم باعث کنترل گلوکز خون و حساسیت انسولین می شود.منابع سرشار از کروم شامل پیاز، کاهو، زرده تخم مرغ و مخمر آبجو می باشد. البته مصرف مخمر آبجو به علت ایجاد نفخ شکم توصیه نمی شود.
- کلسیم : کلسیم برروی استخوان سازی و کنترل فشار خون موثر است .همچنین باعث بهبود شرایط عصبی می شود. لبنیات و سبزیجات برگ تیره منابع غنی کلسیم می باشند.
- منیزیم : منیزیم باعث تسهیل گردش خون می شود و در رفع کرامپ نیز موثر است.منابع غنی آن آجیل و غلات سبوس دار می باشند.
- آهن : بسیاری از زنان در اثر خونریزی دچار کم خونی می شوند.مصرف غذاهایی که دارای آهن زیاد می باشند مانند گوشت قرمز به حفظ ذخایر آهن در بدن کمک می کند.
- فیبر : فیبر مانع یبوست می شود.غذاهای حاوی فیبر عبارتند از غلات سبوس دار،میوجات ،سبزیجات و حبوبات مانند لوبیاقرمز،لوبیا چیتی و….
- مصرف مایعات : مصرف آب ،آب میوه،چای سبز نیز توصیه می شود.
در صورتی که غذای طبیعی به تنهایی کافی نبود مکمل های رژیمی می تواند موثر باشد.البته این مکمل ها نمی تواند جایگزین رژیم طبیعی شود.
غذاهایی که باید از خوردن آن اجتناب نمود:مقابله با آنفلوانزا
آنفلوانزای انسانی یک بیماری ویروسی حاد خود کنترل شونده میباشد. که توسط ویروسهای آنفلوانزای گروه A ،B و C ایجاد میگردد. این بیماری در هر سنی میتواند افراد را مبتلا سازد. ازعلائم آن تب ناگهانی، لرز، سردرد و درد عضلانی میباشد. بیماری تقریبا در تمام افراد مبتلا با سرفه خشک و گلو درد همراه است. اگرچه گاهی اوقات اکثر مردم یک سرماخوردگی شدید را با آنفلوانزا اشتباه میگیرند امّا در واقع، آنفلوانزا بسیار شدیدتر از سرماخوردگی میباشد. آنفلوانزا غالبا سبب ضعف و ناخوشی کامل در فرد میگردد امّا پس از ۲ تا ۷ روز حال شخص بهبود مییابد. با این وجود این بیماری را باید بویژه نزد سالخوردگان و افراد مبتلا به ناراحتیهای مزمن جدی تلقی کرد. آنفلوانزا یک بیماری شدیدا واگیردار است که از شخصی به شخص دیگر توسط سرفه یا عطسه ( از طریق دستگاه تنفسی) منتقل میگردد.
علائم بیماری ۱ تا ۴ روز پس از ورود ویروس به بدن تظاهر میکند. (پاندمی) همهگیریهای آنفلوانزا بیشتر توسط ویروس گروه A و B صورت میگیرد و ویروس گروه C همه گیری ایجاد نمیکند. معمولاً همهگیری بیماری آنفلوانزا هر ۳-۲ سال یکبار رخ میدهد و هر ۳۰-۱۰ سال نیز بصورت همهگیر دیده میشود.عامل همه پاندمیهای دنیا تاکنون ویروس گروه A بوده است.میزان حمله آنفلوانزای انسانی در کودکان بیشتر از بزرگسالان بوده و همیشه کودکان کانون اصلی همه گیری هستند ولی احتمال بستری و عوارض بیماری در بزرگسالان بیشتر است. مخزن اصلی ویروس آنفلوانزای انسانی خود انسان است ولی گاهی اردک نیز میتوانند به عنوان نوع دیگری از جدید ویروس برای انسان مطرح باشند.
مقابله با آنفلوانزا
برای مقابله با آنفلوانزامعمولاً راههای ساده ای وجود دارد. نوشیدن مایعات به مقدار زیاد،استراحت و تغذیه خوب بسیار موثر است. پرهیز غذایی ندارد (از داروهای مسکّن مانند استامینوفن که در کاهش تب و درد موثر است، میتوان استفاده نمود. البته از مصرف بیش از حد آن نیز باید پرهیز نمود.) در صورتی که فرد از قبل نیز دچار برخی بیماریهای مزمن ریوی مانند (آسم، برونشیت مزمن، آمفیزم، برونشکتازی و تنگی نفس)، بیماریهای قلبی،کلیوی، دیابت (مرض قند) و نارساییهای هورمونی و یا نقص سیستم ایمنی باشد، باید فوراً پزشک معالج خود را در جریان قرار دهد که ممکن است ناشی از بیماریهای اولیه یا به علت درمان دارویی خاص باشد. این مشکل زمانی بروز مینماید که ویروس آنفلوانزا سبب ضعف سیستم دفاعی بدن خصوصاً ریه شود.
دیگر خطرات ناشی از آنفلوانزا
آنفلوانزا میتواند مشکلات حاد و جدی را برای سلامت فرد ایجاد کند. این مسئله زمانی رخ میدهد که سیستم دفاعی بدن در مقابل عفونتهای دیگر، بویژه عفونت ریوی، توسط ویروس آنفلوانزاضعیف شده باشد. شایع ترین عارضه، ذات الریه میباشد. اگر شخصی علیرغم بیماریهای ریوی مانند آسم، برونشیت مزمن و برونشکتازی، به آنفلوانزانیز مبتلا شود، بیماریهای زمینه ای تشدید مییابند. سالخوردگان بیش از همه در معرض خطر این عوارض هستند.
واکسن آنفلوانزا
واکسن آنفلوانزا از یک نوع ویروس زنده ضعیف شده که در تخم مرغ رشد میکند تهیه میگردد. واکسن بصورت عضلانی در قسمت بالایی بازو تزریق میشود. ۲تا ۳ هفته پس از تزریق ایمنی در بدن ایجاد میشود و به مدت ۱۲-۶ ماه باقی میماند.
نحوه عملکرد واکسن: واکسن باعث تولید آنتی بادی در بدن میشود . این آنتی بادی ، پیشگیری لازم را در مقابل ویروس آنفلوانزا فراهم میکند. این عکس العمل آنتی بادی ممکن است در بعضی افراد ایجاد خستگی و درد ماهیچه ای کند. هر سال ، واکسن آنفلوانزا حاوی چند نوع متفاوت از ویروس است. ویروسهایی که به نظر محققان ممکن است در آن سال تاثیر بیشتری داشته باشند.
چه افرادی باید مقابل آنفلوانزاواکسینه شوند؟ واکسن آنفلوانزای سالانه برای هر فردی که میخواهد احتمال ابتلا به بیماری را در خود کاهش دهد پیشنهاد میشود. با این حال این واکسن به خصوص برای افراد مستعد ابتلا به آنفلوانزا توصیه میشود. مثل افراد مبتلا به ذات الریه .
شکاف کام و لب
شکاف کام و لب نقایص مادرزادی هستند که در آن بافت دهان یا لب در خلال تکامل جنین به خوبی تشکیل نشده اند. البته شکاف کام و لب جزء نقایص مادرزادی قابل ترمیم اند. شکاف لب به شکل یک سوراخ یا شکاف باریک در روی پوست لب بالا است که می تواند تا بینی گسترش یابد. شکاف کام یک سوراخ در سقف دهان و حفره بینی است.
بعضی از بچه ها هم شکاف کام و هم شکاف لب دارند و برخی دیگر یکی از شکافها را به تنهایی دارند . پسرها به نسبت دخترها بیشتر به شکاف لب مبتلا می شوند در حالی که دخترها بیشتر به شکاف کام مبتلا می شوند .
انواع شکاف ها سه نوع متفاوت از شکاف ها وجود دارد :
۱) شکاف لب بدون شکاف کام
۲) شکاف کام بدون شکاف لب
۳) شکاف لب و کام با هم
علت :
علت ایجاد این شکاف ها ناشناخته است اما پزشکان معتقدند که محیط و ژنتیک هر دو در ایجاد این شکافها موثرند ، مثل مصرف داروهای ویژه یا استفاده از الکل در دوران بارداری . مشکلات مربوط به شکاف ها بچه مبتلا به شکاف کام و لب مستعد سرماخوردگی، کاهش شنوایی، اشکال در سخن گفتن ومشکلات دندانی مثل نبودن یک دندان، دندان زیاد یا نابجا یا بدشکل می باشد.
این کودکان مستعد عفونت های گوش نیز می باشند که به دلیل عملکرد ناقص شیپور استاش گوششان می باشد . این شیپور قادر به تخلیه آب از گوش میانی به گلو نمی باشد . مایع ، باعث فشار در گوش شده و گاهی عفونی نیز می شود به همین دلیل در این کودکان لوله های ویژه ای طی عمل جراحی ترمیمی اولیه داخل پرده گوش قرار داده میشود تا از عوارض فوق جلوگیری شود .
مکیدن برای کودکی که شکاف لب دارد مشکل است در حالی که کودک مبتلا به شکاف کام دارای مشکلاتی در حفره بینی به هنگام تغذیه می باشد . جهت تغذیه این نوزادان سرپستانک های ویژه ای تهیه شده است تا به کودک جهت تغذیه کمک کند.
درمان :
جهت درمان کودکان مبتلا به شکاف ها ، تیم درمانی شامل اعضای زیر همکاری می کند
۱- جراح کودکان
۲- متخصص گوش حلق و بینی
۳- شنوایی سنج
۴- ارتودنتیست
۵- دندانپزشک
۶- گفتار درمان گر
۷- روانپزشک
۸- پرستار
۹- متخصص ژنتیک
کودک باید از نظر شنوایی ، گفتار ، تغذیه ، دندان ها و عواطف بررسی شود و اقدامات لازم برای او انجام پذیرد . درمان اصلی شکاف ها جراحی است که معمولا در سنین ۱۲-۱۸ ماهگی انجام می گیرد . شکاف لب اغلب به یک عمل جراحی ترمیمی نیاز دارد به ویژه اگر یک طرفه باشد . در طی این عمل جراح یک برش دوطرف شکاف ایجاد می کند که از لب تا سوراخ بینی امتداد دارد و سپس دو طرف به همدیگر بخیه می شود . شکاف لب دوطرفه ممکن است به دو جراحی نیاز داشته باشد . جراحی شکاف کام به دلیل نیاز به ساختن یک کام جدید مشکل تر است .
ایجاد کام جدید باعث کاهش شانس عفونت های گوش میانی ، بهبود در رشد دندان ها و استخوان های صورت کودک و پیشرفت تغذیه و توانایی سخن گفتن می شود . جهت ترمیم شکاف کام چندین جراحی انجام میشود که وابسته به عمق و بزرگی سوراخ می باشد . جراحی ها معمولا شش ماه یکبار انجام می شود که جراح کودکان طی ویزیت های مکرر زمان انجام جراحی را برای کودک پیش بینی می کند .
مراقبت های دهانی و ارتودنسی کودک مبتلا به شکاف کام و لب باید زیر نظر دندان پزشک باشد تا مراقبت های دندانی و در صورت لزوم ارتودنسی انجام گیرد . تا به ردیف کردن دندان ها کمک کند و هر فاصله ای را که بدلیل وجود شکاف ایجاد شده بهبود بخشد . درمان اتودنسی معمولا با رویش اولین دندان دائمی شروع می شود و کودک جهت انجام اقدام لازم باید زیر نظر ارتودنتیست باشد ، تا قبل از رویش دندان های دائمی مراقبت از دندان ها و مسواک زدن آن ها به شکلی که دندان پزشک آموزش می دهد انجام می گیرد .
مشکلات مربوط به سخن گفتن صحبت کردن کودکان مبتلا به این ناهنجاری ها با مشکلاتی روبروست . شکاف می تواند صدای تودماغی غیر قابل فهم ایجاد کند . به همین دلیل در سن شش ماهگی و سپس ۱۸ -۲ سالگی کودک باید توسط گفتار درمان گر ویزیت شود .برخی مشکلات گفتاری ، کاملا با جراحی برطرف می شود اما برخی نیاز به اقدامات اضافه تر ، تمرینات مکرر با گفتار درمان گر و حتی جراحی های بعدی دارد .
ورزش هایی برای جوان سازی پوست صورت
ورزش های صورت برای بهبود پوست عبارت است از حرکاتی زنجیره ای و منقبض کننده و محرک برای تحت فشار گذاشتن و آزاد سازی عضلات صورت است که شکلی از بدنسازی ،اما برای صورت و گردن است.این نرمش ها علاوه بر افزایش حجم عضلات صورت ،باعث بالا کشیدن و به اصطلاح لیفتینگ ملایم پوست صورت هم میش وند.در واقع با این نرمش ها گردش خون زیر پوست بیشتر می شود و در نتیجه اکسیژن و مواد مغدی بیشتری به سلول های مختلف در همه قسمتهای صورت می رسد.
ورزش صورت چگونه عمل میکند؟
این ورزش ها که به فشیال اکسرسایز معروف هستند.با اکسیژن رسانی و تغذیه بهتر و بیشتر سلول های زیر پوست و تحریک عروق خونی نواحی مختلف صورت ،باعث تخریب سلول های آسیب دیده و ترمیم سلول های در معرض آسیب می شوند و روند سلول سازی را بهبود می بخشند ؛در نتیجه پوست حالتی تمیز تر و شفاف تر پیدا می کند.این نرمش ها پوست را قادر می سازند تا هنگام استفاده از مرطوب کننده ،آن را بهتر و بیشتر جذب کند و چروک ها با روند بسیار کند تری ظاهر شوند ؛یعنی به نوعی پیری پوست را به تعویق می اندازند.مهم ترین ویژگی آن ها هم این است که هر لحظه قابل اجرا و کاملا رایگان است.
ورزش برای پیشانی
پیشانی یکی از بارزترین محل های ایجاد چروک است که به راحتی دچار عارضه ی پیری پوست می شود.
با انجام تمزینات زیر به بهبود این ناحیه از صورت کمک زیادی می کنید و از تعداد چروک های سطحی آن می کاهید.
۱-به پشت روی تخت دراز بکشید ؛طوریکه سرتان از لبه ی تخت آویزان باشد.تا حد امکان ابروهایتان را بالا بکشید تا حلقه ی چشمانتان باز تر شود .دوباره به حالت اولیه برگردید.این تمرین را ۱۰بار تکرار کنید.
۲-صاف بنشینید.در حالیکه صورت خود را به جلو میکشید ،ابروهایتان را روی چشمانتان بفشارید و روی بینی تان تا حد امکان چین بیندازید .تا ۱۰ بشمارید و بعد ریلکس شوید.این تمرین را ۵بار تکرار کنید.
۳-تا آنجا که می توانید ،روی پیشانیاتن چروک بیندازید و ابروهایتان را تا حدامکان به سمت هم فشار دهید.سپس آنها را تا آنجا که می شود ،از هم باز کنید ؛انگار دچار حیرت شده اید.این تمرین را ۵ بار تکرار کنید.
ورزش های مخصوص چانه
حتما می دانید که دو سمت چانه محل خوبی برای ذخیره چربی های مازاد بدن هستند که پس از مدتی به شکل غبغب با آویزان شدن دو سمت آرواره ها خود را نشان می دهد.روزانه میتوانید در دو نوبت این نرمش ها را برای بهبود ظاهر دو سمت چانه انجام دهید:
۱-صاف بنشینید.سرتان را عقب بکشید و نگاهتان به سقف باشد.در حالیکه لبهایتان کاملا بسته اند ،سعی حرکات هنگام جویدن را انجام دهید.در این حال حس می کنید عضلات گردن و اطراف گلویتان فعال و درگیر می شوند .این رنمش را ۲۰ بار تکرار کنید.
۲-طوری به شکل طاق باز روی تخت بخوابید که سرتان از ناحیه ی گردن از یک سمت تخت آویزان شود.به آرامی سرتان را بالا بیاورید و به سمت قفسه ی سینه تان نگه دارید.در همین حالت تا ۱۰ بشمارید،سرتان را به آرامی آزاد کنید و به سمت عقب و حالت اولیه اش برگردانید.این نرمش را ۵ بار انجام دهید.
۳-صاف بنشینید و صورتتان را به سمت جلو ببرید.در حالیکه لب هایتان بسته است،سعی کنید دندانهایتان را از هم فاصله بدهید؛طوریکه آرواره هایتان به سمت بالا و پایین بروند.تا ۱۰ بشمارید و دوباره به حالت اول برگردید.این تمرین را ۵بار تکرار کنید.
۴-صاف بنشینید و سرتان را تا جایی که میتوانید به عقب خم کنید .در این حالت چند بار دهانتان را کاملا باز و بسته کنید تا کشیدگی ماهیچه های گردن و صورت خود را حس کنید.
ورزش برای گونه ها
افتادگی گونه ها و شل شدن چربی های زیر پوست این قسمت از بدن به همراه کاهش .یژگی الاستیکی پوست صورت باعث بروز چروک و ایجاد فرم سگینک میشود.انجام این تمرین ها به شما کمک می کند تا گونه هایتان دیرتر به این حالت طبیعی پیری برسند:
۱-با لب های بسته آرام لبخند بزنید؛سپس گونه هایتان را روی لثه ها و دندانهایتان منقبض کنید .تا ۱۰ بشمارید،دوباره آرام شوید و این حرکت را ۱۰ بار تکرار کنید.
۲-برای انجام این تمرین جلوی آیینه بنشینید و به چهره خود نگاه کنید.در حالیکه دهانتان بسته است،تا جایی که می توانید لبخند کشیده ای بزنید تا گوشه های لب تان باز و دندانهایتان نمایان شود.آنقدر عضلاتتان را منقبض کنید تا کشش عضلات را کاملا حس کنید .تا ۵ بشماریدو به حالت اول بکمی صبر کنید و بعد ۱۰ بار این نرمش را تکرار کنید.
۳-در حالیکه لب هایتان بسته است ،پشت لب های بالاییتان باد بیندازید.در همان حالت تا ۱۰ بشمارید؛سپس این باد را به پشت لپ چپ و قسمت بالای آن هدایت کنید؛طوریکه لپتان باد کند.۱۰ ثانیه به همین حالت بمانید و این کار را با لپ راستتان نسز به همسن ترتیب تکرار کنید.بعد باد را به سمت پایین خود بفرستید و ۱۰ ثانیه صبر کنید .سپس باد را خارج کنید و کمی ریلکس شوید،این تمرین را ۵ بار تکرار کنید.
رابطه دندان و بیماریهای قلبی
بین از دست دادن دندانها و بیماریهای قلبی ارتباط وجود دارد. نمیتوان گفت افرادی که دچار ناراحتی دهان و دندان هستند، حتماً به بیماری قلبی عروقی مبتلا میشوند یا خیر، و در حال حاضر فقط میتوان گفت این دو وضعیت با هم ارتباط دارند. داشتن دندانهای سالم و درخشان و دهانی سالم بیانگر وضعیت جسمانی بدن انسان است. علائم ابتلا به بیماریهایی مانند پوکی استخوان، دیابت، بیماریهای قلبی، عروقی و اختلالات وابسته به سیستم ایمنی ممکن است به صورت پوسیدگیهای دندان، بیماریهای لثه، خونریزیهای مزمن، خشکی دهان، … بروز کند. عدم رعایت بهداشت دهان و دندان و درمان بموقع بیماریها در افزایش احتمال ابتلا به بیماریهای قلبی مؤثر است و علائم ابتلا به بیماریهای قلبی در دهان و دندان ظاهر میشود.
استفاده از مسواک
باکتریهای دهان به پلاکهای سیستم گردش خون میچسبند و در شکلگیری پلاکهای داخل عروقی و لخته شدن خون نقش دارند. بیماریهای لثه با بیماریهای پریودنتال به گروهی از بیماریها اطلاق میگردد که میتوانند لثه و بافتهای پشتیبان دندان را مبتلا سازند. اصلیترین عامل ایجاد کننده بیماریهای لثه تجمع پلاک میکروبی بر روی دندانهاست. نقش مخرب پلاک میکروبی مربوط به باکتریهای داخلی آن است. مسواک زدن روزانه و صحیح با یک خمیر دندان استاندارد منجر به تخلیه این باکتریها از سطح دندان میشود.
باکتریهای دهانی
باکتریهای دهان هنگامی که وارد جریان خون میگردند، قلب را تحت تأثیر قرار میدهند و به پلاکهای چربی که در جدار عروق خونی قلب قرار دارند، میچسبند و موجب تشکیل لخته در قلب میشوند. بیماریهای گروهی کرونری قلب شامل ضخیم شدن دیواره این عروق به علت تجمع پروتئینهای چرب است. لختههای خون میتوانند جریان طبیعی خون قلب را مختل کرده، میزان مواد غذایی و اکسیژنی را که به قلب میرسد و برای عمل طبیعی قلب لازم است، محدود کنند که این امر ممکن است سبب حملههای قلبی شود. التهابات ناشی از بیماریهای پریودنتال از طریق تغییرات عوامل دفاعی موجود در گردش خون زمینه تشکیل پلاکهای چربی درون قلب را فراهم میکند که به ضخیم شدن عروق قلب میانجامد. باکتریهای دهان به پلاکهای سیستم گردش خون میچسبند و در شکلگیری پلاکهای داخل عروقی و لخته شدن خون مشارکت مینمایند.
چاقی و پوسیدگی دندان
چاقی یکی از مشکلات مرتبط با سلامت در جوامع گوناگون است که زمینهساز ابتلا به بیماریهای دیگری مانند فشار خون، بیماریهای قلب و عروق و … میباشد. از طرف دیگر پوسیدگی دندان نیز یکی از شایعترین بیماریهای مزمن در جوامع گوناگون است. عوامل ایجاد کننده بین دو بیماری چاقی و پوسیدگی دندان مشترک میباشند؛ به طوری که اثبات شده است کودکان چاق نسبت به همسالان خود که دارای وزن طبیعی هستند، مقادیر بیشتری موادغذایی قنددار و دارای کربوهیدرات مصرف میکنند و از طرفی افزایش میزان مصرف قند و کربوهیدرات باعث افزایش خطر ابتلا و گسترش پوسیدگی دندان میشود.
اهمیت این موضوع بیشتر به نقش هشداردهنده وزن بالا در مورد پوسیدگی دندان برمیگردد که باید با دقت در رژیم غذایی کودکان و نوجوانان و کاهش میزان کربوهیدرات در غذای آنها، افزایش وزن و نیز پوسیدگی را در آنها کنترل کرد. بیماریهای عفونی دهان و دندان و کرمخوردگیها نیز که در اثر رشد باکتریها ایجاد میشوند، با اختلال سیستم ایمنی بدن در اثر مصرف شیر ارتباط بلاواسطه و مستقیم دارند. تجربه هزاران ساله بشر نشان داده که طبیعیترین غذا برای بشر و بهترین نوع تغذیه برای سلامتی رژیم غذایی مبتنی بر گیاهان است. امروزه تمامی پژوهشگران آگاه بدون استثناء مصرف فراوان میوهها و سبزیجات، حبوبات و غلات را برای سلامتی و تندرستی توصیه میکنند. بنابراین برای داشتن بدنی سالم و دندانهای محکم و سلامت، از مصرف پروتئینهای حیوانی در حد ممکن اجتناب کرده و سبزیجات و میوهها را بخش عمده تغذیه خود قرار دهید.
شرایط خاص قلبی
پس از سکته قلبی احتمال سکته مجدد در شش ماه اول بالاست. در این مدت از کارهای دندانپزشکی باید خودداری کرد مگر در شرایط اورژانس، آن هم تحت نظر متخصص قلب و عروق. اگر شرایط خاص قلبی دارید یا داروهای قلبی مصرف میکنید، حتماً به دندانپزشک خود اطلاع دهید. معمولاً برای افرادی که در معرض خطرند و اندوکاردیت عفونی هستند (Endocardit)، قبل از اعمال دندانپزشکی طبق دستور متخصص قلب و عروق آنتیبیوتیک مصرف میشود.
این موارد به قرار زیر هستند:
۱- بیماران قلبی مادرزادی یا دارای دریچه مصنوعی قلب؛
۲- بیمارانی که قلب اهدایی دریافت کردهاند و مشکل دریچه قلب دارند؛ ۳- بیمارانی که اندوکاردیت عفونی دارند. در صورت ابتلا به موارد بالا توصیه میشود که قبل از انجام اعمال دندانپزشکی با پزشک قلب خود مشورت کنید.
بخوابید و وزن کم کنید
اگر همواره درحال رفتن به باشگاهها وکلاسهای ورزشی مفید هستید و مراقب رژیم غذایی خودهستید، یکی از سادهترین راهکارهای کاهش وزن را به شما توصیه میکنیم، به میزان کافی بخوابید و لاغربمانید. بیش از دو دهه مطالعات نشان میدهد که افرادی که کمتر میخوابند ،بیشتراضافه وزن پیدا میکنند. خواب کمتر از ۵ ساعت در شبانه روز سبب افزایش وزن میشود، در حالی که ۷ تا ۸ ساعت خواب با کاهش وزن ارتباط دارد. در کودکان، خواب بیشتر از ۱۱ ساعت شبانه با کاهش توده چربی بدن نسبت به کودکانی که کمتر از ۱۰ ساعت میخوابند ارتباط دارد. در نوجوانان، هر ساعت افزایش خواب سبب کاهش نسبت شانس چاقی به میزان ۸۰ درصد میشود.
کاهش خواب سبب افزایش خطر دیابت نوع۲ و چاقی میشود. کاهش زمان خواب تلاش فرد را برای کاهش وزن با روشهای مختلفی خنثی میکند:
خواب کم
کاهش زمان خواب باعث افزایش غلظت هورمون گرلین در ساعات اولیه صبح میشود. این هورمون در معده تولید شده و سبب کاهش انرژی مصرفی بدن و افزایش احساس گرسنگی در صبح و در نتیجه افزایش دریافت غذا میشود.
کم خوابی و دیابت
در افرادی که شب به میزان کافی نخوابیدهاند غلظت گلوکز خون پس از صرف صبحانه بیشتر از افرادی است که در شب به میزان کافی خوابیدهاند. از سوی دیگر کاهش خواب کارایی برداشت گلوکز با واسطه انسولین از خون را کاهش میدهد و احتمال ابتلا به دیابت
نوع۲ را افزایش میدهد.
ریزه خواری
کاهش مدت خواب سبب افزایش میل به خوردن میان وعدههای پرکالری و غذاهای ناسالم مانند غذاهای پرچرب و کربوهیدراتهای تصفیه شده در هنگام صبح و در طول روز میشود.
کاهش دمای بدن
کاهش مدت خواب سبب کاهش دمای بدن تا میزان ۵ درجه سانتیگراد شده که این امر خود سبب کاهش انرژی مصرفی بدن میشود و در نتیجه سبب افزایش وزن بدن در طولانی مدت میگردد.
دریافت وعدههای غذایی
خواب ناکافی سبب به هم خوردن الگوی دریافت وعدههای غذایی میشود. حذف صبحانه در افرادی که در طول شب کمتر میخوابند بیشتر از افرادی است که به میزان کافی در طول شب استراحت میکنند. در عوض، این افراد به جای وعدههای اصلی از میان وعدههای ناسالم به ویژه در هنگام عصر و شب استفاده مینمایند. بنابراین این افراد در هنگام صبح گرسنه نیستند. بنابراین صبحانه را حذف و میان وعده در صبح را جایگزین وعده اصلی صبحانه میکنند. بنابراین عادات میان وعده با کاهش مدت خواب با عادات ناسالم جایگزین کردن میان وعده به جای وعدههای اصلی غذا ارتباط دارد. از آنجا که میان وعدهها از لحاظ تغذیهای پرکالری و حاوی مواد مغذی کمی هستند، خواب ناکافی سبب کاهش دریافت مواد مغذی و افزایش دریافت انرژی و در نتیجه بروز چاقی میشود.
خستگی
افرادی که خواب کافی ندارند به طور معمول همیشه خسته هستند و کمتر ورزش میکنند. ورزش و فعالیت به منظور کاهش وزن، دو مزیت دارد. اولین مزیت آن کاهش وزن و دیگر خواب راحت است. خواب کافی در کنار فعالیت بدنی در هنگام کاهش وزن، سبب کاهش بیشتر چربی بدن در مقایسه با افرادی میشود که تنها از فعالیت بدنی برای کاهش وزن استفاده میکنند ولی به اندازه کافی نمیخوابند. ازسوی دیگر همانطور که طول مدت خواب الگوی دریافت غذارا تغییرمیدهد و سبب چاقی میشود، دریافت غذا نیز میتواند الگوی خواب را تحت تاثیر قرار دهد. آنچه میخورید و مینوشید روی توانایی به خواب رفتن یا داشتن خواب راحت و کافی تاثیر قابل ملاحظهای دارد.
مواد غذایی چرب
دریافت غذاهای پرچرب با انرژی فراوان در هنگام شب سبب خواب ناکافی شبانه میشود. مواد غذایی حاوی چربی اشباع شده مانند فراوردههای گوشتی (همبرگر، سوسیس، کالباس)، انواع دسرها و شیرینیهای خشک یا تر، قندهای ساده یا شکلات، نوشیدنیهای رنگی و گازدار و بیگاز، الکل، نوشیدن بیش از اندازه قهوه و چای و استفاده از غذاهای آماده مانند ساندویچ یا پیتزا منجر به بیخوابی میشود. از خوردن ادویه، سیر و پیاز و غذاهای نفاخ مانند لوبیا و کلم در هنگام غروب و شب پرهیز نمایید تا خواب خوبی داشته باشید. از سوی دیگر خوردن یک لیوان شیر ولرم به همراه عصاره مالت گندم یا جو، چای بابونه، مصرف گیلاس ترش دو بار در روز، و خوردن دو عدد کیوی یک ساعت قبل از خواب سبب بهبود خواب در طول شب میشود.
پروتئین
رژیمهای غذایی پر پروتئین سبب افزایش خواب میشوند. تریپتوفان موجود در پروتئین پیشساز سروتونین و ملاتونین میباشد که هر دو این دو هورمون سبب ایجاد خواب میشوند.بنابراین ارتباط بین خواب و تغذیه یک ارتباط تنگاتنگ میباشد. خواب کافی در کنار فعالیت بدنی و تغذیه مناسب نقش مهمی در کنترل وزن شما خواهد داشت.
افزایش استرس
کاهش خواب سبب افزایش میزان هورمونهای استرس و افزایش ترشح شبانه هورمونهای نوراپینفرین و کورتیزول میشود و میزان ضربان قلب را افزایش میدهد و از سوی دیگر حساسیت بدن در برابر پیامهای کاتابولیک این هورمونها کاهش مییابد.
افزایش توده چربی
کاهش خواب مشکلاتی را در تنظیم اشتها ایجاد مینماید. افزایش گرسنگی و اشتها در طول مدت خواب با تغییر در سطح هورمونهای گرلین و لپتین ارتباط دارد. کاهش مدت خواب سبب اختلال در ترشح این هورمونها و در نتیجه افزایش توده چربی بدن میشود.
فعالیت بدنی
خواب کافی در کنار فعالیت بدنی در هنگام کاهش وزن، سبب کاهش بیشتر چربی بدن در مقایسه با افرادی میشود که تنها از فعالیت بدنی برای کاهش وزن استفاده میکنند ولی به اندازه کافی نمیخوابند.
ارتباط عرق و بوی بدن با تغذیه
بوی بدن طبیعی است و ممکن است از زبان شریک زندگیتان این جمله را بارها شنیده باشید که: «من واقعاً بوی بدن تو را دوست دارم» ولی گاهی نیز ممکن است تجربه بدی از این امر داشته باشید و بوی بدن شما به نظر همسرتان واقعا ناخوشایند برسد. در هر حال بوی بد بدن میتواند به دایره اجتماعی و فعالیتهای فرد آسیب برساند و در محافل اجتماعی برای او مشکلساز شود.
اگرچه استفاده از دئودورانتها برای مبارزه با این مشکل روشی مناسب است، ولی به دلیل ایجاد خارش، حساسیت و تغییر رنگ پوست، بهتر است در استفاده از آنها کمی تجدیدنظر شود و به جای استفاده از مواد شیمیایی، بوی بدن با درمانهای طبیعی برطرف گردد که همه آنها به راحتی در خانه در دسترس هستند. این روشها عبارتند از:
درمانهای طبیعی و خانگی
بهترین کار برای جلوگیری از بوی بدن، شستن بدن با آب و صابون و از بین بردن عرق و باکتریهای روی بدن است. زیر بغل و ناحیه کشاله ران را با صابونهای ضد باکتری حداقل یکبار در روز بشویید و در صورت نیاز حتی چندبار در روز این کار را انجام دهید. همیشه با خود دستمال داشته باشید تا در صورت عرق کردن بتوانید آن را پاک کنید.
اجازه دهید پوستتان نفس بکشد و لباسهای گشاد و سبک بپوشید و از پوشیدن لباسهایی با پارچههای مصنوعی خودداری کنید. هر روز جوراب و لباس زیر خود را عوض کنید و در صورتی که زیاد عرق میکنید، بیشتر لباسهای پنبه و یا کتان بپوشید که عرق بدن را جذب میکنند و جریان هوا را تسهیل میبخشند.
استفاده مکرر از ضد عرقها، غدد عرق را مسدود میکند، به جای استفاده از آن از زاج سفید استفاده کنید.
در هنگام حمام کردن به آب نهایی که بدن خود را با آن میشویید یک قاشق چایخوری عسل اضافه کنید که موجب از بین رفتن بوی بد بدن میشود.
علاوه بر نوشیدن یک لیوان آب به صورت ناشتا در صبح، مصرف ۵۰۰ میلیگرم جوانه گندم در کاهش بوی بدن مؤثر است کلروفیل موجود در جوانه از بوی بد بدن پیشگیری میکند.
برای خنثی کردن بوی بدن از جوش شیرین استفاده کنید و آن را همیشه همراه خود داشته باشید. حتی برای کمک به از بین بردن بوی زیر بغل میتوانید مقداری از آن را به همراه آرد ذرت به زیر بغل خود بپاشید.
شستوشوی زیر بغل با مخلوط آب و سرکه سفید نیز بوی بد بدن را از بین میبرد.
یکی از بهترین روشهای از بین رفتن بوی بد بدن، استفاده از چند قطره گلاب است، فقط کافی است چند قطره گلاب را درون وان حمام خود بچکانید، گلاب یکی از بهترین جایگزینهای اسپریهای شیمیایی و ضد تعریق است. گلاب و سرکه سیب PH پوست را تنظیم میکنند.
اضافه کردن چند فنجان آب گوجهفرنگی به وان حمام و ۱۵ دقیقه دراز کشیدن در آن شدیدترین و بدترین بوی بد بدن را از بین میبرد.
میتوانید به صورت خانگی نیز اسپریهای خوشبو برای خود بسازید. چند قطره از روغنهای گیاهی و یا اسانس نعنا، پرتقال، رزماری و یاگریپفروت را با یک فنجان آب مخلوط کرده و در یک بطری اسپری بریزید. این ترکیب را باید در یخچال نگهداری کنید.
مخلوطی از آرد گندم و کشک را به صورت خمیر درآورید و قبل از رفتن به حمام آن را به صورت ماسک به کل بدن خود بمالید. این ترکیب به باز شدن منافذ پوست کمک میکند و بوی بد بدن را از بین میبرد.
درخت چای، گیاهی ضد باکتری است، ترکیب دو قطره روغن درخت چای و ۳۰گرم آب و اسپری آن به بدن همچون بوگیر عمل میکند.
آب شلغم نیز در پیشگیری از بوی بد بدن موثر است. شلغم را رنده کنید و تکههای رنده شده را فشار دهید و آب استخراج شده را به زیر بغل خود اسپری کنید.
افزودن برگهای نعناع و یا ریشه درخت موز و یا انگور به آب وان حمام نیز بوی بد بدن را برطرف میکند.
نوشیدن یک فنجان آب گوجهفرنگی در صبح که غنی از آنتیاکسیدان است، تولید عرق را در بدن تنظیم و از تعریق اضافی بدن خودداری میکند.
نوشیدن مخلوط انگور، نمک دریایی و آب لیمو نیز بسیار مناسب است، قبل از رفتن به حمام میتوانید بدن خود را به آرامی با این مخلوط ماساژ دهید.
پس از دوش گرفتن برای خلاص شدن از تعریق بیش از حد و بوی بد بدن از پودر تالک استفاده کنید.
چند سیبزمینی را برش دهید و تکههای آن را قبل از استفاده از اسپریهای شیمیایی زیر بغل خود قرار داده و ماساژ دهید، دیگر نیازی به استفاده از اسپریها نخواهید داشت.
تغذیه
نوشیدن مقادیر زیادی آب
سبزیجات خام مانند هویج، خیار، گوجهفرنگی، کلم، تربچه، کاهو و . . . به علت اینکه مقادیر جزئی ترکیبات آمینی دارند، در رفع بوی بد بدن موثرند. نوشیدن آب هویج به همراه تخم بادیان رومی که به صورت ادویه استفاده میشود و یا برگ نعناع برای غلبه بر بوی بد بدن موثر است.
میوههای کم کولین همچون سیب، توتفرنگی، گلابی، پرتقال، انگور، آناناس، موز، زغالاخته و هندوانه
نوشیدن یک لیوان آب تربچه قرمز به صورت روزانه
همه این تغییرات رژیم غذایی کمک میکند تا علاوه بر اینکه کمتر نگران بوی بد بدن خود باشید، مقداری از پول خود را نیز پسانداز کنید؛ چرا که دیگر مجبور نیستید مبالغ زیادی را صرف خرید اسپری و ضد عرقها کنید.
چگونگی ایجاد بوی بد بدن
غدد آپوکرین در حفره زیر بغل، یک ماده غلیظ بودار ترشح میکنند که عملاً به عنوان یک لغزنده عمل کرده و حرکت لغزشی سطوح داخلی زیر مفصل شانه را تصحیح میکند. این ماده غلیظ در واقع عرق بدبو است. عملکرد این غدد در واقع حذف سموم از بدن است که این سموم از غذای مصرفی و از محیط زیست وارد بدن میشود. این عرق در تماس با باکتری بر روی پوست، تولید بوی بد میکند. هیپوتالاموس یکی از مهمترین بخشهای مغز است که درجه حرارت بدن را کنترل و تنظیم میکند. در مواردی که تعریق بدن بیش از حد است، در واقع در پیامی که از اعصاب به مغز فرستاده میشود و میزان عرق تولید شده را تعیین میکند، اختلالی به وجود میآید. در برخی موارد تعریق بیش از حد میتواند ناشی از یک بیماری زمینهای مثل عفونت، بیماریهای مزمن، اختلالات اضطرابی و اختلال هورمونها مثل پرکاری تیروئید باشد. عوامل دیگری نیز همچون ژنتیک، اعتیاد به الکل و عوارض جانبی استفاده از برخی داروها میتواند موجب افزایش تعریق بدن، به خصوص در شب شود که این تعریق شبانه موجب اختلال در خواب بسیاری از افراد میشود و بسیار آزار دهنده است و حتی میتواند زندگی فرد را تهدید کند. توجه داشته باشید که کمی عرق در شب، تعریق شبانه به حساب نمیآید.
دلیل تعریق شبانه
یائسگی: شروع یائسگی در زنان موجب گرگرفتگی و تعریق شبانه میشود. سن: به دلیل ایجاد تغییرات هورمونی و ژنتیکی در افراد بالای چهل سال، در این افراد تعریق بیشتر دیده میشود.
سرطان: ابتلا به انواع خاصی از سرطانها همچون سرطان غدد لنفاوی، درجه حرارت بدن را افزایش داده و موجب تعریق میشود. عفونت HIV عرق شبانه از علائم مشخص ابتلا به این عفونت است. عفونتهای قارچی و یا باکتریایی مصرف برخی از غذاها همچون سیر، پیاز، گوشت قرمز و غذاهای حاوی کپسایسین زیاد در شبهنگام خواب داروهای ضد افسردگی ابتلا به تعریق ایدیوپاتیک (ناشناخته) که در این بیماری بدون هیچ دلیل شناخته شده پزشکی، بدن به صورت مزمن عرق میکند.
درمان
اگرچه هیچ راهی برای درمان آن به طور کامل وجود ندارد، ولی تغییرات خاصی میتواند این بیماری را کمتر آزار دهنده کند. یک دوش آب سرد قبل از رفتن به رختخواب برای پایین آوردن درجه حرارت بدن ورزش در صبح برای افزایش متابولیسم بدن تنفس عمیق و موزون و آرام (به خصوص قبل از خواب) تنظیم مناسب درجه حرارت اتاق اجتناب از مصرف غذاهای مضر اجتناب از دخانیات و الکل هورمون درمانی: در موارد شدید و به خصوص در مواقعی که تعریق شبانه ناشی از یائسگی باشد، هورمون درمانی موثر است. در صورت تعریق زیاد حتماً با پزشک مشورت کنید.
رژیم غذایی مناسب برای مبارزه با بوی بد بدن
بوی بد بدن و یا دهان از جمله مواردی هستند که کمتر افرادی در مورد آنها صحبت میکنند. این موضوع کاملاً خصوصی است و بسیاری از عوامل بر آن تأثیر دارند؛ از جمله رژیم غذایی، شغل، ژنتیک، جنسیت و یا داروها. امروزه اکثر افراد به روشهای متفاوتی متوسل میشوند تا بوی بد دهان و بدن خود را برطرف کنند. حتی گاه سعی میکنند غدد بزاق را مسدود کنند که البته ضرر اینکار بیش از فواید آن است. شاید تعجب کنید، ولی با ایجاد تغییرات کوچک در رژیم غذایی خود میتوانید بوی بد بدن را کاهش دهید:
رژیم غذایی سالم از غلات سبوسدار، سبزیجات، میوهها، سویا، جوانهها و آجیل داشته باشید.
مواد غذایی که میخوریم، تأثیر مستقیم بر بوی بد بدن و تعریق بدن دارند. مواد غذایی فرآوری شده همچون قندوشکر و روغنهای هیدروژنه و آرد سفید موجب بد بویی بدن میشوند. آنها در معده میمانند و فاسد میشوند، بنابراین از خوردن آنها بپرهیزید.
اگرچه نوشیدن الکل و نوشیدنیهای کافئیندار همچون قهوه، چای، شکلات، سودا و . . . به شیوهای از زندگی مدرن امروزی شده است، ولی با کاهش مصرف آنها، افراد خوشبوی بیشتری در اطراف ما وجود خواهند داشت!
گوشت قرمز از جمله مواد غذایی است که هضم آن به کُندی صورت میگیرد. مواد غذایی دیرهضم در بدن، سموم و گازهای بدبویی منتشر میکنند که علل بوی بد بدن خواهند بود. یک مطالعه منتشر شده در ماه اوت سال ۲۰۰۶ نشان میدهد که زنان جذب مردهایی میشوند که
رژیم غذایی آنها حاوی مقادیر کمتری گوشت است. این مردها جذابترند و بوی بد بدن آنها به نسبت سایرین بسیار کمتر است.
ادویهجات و ترشیهایی که رایحه قوی دارند، هنگام هضم در بدن گازهای سولفور تولید میکنند که توسط خون جذب و از طریق ریه و منافذ پوست دفع میشود و این دفع موجب بوی بد بدن میگردد؛ بنابراین در خوردن موادی نظیر، ترشیجات و . . . متعادل رفتار کنید.
در بعضی موارد، رژیم غذایی حاوی کربوهیدرات ناچیز برای کاهش وزن توصیه میشود که علاوه بر افزایش چربی خون، باعث آزاد شدن موادی به نام کتون در بدن میشود که بدبو هستند، از این رو مصرف کربوهیدرات به میزان متعادل، توصیه میشود.
فرآوردههای لبنی نیز غنی از پروتئین هستند که در معده شکسته میشوند و سولفید هیدروژن و متیل مرکاپتان را افزایش داده و بوی بد بدن را موجب میشوند، اما به دلیل ارزش غذایی بالایی که دارند، نباید از رژیم حذف شوند. ولی بهتر است به خصوص در افرادی که قادر به هضم مناسب این مواد نیستند، محدود شوند.
دود تنباکو به راحتی وارد جریان خون شده و پس از جذب، از طریق غدد عرق و ادرار دفع میشود و بوی نامطلوبی ایجاد میکند. این بوی نامطبوع در بدن باقی مانده، به صورتی که حتی پس از ترک سیگار نیز تا چند هفته احساس میشود.
بوی بد بدن برخی از افراد ناشی از نوعی اختلال ژنتیکی به نام تریمتیل آمینوریا است که در آن بدن قادر به هضم و جذب برخی ترکیبات نیتروژندار نظیر کولین نیست؛ در نتیجه بدن بوی بد ماهی به خود میگیرد.
بسیاری از غذاهایی که حاوی این نوع ترکیب تریمتیل آمین (کولین) هستند، عبارتند از:
غذاهای دریایی، روغن ماهی، تخممرغ، جگر، شیر گاو، نخودفرنگی، لوبیا، سویا، بادامزمینی، کلم بروکلی، جوانه و بروکسل
کیست تخمدان
با پیشرفت علم سونوگرافی و استفاده از آن جهت تشخیص زودرس تودههای تخمدانی، کم نیستند خانمها و دختران جوان که با یک گزارش سونوگرافی دال برکیست تخمدان با نگرانی راهی مطبهای متخصصان زنان و زایمان میشوند. به این جهت در این مقاله به بحث در مورد تودههای تخمدان و کیست تخمدان میپردازیم.
افزایش سن و توقف هورمونسازی
با افزایش سن، تخمدانها شروع به توقف هورمونسازی میکنند و باعث بروز یائسگی میشوند. در خلال دوران یائسگی آزاد شدن تخمکها تدریجاً کم شده یا اینکه متوقف میشود. به علاوه تولید استروژن نیز همچنین کم میشود، رحم هم به این تغییرات هورمونی پاسخ داده و بافت داخل آن ساخته نمیشود که باعث ایجاد پریود شود و به این ترتیب پریود نامنظم میشود تا اینکه به طور کلی متوف میگردد. علائم یائسگی با کاهش تدریجی ترشح استروژن در تخمدانها حادث میشود. این تخمدانها میتوانند دچار کیستهای ساده، کیستهای کمپلکس یا مرکب و تومورهای تخمدانی که ممکن است خوش خیم یا بدخیم باشد، شوند.
آناتومی تخمدانها و کارکرد آنها
به طور کلی هر زن با دو تخمدان متولد میشود که جایگاه آنها در لگن خاصره اطراف رحم میباشد. تخمدانها محل ذخیره تخمکها هستند. وقتی دختری به سن بلوغ میرسد، تخمدان شروع به آزاد کردن تخمک میکند شرایط باروری با آزاد شدن هورمونهای زنانه استروژن و پروژسترون فراهم میشود. تخمکها به طور ماهیانه آزاد میشوند که به آن اوولاسیون یا تخمکگذاری میگویند و آزاد شدن آنها باعث شروع سیکل ماهیانه در دختران جوان و زنان میگردد. تخمدانها در حقیقت خانه تخمکها هستند. این تخمکهای آزاد شده از طریق لولههای رحمی به رحم میرسند. اگر تخمک بارور نشود، مخاط رحم ریزش میکند و به این پروسه سیکل قاعدگی میگویند. تخمدانها فقط مخزنی برای تخمکها نیستند، بلکه محلی برای ترشح استروژن و پروژسترون نیز میباشند که باعث بروز خصوصیات زنانه میشود.
تشخیص انواع کیستها
کیستهای ساده با رشد قسمتی از تخمدان و تجمع مایع داخل آن مشخص میشوند، اندازه آنها معمولاً بالای ۳ سانتیمتر است و نباید با فولیکول تخمک که در زمان تخمکگذاری گاهی حتی به اندازه ۲۵ میلیمتر میرسد، اشتباه شوند. بیشتر این کیستها خودبه خود یا با مصرف قرصهای پیشگیری از بارداری در خلال ۶ تا ۸ هفته از بین میروند. متأسفانه با پیشرفت سونوگرافی خیلی مواقع فولیکولهای تخمدانی که فیزیولوژیک بوده و اندازه کمتر از ۳ سانتیمتر دارند، کیست اطلاق شده و باعث نگرانی دختران جوان و خانمها میشوند. کیستهای تخمدان در سنین قبل از یائسگی شایعاند و همانطور که گفته شد ممکن است با سونوگرافی یا سی تی اسکن یا روشهای رادیولوژیک مغناطیسی (MRI) تشخیص داده شوند. کیستهای تخمدان دوگونه هستند: کیستهای ساده و کیستهای کمپلکس یا مرکب.
کیستهای ساده
دیوارههای نازک دارند و حاوی مایع میباشند و در سونوگرافی خصوصیاتی دارند که به آنها کیست ساده اطلاق میشود. مثلاً در داخل آنها تیغه یا سپتوم وجود ندارد و یا تودهای در داخل کیست دیده نمیشود. این کیستها در خلال تخمکگذاری ایجاد میشوند؛ بهطوری که ممکن است در خلال تخمک گذاری فولیکول بزرگتر از معمول شده و به دلیل اختلال عملکرد تخمدان به صورت کیست ظاهر شود. به این کیستها، کیستهای فونکسیونل یا اختلال عملکرد تخمدان اطلاق میگردد که خطرناک و پیش سرطانی نیستند و همانطور که گفته شده معمولاً بهبود مییابند.
کیستهای مرکب یا کمپلکس
با حضور تیغه یا سپتوم در داخل کیست از نظر سونوگرافیک مشخص میشوند که آنها را به حفرههای متعدد تقسیم میکند؛ به طوری که کیست چند حفرهای ایجاد میشود. داخل این حفرهها از نظر سونوگرافیک ممکن است جوانه یا تودههایی رویت شود. ضخامت دیواره کیستهای مرکب بیشتر است و این کیستها ممکن است همراه با سرطان باشند؛ به خصوص اگر در سنین بعد از یائسگی دیده شوند. علاوه بر سونوگرافی معمولی، سونوگرافی داپلر در کیستهای مرکب ممکن است عروق بیشتری نشان دهد که احتمال سرطان را بیشتر مطرح میکند.
روشهای تشخیص
وضعیت کیست تخمدان که بر اساس بررسیهای رادیولوژیک مثل سونوگرافی، MRI لگن تشخیص داده میشود و براساس آن کیست ساده یا کمپلکس نامیده میشود و شرایط بالینی بیمار مثل سن و علائم کیست، جراح زنان را مصمم به تحت نظر گرفتن بیمار یا جراحی و برداشتن کیست تخمدان میکند. معمولاً کیستهای ساده که خیلی بزرگ نباشند (کمتر از ۸-۱۰ سانتیمتر باشند) یا کیستهای مرکبی که به دلیل خونریزی در تخمدانها به دلیل تخمک گذاری ایجاد شده باشند تحتنظر گرفته میشوند. کیستهای ساده بزرگ (بیشتر از ۱۰ سانتیمتر) که ممکن است با علائم درد همراه باشند یا کیستهای کمپلکس و مرکب که قبلاً توضیح داده شد، نیاز به جراحی دارند.
جراحی
کیستهای مرکب (چند حفرهای) با دیواره ضخیم یا جوانههای داخل کیست در هر سنی بعد از یائسگی باید جراحی شوند، چون در این سنین دیگر تخمک گذاری متوقف شده و این کیستها نمیتوانند ناشی از خونریزی داخل تخمدان و تخمکگذاری ایجاد شده باشند. اندازهگیری بعضی از نشانههای شیمیایی به نام تومورمارکرها که از همه مهمتر CA125 میباشد، میتواند به تشخیص و احتمال سرطانی بودن کیستهای مرکب کمک کند، اما این نشانه شیمیایی در شرایط دیگر، خصوصاً در زنان قبل از یائسگی و بعضی دیگر از بیماریهای زنان مثل آندومتریوز یا فیبروم رحمی ممکن است افزایش یابد.
تودههای تخمدانی
تودههای تخمدانی در اثر رشد سلولهای غیر طبیعی ایجاد میشوند که همیشه مترادف سرطان نیستند.
این تودهها ممکن است خوشخیم یا بدخیم باشند. فرق تومورهای خوشخیم با بدخیم آن است که تومورهای بدخیم انتشار مییابند، ولی تومورهای خوشخیم انتشار نمییابند. حد وسط این تومورها میتواند تومورهای مرزی باشند که زیر میکروسکوپ توسط آسیبشناس تشخیص داده میشوند. این تومورها رشد آهستهای دارند و ممکن است خصوصیات انتشاری و عودکننده داشته و بیمار نیاز به جراحیهای مکرر داشته باشد ولی در طول عمر بیمار تأثیری نمیگذارند.
شایعترین تودههای تخمدانی
تودههای خوشخیم تخمدان ممکن است در خانمهای جوان کیست درموئید باشد که از سلولهای جنینی به وجود میآیند و شایعترین توده تخمدانی در زنان جوان است. این تودهها از سلولهایی که قرار است به تخمک تبدیل شوند، به وجود میآیند و ممکن است داخل آنها بافتهای مختلف نظیر دندان، مو، چربی و بافتهای دیگر حتی بافت ریه دیده شود. ایجاد سرطان در این توده نادر است؛ بخصوص در خانمهای زیر ۴۰ سال. این تودههای تخمدان چون سنگین هستند و ممکن است باعث چرخش پایه تخمدان و علائم اورژانس به صورت پیچش تخمدان یا خونریزی یا پارهگی و عفونت شوند، باید تحت جراحی واقع شوند. معمولاً بعد از جراحی بیمار درمان میشود و تأثیری در طول عمر او ندارد. در سنین بالاتر تودههای خوش خیم تخمدان ممکن است فیبروم تخمدان باشد که باز هم جراحی باید انجام شود. تودههای تخمدان در سنین حوالی یائسگی ممکن است با خصوصیات رشد آهسته تومورهای گرانولوزاسل تظاهر کند و از نظر سونوگرافیک خصوصیات کیست کمپلکس داشته باشد. که درمان آن نیز جراحی است.
در سنین بالاتر از یائسگی، تودههای تخمدان ممکن است دلیل سرطان اولیه تخمدانی یا سرطان انتشار یافته از محل دیگر مثل معده، روده، پستان و غیره باشد. در این موارد معمولاً تخمدانهای دو طرف بزرگ میشوند که به آن تومور کروکنبرگ اطلاق میگردد. به طور خلاصه با در نظر گرفتن خصوصیات سونوگرافیک تودههای تخمدانی و میزان تومورمارکرها، خصوصاً CA125 و سن بیمار تشخیص و احتمال خوش خیمی یا بدخیمی تودههای تخمدانی داده میشود، ولی برش منجمد شده در حین جراحی به تشخیص قطعی نوع تومور به جراح کمک میکند تا در مورد نوع عمل جراحی مناسب تصمیمگیری کند. به این ترتیب از جراحی بیمورد (عدم حفظ باروری در زنان جوان) یا جراحی ناکامل و نیاز به جراحی مجدد جهت تکمیل جراحی اول پیشگیری میشود.
پوکی استخوان را جدی بگیرید
پوکی استخوان شایعترین بیماری استخوان است که در آن چگالی استخوان کم شده و تیغههای استخوانی نازک میشوند، در نتیجه ریسک شکستگی بالا میرود. استخوانها به طور دایم در حال ساخته شدن، تخریب و جذب استخوانهای قدیمیتر میباشند. اگر تعادل بین تخریب استخوان قدیم و تولید استخوان جدید بههم بخورد و تخریب و جذب بیشتر شود، پوکی استخوان به وجود میآید. پوکی استخوان یا اولیه است یا ثانویه. نوع اولیه دو تیپ دارد. در تیپ یک علت، کاهش هورمون استروژن و یا تستوسترون میباشد. در تیپ دو علت، بالا رفتن سن است که در افراد مسن دیده میشود.
نوع اولیه در زنان دو برابر مردان است، نوع ثانویه در هر سنی دیده میشود و در زن و مرد مساوی است و در بیماریهای خاص و بیماریهای مزمن و نیز در مصرف بعضی از داروها به وجود میآید.
عواملی که خطر پوکی استخوان را افزایش میدهند
۱- سن بالا خانمهای بالای ۵۰ سال و آقایان بالای ۷۰ سال
۲- کاهش هورمون تستوسترون در آقایان و استروژن در خانمها مانند پس از سن یائسگی یا خانمهایی که عمل جراحی شدهاند. و تخمدانها را برداشتهاند. البته کاهش هورمون در خا نمها اثر بیشتری روی پوکی استخوان دارد تا آقایان.
۳- در کسانی که در خانواده آنها پوکی استخوان بیشتر است. بنابراین وجود ژن هم در پوکی استخوان موثر میباشد.
۴- مصرف دخانیات وسیگار
۵- وزن کم تر از حد طبیعی
۶- زندگی در جاهایی که نور آفتاب مناسب ندارد
۷- مصرف زیاد الکل
۸- سوء تغذیه، کمبود کلسیم، ویتامین D، فسفر و سایر مواد معدنی مانند روی و منیزیم در رژیم غذایی
۹-مصرف زیاد نوشابه
۱۰- کسانی که فعالیت ندارند و راه نمیروند و دائم نشستهاند و فعالیت فیزیکی کمی دارند
۱۱- رژیمهای پر پروتئین باعث افزایش دفع کلسیم از ادرار شده و سبب پوکی استخوان میگردند
۱۲- بیماریهایی مانند کمکاری تیروئید، پرکاری غده پاراتیروئید، کم کاری غدد جنسی، بعضی از بیماریهای رماتیسمی، نارسایی کلیه و بیماریهای خونی
۱۳- مصرف بعضی از داروها مانند کورتیکواستروئیدها (کورتون)، داروهای ضد تشنج، داروهای ضد انعقاد (مانند وارفارین) و مصرف طولانی لیتیوم
علائم
در ابتدا به خودی خود علامتی ندارد بنابراین آن را بیماری خاموش مینامند. در مواردی که پوکی شدیدتر شود، درد استخوان به وجود میآید. زمین خوردن با شدت کم میتواند باعث شکستگی و درد گردد. گاهی در موارد شدید استخوانها خود به خود و بدون زمین خوردن هم میشکنند. شکستگیها معمولا در مهرهها، دندهها، لگن و مچ دست اتفاق میافتد. مثلا خانمی که دچار پوکی استخوان است اگر به طور ناگهانی احساس درد در پشت و کمر کند، شاید مهره دچار شکستگی شده است. اگر چندین مهره دچار این نوع شکستگی شوند، کم کم افراد مسن حالت خمیده پیدا میکنند. ریسک شکستگی نیز با بالا رفتن سن افزایش پیدا میکند.
تشخیص
تشخیص با عکسبرداری و بهخصوص انجام تست سنجش استخوان (دانسیتومتری) است. اگر در سنجش استخوان پوکی تشخیص داده شد و نوع اولیه نبود، بایستی با آزمایشات و بررسیهای دیگر علت را پیدا کرد.
پیشگیری
با تغییر در سبک زندگی مانند تغییر در رژیم غذایی و انجام ورزشهای مناسب و تغییر مصرف دارو میتوان تا حدودی از پوکی استخوان پیشگیری کرد.
درمان
هدف از درمان کاهش درد، کاهش سیر پوکی و کاهش شکستگیها است. داروهای متعددی جهت درمان مصرف میشوند که پزشک برحسب نوع پوکی استخوان و شدت آن برای بیمار تجویز میکند. مهمترین آن قرصهای کلسیم و ویتامینD است که حداقل مصرف آن روزانه ۱۲۰۰ میلی گرم کلسیم و ۸۰۰ واحد ویتامین D3 است. در ضمن مصرف غذاهایی که شامل کلسیم و ویتامین D باشد نیز موثر است. در ضمن با تغییر سبک زندگی و انجام ورزشهای مناسب و تغییر رژیم غذایی میتوان از بروز پوکی استخوان پیشگیری کرد.
خونریزیهای غیرطبیعی رحمی
گاه آنقدر در زندگی روزمرهمان گرفتاری داریم و سرمان شلوغ است که یادمان میرود به خودمان فکر کنیم و به فکر سلامتمان باشیم. شاید در این میان خانمها و بخصوص مادران بیشتر از همه گرفتار باشند تا حدی که به تنها چیزی که توجه ندارند، سلامت است. ولی توصیه میشود خانمها در کنار توجه به همسر و فرزند و سایر امور زندگی به سلامت خود نیز برسند. در این بین از جمله مراقبتهایی که زنان میبایست در طول زندگی خود داشته باشند، معاینات ادواری است که با مراجعه به پزشک متخصص زنان انجام میگیرد.
خاطر نشان میسازد بسیاری از بیماریهایی که زنان را مبتلا میکند فاقد علامت هستند و زمانی خود را نشان میدهند که بیماری به مراحل پیشرفته رسیده است، بنابراین زنان باید به طور مرتب و سالانه معاینات لازم را داشته باشند. بررسیهای زودهنگام و به موقع میتواند از بروز بیماری پیشگیری کند و هزینههای درمانی را نیز کاهش دهد و در صورت وجود بیماری، درمان آن را آسانتر کند.
تعریف خونریزی غیرطبیعی رحمی چیست؟
خونریزی غیرطبیعی با خونریزی در زمانهای غیرقابل پیشبینی یا خونریزی زیاد در زمان پریود قابل پیشبینی مشخص میشود. تعاریفی که برای خونریزیهای غیرطبیعی مختلف به کار میرود، در جدول زیر نشان داده شده است.
به این ترتیب خونریزیهای زیاد در فواصل منظم، خونریزی در فواصل دو پریود، خونریزیهای طولانی و نامنظم، خونریزی با فواصل کمتر از ۲۱ روز، خونریزی پس از یک سال قطع پریود در اثر یائسگی یا بروز خونریزی غیرقابل پیشبینی در خانمهای یائسهای که تحت هورموندرمانی هستند، انواع خونریزیهای غیرطبیعی رحمی را شامل میشوند.
علت خونریزیهای غیر طبیعی رحمی چیست؟
خونریزیهای غیرطبیعی رحمی به دو گروه تقسیم میشوند:
۱- بیماریهای ساختمانی رحم مثل پولیپ (که به دلیل افزایش ضخامت مخاط داخل رحم ایجاد میشود)، فیبروم (میوم) رحمی که تومور خوشخیم عضله جسم رحم است، بزرگی رحم (که در اثر زایمانهای متعدد ایجاد میشود) و یا بروز سرطان رحم که بیشتر در خانمهای بالای ۵۰ سال و بعد از یائسگی بروز میکند.
۲- اختلالات هورمونی و عدم تخمکگذاری که با وجود طبیعی بودن ساختمان رحم این خونریزیها ایجاد میشوند و به آنها خونریزیهای اختلال عملکرد رحم (dysfunctional Uterine Bleeding) میگویند.
آیا علت خونریزی غیرطبیعی رحمی در سنین مختلف با هم فرق میکند؟ در گروههای سنی مختلف چگونه است؟
برای تشخیص و درمان چه باید کرد؟
بله علت خونریزی غیرطبیعی رحمی در سنین مختلف زندگی متفاوت است. در هر دوره سنی، از زمان تولد تا بعد از یائسگی علتهای مختلفی باعث خونریزیهای غیرطبیعی در جنس مؤنث میشود. بهتر است در گروه سنی قبل از بلوغ، دوران بلوغ، سنین باروری، سالهای قبل از یائسگی و بعد از آن این علتها بررسی شوند.
علت خونریزیهای غیرطبیعی در دختران قبل از بلوغ چیست؟
در نوزاد دختر تازه متولدشده گاهی خونریزی کمی در روزهای اولیه بعد از تولد ممکن است وجود داشته باشد که این خونریزی به دلیل قطع سطوح بالای هورمون استروژن از جفت است و چند روز بعد از تولد ایجاد میشود. در صورت نبود توده لگنی یا ضربه باید به والدین اطمینان داد که این علامت طی چند روز ازبین میرود. خونریزی غیرطبیعی رحمی زیر ۱۰ سالگی در دختران نادر است. در صورت بروز چنین مواردی باید توجه شود که آیا صفات ثانویه جنسی مثل رشد و تکامل سینهها و افزایش قد وجود دارد یا خیر. در صورتی که با علائم رشد و تکامل صفات ثانویه جنسی همراه نباشد، این خونریزی به دلیل بلوغ زودرس خواهد بود و کودک باید از نظر وجود جسم خارجی داخل واژن که گاهی ممکن است حین بازی وارد بدن خود کرده باشد یا تومورهایی که باعث خونریزی غیرطبیعی میشوند، معاینه شده و از نظر پزشک زنان بررسی شود.
خونریزیهای غیرطبیعی رحمی در سنین باروری
شایعترین علت خونریزیهای این دوران خونریزیهای ناشی از عدم تخمکگذاری وهورمونهاست که به صورت خونریزیهای طولانی یا شدید به دنبال قطع یک دوره عادت (پریود) تظاهر میکند. خونریزیهای ناشی از عدم تخمکگذاری ممکن است در اثر استرسهای روانی یا فیزیکی، تغییر در تغذیه و یا افزایش یا کاهش قابل توجه وزن ایجاد شود. در بعضی مواقع اختلالات تخمکگذاری ممکن است به دلیل اختلالات تیروئید باشد؛ به طوری که بیماران با افزایش وزن زیاد، خستگی، یبوست و ورم از نظر آزمایشهای تیروئیدی باید بررسی شوند. در بعضی از بیماران سردرد و ترشحات پستان ممکن است با اختلالات پریود و خونریزیهای غیرطبیعی رحمی همراه باشد که باید از نظر هورمونهای ترشحکننده شیر واز نظر مرکز مغزی بررسی شوند. گاهی چاقی و پرمویی به همراه اختلال تخمکگذاری و خونریزی غیرطبیعی است که ممکن است به دلیل اختلال عملکرد تخمدانها وسندرم پلیکیستیک تخمدانی باشد و بررسی هورمونی و سونوگرافی از تخمدانها آن را مشخص میکند. در بعضی مواقع در این گروه سنی علت خونریزی غیرطبیعی بروز عوارض و مشکلاتی به همراه حاملگیهایی است که ممکن است بیمار از آن آگاه نباشد؛ مثلا سقط، حاملگی خارج رحمی و سایر حاملگیهای غیرطبیعی که از این نظر بیمار و پزشک باید توجه کنند. علتهای دیگر خونریزیهای غیرطبیعی در دوران و سنین باروری خونریزی به دلیل مصرف هورمونهاست.
مصرف قرصهای پیشگیری از بارداری
مصرف قرصهای پیشگیری از بارداری که ترکیبات هورمونی دارند، در ۳۰ درصد موارد با بروز خونریزیهای غیرطبیعی در اولین سیکل مصرف دارو همراه است که معمولاً در بروشور قرصها ذکر میشود. گاهی ممکن است خونریزی به دلیل فراموش کردن یا قطع قرص به دلیل عدم تحمل آن باشد که باید به آن توجه شود. علاوه بر این، بعضی روشهای پیشگیری از بارداری هورمونال، مثل آمپولهای تزریقی سه ماه یکبار یا استفاده از کپسولهای زیرپوستی هورمونی برای پیشگیری از بارداری ممکن است با خونریزیهای غیرطبیعی رحمی همراه باشند.اختلالات انعقادی اگرچه بیشتر باعث خونریزیهای غیرطبیعی در سنین بلوغ میشوند؛ ولی به هر حال در این گروه سنی ممکن است در بعضی مواقع علت خونریزی باشند که البته نادر است. بعضی از عفونتهای مقاربتی با التهاب دهانه رحم نیز ممکن است باعث خونریزی بعد از مقاربت یا خونریزیهای نامنظم شوند.اختلالات ساختمان رحم به دلیل میوم یا فیبروم رحمی علت دیگر خونریزیهای غیرطبیعی است که معمولاً در این موارد خونریزی به صورت پریود شدید با فواصل نزدیک به هم است. اگرچه در ۵۰ درصد خانمهای بالاتر از ۳۵ سال فیبروم رحمی وجود دارد، ولی معمولاً بدون علامت است و نیازی هم به درمان نیست؛ ولی اگر باعث خونریزیهای غیرطبیعی شود، به درمان نیاز دارد.و بالاخره سرطان علت نادری از خونریزیهای غیرطبیعی رحمی خانمها در سنین باروری است؛ به طوری که سرطان دهانه رحم در مرحله پیشرفته باعث خونریزیهای غیرطبیعی میشود که خوشبختانه امروزه با انجام تست پاپ اسمیر سالیانه قبل از بروز این مرحله سرطان دهانه رحمی تشخیص داده و درمان میشود.
سرطان جسم رحم
سرطان جسم رحم ۵ درصد موارد در سنین قبل از ۴۰ سال بروز میکند؛ ولی به هر حال در مواردی که حالتهای غیرطبیعی در معاینه و سونوگرافی وجود ندارد که خونریزی غیرطبیعی رحمی را توجیه کند و بهخصوص در مواردی که با سه ماه درمان هورمونی خونریزی غیرطبیعی رحمی کنترل نمیشود و بیمار بالای سن ۳۵ سال است، انجام یک نمونهبرداری بیوبسی سرپایی از رحم یا کورتاژ تشخیصی برای رد سرطان یا موارد پیشسرطانی رحم توصیه میشود.
خونریزیهای قبل ازیائسگی
قبل از یائسگی مثل حوالی بلوغ، شیوع دورههای بدون تخمکگذاری بیشتر و چگونگی خونریزی در این دوران به صورت خونریزیهای با فواصل کم وشدت کمتر است که با علائم کمبود هورمون استروژن تخمدان نظیر گرگرفتگی، خشکی مخاط واژن و اختلالات خلق وخو همراه میباشد. معاینات لگنی و آزمایشهای هورمونی به تشخیص کمک میکند؛ اما علتهای ساختمانی خونریزی غیرطبیعی رحمی مثل فیبروم و بزرگی یکنواخت رحمی علت دیگر خونریزیهای غیرطبیعی را در این دوران تشکیل میدهد که با انجام سونوگرافی میتوان به آن پی برد و با تأیید تشخیص اقدام به درمان جراحی کرد. ۲۰ درصد موارد سرطان رحم در این گروه سنی دیده میشود؛ به این دلیل هر نوع خونریزی غیرطبیعی در این سنین به بررسی آسیبشناسی مخاط رحم به صورت نمونهبرداری سرپایی از رحم یا کورتاژ تشخیصی در بیمارستان نیاز دارد.
خونریزیهای بعد از یائسگی
خونریزیهای بعد از یائسگی به خونریزیهای غیرطبیعی که یک سال بعد از توقف عادت ماهیانه(پریود)ایجاد شوند، میگویند. هرگونه خونریزی غیرطبیعی در این گروه سنی غیرطبیعی محسوب میشود. اگرچه تنها حدود ۲۰ درصد خونریزیهای این دوران به دلیل بدخیمی دستگاه تناسلی است، بیمار از این نظر باید بررسی شود. سایر علتهای خونریزیهای بعد از یائسگی عبارتند از: خونریزی به دلیل مصرف هورمون جانشینی در این دوران، خونریزی ناشی از کمبود هورمون استروژن و خونریزی به دلیل افزایش مخاط رحم (پولیپ رحم). ۷۵ درصد سرطانهای رحمی در سنین بعد از یائسگی بروز میکنند و از اینرو در تمام موارد، خونریزیهای بعد از یائسگی به بررسی بافتشناسی مخاط رحمی با انجام نمونهبرداری رحمی به صورت کورتاژ تشخیصی نیاز دارد تا بر حسب تشخیص بیماری، درمان انجام شود
دیابت شیرین وابسته به انسولین (دیابت نوع ۱) عبارت است از یک بیماری متابولیکی مزمن که مشخصه آن ناتوانی بدن در تولید انسولین کافی برای مصرف مؤثر و کارآمد قندها، چربیها، و پروتئینها است. تمام سلولهای بدن برای انتقال قندها از خون به سلولها نیازمند انسولین هستند. برای درمان باید انسولین تزریق کرد. در صورتی که دیابت وابسته به انسولین در دوران بزرگسالی آغاز شود غالباً با نام دیابت مستعد کتوز نامیده میشود و اگر در دوران کودکی آغاز شود غالباً با نام دیابت جوانان خوانده میشود. دیابت وابسته به انسولین معمولاً پیش از ۳۰ سالگی آغاز میشود، اما آغاز آن میتواند در هر سنی باشد.
علایم شایع
خستگی؛ تنشگی زیاد
افزایش اشتها و در عین حال کاهش وزن
ادرار به دفعات زیاد
خارش در اطراف ناحیه تناسلی
افزایش استعداد ابتلا به عفونتها، خصوصاً عفونتهای مجرای ادراری و عفونتهای قارچی پوست، دهان، و مجرای تناسلی
علل
کاهش انسولین تولید شده توسط سلولهای جزیرهای لوزالعمده به علل نامعلوم
اختلال در استفاده از انسولین در سلولهای بدن به علل نامعلوم
عفونت ویروسی لوزالعمده
عوامل افزایش دهنده خطر
سابقه خانوادگی دیابت شیرین. البته گاهی در یک نسل بیماری وجود ندارد.
پیشگیری
نمیتوان از آن پیشگیری به عمل آورد
عواقب مورد انتظار
این بیماری را در حال حاضر نمیتوان معالجه کرد، اما علایم و پیشرفت بیماری را میتوان با پایبندی سفت و سخت به درمان کنترل کرد. امید به زندگی مقداری کاهش مییابد، اما بسیاری از بیماران دیابتی طول زندگی تقریباً طبیعی دارند.
عوارض احتمالی
بیماری قلبی ـ عروقی، خصوصاً سکته مغزی، آترواسکلروز، و بیماری رگهای قلب
نارسایی کلیه
نابینایی
بیماری رگهای محیطی، که در نتیجه ممکن است پا دچار قانقاریا شودیا مردان ناتوانی جنسی پیدا کنند.
کتواسیروز تهدیدکننده زندگی (قندخون در این حالت خیلی زیاد میشود) همراه با تخریب سلولهای بدن
درمان
اصول کلی
آزمایشات ادرار و خون برای اندازهگیری گلوکز، کلسترول، و انسولین
هر چقدر میتوانید درباره کنترل دیابت و شناسایی علایم کتواسیدوز یا کاهش قند خون دانش خود را افزایش دهید. روشهای نظارت بر میزان قندخون در خانه را فرا بگیرید و به طور منظم به کار بندید.
جراحی برای درمان بعضی از عوارض، مثل کاهش بینایی، قانقاریا، یا بیماری رگهای قلب
مرتباً پای خود را به متخصص پا نشان دهید و برای بررسی چشم به چشم پزشک مراجعه کنید.
همیشه یک آمپول گلوکاگون در دسترس یا به همراه داشته باشید تا اگر قندخون پایین افتاد آن را تزریق کنید.
نحوه تزریق انسولین را یاد بگیرید. تزریق انسولین کار هر روز شما خواهد بود.
همیشه یک دستبند یا گردن آویز نشاندهنده بیماری و داروهای مورد استفاده را همراه داشته باشید.
در صورت بروز هرگونه عفونت، برای درمان به پزشک مراجعه کنید.
داروها
برای شما انسولین تجویز خواهد شد. میزان و زمانبندی تزریق انسولین باید برای هر فرد جداگانه تعیین و گهگاه تنظیم شود. تزریق معمولاً در دو نوبت یا بیشتر در طی روز و در زیر پوست انجام میشود.
فعالیت
محدودیت برای آن وجود ندارد. ورزش منظم روزانه یک جنبه مهم در کنترل دیابت به شمار میروند.
میزان و زمانبندی تزریق انسولین ممکن است برحسب فعالیت ورزشی فرد نیاز به تنظیم داشته باشد.
رژیم غذایی
رژیم اختصاصی تجویز خواهد شد. باید با یک متخصص تغذیه مشورت صورت گیرد.
در این شرایط به پزشک خود مراجعه نمایید
اگر شما یا یکی از اعضای خانواده تان علایم دیابت شیرین را دارید.
اگر یکی از موارد زیر به هنگام درمان رخ دهد:
ـ ناتوانی در فکر کردن همراه با تمرکز؛ ضعف؛ تعریق؛ رنگ پریدگی؛ تندشدن ضربان قلب؛ تشنج؛ یا اغما (ممکن است نشاندهنده پایین افتادن قندخون باشند).
ـ بوی میوه به هنگام تنفس؛ تغییر در الگوی طبیعی حرکات تنفسی؛ یا خوابآلودگی شدید (ممکن است نشاندهنده کتواسیدوز باشند).
ـ ناخوشی و ضعف به مدت چندین روز
ـ بیحسی، سوزن سوزن شدن، یا درد در پاها و دستها
ـ درد قفسه سینه
از شکستن قلنج چه میدانید
شاید شما هم جزو آن دسته از مردم، بویژه جوانترهایی باشید که گهگاه با به صدا درآوردن انگشتان دست، گردن یا مهرههای کمرشان، اصطلاحا قلنجشان را میشکنند.
شاید دیده باشید کسانی را که این کار را پیوسته و مدام انجام میدهند. اگر خودتان هم جزو این افرادید، خوب است دراینباره بیشتر بدانید:
در سال ۱۹۷۱ میلادی دو دانشمند آلمانی به مفصل سوم بین انگشت و کف دست نیرویی کششی وارد آوردند و با مشاهده شکلگیری حبابهایی از گاز در این آزمایش ثابت کردند که فشار بر مفاصل یاد شده سبب آزاد شدن گاز Co2 میشود.
وارد آمدن نیروی کششی بین سطوح مفصل سبب افزایش حجم آن و کاهش فشار مایعی میشود که درون مفصل است. این کاهش به خروج گاز درون مفصل و ایجاد حباب میانجامد.
وارد آوردن فشار بخصوص با شکستن قلنج سبب حرکت مایع درون مفصل به قسمتهایی میشود که زیر فشار کمتر باشد.
صدای حاصل از شکستن قلنج به سبب خوابیدن یا ترکیدن همین حبابهای گاز در جریان حرکت مایع درون مفصل است.
شکستن قلنج کمر، گردن و بخصوص انگشتها برای رفع خستگی، شاید موجب احساس راحتی شود، اما عارضه ساییدگی زودرس مفصلها را به دنبال خواهد آورد.
با اولین نشانههای ساییدگی، درد و التهاب مفاصل بویژه در انگشتها و گردن که حساستر از مهرههای کمر هستند شروع خواهد شد. در میان انگشتان دست، انگشت شست بیش از انگشتان دیگر در معرض خطر است.
چرخش ناگهانی در ناحیه گردن و بویژه کمر هم بسیار خطرناک قلمداد شده، آسیبهای ستون فقرات و عضلات گردن را شدیدتر میکند.
شکستن قلنج به سبب ایجاد حس راحتی و رفع موقت خستگی، ممکن است سبب تکرار و عادت به انجام عمل شود. تکرار و عادت، افزون بر ایجاد اختلال وابستگی روانی، خرابیها و آسیبهای مفصلی را زودتر و شدیدتر پیش میآورد.
تا آنجا که میتوانید از شکستن قلنج مفاصلتان خودداری کنید.
حقیق جدیدی نشان داده است که جویدن آدامس بدون قند، میزان دریافت کالری و میل به مصرف خوراکیها شیرین را کاهش جویدن آدامس بدون قند، اشتها را نیز کنترل میکند.جویدن آدامس بدون قند، اشتها را نیز کنترل میکند. افراد شرکت کننده در این تحقیق، ۱۱۵ مرد و زن ۱۸ تا ۵۴ ساله بودند که همگی پیش از آن مرتبا آدامس میجویدند.
آدامس جویدن
تحقیق جدیدی نشان داده است که جویدن آدامس بدون قند، میزان دریافت کالری و میل به مصرف خوراکیها شیرین را کاهش میدهد.
جویدن آدامس بدون قند، اشتها را نیز کنترل میکند.
افراد شرکت کننده در این تحقیق، ۱۱۵ مرد و زن ۱۸ تا ۵۴ ساله بودند که همگی پیش از آن مرتبا آدامس میجویدند.
در این تحقیق از شرکتکنندگان خواسته شده بود که در دوره زمانی بین ناهار و عصرانه هر ساعت، ۱۵ دقیقه آدامس بدون قند بجوند. در یک بعدازظهر دیگر، افراد در این زمان آدامس نمیجویدند.
نتایج اولیه این تحقیق شامل موارد زیر بود:
* جویدن آدامس بدون قند، میزان دریافت انرژی از طریق مصرف میان وعدههای بعد از ظهر را تا ۴۰ کالری کم میکند، به خصوص میزان دریافت انرژی از طریق مصرف خوراکیهای شیرین تا ۶۰ کالری، کاهش مییابد.
* با جویدن آدامس، میل به خوردن غذا و خوراکیهای شیرین بین وعده ناهار و عصرانه کاهش مییابد و کمتر احساس گرسنگی می شود.
* با جویدن آدامس، میزان انرژی مورد نیاز بدن بین ناهار و عصرانه، حفظ میشود (یعنی نیازی به دریافت انرژی اضافه نیست) و احساس کسلی و خواب آلودگی کمتر میشود.
نتایج این بررسی در ۱۹ آوریل (۳۰ فروردین ۸۸) در کنفرانس “زیستشناسی تجربی ۲۰۰۹″ در نیواورلئانز آمریکا اعلام شد.
در کل، نتایج این تحقیق، نقش آدامس را در کاهش دریافت انرژی از طریق عصرانه و کنترل اشتها و کاهش میل به خوردن میان وعدهها ثابت کرد.
متخصیصن تغذیه معتقدند حتی اعمال تغییرات ناچیز در کالری دریافتی میتواند تاثیرات مهمی برای کنترل وزن در طولانی مدت داشته باشد.
این تحقیق نشان میدهد جویدن آدامس بدون قند، راهی آسان و کاربردی، برای کاهش مصرف میان وعدهها و خوراکیهای شیرین است.
هزینه این بررسی را انستیتو علمی Wrigley تامین کرده است که بخشی از شرکتی است که آدامس تولید میکند.
امروزه اغلب از شیرین کننده های مصنوعی از قبیل ساخارین، آسپارتام، آس سولفام و سیکلامات جهت طعم دار کردن آدامس ها استفاده می شود. مقدار موجود چنین شیرین کننده هایی در موادی از قبیل برخی مواد شیرین از جمله ، نوشابه های رژیمی و آدامس ها آنقدر نیست که از حد مجاز بیشتر شود و بنابراین خطری مصرف کنندگان را تهدید نمی کند.
در سال ۱۹۹۱ (حدود ۱۳ سال)، تشکیلات دارویی ( فارماکوپه ) اروپا، طرح استفاده از آدامسی را داد که به کمک آن بیماری های دهانی و یا بیماری های سایر نقاط بدن به کمک موادی که از راه دهان و یا سیستم گوارشی جذب می شوند قابل درمان هستند. با جای دادن مواد دارویی در ترکیبات محلول در آب و یا در ترکیبات محلول در چربی، می توان این داروها را خیلی سریع (در عرض ۱۵-۱۰ دقیقه) پس از شروع جویدن آدامس و یا به کندی (طی ساعت ها) به بدن فرد رساند. از این داروها می توان فلوراید ( برای درمان و کاهش پوسیدهگیهای دندانی )، کلرهگزیدین (که یک ضد عفونی کننده موضعی است)، نیکوتین ( برای کاهش کشیدن سیگار با دریافت نیکوتین سیگار از طریق جویدن آدامس)، آسپیرین (ضد درد و التهاب)، دیمن هیدرینات (برای بیماریهای روانی – هیجانی)، دیفن هیدرامین (داروی ضد حساسیت)، نیترات میسلامدازول (درمانگر بیماری قارچی کاندیدیاز یعنی همان برفک دهانی)، آنتی اسیدها (در تسکین و درمان ناراحتی معده)، و کافئین (به عنوان کاهش دهند خواب) را نام برد . جویدن آدامس به ویژه برای کودکان به عنوان روشی برای دریافت داروها بیشتر مورد توجه است.
فنتول
فنتول که یک ماده شیمیایی افزودنی است و بعضاً به آدامس ها افزوده می شود با تأثیر بر پرزهای چشایی و سلول های بویایی، احساس خنکی خوشایندی را در مصرف کننده ایجاد کرده و از تشنگی فرد می کاهد. حتی استفاده از آدامس به جای بزاق مصنوعی در درمان خشکیدهان ناشی از برخی سرطان ها موفقیت آمیز بوده و بیشتر مورد استقبال بیماران قرار گرفته است.
باید توجه داشته باشیم که جویدن آدامس نباید بر دریافت غذایی تاثیر بگذارد و یا با کاهش حس تشنگی ( به طور کاذب ) ما را از مصرف مایعات باز دارد.
نکات منفی درمورد آدامس که دربرخی مطالعات علمی به آنها اشاره شده است عبارتند از:
۱- استفاده از برخی خمیر دندان ها و برخی آدامس ها بیش از خرابی داندان ها ، موجب انتقال و حفظ باکتری هایی می شوند که عفونت ایجاد شده توسط آن باکتری ها در بدن، نهایتاً موجب ایجاد و یا تشدید بیماری های قلبی می شود.
۲- جویدن برخی آدامس ها ، موجب افت فشار خون مینیمم و افزایش ضربان قلب در بیماران قلبی شده، و احتمال خطر را در آنان افزایش می دهد.
۳- گاهاً جویدن آدامس های شیرین شده با برخی شیرین کننده ها موجب بروز واکنشهای حساسیتی در برخی افراد می گردد. ضمناً محققان اعلام کرده اند که جویدن آدامس در بعضی افراد حساس و مستعد، موجب تحریک دستگاه گوارش می شود. به علاوه مطالعه ی دیگر،مؤید بالا رفتن احتمال خطر سرطان زبان درکسانی بود که آدامس های با طعم دارچینزیاد جویده بودند.
۴- مصرف آدامس های حاوی کافئین (ماده تسکین دهنده موجود در قهوه) ممکن است به قدری بر خواب افراد اثر کند که موجب بیخوابی آنان شود.
علاوه بر ضررهایی که عده ای از محققان برای جویدن آدامس ذکر می کنند، مواردی از پَرید ن آدامس به ریه افراد و خطرات عدیده ی برای آن ذکر شده است. برخی از محققان بیان کرده اند که جویدن آدامس برای کسانی که قرار است بیهوشی قبل جراحی داشته باشند بسیار خطرناک است وهمین کار ممکن است باعث مسدود شدن ریه شود. بنابراین افرادی که قرار است جراحی لوزه داشته باشند، باید از جویدن آدامس در روز جراحی خودداری کنند. همچنین جویدن آدامس قبل از جراحی گوارشی با افزایش ترشحات گوارشی ، احتمال خطر را افزایش می دهد
نکات مثبت درمورد آدامس، که دربرخی مطالعات علمی به آنها اشاره شده است عبارتند از:
-۱ بهبودحافظه ی عملی و افزایش توان یادگیری کوتاه مدت و بلند مدت. نکته ی قابل توجه دیگر این که برخی از محققان اعلام داشته اند که ، جویدن آدامس بخش جلوی شبکه ی کورتکس مغزی را فعال تر کرده و موجب پردازش بهتر اطلاعات مغز انسان می شود.
-۲ محققان معتقد هستند که نه تنها عضلات دهانی، بلکه فعالیت عضله ی زبان نیز، هنگام جویدن آدامس افزایش می یابد و به دفع مواد سمی گروهی ازعضلات بدن کمک می کند.
-۳ نتایج بعضی دیگر از تحقیقات، نشانگر تأثیر مثبت جویدن آدامس در کاهش موارد ریفلاکس بوده است. ضمناً جویدن آدامس در حین پیاده روی، از بازگشت اسید معده به مری جلوگیری می کند.
-۴ به نظر برخی ازمحققان ، استفاده از آدامس موجب کاهش احتمال خون ریزی لثه و تشکیل پلاک های دندانی می شود.
-۵ جویدن آدامسی که حاویگزیلتون و یا سوربیتول ( انواعی از قندها که دارای بنیان های الکلی شیمیایی با جذب کند بوده و از آنها برای ساخت مربای دیابتی ها استفاده می شود) باشد، نه تنها به رشد باکتری ها کمک نکرده و باعث افزایش پوسیدگی دندان ها نمی شود، بلکه به کاهش پوسیدگی نیز کمک می کند. اثر جویدن آدامس های گزیلیتول و فلوراید، حتی از محلول های کلرهگزیدین و آمین فلوراید هم بهتر بود، گرچه استفاده از مسواک و خمیردندان در جلوگیری از پوسیدگی دندان تأثیر بهتری داشت.
مطالعاتی حتی بر روی سالمندان هم انجام شد و نتیجه این بود که، جویدن آدامس در سالمندان ساکن خانه های سالمندان، موجب بهبود سلامت دهان و دندان آنها می شود.
-۶ برخی محققان بر این باورند که، گزیلیتول در جلوگیری از اوتیت میانی ( گوش درد) در افرادی که به دفعات از آدامس های حاوی این ماده جویده باشند،موثر است.
آدامس جویدن: قسمتی از رژیم غذایی شما!
آدامس جویدن می تواند به کنترل اشتهای شما کمک نماید. در یک مطالعه که در دانشگاه “کالدونیان گلاسگو” انگلیس انجام شد، نشان داد کسانی که در بین وعده های غذایی شان آدامس می جویدند، در وعده های غذایی یا میان وعده های بعدی، غذای کمتری خوردند.
حال این سوال پیش می آید: چه جادویی در پشت این مطلب نهفته است؟
این مساله می تواند به دلایل مختلفی باشد:
* یک عقیده این است که آدامس جویدن موجب می شود تا نیاز به جویدن چیزهای دیگر مثل غذا از بین برود. شما هنگامی که آدامس می جوید، هیچ چیز دیگری را ناخواسته و بدون فکر نمی خورید.
آدامس جویدن می تواند به کنترل اشتهای شما کمک نماید.
* نظر دیگر این است که طعم و مزه آدامس میل و رغبت شما را به طعم و مزه دیگری در دهانتان از بین می برد. این موضوع در آدامس های نعنایی بیشتر صدق می کند. تصورش را بکنید؛ یک آدامس نعنایی را در دهانتان می گذارید و می جوید، سپس یک لیوان آب پرتقال می خورید. ( چه احساسی دارید؟)
جویدن یک بسته آدامس بدون قند چیزی حدود ۵ تا ۱۰ کالری به شما می دهد، در صورتی که جویدن یک ساعت آن باعث سوزاندن ۱۰ کالری می شود!
به هر حال، بعضی تحقیقات اشاره می کنند خوردن زیاد آدامس می تواند برای دندان ها یا ماهیچه های آرواره و یا هر دو مضر و زیان آور باشد، پس با دندان پزشک تان در این مورد مشورت نمایید.
با این حال آدامس بدون قند می تواند به کاهش پلاک دندانی و یا کرم خوردگی های دندانی کمک نماید.
اگر شما جزء آن دسته افراد هستید که تلاش و کوشش زیادی می کنید تا بعد از وعده غذایی اصلی چیزی نخورید یا برای جلوگیری از خوردن میان وعده های شیرین هنگام خواب تقلای زیادی می کنید، بیایید جویدن یک آدامس بدون قند را امتحان نمایید.
این امر به شما کمک می کند تا:
* متوجه شوید وعده غذایی تان به پایان رسیده.
* از خوردن سرپایی یا ناخنک زدن های شما جلوگیری می کند.
* تمایل و اشتهای زیادتان به مواد شیرین را کاهش می دهد.
خوردن یک آبنبات کوچک نعنایی و یا مسواک زدن دندان ها بعد از یک وعده غذایی هم می تواند همین کمک را به سادگی انجام دهد.
شما هم می توانید امتحان کنید و ببینید که خوردن آدامس می تواند به کنترل اشتهای تان کمک نماید و میل و خواسته تان به خوردن بعضی غذاها را کاهش دهد یا خیر.
از توصیههایی مثل نوشیدن هشت لیوان آب در روز تا هشدارهایی مثل در خانه ماندن در فصل سرما هنگام بیماری، بعضی باورهای متداول پزشکی باوجود اینکه بارها و بارها نادرستیشان تایید شده است اما در بین عموم باقی میمانند. در زیر به ۱۰ مورد از آنها اشاره میکنیم.
باور ۱: واکسنها ممکن است موجب بروز آنفولانزا (و اوتیسم) شوند.
باور ۲: مکملهای غذایی همیشه سلامت شما را ارتقاء میبخشند.
باور ۳: هوای سرد باعث مریض شدنتان میشود.
باور ۴: ما فقط از ۱۰ درصد مغز خود استفاده میکنیم.
باور ۵: قند، بچهها را شیطان میکند.
باور ۶: اگر دچار صدمهای شدید که موجب بیهوشی شد، باید سعی کنید بیدار بمانید.
باور ۷: آدامس تا ۷ سال در معده میماند.
بااینکه درست است که بسیاری ترکیبات موجود در آدامس مثل الاستومرها، رزین و موم قابلهضم نیستند، اما این به آن معنا نیست که تا آخر عمر در شکمتان میماند. بیشتر آنچه میخوریم--حتی چیزهایی که توصیه میشود مصرف کنیم مثل فیبر--قابلهضم نیستند. اما دستگاه گوارش یک ماشین ارگانیک قوی است که هر چیزی که قادر به جذب آن نباشد، رد میکند. باوجود چسبندگی آدامس، این ماده مستقیم از دستگاه گوارشتان رد شده از بدنتان دفع میشود.
باور ۸: مطالعه در تاریکی یا بیش از اندازه نزدیک نشستن به تلویزیون، بیناییتان را ضعیف میکند.
باور ۹: باید در روز حداقل ۸ لیوان آب بنوشید.
به طور کلی، بدن ما معمولاً کمآب نیست و به خوبی میتواند سطح آب داخل خود را تنظیم کند. باور ۸ لیوان آب در روز از سال ۱۹۴۵ شروع شد که هیئت تغذیه شورای ملی تحقیقات امریکا عنوان کرد افراد بزرگسال باید در روز دو و نیم لیتر آب مصرف کنند (تقریباً برابر با ۸ لیوان). البته رسانهها فقط به گزارش همین جمله اکتفا کردند اما این هیئت در ادامه توضیح میدهد که بیشتر این دو و نیم لیتر از موادغذایی تامین میشود. این توصیه باید به این شکل تغییر کند: حدود هشت لیوان آب در روز بخورید یا بیاشامید.
باور ۱۰: تا یک ساعت قبل از شنا کردن نباید غذا بخورید.
نکاتی که باید در سرخ کردن غذا به خاطر داشت
- قبل از این که مواد غذایی را به داخل روغن بیندازید، باید ابتدا روغن را تا درجه حرارت مناسبی گرم کنید.( مثلاٌ تا حدود۱۹۰ درجه سانتیگراد) .در این حرارت، در سطح مواد غذایی، سریعاٌ یک لایه محافظ شبیه یک لایه عایق مشکیل می شود که باعث می شود روغن نتواند از ماده غذایی عبور کند و ماده غذایی فقط با حرارت غیرمستقیم و با هدایت گرمایی از این عایق، پخته و سرخ شود.اگر روغن تا این درجه حرارت مشخص داغ نشده باشد، قبل از اینکه لایه عایق تشکیل شود، روغن به درون غذا نفوذ می کند و باعث می شود غذا حالت روغنی(گریسی) پیدا کند و اگر هم روغن زیادتر از حد داغ شود، باعث می شود لایه محافظ بسوزد که غذا فرصت پخته شدن داشته باشد، بسوزد.
- از افزودن نمک به ماده غذایی قبل از سرخ کردن بپرهیزید.نمک نقطه دود روغن را پایین می آورد و باعث می شود روغن زودتر تخریب شود. همچنین نمک باعث می شود رطوبت به سطح غذا جذب شود که سبب می شود وقتی غذا به درون روغن اضافه شد، روغن به بالا پاشیده شود.اگر لازم باشد، نمک را می توان قبل از خوردن اضافه نمود.
- از ظروف آلومینیومی برای سرخ کردن غذا و نگهداری روغن استفاده نکنید. نمک بکار رفته در غذا باعث تخریب ظروف آلومینیومی شده و باعث می شود آلومینیوم به درون روغن وارد شود که مسمومیت زاست. از ظروف آهنی و مسی هم اجتناب کنید زیرا روند تخریب روغن را تسریع می کنند.
- سبزیجاتی که فریز شده اند را وقتی هنوز یخ زده اند سرخ کنید تا جذب روغن در آنها به حداقل برسد.
- از انباشتن زیاد مواد غذایی در روغن اجتناب کنید زیرا باعث می شود حرارت روغن پایین بیاید و روغن قبل از تشکیل لایه عایق به داخل غذا نفوذ کرده و غذا چرب شود.
- همیشه اول روغن را ۸-۷ درجه بیشتر از حرارت سرخ کردن داغ کنید، زیرا اضافه کردن غذا به روغن باعث می شود حرارت روغن چند درجه پایین بیاید. توجه داشته باشید که اگر این حرارت از۸-۷ درجه بیشتر شود، به ساختمان مولکولی روغن آسیب می رساند.
عوامل موثر بر قابلیت دوباره استفاده کردن روغن:
۱- مدت استفاده:
از آنجایی که روند اکسیداسیون و تخریب روغن با نور و حرارت تسریع می گردد، مدت زمان بودن روغن در معرض نور و حرارت و اکسیژن باید مورد توجه قرار گیرد.
۲-آب:
هرچه مقدار رطوبت جذب شده توسط روغن و میزان رطوبت ماده غذایی بیشتر باشد، روغن زودتر تخریب می شود. هنگام سرخ کردن باید از بستن درب ظرف خودداری کرد زیرا باعث می شود رطوبتی که از غذا بخار می شود به داخل روغن برگردد.
۳-ذرات خارجی:
هرچه ناخالصیهایی همچون نمک، ذرات غذا، چاشنی ها و … بیشتر به روغن وارد شود، روغن سریعتر اکسید می شود.
۴-تعداد دفعات استفاده:
هرچه روغن بیشتر استفاده شود، سریعتر اکسید می شود. تغییرات ایجاد شده در ساختمان مولکولی روغن باعث می شود ویسکوزیته آن تغییر یابد و مشکل تر و بطور غیرروان از ظرف ریخته شود.
۵-مخلوط کردن چند نوع روغن:
مخلوط کردن روغنها با هم نقطه دود را پایین می آورد.
برای استفاده مجدد از روغن موارد زیر را مدنظر داشته باشید:
۱- به محض اتمام سرخ کردن، حرارت را خاموش کنید.
۲- اجازه بدهید تا روغن سرد بشود.
۳- به محض سرد شدن روغن آن را تصفیه کنید ( از صافی ریز عبور دهید) و در ظرف شیشه ای ریخته و درب ظرف را محکم ببندید تا از ورود هوا به داخل آن جلوگیری شود. از مخلوط کردن این روغن با روغن تازه خودداری کنید.
۴- این ظرف را در جای تاریک – ترجیحاٌ در یخچال- نگهداری کنید. این روغن در یخچال ممکن است ظاهر ابر مانند پیدا کندکه این حالت با خارج کردن آن از یخچال باید برطرف شود.
۵- بعد از هربار استفاده از این روغن، عملیات بالا را تکرار کنید.
با بروز نشانه های زیر روغن را دور بریزید:
- ایجاد کف در سطح روغن
- تیره شدن روغن
- بوی نامطبوع
- عدم تشکیل حباب روی روغن هنگامی که ماده غذایی را به داخل آن می اندازید.
- غیرروان بودن روغن هنگام ریختن آن در ظرف
رابطه قد و غذا
وقتی صحبت از قد و روشهای افزایش آن به میان میآید، هزاران روش رنگارنگ ردیف میشوند که در این میان برخی فقط در حد حرف هستند و برخی دیگر تا حدودی میتوانند مفید باشند. اما تغییر در وضعیت تغذیه از جمله اقداماتی است که اثرات مثبتی میتواند داشته باشد زیرا متخصصان تغذیه عقیده دارند تا زمانی که رشد طولی استخوانها وجود دارد یعنی تا زمانی که بلوغ به پایان نرسیده، نوع غذایی که خورده میشود، میتواند به افزایش قد کمک کند….
وقتی صحبت از قد و روشهای افزایش آن به میان میآید، هزاران روش رنگارنگ ردیف میشوند که در این میان برخی فقط در حد حرف هستند و برخی دیگر تا حدودی میتوانند مفید باشند. اما تغییر در وضعیت تغذیه از جمله اقداماتی است که اثرات مثبتی میتواند داشته باشد زیرا متخصصان تغذیه عقیده دارند تا زمانی که رشد طولی استخوانها وجود دارد یعنی تا زمانی که بلوغ به پایان نرسیده، نوع غذایی که خورده میشود، میتواند به افزایش قد کمک کند….
البته نباید فراموش کرد که کوتاهی قد در بچهها (در صورتی که زمینه ژنتیکی وجود نداشته باشد) نشانه سوءتغذیه در چند سال گذشته است. بنابراین میتوان برنامه غذایی را غنیتر کرد، میپرسید با چه؟ بهتر است به موارد زیر توجه کنید:
۱.کلسیم
از آنجایی که ترکیب اصلی استخوانها را کلسیم تشکیل میدهد دریافت روزانه این ماده معدنی برای افزایش قد ضروری است. بنابراین، به منظور دریافت کلسیم مورد نیاز باید شیر، ماست، ماهی با استخوان مثل ساردین و سبزیجاتی مانند انواع کلم و البته کنجد و بادام را در برنامه غذایی روزانه گنجاند.
۲٫روی
این ماده معدنی در رشد و تمایز سلولی نقش بسزایی دارد و کمبود آن موجب کاهش سرعت رشد و کوتاهی قد میشود پس منابع غذایی این ماده مغذی را که شامل انواع ماهیها، نان تهیه شده از آرد گندم کامل، عدس و نخودفرنگی هستند، رژیمتان بگنجانید.
۳٫مس
مس در به حرکت در آوردن و انتقال آهن از ذخایر به مغز استخوان و سنتز کلاژن و الاستین در بافت همبند دخالت دارد بنابراین کمبود آن رشد غیرطبیعی اسکلت و پوکی استخوان را همراه دارد. پس از مواد غذایی مانند انواع حبوبات و تخمه آفتابگردان به عنوان منابع این ماده معدنی بیشتر استفاده کنید.
۴.منیزیم
این ماده معدنی نیز از اجزای ساختمانی استخوانهاست و کمبود آن باعث اختلال در عملکرد ویتامین D میشود. بنابراین عادت به خوردن نان تهیه شده از آرد گندم کامل، تخمه آفتابگردان و دانه کامل برنج و جو به عنوان تامینکننده این ماده معدنی توصیه میشود.
۵٫ویتامین A
این ویتامین در رشد و ترمیم استخوانی دخالت دارد و در کودکی و نوجوانی موجب سرعت گرفتن مراحل رشد میشود پس جگر، زرده تخممرغ و پنیر به خصوص پنیر چدار را به عنوان منابع ویتامین A و میوه و سبزیجات رنگی نظیر هویج، فلفلدلمهای قرمز و نارنجی، کلم بروکلی، گوجهفرنگی، انبه، زردآلو و هلو را به عنوان منابع بتاکاروتن (پیشساز ویتامین A) هر روز میل کنید.
۶.ویتامین K
این ماده مغذی در تولید پروتئینهایی که نقش ساختمانی و تنظیمی در استخوانها بازی میکنند، دخیل است. در ضمن کمبود آن نقص در فرآیند بازسازی و معدنیشدن استخوانها را همراه دارد. از این رو، خوردن مواد غذایی مانند اسفناج، کلم بروکلی، جگر و چای سبز به عنوان تامینکنندههای این ویتامین در طول روز توصیه میشود.
۷.ویتامین D
ویتامین D به جذب کلسیم و ذخیرهسازی مواد معدنی در استخوانها کمک میکند و کمبودش موجب بروز بیماری نرمی استخوان میشود. پس گنجاندن مواد غذایی نظیر ماهی آزاد، ماهی تن، جگر، پنیر و تخم انواع پرندگان برای دریافت به اندازه این ماده مغذی ضروری است. البته نباید فراموش کرد که بودن در معرض آفتاب خود یک روش عالی برای دریافت این ویتامین است.
همه چیز راجع به یبوست
یبوست حالتی در سیستم گوارش است که اجابت مزاج در فرد دردناک و دشوار میگردد. یبوست معنای متفاوتی برای افراد مختلف دارد. فعالیت و حرکت روده برای دفع، به میزان سلامتی افراد بستگی دارد. برای بعضی از افراد حرکت روده و اجابت مزاج در هر دو روز یکبار، طبیعی است. در حالیکه فرد دیگری ممکن است روزانه سه بار و حتی بیشتر دفع انجام دهد و هر دو آنها کاملاً سالم باشند. معمولا دفع کمتر از ۳ نوبت در هفته یبوست نامیده میگردد. به عبارتی به کسی که دفع سخت و طولانی داشته باشد یا احساس دفع ناکافی کند یا کمتر از سه بار در هفته دفع داشته باشد، میگوییم یبوست دارد.
مدفوع انسان بطور طبیعی نیمه جامد با پوششی از موکوس است. ظاهر مدفوع بسته به وضعیت سیستم گوارش (تحت تاثیر رژیم و سطح سلامتی) متغیر میباشد. رژیم غذایی با محتوای فیبر بالا مدفوع را حجیم و مصرف غذاهای آبکی، مدفوع را نیز آبکی میکند. تناوب اجابت مزاج طبیعی بسته به فرد و شرایط، از روزی ۳ مرتبه تا هفتهای ۲ تا ۳ بار متغیر است.
برای آن که بگوییم شخصی مبتلا به یبوست شده است، باید ۲ یا بیشتر از نشانههای زیر را حداقل به مدت ۳ ماه داشته باشد: الف) زور زدن بیش از حد در حین اجابت مزاج، ب) مدفوع سفت و خشک، ج) احساس تخلیه ناکامل بعد از اجابت مزاج، د) دو بار یا کمتر عمل دفع در هفته.
در مطالعات مختلف، بسته به ناحیه جغرافیایی و جمعیت مورد بررسی، شیوع یبوست بین ۱۵ – ۳ درصد برآورد شده است. زندگی شهری، کاهش فعالیت بدنی و افزایش استرس باعث شده است که شیوع یبوست، به خصوص در شهرهای بزرگ، افزایش یابد.
علل یبوست
یبوست علل مختلفی دارد. این بیماری در بیشتر مبتلایان علل عضوی ندارد و ناشی از اختلال عملکرد حرکتی روده یا اختلال در مکانیسم دفع مدفوع است. موارد زیر میتوانند در ایجاد یبوست دخیل باشند:
۱- سفت شدن مدفوع: به دلیل مصرف ناکافی فیبرهای رژیمی، کم آبی بدن (عدم مصرف کافی مایعات)، مصرف برخی داروهایی که حاوی آهن، کلسیم و آلومینیوم هستند از قبیل: ضداسیدها، ضدتشنجها، آرام بخشها، مکملهای آهن، ادرار آورها
۲- کاهش و یا فقدان حرکات رودهای که به حرکات دودی معروف میباشد، به دلیل کم کاری غده تیروئید، فقر پتاسیم، آسیب به اسفنکتر مقعد، مصرف برخی داروها (مواد مخدر، کدئین، مورفین و ضد افسردگیها، بی تحرکی، عدم مصرف کافی فیبرهای رژیمی، عدم مصرف غذا در فواصل زمانی منظم در طی روز، مصرف زیاد غذاهای پروتئینی، مسمومیت با سرب و سایر فلزات سمی آرسنیک، جیوه) و بیماریهای شدید
۳- به تاخیر انداختن دفع مدفوع، چون باقی ماندن زیاد مدفوع در روده بزرگ باعث از دست رفتن بیشتر آب مدفوع و سفت شدن آن میشود ۴-تنگی قسمتی از روده که ایجاد انسداد کرده و اجازه عبور مدفوع را نمیدهد مانند: تومورها، استنوز روده و دیورتیکول (بیرونزدگیهای کوچک و کیسه مانند در دیواره روده بزرگ)
۵-یبوست روانتنی: که ریشه در اضطراب و عدم آشنایی با محیط دارد. استرس و اضطراب مزمن، بیمیلی به دفع مدفوع و عادات غذایی نامطلوب عامل آن است
۶- سوء مصرف ملینها و مسهلها (به علت ایجاد وابستگی به آنها)
۷- مصرف زیاد چربی، قند و شکر (شیرینیجات و خامه)
۸- حاملگی (به علت تغییرات هورمونی و فشار رحم به روی روده)؛
۹-استرس و اضطراب ۱۰- ضعیف بودن عضلات کف لگن
۱۱- از دست رفتن الکترولیتهای بدن از طریق ادرار، اسهال و یا استفراغ
۱۲- کهولت سن ۱۳- سفر کردن (به علت تغییر رژیم و فعالیتهای روزمره)
۱۴- نشانگان روده تحریکپذیر: اسپاسم (گرفتگی) روده بزرگ باعث انقباض ممتد آن میشود، بنابراین حرکت مدفوع متوقف میشود.
۱۵- برخی بیماریها: سکته، لوپوس، پارکینسون، آسیب به نخاع، دیابت، بیماریهای نورولوژیک و عضلانی، و ام اس
MS) 16- عادات اجابت مزاج غلط (در کودکان)
اقدامات تشخیصی
پزشک معالج برای تمام بیماران مبتلا به یبوست از تمام اقدامات تشخیصی آزمایشگاهی یا رادیولوژی استفاده نمیکند. توجه به بعضی نشانهها و علایم تعیینکننده نوع اقدامات تشخیصی است. دکترتان احتمالا سوالاتی را از شما در هنگام مراجعه میپرسند. مرسومترین سوالاتی که ممکن است پزشک از شما بپرسد عبارت هستند از: چه زمانی برای اولین بار نشانههای یبوست را تجربه کردید؟ آیا علائم یبوستتان موقتی یا ادامهدار بوده است؟ چقدر این علائم شدید هستند؟ به نظر میرسد که چه چیزی علائم یبوست شما را بهتر میکند؟ به نظر میرسد که چه چیزی علائم یبوست شما را بدترمیکند؟ آیا شما خونی را در مدفوع مشاهده میکنید؟ آیا در هنگام دفع، به شما فشار وارد میشود؟ آیا شما سابقه خانوادگی در ارتباط با مشکلات هضم و جذب یا سرطان کولون دارید؟ آیا شما مصرف داروی جدیدی را شروع کردهاید یا دز داروی جدیدتان را تغییر دادهاید؟ به هنگام یبوست چه اقدامات درمانی را تاکنون انجام دادهاید؟ پزشک معالج به شرح حال بیمار، معاینه بالینی، عوارض بیماری، تداوم بیماری، مقاومت به درمانهای معمول و نشانههای خطر مانند کاهش وزن شدید و خروج خون از طریق مقعد توجه میکند. اقدامات تشخیصی شامل بررسی تاریخچه بیمار از نظر رژیم غذایی، داروهای مصرفی و فعالیت بدنی، بررسی آزمایشگاهی بیماریهای داخلی مانند کم کاری تیروئید، آنالیز مدفوع برای شناسایی خون در آن، عکس- برداری با اشعه ایکس با تنقیه باریوم، سیگموئیدوسکوپی و کولونوسکوپی (آندوسکوپی روده بزرگ) میباشند که در دو مورد اخیر به وسیله یک لوله قابل انعطاف و دوربین دار روده بزرگ معاینه میگردد. یکی دیگر از روشهای تشخیصی بررسی قدرت انقباض اسفنکتر مقعد است که در آن یک لوله باریک و قابل انعطاف وارد راست روده گردیده سپس با باد کردن یک بادکنک در سر آن عملکرد عضلانی راست روده و مقعد بررسی میشود.
توصیههای تغذیهای برای کاهش یبوست
- روزانه۱۰-۸ لیوان مایعات مصرف کنید، مثلا هریک ساعت یک بار ۱ لیوان آب بخورید.
- آلو یا آب آلوی گرم ملین، سایر میوههای ملین شامل: انجیر، انگور، هندوانه، توتفرنگی، گلابی، زردآلو، زیتون، هلو، آب سیب، کیوی و … .
- به، سیب، موز نخورید.
- رژیم غذایی شما باید پرهیز باشد، برای این منظور نان و غلات سبوسدار و حبوبات و میوه و سبزی مصرف کنید. میتوانید روزانه ۱ قاشق مرباخوری سبوس برنج همراه با آب بخورید .(رژیم پرفیبر در بیمارانی که پوست آنها به علت اختلالات نورولوژیک میباشد نمیتواند موثر باشد).
- روزانه حداقل ۵ واحد میوه و سبزی تازه مصرف کنید.
- پسیلیوم (اسفرزه) یک ملین حجم دهنده مدفوع است که آب موجود در روده را جذب کرده و سبب افزایش حجم مدفوع و دفع آن میشود. باید همراه با مقادیر زیادی آب یا مایعات خورده شود (به ازای هر قاشق چایخوری ۲۴۰سی سی یا ۱ لیوان مایعات بخورید).
- روغن کرچک به دفع کمک میکند ولی استفاده آن در بلند مدت سبب کاهش جذب کلسیم و ویتامینهای محلول در چربی مثل A,D,E,K میشود.
- سنا، دانه کتان، شنبلیله، ریواس برای یبوست توصیه میشود. سنا بیشتر از ۲ بار در هفته توصیه نمیشود. البته برگ سنا در مصرف طولانی مدت باعث وابستگی به آن میشود، به طوری که بدون مصرف ملین شکم کار نمیکند.
- نعناع و چای بابونه سبب کاهش علایم یبوست میشود.
- چای پر رنگ نخورید.
- در مدتی که یبوست دارید ماست نخورید و به جای آن شیر بخورید.
- مرزه و دارچین استفاده نکنید.
- بیشتر غذاهایی که با نان سبوسدار خورده میشود مصرف کنید و کمتر برنج بخورید.
- از استرس و اضطراب خود بکاهید.
- حتما فعالیت بدنی داشته باشید روزانه حداقل ۳۰ دقیقه پیادهروی کنید.
- برقراری نظم برای دفع داشته باشید و به محض احساس دفع اجابت مزاج انجام گیرد.
درمان یبوست
روش درمان براساس علت یبوست تعیین میشود. در ابتدا باید رژیم غذایی این افراد اصلاح شود. در صورتی که جواب مناسب گرفته نشد، از داروهای ملین و به ترتیب از داروهای بیضرر، کم ضرر و داروهای محرک شروع میکنیم تا به نتیجه مطلوب برسیم. البته تمام بیماران نیازمند مصرف دارو نیستند. تغییر در رژیم غذایی شامل توصیه به مصرف مواد غذایی پر فیبر مانند سبزیجات و افزایش مصرف میوه است. افزایش تحرک و فعالیت بیمار نیز توصیه میشود. در صورت امکان قطع داروهایی که منجر به یبوست میشود از راههای درمان است. درمان کمکاری تیروئید و سایر بیماریها باید انجام شود. برخی از ملینهای معروف عبارتند از هیدروکسید منیزیم، روغنهای معدنی مانند پارافین، داروهای گیاهی مانند سنا، سی لاکس و پسیلیوم، ملینهای اسموتیک مانند لاکتولوز، بیزاکودیل و روغن کرچک. روغن زیتون و روغن بادام نیز ملینهای ملایم میباشند. که با عارضهای همراه نمیباشند.
پیامدهای عدم درمان یبوست
عدم درمان باعث مشغله فکری در بیمار میشود و بیمار دایماً فکر میکند که رودهاش سالم نیست. به علاوه، باعث عوارضی مانند خونریزی ناشی از بواسیر و چکیدن خون از مقعد میشود که در طولانی مدت برای دستگاه گوارش و روده بزرگ مضر است. در مقالاتی ذکر شده که ممکن است باعث ایجاد سرطان روده بشود، اما هنوز این مورد به اثبات نرسیده است. بنابراین با توجه به پیامدهای این بیماری، تمام بیماران باید بلافاصله بعد از بروز علامتهای آن به پزشک مراجعه نمایند.
عوارض مصرف خودسرانه داروهای شیمیایی
با توجه به اینکه داروهای شیمیایی اثر سریع و فوری دارند، در درازمدت به رودهی بزرگ آسیب میرسانند. علاوه بر این که ممکن است دستگاه گوارش به این داروها عادت کند و دیگر جوابی به آنها ندهد. بنابراین به هیچ وجه این بیماران نباید خودسرانه دارو مصرف کنند.
بهترین کار، رفع عوامل ایجاد کننده، تغییر رژیم غذایی و افزایش فعالیت بدنی برای بهبود بیماری است و فقط در شرایطی که بهبودی حاصل نشد و بیمار در رنج بود، به توصیه پزشک از داروهای ملین استفاده شود.
چه وقت باید به پزشک مراجعه کرد؟
۱- تغییر در الگوی اجابت مزاج.
۲- مشاهده خون در مدفوع.
۳- درد شدید در شکم همراه با یبوست.
۴- درد در ناحیه مقعد.
۵- کاهش وزن بی علت.
۶- یبوستی که به رغم اقدامات درمانی بیش از ۷ روز ادامه مییابد.
۷- یبوست و اسهالی که بطور متناوب تکرار میشوند.
۸- یبوست در پی مصرف داروهای جدید.
روش های درمان سریع سرماخوردگی
سرماخوردگی بیماری فصل سرماست که معمولا هر کسی چند بار به آن مبتلا می شود. با این که سرماخوردگی بیماری چندان مهمی نیست همین بیماری به ظاهر ساده باعث می شود افراد به مدت یک یا چند روز در منزل بستری شوند و از کارهای روزانه خود عقب بیفتند و از طرفی سرماخوردگی بسیار مسری است به طوری که اگر یکی از اعضای خانواده به آن مبتلا شود معمولا بقیه افراد نیز دچار خواهند شد.
بر همین اساس در این مطلب به این نکته می پردازیم که چگونه هنگام سرماخوردگی به بهبود سریع خود کمک کنید و از چه مواد غذایی کمک بگیرید. در ابتدا به موادی غذایی اشاره می کنیم که بهتر است آن ها را در منزل داشته باشید و به محض بروز علائم سرماخوردگی از آن ها استفاده کنید.
▪ نعناع:
از آن جایی که این گیاه حاوی ماده ای است که باعث تسکین، گرفتگی بینی و سرفه های شدید می شود بهتر است هنگام سرماخوردگی برگ نعناع را به آب جوش اضافه و مصرف کنید تا گلودرد شما را تسکین دهد. عصاره آن را به آبی که در حالت بخار کردن است اضافه کنید تا هوای خشک را مرطوب کند.
▪ فلفل: ماده ای به نام «Capsaicin» موجود در فلفل تند عملکردی شبیه یک ماده محرک را دارد که باعث تحریک ترشح خلط و ترشحات بینی می شود.
▪ زنجبیل:
زنجبیل دم کرده در صورتی که تب و لرز کرده اید بدن را گرم می کند. یک قاشق چای خوری زنجبیل تازه رنده شده را به یک لیوان آب داغ اضافه و مصرف کنید.
▪ دارچین: همانند زنجبیل طعم تندی دارد و احساس گرمی ایجاد می کند. کمی پودر دارچین به آب داغ اضافه کنید یا چند چوب دارچین بجوشانید تا بخار آن گرفتگی بینی را برطرف کند. از این مایع به عنوان نوشیدنی هم می توانید استفاده کنید.
▪ عسل: عسل را هرطور که استفاده کنید، درمانی برای سرماخوردگی به حساب می آید. بررسی ها نشان می دهد کودکانی که روزی یک قاشق چای خوری عسل مصرف می کنند هنگام سرماخوردگی کمتر سرفه می کنند و خواب بهتری دارند.
▪ لیمو
: ویتامین C موجود در آن برای درمان این بیماری موثر است. از آن جا که مصرف آب لیمو هنگام سرماخوردگی اهمیت زیادی دارد، برای طعم دار کردن آب از لیمو استفاده کنید. برای رفع گلودرد، کمی لیمو در یک لیوان آب جوش بریزید و یک قاشق چای خوری عسل و یا کمی زنجبیل به آن اضافه و مصرف کنید.
▪ آب نمک:
قرار دادن نمک روی زخم می تواند آزاردهنده باشد اما غرغره کردن آب نمک می تواند تسکین دهنده گلودرد باشد. زیرا آب نمک التهاب گلو را کاهش می دهد. نصف قاشق چای خوری نمک را در یک لیوان آب مخلوط کنید و آرام غرغره کنید. این کار را بر حسب نیاز تکرار کنید.
▪ سوپ مرغ: مایعات داغ و مغذی تاثیر مثبتی روی بیماری سرماخوردگی دارند. به خصوص سوپ مرغ. محققان معتقدند که مواد موجود در سوپ مرغ برای مقابله با واکنش التهابی بدن هنگام سرماخوردگی مفید و موثر است.
● رعایت چند نکته هنگام سرماخوردگی:
۱) خواب کافی؛ بررسی نشان داده، کمبود خواب، فرد را در برابر بیماری مستعد می کند. به طور میانگین، یک فرد بزرگسال به روزی ۶ تا ۸ ساعت، نوزاد ۱۸ ساعت، نوپا ۱۲ تا ۱۳ ساعت و پیش دبستانی به ۱۰ ساعت خواب نیاز دارند.
۲) ورزش؛ فعالیت جسمی گلبول های سفید را که با بیماری مقابله می کنند افزایش می دهد.
۳) رعایت نظافت؛ شستن دست را با صابون فراموش نکنید. از آن جا که تحقیقات نشان داده صابون های معمولی در از بین بردن میکروب ها موثر است و نیازی به استفاده از صابون ضدباکتری نیست. هر بار بین انگشتان، دور ناخن و پشت دست را به مدت ۲۰ ثانیه بشویید. بهداشت دست قبل و پس از هر وعده غذایی، هنگام بازگشت از بیرون، استفاده از دستشویی، دست زدن به حیوانات و تمیز کردن بینی حتما رعایت شود. خارج از منزل از دستمال های مخصوص استفاده کنید. در صورتی که یکی از اعضای خانواده سرما خورده است این نکات رعایت شود:
▪ مسواک فرد مذکور را از بقیه جدا نگه دارید. پس از دوره واگیری، مسواک فرد را با آب جوش بشویید تا هر نوع جرم یا ویروس باقی مانده از بین برود.
▪ در فصل سرماخوردگی حوله های دستی را هر ۳ تا ۴ روز با آب جوش بشویید.
▪ مصرف آب:
با بالا بردن مصرف مایعات بافت های سیستم تنفسی مرطوب می ماند و مانع تراکم میکروب می شود.
▪ تصفیه هوا: هر روز برای مدت کوتاهی یک یا ۲ پنجره را باز کنید تا مواد آلوده کننده داخل خانه و جرم های دیگر خارج شوند.
۴) دمای اتاق را پایین نگه دارید،
خانه بیش از حد گرم هوای خشک ایجاد می کند که محیط مناسبی برای رشد ویروس ها به حساب می آید. کاهش درجه حرارت به میزان ۵ درجه و استفاده از مرطوب کننده برای حفظ رطوبت در فصل سرما در کاهش ابتلا به سرماخوردگی موثر است.
۵) استراحت: روزی چند دقیقه از همه اعضای خانواده بخواهید با بستن چشم، تنفس عمیق و با پرداختن به فکرهای خوب استرس بدن را کاهش دهند. کاهش استرس یعنی آمادگی کمتر به بیماری.
۶) مصرف میوه و سبزی:
هویج، کیوی، کشمش، لوبیا سبز، پرتقال و توت فرنگی حاوی ویتامین می باشند که در تقویت سیستم ایمنی نقش دارد. سبزی هایی مانند کلم بروکلی، کلم و گل کلم منابع خوب بتاکاروتن محسوب می شوند که از بدن در مقابل آسیب رادیکال های آزاد محافظت می کند، سعی کنید روزی ۵ وعده میوه و سبزی خام و یا کمی پخته مصرف کنید. پخت بیش از حد سبزی باعث از بین رفتن خواص آن می شود.
۷) مصرف شیرینی جات را به حداقل برسانید.
از آن جا که شکر محیط مناسبی برای عوامل بیماری زاست، مصرف مواد قندی را به خصوص هنگام سرماخوردگی به حداقل برسانید.
۸) مکمل ها:
کارشناسان معتقدند که امروزه مواد مغذی کافی کودکان از طریق رژیم تامین نمی شود، بنابراین برای جبران آن و طبق دستور پزشک باید مکمل هایی مانند مولتی ویتامین و مواد معدنی در برنامه رژیم غذایی آن ها افزوده شود.
در زمان پدر و مادرهای ما این بیماری خیلی ترسناک بود اما حالا زیاد از آن نمیترسیم. هرچند وقت یک بار نام آن را از اطرافیان خود میشنویم، انگار که تبدیل به یک بیماری عادی شده است، اما آیا تا به حال نگران ابتلای خود به آپاندیسیت شدهاید؟ بیشتر اوقات افراد با بیتوجهی از کنار آن میگذرند، زیرا فکر میکنند که این بیماری سراغ آنها نخواهد آمد. اما بهتر است بدانید آشنایی با علائم این بیماری میتواند به تشخیص زودهنگام آن و جلوگیری از عوارض خطرناک آن کمک کند، بنابراین بهتر است تا آنجایی که میتوانید اطلاعات خود را درمورد آن افزایش دهید.
آپاندیس چیست؟
محل قرارگیری آپاندیس از روی بدن، پایین شکم، سمت راست و از داخل بدن در محل اتصال روده باریک به روده بزرگ است. آپاندیس یک زائده طبیعی در بدن به شمار میآید و کارایی آن خیلی شناخته شده نیست. موضوع نگرانکننده در اصل، آپاندیسیت یا التهاب آپاندیس است. داخل آپاندیس یک مجرای باریک وجود دارد. اگر این مجرا به هر دلیلی بسته شود، ترشحات در پشت آن جمع میشوند و از آنجایی که معمولا در داخل رودهها فلور میکروبی وجود دارد، رشد میکروبهای بیماریزا در این قسمت بالا میرود و علائم آپاندیسیت را ایجاد میکند.
وظایف و کارایی آپاندیس خیلی شناخته شده نیست اما باید درنظر داشت که هیچ ارگانی در بدن بدون حکمت ساخته نشده است و حتما وظایفی دارد که ما از آن مطلع نیستیم. به هر حال تاکنون عوارضی در مورد نبود آپاندیس در بدن گزارش نشده است. گاهی اوقات مطرح میشود که آپاندیس در سیستم ایمنی بدن نقش دارد اما این موضوع هنوز به اثبات نرسیده است. در اطراف آپاندیس غدد لنفاوی زیادی وجود دارد و کودکان هنگامی که دچار سرماخوردگی عفونی میشوند، این غدد لنفاوی ملتهب میشوند و ممکن است دردهایی در زیر شکم مانند دردهای آپاندیس ایجاد کنند که این دردها با برطرف شدن سرماخوردگی بهبود پیدا میکنند.
داخل آپاندیس یک مجرای باریک وجود دارد. اگر این مجرا به هر دلیلی بسته شود، ترشحات در پشت آن جمع میشوند و از آنجایی که معمولا در داخل رودهها فلور میکروبی وجود دارد، رشد میکروبهای بیماریزا در این قسمت بالا میرود و علائم آپاندیسیت را ایجاد میکند
یک تصمیم حیاتی
بهرغم پیشرفتهای موجود در علم پزشکی، اگر آپاندیس پاره شود احتمال مرگ و میر بر اثر آن بسیار بالاست، بنابراین سرعت عمل در تشخیص این بیماری از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. به همین دلیل است که جراحان معمولا در مورد بیمارانی که علائم مشکوک به آپاندیسیت دارند، بسیار سریع تصمیم به جراحی میگیرند. در علم پزشکی مجاز است که از هر 100 عمل جراحی آپاندیس، در 20 مورد از آنها آپاندیس طبیعی و سالم باشد. این یک قانون محسوب میشود، زیرا درمان نشدن و پاره شدن آپاندیسیت میتواند منجر به آبسه شکمی، پریتونیت و در نهایت مرگ بیمار شود، به همین دلیل با مشکوک شدن به علائم آپاندیسیت باید هرچه سریعتر آن را جراحی کرد. جراحان همیشه سود و زیان این کار را میسنجند؛ زیان یک آپاندیس پاره شده مساوی است با مرگ بیمار، درحالی که اگر تصمیم به جراحی سریعتر گرفته شود و بعد مشخص شود که آپاندیس طبیعی بوده است، زیانی به بیمار وارد نخواهد شد.
علائم و درد حاصل از آپاندیسیت، همیشه یکسان نیست و همیشه از بالای شکم و دور ناف شروع نمیشود. درد آن میتواند مشابه درد کیسه صفرا باشد یا در طرف چپ شکم یا بیشتر در ناحیه لگن باشد. ممکن است بیمار با علائمی مانند تب، بیاشتهایی، تهوع و اسهال به پزشک مراجعه کند. همچنین شدت علائم با شدت بیماری همخوانی ندارد، یعنی ممکن است درد بیمار بسیار خفیف باشد اما هنگام عمل مشخص شود که آپاندیس او پاره شده است و برعکس ممکن است درد بیمار بسیار شدید باشد و بعد مشخص شود که بیماری در مراحل اولیهاش بوده است. پزشک همیشه باید بدترین حالت را درنظر بگیرد، زیرا هدف، نجات جان بیمار است، بنابراین چه درد خفیف باشد یا شدید، باید در اسرع وقت بیمار را جراحی کرد.
خانمهای جوان حساسترند
اما در مورد خانمهای جوان باید بیشتر دقت کرد، زیرا دردهای تخمدانی ممکن است با درد آپاندیسیت اشتباه شود و در صورتی که جراحی صورت بگیرد، ممکن است درصدی چسبندگی ایجاد میشود. هر نوع جراحی که داخل بدن انجام گیرد معمولا مقداری چسبندگی ایجاد میکند. ایجاد چسبندگی در تمام قسمتهای شکم مشکلزا نیست اما در یک خانم جوان، وجود چسبندگی در پایین شکم و لگن میتواند باعث نازایی شود، بنابراین لازم است درباره خانمها تستهای تکمیلی بیشتری انجام شود و تحتنظر پزشک قرار گیرند و بهطور مرتب معاینه شوند. این مراقبتها همیشه به این معنی نیست که شخص بیماری خطرناکی دارد بلکه پزشک میخواهد با قطعیت بیشتری بیماری را تشخیص دهد. درحالی که اگر همین علائم و شدت درد در آقایان دیده شود، بهتر است که سریعتر جراحی صورت گیرد، زیرا اینجا دیگر بحث چسبندگی و نازایی مطرح نیست. برای تشخیص آپاندیسیت، روشهای مختلفی وجود دارد. میتوان از سی تی اسکن، ام آر آی و سونوگرافی نیز استفاده کرد. اما بهترین روش، شرح حال گرفتن از بیمار و تحتنظر گرفتن اوست.
عارضه خطرناک
در صورتی که آپاندیسیت دیر تشخیص داده شود، ممکن است در محل آن آبسه ایجاد شود. آبسه در واقع نوعی واکنش دفاعی بدن محسوب میشود. در هر جایی از بدن که میکروب وارد میشود، بدن شروع به مقابله با آن میکند، گلبولهای سفید خون افزایش پیدا میکنند و مقدار زیادی مایع حاوی پروتئین از عروق ترشح میشود. این پروتئینها به محلی که میکروب وجود دارد میروند و در آنجا به یکدیگر متصل میشوند و یک حفره ایجاد میکنند تا عفونت را در همان محدوده نگه دارند و اثرگذاری گلبولهای سفید خون را بالا ببرند. در صورتی که بدن نتواند میکروب را از بین ببرد، میکروب شروع به تکثیر میکند و کیستی حاوی ترشحات چرکی ایجاد میکند. این کیست آبسه نام دارد و تنها راه درمانش، تخلیه کردن آن است. برای تخلیه آن روشهای مختلفی وجود دارد. برای مثال میتوان از بیرون بدن و با استفاده از یک سوزن، محتویات داخل کیست را بیرون کشید. گاهی اوقات نیز برای برداشتن آن نیاز به عمل جراحی وجود دارد، بنابراین آبسه یکی از عوارض خطرناک آپاندیسیت محسوب میشود که اگر پاره شود، میتواند منجر به عفونت داخل شکمی و مرگ بیمار شود.
به این دردها توجه کنید
مکان و موقعیت آپاندیسیت متغیر است و نوک آن ممکن است در جهات مختلفی از بدن قرار گیرد. برای مثال میتواند درسمت لگن، کیسه صفرا یا پشت روده بزرگ قرار بگیرد، بنابراین، درد و علائم آن میتواند در نقاط مختلفی از بدن ظاهر شود و با بیماریهای دیگر اشتباه گرفته شود. معمولا با شروع این التهاب ابتدا فرد در ناحیه بالای شکم و دور ناف خود احساس درد و ناراحتی میکند. این درد میتواند خفیف یا شدید باشد و همراه با آن حالت تهوع و بیاشتهایی نیز ایجاد میشود، سپس درد به تدریج به پایین شکم در سمت راست بدن منتقل میشود. متغیر بودن محل قرارگیری آپاندیسیت، تشخیص آن را دشوار میکند. از آنجایی که در اطراف آپاندیس ارگانهای بسیاری وجود دارد، ممکن است با بیماریهای مربوط به آن ارگانها اشتباه گرفته شود. برای مثال ممکن است با درد حاصل از تخمکگذاری، کیستهای تخمدانی، وجود سنگ در مجاری ادراری تحتانی، بیماریهای روده بزرگ و وجود تومور در سکوم (ابتدای روده بزرگ) اشتباه گرفته شود.
لاپاراسکوپی، انتخابی مناسب برای خانمها
جراحی آپاندیس تحت بیهوشی عمومی و در بیمارستان انجام میشود. برای انجام آن 2 روش وجود دارد: جراحی باز و لاپاراسکوپی. در جراحی باز از طریق یک شکاف بسیار کوچک بین 2 تا 4 سانتیمتر آپاندیس را خارج میکنند. لاپاراسکوپی نیز بیشتر در خانمهای جوان کاربرد دارد، زیرا عوارض و میزان چسبندگی از این طریق کمتر خواهد بود. طول دوره نقاهت آن نیز بستگی بهشدت بیماری و واکنش بدن دارد. برای مثال واکنش دفاعی بدن یک فرد جوان نسبت به یک فرد مسن بسیار متفاوت است، بنابراین هر زمان که تب بیمار فروکش کرد، گلبولهای سفید خونش به سطح طبیعی رسید و اشتها پیدا کرد، میتوان گفت که زمان ترخیص او فرا رسیده است. علاوهبر این، پس از بهبود نیازی به پیروی از رژیم غذایی خاصی وجود ندارد و فرد میتواند بدون هیچ محدودیتی به زندگی معمول خود ادامه دهد.
2 تفکر اشتباه
زمانی این تفکر میان مردم غالب شده بود که استفاده از استخرهای عمومی، احتمال ایجاد آپاندیسیت را بالا میبرد، اما این تفکر تنها یک افسانه است و ارتباطی میان این 2 وجود ندارد. از طرف دیگر برخیها فکر میکنند، وراثت و ژنتیک در ایجاد این بیماری نقش دارد اما این موضوع هم به اثبات نرسیده است. علاوه بر این، از آنجایی که علت ایجاد انسداد در آپاندیس واضح نیست، نمیتوان از وقوع آن پیشگیری کرد. آپاندیسیت مختص به فصل خاصی از سال نیست و ممکن است در تمام فصول رخ بدهد.
بارداری و آپاندیسیت
همیشه این ترس برای خانمهای باردار وجود دارد که درصورت ابتلا به آپاندیسیت، عوارض خطرناک و حتی سقط جنین در انتظار آنها خواهد بود اما واقعا چنین نیست.
آپاندیسیت را میتوان به راحتی در دوران بارداری جراحی کرد، اما در تشخیص آن هنگام بارداری باید بسیار دقت کرد، زیرا دردهای مشابه آپاندیسیت در خانمهای باردار بسیار معمول است و اگر این دردها به جای آپاندیسیت تشخیص داده شوند، عواقب خطرناکی درپیش خواهد داشت، بنابراین نباید به دلیل باردار بودن، تصمیمگیری در این مورد را به تعویق انداخت.
افرادی که دچار دیابت میشوند باید از رژیم غذایی خاصی پیروی کنند. شاید کمتر فرد دیابتی بداند که هرم غذاییاش با دیگران فرق دارد. ما در اینجا این هرم و آنچه باید براساس آن رعایت کنید را با شما مرور میکنیم. هرم غذایی روزانه یک فرد دیابتی به شرح زیر است:
دستگاهی برای اندازهگیری فشار کف پا
زخم پای دیابتی یکی از مهمترین عوارض دیابت است. 15 درصد بیماران دیابتی دچار زخم پای دیابتی هستند که از میان آنها هم 15 درصد دچار قطع عضو میشوند. در هر 30 ثانیه یک پا در دنیا به دلیل دیابت قطع میشود. در صورتی که اگر مراقبت لازم انجام شود 80 درصد از این زخمها قابل بهبود است. این زخم در افرادی دیده میشود که سابقه طولانی مدت بیماری دیابت دارند، هموگلوبین A1C آنها قابل کنترل نیست، فشار خون بالا دارند و سیگاری هستند. در افراد دیابتی که دچار زخم میشوند موهای ساق پا ریزش پیدا میکند، پوست پا براق میشود، ناخنها بدشکل میشوند و پاها سرد است. این زخم معمولا در افرادی ایجاد میشود که کفش تنگ استفاده میکنند یا پابرهنه در خانه راه میروند و به دلیل اختلال حس دچار سانحه میشوند. به دلیل دیابت فشار روی کف پا بیشتر است ولی درد آن کم است. از آنجا که آناتومی پای افراد دیابتی به هم میریزد بنابراین دستگاههایی وجود دارد که فشار کف پای بیمار را اندازه میگیرد و یک کفی تجویز میشود که فشار را از روی مناطق پرفشار بردارد. افرادی که دیر برای درمان مراجعه میکنند، اغلب کسانی هستند که دچار قطع عضو میشوند. بنابراین در مورد این زخم معاینه روزانه واجب است و امروزه درمان آن به صورت تیمی انجام میشود که شامل فوقتخصص غدد، ارتوپد، جراح عروق، متخصص پوست، پزشک عمومی و جراح قلب است.
چی بخورید، چی نخورید
چربیها و قندها
مصرف چربی میتواند شامل موارد زیر باشد:
• کمتر چربی بخورید
• از چربیهای اشباع استفاده نکنید. این چربیها در گوشت، محصولات به دست آمده از حیوانات از جمله همبرگر، پنیر و کره بیشتر است.
• چربیهای اشباع در دمای اتاق جامد میشوند.
مصرف قند میتواند شامل موارد زیر باشد:
• از شیرینی کمتر استفاده کنید زیرا حاوی چربی و قند بالایی است.
• زمانی که شیرینی میخورید آن را جزو رژیم غذایی سلامتتان قرار دهید، نه چیزی بیشتر از رژیم.
گوشت
• از گوشت سفید و ماهی زیاد استفاده کنید.
• پوست مرغ را از آن جدا کنید.
• تمام چربی گوشت را از آن بگیرید.
لبنیات
• از لبنیات کم چرب یا بدون چربی استفاده کنید.
• ماست قند طبیعی در خودش دارد اما میتواند شامل قند اضافه هم باشد. ماستی که حاوی قند صنعتی است نسبت به ماست با قند افزوده کالری کمتری دارد.
میوه
مصرف میوه میتواند شامل موارد زیر باشد:
• از سبزیهای تازه بدون سس، نمک و چربی استفاده کنید.
• از سبزیهای برگ تیره و زرد مانند اسفناج، بروکلی، هویج و فلفل استفاده کنید.
سبزیها
مصرف سبزی میتواند شامل موارد زیر باشد:
• سعی کنید به جای آبمیوه از خود میوه استفاده کنید چون فیبر بیشتری دارد.
• از میوهها و آبمیوههای طبیعی و بدون قند استفاده کنید.
غلات، حبوبات و سبزیهای حاوی نشاسته
• از غلات سبوسدار در رژیم غذایی خود استفاده کنید زیرا مغذیتر است و فیبر بالایی دارد.
• از حبوبات به عنوان بهترین منبع فیبر استفاده کنید.
• از نانهای با چربی کم استفاده کنید.
• برای میانوعده از یک کلوچه بدون چربی استفاده کنید.
ابتلا به سنگ کلیه یکی از شایعترین بیماریهای دستگاه ادراری میان مردان میانسال در سراسر جهان است که به دلیل غلیظ شدن و رسوب کردن موادی از قبیل کلسیم در کلیهها و مجاری ادراری به وجود می آید. تشکیل سنگها، بلورها و کریستالها در دستگاه ادراری با درد و بیقراری زیادی همراه است. این درد به ویژه در شرایطی که سنگها و کریستالها درون کلیه و مجاری ادراری حرکتکنند چند برابر میشود و عوارضی نظیر دل درد، تهوع، استفراغ و تب و لرز را نیز به همراه دارد.
برای درمان و پیشگیری از ابتلا به این بیماری در طب سنتی و مکمل شیوههای درمانی مختلفی وجود دارد؛ شیوههایی که بدون نیاز به داروهای شیمیایی و روشهای تهاجمی میتوانند به افراد مبتلا به سنگ کلیه کمک کنند.
روغن کرچک مسکن گیاهی
افرادی که به دلیل ابتلا به بیماریهای کلیه و اختلال مجاری کلیه دچار درد هستند میتوانند در کنار ادامه روند درمانی خود از متدها و شیوههای طب طبیعی برای تسکین دردهای این ناحیه کمک بگیرند. یکی از سادهترین شیوههایی که در تسکین درد کلیه بسیار موثر است ماساژ روغن کرچک است. برای این منظور کافی است مقداری از روغن کرچک را درست در جایگاهی که کلیه قرار دارد ماساژ دهید و پس از 4 تا 5 دقیقه ماساژ یک حوله گرم روی موضع کمپرس کنید. این روش به شما کمک میکند که پس از 3 تا 4 روز تکرار از شدت دردهای شما به مرور کاسته شود. علاوه بر این میتوانید پیش از ارائه ماساژ روغن کرچک را اندکی گرم و سپس از آن برای ماساژ استفاده کنید.
پیشگیری از سنگسازی با لیموترش
افرادی که در برنامه و رژیم غذایی خود از آبلیموی تازه و لیموترش استفاده میکنند، شانس بیشتری برای کنترل و پیشگیری از ابتلا به سنگ کلیه و دردهای ناشی از آن دارند. به اعتقاد بسیاری از درمانگران شیوههای طبیعی درمانی آبلیموی تازه در صورتی که با آب ترکیب شود موجب پیشگیری از تجمع و تشکیل سیتراتهای موجود در ادرار و بلور در سیستم ادراری به ویژه کلیهها میشود. از این رو درمانگران این شیوه درمانی به مخاطبان خود توصیه میکنند علاوه بر نوشیدن یک فنجان آب و لیموترش در طول روز در برنامه غذایی خود نیز از لیموترش تازه استفاده کنند.
رژیم غذایی آیورودا سنگشکن
در طب سنتی هندوستان، ، شیوه درمانیای وجود دارد که به کمک آن فرایند شکسته شدن سنگها درون کلیه اتفاق میافتد بدون آنکه بیمار نیازی به مصرف داروهای شیمیایی یا استفاده از متدهای جدید درمانی سنگشکن داشته باشد. در این شیوه که به نام رژیم درمانی آیورودا مطرح است درمانگر طب سنتی هند با اصلاح شیوه زندگی و رژیم غذایی بیمار به شکستن سنگهای کلسیمی و فسفاتی و دفع آنها از طریق مجاری ادراری کمک میکنند. به این ترتیب این درمانگران با روشی که عارضه جانبی برای بیمار به همراه ندارد برای درمان او دست به کار میشوند. به منظور استفاده از این شیوه درمانی بهترین کار مراجعه به متخصص طب آیوروداست تا او پس از معاینه و بررسی طبع و مزاج فرد شیوه صحیح زندگی و رژیم غذایی مناسب را برای او تجویز کند.
این خوردنیها را فراموش کنید
اگر در خانوادهای قرار دارید که در میان اعضای آنها استعداد ابتلا به سنگ کلیه وجود دارد، بهتر است با اصلاح رژیم غذایی خود و پرهیز از مصرف غذاهای زیر احتمال ابتلا به بیماری سنگ کلیه را به حداقل برسانید.
پاکسازی کلیهها با چای گیاهی
یکی از گیاهان دارویی بسیار موثر برای پیشگیری از تجمع رسوبات در کلیه و مجاری ادرار، چای گیاهی قاصدک است. مصرف این نوشیدنیگیاهی علاوه بر آنکه میتواند از بروز سنگ کلیه در دستگاه ادراری پیشگیری کند، میتواند به عنوان یک مسکن گیاهی در زمان درد سنگ کلیه عمل کند.
برای استفاده از خواص پاکسازی این گیاه دارویی کافی است برگهای خشک گل قاصدک را مثل چای معمولی دم کنید و در طول روز یک تا 2فنجان از آن بنوشید. نوشیدن این دمنوش به شما کمک میکند که با پاکسازی روزانه دستگاه کلیه و مجاری آن از تشکیل بلور یا سنگ در کلیهها پیشگیری کنید.برای بهرهمندی از این شیوهدرمانی میتوانید با مشاوره با متخصص طب سنتی این گیاه دارویی را مصرف کنید.
کلیهها را تقویت کنید
گیاهان دارویی متنوعی در طبیعت وجود دارند که میتوانند علاوه بر تسکین دردهای ناشی از ابتلا به سنگ کلیه میتوانند به درمان این بیماری نیز کمک کنند. در میان این گیاهان دارویی میتوان به تاثیر درمانی چای سبز، عصاره گیاه قرهقاط، دمنوش کاکل ذرت و جوشانده خارمریم اشاره کرد که میتوانند تاثیر زیادی در کاهش دردهای سنگ کلیه داشته باشند. درمانگران طب سنتی اما توصیه میکنند که برای مصرف این نوشیدنیهای گیاهی بهتر است از مشاوره درمانگر طب سنتی بهره بگیرید و از گیاهان دارویی طبیعی که به آنها مواد افزودنی و شیمیایی اضافه نشده و بدون کافئین هستند برای درمان سنگ کلیه استفاده کنید.
هر روز آب پرتقال بنوشید
دانشمندان معتقدند مصرف روزانه آب پرتقال تاثیر بسزایی در پیشگیری از تشکیل کریستالها و بلورهای سنگی در کلیه دارند. براساس تحقیقات این گروه مصرف آب پرتقال موجب افزایش سیترات پتاسیم در ادرار شده و این مسئله مانع از تشکیل بلورها و سنگهای ریز و درشت در کلیهها میشود. به اعتقاد محققان، نوشیدن آب پرتقال یکی از بهترین شیوههای طبیعی پیشگیری از ابتلا به سنگ کلیه به ویژه برای افرادی است که در خانواده آنها استعداد ابتلا به سنگ کلیه وجود دارد. به این شرط که بیماران تلاش کنند از آبمیوه طبیعی و تازه استفاده کنند.
هر هفته این خوراکیها را بخورید
با رعایت نکات زیر میتوانید احتمال ابتلا به بیماریهای کلیه به ویژه سنگ کلیه را در میان اعضای خانواده خود به حداقل برسانید:
از حدود 5 هزار سال قبل از میلاد مسیح که انسان توانست ظرف سفالی بسازد و آن را روی آتش بگذارد، یکی از نخستین غذاها سوپ بود .کشف داستان مردی در عصر حجر که بدون دندان کاملا سالم مانده بود، محققان را به این نتیجه رساند که احتمالا مردمان عصر حجر نخستین کسانی بودند که سوپ را اختراع کردند. در واقع قدمت سوپ به قدمت پختوپز برمیگردد و شاید سوپ نخستین غذایی بود که توسط انسان تهیه شد. باستانشناسان با تحقیقات خود به این احتمال دست یافتند که قبل از ساخت ظرف سفالی، بشر از 2 روش برای تهیه همین ماده غذایی آبکی استفاده میکرده است؛ یکی از این روشها پر کردن پوست حیوان با آب و بعد اضافه کردن محتویات دیگر است و دیگری ایجاد سوراخی در زمین و پر کردن آن با آب و مواد دیگر. اما چطور است که غذایی که بخش عمده آن را مایعات تشکیل داده و البته در آن از مواد جامدی مثل سبزیها و انواع گوشت استفاده شده نقش مهمی در درمان بیماریها دارد. از قدیم مردم میدانستند سوپ نقش مهمی در حفظ قدرت بدنی دارد، شاهد آن هم پهلوانان قدیم یونان هستند که برای نیرو گرفتن، قبل از مسابقات یک دل سیر سوپ میخوردند. در بسیاری از درمانهای گیاهی هم از گیاهان درمانگر، سوپ تهیه و به بیمار داده میشد. طب امروز هم خاصیت شفابخش بودن این ماده غذایی را تایید کرده است. در این پرونده نگاهی به خاصیت درمانی سوپ در طب مدرن و مکمل خواهیم داشت. دستور تهیه چند نوع سوپ هم برای درمان برخی بیماریها در ادامه میآید.
آیا سوپ خاصیت درمانی دارد؟
معمولا وقتی بیمار هستیم و گوشهای دراز کشیدهایم، با خودمان میگوییم، ای کاش کسی برایم یک سوپ داغ درست میکرد! زیرا سوپ را بهعنوان علاج سرماخوردگی میشناسیم و این حس را از پدربزرگها و مادربزرگها به ارث بردهایم.براساس تحقیقات کن آلبالا، مورخ غذا، این ماده غذایی برای قرنها بهعنوان مادهای شناخته میشد که برای کوتاه کردن دوره نقاهت بیماریها مورد استفاده قرار میگرفت و با اینکه طی سالها تغییراتی در پخت آن صورت گرفته اما همچنان مانند دارو عمل میکند. بعد از قرنها، علم مدرن به این نتیجه رسیده است که این ماده غذایی خاصیت تسکیندهنده و ضدالتهاب برای آنهایی که سرماخوردهاند، دارد. بههر حال، این واضح است که خوردن سوپ راحتترین راه برای هضم مواد مغذی مورد نیاز بهخصوص در زمانی است که بیمارید اما تحقیقات اخیر آلبالا نشان میدهد، مردم بیشتر از اینکه بدانند سوپ از لحاظ علمی هنگام بیماری مفید است، بهصورت ناخودآگاه از این ماده غذایی استقبال میکردند. حتی امروز هم مردم مانند مردمان 5 قرن پیش از این ماده غذایی استفاده میکنند.
سوپ انرژیزا یعنی سوپ مرغ و جوجه!
در قرن نوزدهم، پزشکان سوپ جوجه را برای مبارزه با سرماخوردگی تجویز میکردند. در میان انواع سوپ، خواص درمانی «سوپ جوجه» قابل توجه است. جوجه مانند سایر خوراکیهای پروتئیندار، آمینواسید طبیعی به نام سیستئین دارد که با پخته شدن از گوشت مرغ خارج میشود. سیستئین قدرت شیمیایی خارقالعادهای دارد زیرا شبیه داروی استیل سیستئین عمل میکند که پزشکان آن را برای بیماران مبتلا به برونشیت و عفونتهای تنفسی تجویز میکنند. همچنین در سوپ جوجه ماده خوشبویی وجود دارد که باعث پاکیزگی راههای هوایی میشود.
فواید سوپ از نگاه طب مدرن
باید بدانید سوپهای سنگین، بهخصوص آنهایی که حاوی سبزی، پوره و تخممرغ هستند، میتوانند بهعنوان غذای اصلی تلقی شوند و بهترین راه برای دریافت سبزیها در رژیمغذایی است. درحال حاضر اغلب سوپها کم چرب تهیه میشوند و گزینه مناسبی برای افرادی است که میخواهند کنترل بیشتری بر محتوای تغذیهای خود و رژیم غذاییشان داشته باشند. سوپهای گیاهی نیز بهطور گستردهای در دسترس هستند و میتوانند برای آنهایی که نگران چربیهای اشباع شده هستند، مناسب باشند.
سوپ، شما را یاد چه میاندازد؟
ظاهر سوپ مانند غذای کودک است و شاید این مهمترین دلیل مصرف آن هنگام بیماری است، زیرا هر 2 به راحتی هضم میشوند و روش آماده کردنشان شبیه هم است. افراد از لحاظ روانی با موادغذایی که مادر در دوران کودکی تهیه کرده ارتباط برقرار میکنند؛ این ارتباط در بخش ناخودآگاهشان رشد میکند و برای همین زمانی که میخواهید به احساس آرامش برسید به آنچه مادرتان تهیه میکرده، روی میآورید.
آنچه آلبالا در تحقیقاتش به آن رسیده نشان میدهد، از دوران باستان تهیه سوپ بسیار شبیه دستورات تهیهای است که در حال حاضر در کتابهای آشپزی میبینیم. دایانا هنری، نویسنده کتب آشپزی معتقد است بسیاری از غذاها مانند سابق تهیه نمیشوند اما سوپ یک استثناست. او عقیده دارد دلایل عاطفی پشت این قضیه است. او میگوید: «شما سوپ را برای افرادی تهیه میکنید که دوران سختی را میگذرانند و این نشانه توجه شما به آن فرد است.»
در حقیقت سوپ تمام زمینهها را پوشش میدهد، روانی، فیزیولوژی و تغذیه. زمانی که شما از لحاظ روانی احساس ناخوشایندی دارید، نیاز به آرامش دارید. از لحاظ تغذیهای هم احساس بهتری دارید زمانیکه چیزی مایع مانند سوپ میخورید.
آش و سوپ در طب سنتی
پایه سفر خانواده ایرانی را سوپ یا به عبارتی آش تشکیل میداده و بیش از 100 نوعش در منابع طب سنتی توصیف شده است.
از آنجا که «سوپ» اصطلاحی فرانسوی است، در طب مکمل ایران به سوپ اصطلاح دیگری به نام «حسو» یا «آش» داده شده است. البته از عبارت دیگری به نام «با» یا «باج» نیز استفاده میشد که «شورباج» و «زیرهباج» هم از همین عبارت استخراج شده و به مرور زمان به شوربا و... تغییر کرده است. در ادامه، دکتر علیرضا عباسیان، متخصص طب مکمل در مورد نقش این ماده غذایی در درمان و تغذیه افراد توضیح میدهد.
ترکیبات سوپ
تصور کنید قرار است ماشینی بسازیم. در ساخت این ماشین بدون شک از موتور، چرخ، فرمان و... استفاده میشود. حال هر امکاناتی روی این ماشین قرار گیرد، آن را تبدیل به ماشینی خاص با استفادهای خاص میکند. همین موضوع در مورد انواع مختلف سوپ نیز صدق میکند.
بهعنوان مثال سوپ ساده یا شوربا از سبزی (اسفناج و گشنیز)، آب و نمک تهیه شده اما گاهی برنج هم به آن اضافه میشود. براساس اینکه مصرفکننده سوپ چه مشکلاتی داشته باشد، به این سوپ پایه موادی اضافه میشود. بهعنوان مثال برای پایین آوردن تب کمی آبغوره به سوپ اضافه میشود. در صورتی که بخواهند فردی را تقویت کنند گوشت به سوپ اضافه میکنند. در خشکی مزاج و یبوست از آنجا که فرد باید مایعات بیشتری مصرف کند، به این ماده غذایی گوشت اضافه میکنند چون به این ترتیب رطوبت بدن بالا میآید. در صورتی که فردی بخواهد کاهش وزن پیدا کند به سوپ، سرکه اضافه میکنند. بهمنظور تقویت معده سماق و برای رفع اسهال کشک به سوپ اضافه میشود تا فرد بتواند بر این مشکلات غلبه پیدا کند. ترکیبات سوپ در طب سنتی بسیار زیاد است که از سوپ ساده شروع میشود و تا ترکیبات بسیار غلیظ پیش میرود. ترکیبی که از اسفیدباج و فکباج به دست میآید را زیرباج میگویند که برای افرادی که طبع گرمی دارند مناسب است. علاوه بر آن برای افرادی که مشکلات قلبی- عروقی دارند مفید است.
در سرماخوردگی که در طب مکمل به آن زکام میگویند، معمولا نباید از ترشی استفاده شود و سوپتان کمی گوشت داشته باشد.
چه سوپی برای چه فصلی؟
بهطور کلی سوپهای گوشت دار در زمستان بیشتر مصرف میشوند. این بهدلیل آن است که در قدیم چون وسایل گرمایشی مناسبی وجود نداشته، بدن باید خودش را گرم میکرد و باید موادغذایی بیشتری دریافت میکرد. به همین دلیل این سوپ در این فصل استفاده میشد. می توان اشاره کرد در فصل تابستان از آش آبغوره و آش دوغ استفاده میشد تا دمای بدن پایین بیاید.
انواع سوپ در طب مکمل
بهطور کلی طب مکمل نگاه درمانی به غذاها دارد و معتقد است موادغذایی علاوه بر خاصیت تغذیهای، اثر درمانی نیز دارند. به همین دلیل از اثر درمانی سوپها یا آشها استفاده میکند.
بهطور کلی سوپها به 2 دسته تقسیم میشوند، دسته اول آنهایی هستند که گوشت دارند و به آن «اسفیدباج» میگویند که ترشی هم ندارد. دسته دوم آنهایی را شامل میشود که گوشت ندارند که به آنها آش ساده، شوربا یا مزوره میگویند.
سبزیهای سوپ
سبزیهای سوپ بنا به طبع، خاصیت و طعمدهندگی در سوپ استفاده میشوند. بهعنوان مثال طبع نعنا گرم است، بنابراین وقتی در سوپ میریزیم، طبع آن سوپ را گرم میکند. از سویی نعنا خواصی دارد که برای مشکلات تنفسی مفید است.
ضمن آنکه حبس باد شکم میدهد و از اسهال جلوگیری میکند. طعم نعنا هم در رفع برخی مشکلات نقش مهمی دارد. بهطور کلی طعم چند فاکتور را در برمیگیرد یکی اینکه برای چه سنی سوپ استفاده میشود، بهعنوان مثال کودکان برخی طعمها را نمیتوانند تحمل کنند و در تهیه سوپ برای آنها باید به این مورد توجه شود. فاکتور مهم دیگر مردمی هستند که برای آنها سوپ تهیه میشود. بهعنوان مثال مردم آذربایجان فسنجان را شیرینتر میل میکنند و...
نقطه مقابل نعنا، اسفناج قرار دارد که سرد است و مدر و برای بیماریهای ریه مناسب نیست. بنابراین در تهیهاش به سبزی مورد استفاده در آن باید توجه لازم را داشت زیرا هر کدام خاصیتی دارد که میتواند در حال بیمار تاثیر مستقیم داشته باشد. امروزه آشپزها یکسری مواد را به سوپ اضافه میکنند و تنها هدفشان دادن شکل مناسب به سوپ است. در گذشته دستور پخت سوپ را حکیم به آشپز میداد و بهطور کلی در کنار دستور پخت اینکه این ماده برای چه افرادی مفید و برای چه کسانی مضر است نیز میآمد.
سوپ برای ورزشکارها
مواد لازم
طرز تهیه: گوشت گوسفند را خرد کرده، لوبیاها را به سوپ اولیهتان اضافه کنید؛ بگذارید 10دقیقه بجوشد. زیتون را در آخر اضافه کرده و پس از زدن ادویه، سوپ را سرو کنید.
چرا؟ ردبول خوردن را فراموش کنید. لوبیا و گوشت گوسفند بهاندازه کافی انرژی شما را بالا خواهند برد. با خوردن این غذای ساده هم از نظر بدنی و هم از نظر ذهنی، احساس قدرت زیادی خواهید کرد.
فوت کوزهگری: از آنجا که در این سوپ از گوشت استفاده میکنید، بهتر است بهجای آب مرغ از همان آبگوشت استفاده کنید. اگر لوبیا دوست ندارید، با اضافهکردن جو یا گندم پخته میتوانید این انرژی را به بدنتان برسانید و این سوپ را به سوپ جو یا گندم تبدیل کنید.
سوپ انرژیبخش برای سرماخوردههای بیرمق
مواد لازم
طرز تهیه:سوپ اولیهتان را گرم کنید. مارچوبه را اضافه و مخلوط کرده و تکههای فلفل اضافه کنید. در نهایت درست 4-3 دقیقه قبل از خاموش کردن، خامه را اضافه کنید. این مخلوط را با مقداری از باقیمانده خامه سرو و روی آن مغزها و تخمهای گفته شده را در مخلوطکن ریخته و خوب ریز کنید، سپس کمی فلفل بپاشید.
این سوپ با شما چه میکند؟ روی و چربیهای مفید در تخمهها و آجیلها انرژی شما را بسیار بالا میبرند و فلفل هم میتواند انرژی از دست رفته را به شما برگرداند.
فوت کوزهگری: اگر دوست داشته باشید، میتوانید این سوپ را بهجای آبگوشت و مرغ با آب قلم بپزید تا انرژی بیشتری داشته باشد.
سوپ برای خلاصشدن از معده درد
مواد لازم
طرز تهیه: هویج را در روغن زیتون تفت دهید و لوبیا را اضافه کرده و برای 3 دقیقه بپزید. این مواد را به سوپ اصلیتان اضافه کنید و بگذارید کمی بجوشد. گوجهفرنگی و رشته را اضافه کنید و برای 5دقیقه بپزید و سپس ادویه را اضافه کرده و سرو کنید.
چرا؟ این یک وعدهغذایی ساده و سبک است. هویج و گوجهفرنگی شما را برای یک شب طولانی مجهز میکند و رشتهفرنگی جدارهای برای حفاظت از معده شما ایجاد میکند.
سوپ برای روزهای مسمومیت
مواد لازم
طرز تهیه: کدو را ریز خرد کرده یا رنده درشت کنید و کمی در روغن زیتون تفت دهید و به سوپ اصلی اضافه کنید. اجازه دهید که 5دقیقه این مواد با هم بجوشند و سپس اسفناج و مواد دیگر را اضافه کرده و پس از افزودن فلفل سرو کنید.
چرا؟ کدو سبز میزان پتاسیم را در بدن ما تنظیم میکند و به خارج شدن سم از بدنتان کمک میکند. این ماده همچنین سیستم ایمنی بدن را بالا میبرد و منبع غنی برای آنتیاکسیدان است.
سکته؛... شاید تا همین چند سال پیش با شنیدن این کلمه زن یا مرد مسنی را تصور میکردیم که قلب خود را گرفته است و درد میکشد اما این روزها هر چند وقت یکبار از دور و اطراف خبر سکته جوانی را میشنویم و با تعجب از خود میپرسیم: «سنی نداشت که؛ چرا سکته کرد؟!» اما واقعا چرا این روزها سکتههای قلبی و مغزی به خصوص در پسران جوان زیاد شده است؟ علائم این سکتهها چیست و چگونه میتوانیم از آنها دور بمانیم؟ دکتر رویا ابوالفضلی، متخصص بیماریهای مغز و اعصاب و دکتر آتوسا مصطفوی، متخصص بیماریهای قلب و عروق به این پرسشها پاسخ میدهند.
سکته مغزی
خطری برای خانمها
سکته مغزی، سومین علت شایع مرگ در انسانهاست و احتمال آن با بالارفتن سن افزایش مییابد. تقریبا دو سوم از سکتههای مغزی در افراد بالای 65 سال رخ میدهد و شیوع آن در مردان بیشتر از زنان است. بیماریهای زمینهای مانند دیابت، فشار خون، چربی خون و همچنین مصرف زیاد سیگار از فاکتورهای خطر سکته مغزی به شمار میآیند. در واقع این عوامل تصلب شرایین را تسریع میبخشند و میتوانند باعث ایجاد لخته یا تومور در عروق مغز و درنهایت، سکته مغزی شوند. در افراد جوانتر نیز وجود بیماریهای قلبی و بیماریهای هماتولوژیک و روماتولوژیک که منجر به افزایش انعقادپذیری خون میشود احتمال سکته مغزی را بالا میبرد. مصرف قرصهای ضدبارداری توسط خانمهای مبتلا به بیماریهای زمینهای نیز خطر ابتلا به سکتههای مغزی را افزایش میدهد.
علامتهای خطر
بیماریهای عروقی مغز به طور کلی به 2 دسته تقسیم میشوند؛ یک گروه از این بیماریها را سکتههای مغزی تشکیل میدهند که در آنها وجود لخته یا تومور باعث انسداد رگ و نرسیدن خون به بافتهای مغز و درنتیجه تخریب و صدمه بافت میشود. گروه دوم از این بیماریها خونریزیهای مغزی هستند که براثر پاره شدن رگ اتفاق میافتند. سکتههای مغزی چه به علت انسداد عروق رخ داده باشند و چه خونریزی، برحسب اینکه به کدام منطقه از مغز صدمه بزنند علائم بالینی متفاوتی خواهند داشت؛ از جمله فلج نیمه بدن، اختلال تکلم، اختلال بلع، فلج صورت، سرگیجه، عدم تعادل، سردرد و در نهایت ممکن است کما و مرگ را در پی داشته باشند.
جوانان هم باید آسپیرین مصرف کنند؟
یکی از درمانهای رایج و مهم سکتههای مغزی، مصرف آسپیرین است. آسپیرین با دوز کم (80 میلیگرم) میتواند از وقوع سکتههای مغزی جلوگیری کند. بنابراین افراد بالای 65 سال به ویژه اگر بیماری زمینهای داشته باشند بهتر است از آسپیرین استفاده کنند اما به شرطی که مشکلات گوارشی و سابقه خونریزی معده نداشته باشند، زیرا مصرف طولانی مدت آسپیرین میتواند عوارض گوارشی ایجاد کند. در هرحال این دارو باید حتما با صلاحدید پزشک معالج مصرف شود. در مورد افراد جوان و کسانی که ریسک فاکتور خاصی ندارند ضرورتی به استفاده از آسپیرین نیست و نباید به طور بیرویه از این قرص استفاده کرد مگر اینکه بیمار به علت بیماریهای زمینهای در خطر سکته مغزی باشد.
اما آقایان در خطر بیشتری هستند
دلیل افزایش سکتههای مغزی در جوانان را باید در تغییر شیوع فاکتورهای خطر جستوجو کرد. اگر این فاکتورها با گذشت زمان در جامعه افزایش پیدا کنند و از کنترل خارج شوند، سن سکتههای مغزی نیز ممکن است به تدریج پایین بیاید. نمیتوان صد درصد اعلام کرد که سن سکته مغزی در ایران پایین آمده است اما به طور حتم میتوان گفت فاکتورهای خطر از کنترل خارج شدهاند. علاوه بر این صنعتی شدن زندگی، استرس، شرایط تغذیهای و مصرف زیاد فستفودها در جوانان از عوامل مهم افزایش فاکتورهای خطر به شمار میآیند. به طور کلی سکتههای مغزی در سنین جوانی همیشه وجود داشتهاند و جوامع مختلف از این لحاظ تفاوت چندانی با هم ندارند. جالب است بدانید شیوع سکتههای مغزی در خانمها تا قبل از سن یائسگی کمتر از آقایان است اما بعد از یائسگی به دلیل به هم خوردن شرایط هورمونی، خطر ابتلا به سکتههای مغزی بهتدریج در خانمها بالا میرود و تقریبا معادل آقایان میشود. با این حال در مجموع سکتههای مغزی در مردها مختصری بیشتر از زنهاست.
با این راهکارها سکته را از خود دور کنید
سکتهها و خونریزیهای مغزی وسیع اگر در مناطق بسیار مهم مغز اتفاق بیفتند ممکن است در مراحل اولیه باعث مرگ بیمار شوند. اما بیشتر بیماران میتوانند با انجام درمانهای لازم بعد از 2 تا 6 ماه به سمت بهبود نسبی یا کامل پیش روند؛ بنابراین سکتههای مغزی همیشه منجر به مرگ نخواهند شد. نکته مهم باقی ماندن اختلالات عصبی و ناتوانیهای جسمی مانند فلج نیمه بدن، فراموشی و اختلالات تکلم است. پیشگیری از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است یعنی باید فاکتورهای خطرساز مانند بیماری فشارخون، دیابت و چربی خون را کنترل و سیگار را ترک کرد و در صورت وجود بیماریهای زمینهای از مصرف قرصهای ضدبارداری خودداری کرد. علاوه بر این، بیماریهای هماتولوژیک و روماتولوژیک و بیماریهای قلبی نیز باید اصلاح شوند. تصحیح رژیم غذایی و انجام ورزشهای مناسب و منظم نیز درکنترل بیماریهای زمینهای موثرند. به این ترتیب میتوان تا حد زیادی خطر سکته و خونریزی مغزی را کاهش داد و عوارض آن را به حداقل رسانید.
سکته قلبی
اینها جوانان را به سکته میاندازند
فاکتورهای خطر سکته قلبی مانند دیابت، چربی خون، مصرف سیگار، چاقی و کمتحرکی از مدتها پیش مطرح بوده اما امروزه به دلیل تشدید این فاکتورها، سن سکته قلبی پایین آمده است. ماشینی شدن زندگی و کمتحرکی باعث شده وزن افراد افزایش پیدا کند. از طرف دیگر سن مصرف سیگار یا حتی مواد مخدر پایینتر آمده است. مواد مخدر مانند کراک میتوانند در رگهای سالم قلب رسوب ایجاد کنند و مستقیما باعث سکته قلبی شوند. علاوه بر این، آلودگی هوا نسبت به گذشته بسیار بیشتر شده است. این آلودگی میتواند عاملی برای سکته قلبی باشد زیرا کمبود اکسیژن در بدن، خونرسانی به بافت قلب را کاهش میدهد؛ به این ترتیب فرد در خطر سکته قلبی قرار میگیرد؛ حتی اگر درصد گرفتگی رگهای قلبش زیاد نباشد.
هورمونهای محافظ جان خانمها
احتمال سکته قلبی در زنان و مردان در صورت وجود فاکتور خطر تقریبا یکسان است. با این حال ترشح هورمونهای محافظتکننده در بدن خانمها مانند استروژن و پروژسترون تا حدودی از ایجاد مشکلات قلبی جلوگیری میکند. معمولا بعد از سن یائسگی که میزان این هورمونها کاهش پیدا میکند خطر سکته قلبی در زن و مرد یکسان میشود اما اگر برای مثال خانم جوانی دیابت داشته باشد میتواند به اندازه مردی که قندش تحت کنترل است در خطر سکته قلبی باشد؛ بنابراین فاکتورهای خطر باعث میشوند خانمها نیز قبل از یائسگی به اندازه آقایان در خطر باشند.
استرس میکشد
یکی دیگر از دلایل بالارفتن خطر سکتههای قلبی، افزایش استرس در زندگیهای امروزی است. استرس باعث آزاد شدن مادهای به نام نورآدرنالین میشود. این ماده عروق بدن را تنگ میکند؛ بنابراین اگر فرد از قبل تنگی عروق داشته باشد استرس زیاد میتواند او را به سکته بیندازد. علاوه براین رژیمهای غذایی نادرست و گرایش به سمت فستفودها روز به روز بیشتر میشود. در گذشته مادران برای تنقلات فرزندانشان از میوه و آجیل استفاده میکردند اما امروزه شکلات و فستفودها جای خوراکیهای سالم را گرفتهاند؛ به این ترتیب تعجبی ندارد اگر سن سکته قلبی پایین آمده باشد. اگر قبلا سن سکته 50 یا 60 سالگی بوده است امروزه حتی در دهه 20 و 30 سالگی نیز شاهد سکتههای قلبی هستیم.
دیابتیها حواسشان را جمع کنند
علامت بارز سکته قلبی، درد بسیار شدیدی است که در قفسه سینه ایجاد میشود. این درد ممکن است به فک و دستها نیز گسترش پیدا کند و معمولا ممکن است تا قسمت ناف هم احساس شود (در واقع درد زیر ناف، نشانه سکته قلبی نیست). همزمان با این درد، تعریق، تهوع و استفراغ نیز ممکن است در فرد ایجاد شود. حملات تپش قلب یا آریتمی(بینظمی قلبی) نیز ممکن است علامت سکته قلبی باشد. البته همیشه تمام این علائم با هم وجود ندارند. به طور کلی میتوان گفت درد سکته قلبی آنقدر شدید است که فرد نمیتواند آن را تحمل کند و مجبور است به پزشک مراجعه کند. با این حال اگر فردی مواد مخدر استفاده کند یا کلا آستانه تحملپذیریاش بالاتر باشد یا کسانی که دیابتی هستند ممکن است این درد معمول را نداشته باشند؛ برای مثال ممکن است علامتشان تنگینفس باشد یا اینکه حالت تهوع و استفراغ داشته باشند و خودشان هم متوجه نشوند آن لحظه سکته کردهاند و بعدها در نوار قلبشان این سکته مشخص شود.
گاهی افراد سؤال میکنند که آیا ایجاد درد در دست چپ نشانه سکته قلبی است یا خیر؟ درد دست چپ میتواند علل مختلفی داشته باشد؛ از مشکلات اورتوپدی گرفته تا مشکلات قلبی همگی میتوانند باعث ایجاد درد شوند. بیماران معمولا نمیتوانند بر اساس علائم بالینی خود سکته قلبی را تشخیص دهند و حتما باید مراجعه پزشکی داشته باشند و پزشک آنها را معاینه کند و آزمایشهای لازم را انجام دهد.
از لحاظ فیزیکی همیشه مردها به عنوان جنس قویتر شناخته میشوند، اما در مقابل بیماریها شاید اینگونه نباشد. حداقل نمیتوان گفت مردها در مقابل بیماری قویتر از زنان هستند. جدا از برخی بیماریها که خاص مردان یا زنان است در بیماریهای مشترک هم گاه زنان قویتر از مردان هستند. اما اینجا بحث بر سر سرطانهایی است که بیشتر مردان را درگیر میکند. همه مردان باید نشانهها و شیوههای تشخیص سرطانها را بشناسند تا در صورت ابتلا به این سرطانها بسیار زود آنها را شناسایی کنند و اینگونه راه را برای تشخیص زودرس و در نتیجه درمان زودتر هموار کنند. یادتان باشد هیچ مردی در جهان نیست که از ابتلا به بیماریهای مختلف (مانند سرطانها) در امان باشد.
آزمایش خون فراموش نشود
1- سرطان پروستات
نشانههای زودرس:
واقعیت این است که در بیشتر موارد، این سرطان، نشانه زودرس ندارد. معاینه فیزیکی توسط پزشک متخصص یا انجام معاینه رکتال توسط دستگاه دیجیتال میتواند تشخیص زودرس بیماری را ممکن سازد. افزایش میزان PSA (آنتی ژن مخصوص پروستات) در آزمایش خون هم میتواند یکی از نشانهها باشد.
زنگ خطر غیرواقعی:
مشکلات ادراری؛ تمام مشکلات ادراری مثل تکرر ادرار، احساس فوریت در دفع ادرار، کم شدن جریان ادرار و احساس عدم تخلیه کامل ادرار و قطرهقطره شدن آن، میتواند ناشی از بزرگ شدن پروستات یا تنگ شدن مجرای ادراری باشد اما اینها نشانههای زودرس سرطان پروستات به حساب نمیآیند.
آزمایشهای لازم:
اگر میزان PSA بالا باشد باید یک بیوپسی تشخیصی انجام شود، اگر هم میزان تغییرات PSA زیاد باشد نیاز به انجام بیوپسی است. کریستوفر سایگال، متخصص سرطانشناسی ارولوژی در دانشگاه پزشکی UCLA میگوید: «اگر میزان PSA در 2آزمایش متوالی بالا بود باید بیوپسی پروستات انجام شود یا اگر میزان این آنتیژن در حال افزایش به مقدار زیاد بود، اما اگر افزایش اندک بود و میزان PSA در حد بالا محسوب نمیشد، میتوان اندکی صبر کرد در اینجا استثنائا صبر کردن زیاد خطرناک نیست.»
این درد سرطانی است
2- سرطان ریه
نشانههای زودرس:
بیشتر سرطانهای ریه در مراحل اولیه هیچ علامتی ندارند اما سرفههایی که خود به خود خوب نمیشوند و به درمان هم پاسخ خوبی نمیدهند یا سرفههایی که همراه با خون یا خلط خونی هستند، میتوانند نشانه وجود سرطان ریه باشد. درد سینهای که همیشه وجود دارد و پایدار است و مقطعی نیست و به حرکت و فعالیت ربطی ندارد هم میتواند نشانه سرطان ریه باشد. دکتر ازرا کوهن، فوقتخصص سرطانشناسی در دانشگاه پزشکی شیکاگو میگوید: «درد دائمی در قسمت سینه که به طور معمول از صبح تا شب وجود داشته باشد و مثلا با فعالیت کم و زیاد نشود و سرفههای خشک یا خلطدار پیاپی که مدتدار باشند میتوانند زنگ خطر ابتلا به این سرطان خطرناک باشد.»
زنگ خطر غیرواقعی:
سینه پهلو؛ اگر فردی به این بیماری مبتلا شود در عکس رادیوگرافی ساده از ریه او، حالتی مشابه ابتلا به سرطان ایجاد میشود. تفاوت مسئله در اینجاست که چند هفته پس از ابتلا به سینه پهلو، عکس ریه شما نشاندهنده یک ریه سالم است اما در مورد ابتلا به سرطان اینگونه نیست.
خون را جدی بگیرید
3- سرطان کولون (روده بزرگ)
نشانههای زودرس:
وجود خون در مدفوع؛ هرگز این علامت را کماهمیت تلقی نکنید و همیشه آن را جدی بگیرید. حتی اگر فقط یکبار خونریزی در مدفوع داشتید هم باید آن را جدی بگیرید. ممکن است خونریزی در مدفوع ناشی از پولیپهای پیش سرطانی باشد و در صورتی که شما این علامت را نادیده بگیرید یک بیماری خطرناک را در زمانی که کاملا قابل درمان است نادیده گرفتهاید. دکتر گرگ اندرس، فوقتخصص سرطانشناسی دستگاه گوارش در مرکز تشخیص سرطان فاکس چیز میگوید: «حدود نیمی از افراد مبتلا به سرطان کولون، تا مراحل پیشرفته بیماری هیچ علامت خاصی ندارند اما در مواردی که فرد ممکن است علامتی داشته باشد وجود خون در مدفوع شایعترین و مهمترین نشانه است.»
زنگ خطر غیرواقعی:
در بسیاری از مردان زیر 50 سال، خونریزی در مدفوع میتواند ناشی از هموروئید (بواسیر) فیشرآنال (زخم در انتهای روده)، دیورتیکویت، کولیت روده یا وجود رگهای غیرطبیعی در دستگاه گوارش باشد اما در تمام این حالات هم باید به پزشک متخصص مراجعه کنید تا تشخیص صحیح صورت گیرد.
آزمایشهای لازم:
یک کولونوسکوپی به پزشک اجازه میدهد تا مشکلات ریز و درشت روده بزرگ را متوجه شود و طی همین آزمایش پولیپهای روده را بردارد یا نمونهبرداری (بیوپسی) تشخیصی لازم را انجام دهد.
خونریزی را جدی بگیرید
4- سرطان مثانه
نشانههای زودرس:
وجود خون در ادرار؛ چنین نشانهای را همیشه جدی بگیرید. البته به طور معمول در مردان زیر 60 سال وجود خون در ادرار ناشی از وجود سنگ کلیه است. بیشتر سرطانهای مثانه متاسفانه دیر تشخیص داده میشوند. دکتر برایان رینی، متخصص سرطانشناسی در مرکز سرطان ناوسینگ سنتز در کلیولند میگوید: «سرطان مثانه اگر زود تشخیص داده شود کاملا قابل درمان است برای همین تشخیص زودرس و در مراحل اولیه این سرطان بسیار مهم است.»
زنگ خطر غیرواقعی:
مثانه پرکار که با علامتهایی مثل احساس دفع ادرار به صورت مکرر و احساس فوریت برای دفع ادرار همراه است. ادرار همراه با سوزش و درد هم معمولا نشانگر وجود یک عفونت است، نه وجود یک نوع سرطان.
آزمایشهای لازم: انجام یک معاینه دید مستقیم و نیز انجام تست سلولشناسی روی نمونه ادرار که میتواند سلولهای سرطانی پخش شده در جریان ادرار را تشخیص دهد.
وقتی غدهها بزرگ میشوند
5- لیمفوما
نشانههای زودرس:
غدد لنفاوی متورم و بزرگ شده که دردناک نیست. اینگونه غدد لنفاوی در گردن، زیر بغل یا ناحیه کشاله ران بیشتر مشاهده میشوند. یک عفونت ساده مثلا آنفلوآنزا هم میتواند باعث بزرگ شدن غدد لنفاوی شود، اما این بزرگ شدنها اغلب طی یک هفته برطرف میشوند.
برای همین اگر غدد لنفاوی شما برای بیشتر از یک هفته متورم بود، حتما به پزشک مراجعه کنید. در ضمن کاهش وزن بیدلیل طی یک مدت یک یا 2 ماهه، احساس خارش در سراسر بدن همراه با تورم موضعی (اما بدون وجود جوش) هم باید مورد توجه قرار بگیرند.
دکتــــر جــان اســتیونهــام، فوقتخصص سرطانهای خون در بیمارستان سن جوزف بوستون میگوید: «باید در مورد علامتها دقت زیادی داشت، همه علامتها را با جزئیات در ذهن داشت و به تغییرات آنها هم کاملا توجه کرد.»
زنگ خطر غیرواقعی:
بزرگ شدن ناگهانی چند غده لنفاوی که ناشی از یک بیماری عفونی آشکار یا پنهان باشد.
آزمایشهای لازم:
در یک آزمایش خون ساده هم میتوان بیشتر نشانههای بیماری را پیدا کرد، اما تشخیص قطعی در مورد این سرطان باید با انجام نمونهبرداری (بیوپسی) از یکی از غدد لنفاوی صورت بگیرد.
بیشتر افراد دوست دارند همراه با غذای خود یک خوراکی دیگر را به عنوان چاشنی میل کنند؛ از نوشابه گرفته تا ماست، دوغ و ترشی! نوشابه که به دلیل مضراتش اصلا در بحث ما جایی ندارد و بهتر است از سبد خریدهایتان (البته اگر جایی در آن دارد) زودتر حذف شود! در مورد ترشی هم شماره پیش در بخش طب مکمل به طور مفصل صحبت کردیم. با این حساب ماست، دوغ و کفیر به عنوان چاشنیهای سالم باقی میمانند. به همین دلیل سراغ کارشناسان علم تغذیه رفتیم تا در این مورد بیشتر بدانیم.
هیچکدام!
اگر سوءهاضمه دارید، باید حواستان باشد که همراه با غذا هیچکدام از این خوراکیها را میل نکنید. در افراد سالم شیرههای گوارشی آنقدر قوی هستند که کلسیم موجود در ماست را هضم کرده و تداخلی در روند هضم غذا ایجاد نمیشود. اما افرادیکه دچار سوءهاضمه و مشکلات گوارشی بوده و شیرههای گوارشی کمتری در سیستم گوارشیشان ترشح میشود، با مصرف زیاد ماست، دوغ و کفیر همراه با غذا مشکلشان دوچندان میشود، زیرا کلسیم موجود در این خوراکیها عملکرد بعضی هورمونها و آنزیمهای گوارشی را مهار میکند؛ بنابراین توصیه کلی این است که این چاشنیها 30 تا 45 دقیقه قبل یا بعد از غذا مصرف شود و مقدار مصرفشان نیر محدود باشد.
البته این نکته را نباید فراموش کرد که ماست با وجود کلسیم بیشتری که نسبت به دوغ و کفیر دارد، هضمش سختتر است، اما بالا بودن حجم آب در دوغ و کفیر و رقیق بودنشان باعث افزایش مدت زمان هضمشان میشود؛ به خصوص اینکه همه ما معمولا این چاشنیها، بهویژه دوغ و کفیر را به صورت سرد مصرف میکنیم و این در حالی است که عمل آنزیمهای گوارشی در دمای 37 درجه آغاز شده و تا دمای 52 درجه به بیشترین حد خود میرسد؛ بنابراین غذاهای گرم بسیار راحتتر و سریعتر از غذاهای سرد هضم و جذب میشود. به همین دلیل غذاهای سردی که مصرف میکنیم، به صورت هضم نشده به روده رسیده و در آنجا مورد هجوم باکتریها قرار میگیرد که نتیجهاش چیزی جز سنگینی، نفخ و درد شکم نیست.
کفیر!
اگر استرس دارید، دچار بیماریهای دستگاه گوارش هستید، مدت زیادی آنتیبیوتیکدرمانی کردهاید یا زیاد مسافرت میروید، کفیر بهترین نوشیدنی برای شماست. در واقع افرادی که در شرایط مذکور هستند، مشکلات گوارشی زیادی از جمله اسهال، یبوست و... برایشان پیش میآید و کفیر میتواند گزینه مناسبی برایشان باشد. کفیر از هر لحاظ با ماست و دوغ برابر است اما پروبیوتیک بودنش باعث میشود که یک سر و گردن از دیگر لبنیات بالاتر باشد! در حقیقت میکروارگانیسمها و باکتریهای سودمند پروبیوتیک که در کفیر موجود است، میتواند بسیاری از مشکلات گوارشی این افراد را بهبود بخشد.
البته ماست پروبیوتیک هم در بازار موجود است و با نام «پروماس» عرضه میشود اما ممکن است این نوع ماست به اندازه کفیر، شناخته شده و در دسترس نباشد. به هرحال هر دوی این محصولات خواص مشابهی دارند و افراد میتوانند به دلخواه خود از آنها استفاده کنند.
هر سه!
در حقیقت این خوراکیها در صورت کمچرب و کمنمک بودن، از لحاظ ارزش غذایی تفاوت چندانی با هم ندارند و توصیه کلی این است که در وعدههای روزانه، تنوع غذایی را رعایت کرده و از همه این خوراکیها به اندازه استفاده کنید. تنها مزیت کفیر نسبت به دوغ و ماست، پروبیوتیک بودن آن است که همین مزیت میتواند کمک زیادی به بهبود سیستم گوارش و جذب بهتر ویتامینها و موادمعدنی کند.
البته افرادیکه دچار کمخونی فقر آهن هستند، بهتر است نه تنها ماست، دوغ و کفیر بلکه هیچ نوع مواد لبنی را همراه با وعده اصلی غذای خود مصرف نکنند تا جذب آهن که هم در گوشت و هم در سبزیجات و حبوبات موجود است، به بهترین شکل خود توسط بدن صورت بگیرد.
هرکدام که میل دارید!
ماست از گروه لبنیات و سرشار از کلسیم بوده و مصرفش یکی از ضروریات رژیم غذایی سالم است؛ بنابراین مصرف روزانه 2 تا 3 واحد لبنیات در روز الزامی است که بخشی از آن را میتواند ماست یا دوغ تشکیل دهد.
البته مصرف همزمان ماست با گوشت ممکن است باعث عدم جذب آهن شود، زیرا آهن و کلسیم هردو عنصر دو ظرفیتی بوده و ناقل مشترک دارند؛ بنابراین مصرف همزمانشان حالت رقابتی ایجاد میکند و از آنجا که تمایل این ناقل به ترکیب با کلسیم بیشتر از آهن است این اتفاق زمانی میافتد که میزان دریافتی هر دوی این عناصر بسیار زیاد باشد؛ بنابراین برای مصرف یک کاسه ماست همراه با غذا نباید نگران بود.
دوغ هم نیمی از خواص ماست را دارد و میتواند بخشی از نیازهای تغذیهای بدن را فراهم کند. البته بعضیها تصور میکنند هر میزان مصرف دوغ آزاد است ولی نباید فراموش کرد که نوشیدن بیرویه دوغ میتواند جذب آهن را تحت تاثیر قرار داده و در نهایت هم باعث چاقی شود؛ البته این نکته در مورد دوغهای گازدار که باعث تحریک اشتها میشوند، بیشتر صادق است. نوشیدنی کفیر هم به دلیل داشتن مخمرها و مواد حاصل از آنها خواص بیشتری نسبت به دوغ داشته و با در نظر گرفتن تعادل در مصرف، گزینه بهتری نسبت به دو مورد قبل است.
تقریبا همه ما میدانیم کنسروهای ماهی را باید 20 دقیقه قبل از مصرف بجوشانیم و از خرید کنسروهایی با قوطیهای متورم خودداری کنیم، اما مسائل و نکات مربوط به کنسروها به این دو موضوع ختم نمیشود. واقعیت این است که این غذای آماده و خوشمزه تا به حال جان افراد زیادی را به خطر انداخته است. جدا از مسئله مسمومیت، مصرف بیش از حد آن نیز میتواند در طول زمان باعث حساسیت و مشکلات گوارشی شود، بهتر است همین امروز با تمام خط قرمزهای کنسروها آشنا شوید.
بیش از حد با نمک بودن
یکی از معایب عمده کنسروها، استفاده از مواد نگهدارنده در آنهاست. تولیدکنندگان برای بالابردن ماندگاری محصول علاوه بر اینکه آن را میپزند و آب درون مولکولیاش را خارج میکنند، مواد نگهدارنده نیز به آن اضافه میکنند. علاوه براین برای حل و نرم کردن استخوانهای ماهی مواد دیگری نیز به بافت گوشت اضافه میشود. در بسیاری از موارد این مواد نگهدارنده ممکن است در طولانیمدت یا در مقدار زیاد باعث آلرژیهای غذایی شوند که این حساسیتها به خصوص در کودکان شایعتر و شدیدتر است و باعث واکنشهایی در دستگاه گوارش، حالت تهوع، خارش، حساسیت و قرمزی پوست صورت میشود. یکی دیگر از معایب کنسروهای ماهی، مقادیر بالای نمک در آنهاست. نمک نیز نوعی ماده نگهدارنده محسوب میشود، به عبارت دیگر میتواند به خارج شدن آب مولکولی یا آب فعال محصول کمک کرده و فسادپذیری آن را کمتر کند، بنابراین تولیدکنندگان برای افزایش ماندگاری محصول از نمک بیشتری استفاده میکنند. نمک به کار رفته در کنسروها اجتنابناپذیر است یعنی نمیتوان آن را مانند پنیرهای شور با شستوشو خارج کرد.
تیره بودن، دلیل کهنه بودن نیست
در فرایند کنسروسازی، آب فعال بافت غذا خارج میشود و به همین دلیل ماندگاری آن افزایش پیدا میکند. در فصل تابستان نمیتوان از فروشگاهها انتظار فروش ماهی تازه را داشت در صورتی که در تمام فصلهای سال میتوان از کنسرو ماهی استفاده کرد. بیشتر کنسروهای ماهی ایران از ماهی تن تهیه میشوند در حالی که کشورهای دیگر مانند کانادا و استرالیا بیشتر از ماهی سالمون استفاده میکنند. مردم ایران معمولا به اشتباه کنسرو ماهی را تن ماهی میگویند درحالی که تن یک نوع ماهی است و باید بگوییم کنسرو ماهی تن. گاهی اوقات برخی از ماهیهای کنسروی رنگ روشنتر و برخی دیگر رنگ تیرهتری دارند. درواقع قسمتهای مختلف ماهی ممکن است رنگهای متفاوتی داشته باشد و این موضوع بستگی به بافت ماهی دارد و تیرهتر بودن ماهی کنسروی دلیل بر کهنه بودن آن نیست.
روغن کنسرو، مفید یا مضر؟
در صنعت غذایی جهانی، عمده ماهیهای کنسروی در آبنمک پخته میشوند اما بیشتر ماهیهای کنسروی ایران با مقادیر بالای روغن پخته و تهیه میشوند زیرا مردم ایران دوست دارند غذایشان چربتر و مزهاش بیشتر باشد. در واقع بیشتر موادی که در مزه و بو نقش دارند، مواد محلول در چربی هستند، بنابراین اگر بخواهیم ماهی تازه را با کنسروی مقایسه کنیم یکی از تفاوتهای آنها در میزان چربی است. البته بسیاری از افراد فکر میکنند این چربی از چربیهای مفید است زیرا ماهی در آن قرار گرفته درحالی که این روغن با چربی موجود در بافت ماهی متفاوت است. چربی گوشت ماهی و امگا3 موجود در آن برای سلامت بسیار مفید است و مصرف آن توصیه میشود اما چربیای که در صنایع غذایی وارد کنسروها میشود از چربیهای مضر است و خطر بیماریهای قلبی و عروقی را بالا میبرد. گاهی اوقات در صنایع غذایی ادعاهایی میشود که ممکن است حقیقت داشته باشد اما کمی عجیب به نظر میرسد. برای مثال در کنسروهای ماهی حاوی روغن زیتون باید بررسی کرد که واقعا چه مقدار از این روغن در آن به کار رفته است. اگر تمام روغن به کاررفته در آن روغن زیتون باشد قاعدتا میتوان گفت محصول بسیار خوبی است اما اگر فقط بخشی از روغن آن را روغن زیتون تشکیل داده باشد استفاده از عبارت «روغن زیتون» در اینجا تنها یک برچسب مشتریپسند است.
ماهی جیوهای نخورید
جیوه و کادمیوم دو فلز سنگین هستند که بر اثر فعالیت صنایع مختلف وارد آبهای آزاد شده و ماهیها به آن آلوده شدهاند. زمانی که جیوه جذب ماهی میشود، چه ماهی را تازه مصرف کنید و چه به صورت کنسروی این فلز وارد بدن ما میشود، پس نمیتوان گفت فقط ماهیهای کنسرو شده آلوده به جیوه هستند، به همین دلیل بسیاری از متخصصان تغذیه توصیه میکنند از ماهیهای پرورشی استفاده کنید و از خیر ماهیهای آبهای آزاد بگذرید. مصرف ماهیهای آلوده به جیوه میتواند برای خانمهای باردار و کودکان خطرناک باشد و اگر فرد مقدار زیادی از این ماهیهای آلوده مصرف کند در درازمدت این مواد در بدنش تجمع پیدا میکند و به دوز مسمومیتزا میرسد.
یک بار در هفته بیشتر نخورید
به لحاظ تغذیهای بهتر است تا حد امکان ماهی کنسروی مصرف نشود و به جای آن از ماهی تازه استفاده شود، اما کنسرو ماهی مانند سوسیس و کالباس نیست که دور آن یک خط قرمز بکشیم. برای اینکه مصرف ماهی در خانواده افزایش پیدا کند میتوان از کنسرو نیز استفاده کرد اما ترجیح این است که ماهی تازه خریداری و با آن غذاهای مختلفی تهیه شود، تنوع در نوع ماهی مصرفی و همچنین نوع غذاهایی که با آن تهیه میکنیم از اهمیت بالایی برخوردار است. مصرف ماهی 3 روز در هفته توصیه میشود اما بهتر است ماهی کنسروی بیشتر از یک بار در هفته مصرف نشود.
با چی بخوریم و با چی نخوریم؟
معمولا محدودیتی در مصرف هم زمان ماهی و دیگر مواد غذایی وجود ندارد اما برخیها معتقدند طبع ماهی سرد یا خنک است و ممکن است مصرف آن با موادی مانند ماست و سبزی باعث واکنشهای دستگاه گوارش و سردی و دلدرد شود. در چنین مواقعی میتوان بعد از مصرف ماهی از نبات یا خرما استفاده کرد. البته تحقیقات زیادی روی سردی و گرمی غذاها انجام شده است اما پایه و اساس آن کاملا مشخص نیست و بیشتر به واکنشهای ایمونولوژیک بدن ربط داده میشود.
این مسمومیت شوخیبردار نیست!
غذاهای دریایی مانند انواع ماهی و میگو و به خصوص غذاهای کنسروی از خوراکیهایی هستند که میتوانند آلوده به میکروب کلستریدیوم بوتولینوم باشند. این میکروب در شرایط خاص سمی تولید میکند که این سم منجر به بیماری بوتولیسم خواهد شد. بوتولیسم نوعی بیماری عفونی عصبی-عضلانی است که باعث فلج شدن تقریبا کل بدن و در نهایت مرگ میشود. غذاهای کنسروی اگر به صورت بهداشتی و کاملا استریل تهیه نشده باشند میتوانند آلوده به این میکروب باشند و از آنجایی که این میکروب برای رشد احتیاجی به هوا ندارد میتواند در داخل کنسرو به آسانی رشد کرده و در نهایت سم تولید کند. در نتیجه کنسرو بهترین محیط برای رشد این میکروب به حساب میآید. درجه حرارت لازم برای از بین بردن این میکروب 100 درجه سانتیگراد به بالاست و در 120 درجه سانتیگراد در عرض 5 دقیقه به راحتی از بین میرود. به همین دلیل توصیه میشود کنسروهای مواد غذایی را قبل از مصرف حتما برای 20 تا 25 دقیقه بجوشانید. در واقع میکروب کلستریدیوم در این دما کشته نمیشود اما سم آن از بین میرود. معمولا در منزل نمیتوان درجه حرارت بالای 100درجه را فراهم کرد تا میکروب از بین برود اما با جوشاندن مواد غذایی حداقل سم آن از بین میرود و خطر بیماریزایی آن رفع میشود.
بسیاری از ما به فکر سلامتی خود هستیم و سعی می کنیم با کارهایی مثل تمرین، ورزش و رژیم غذایی سالم سلامتی خود را حفظ کنیم. اما گاهی بدون این که بدانیم با غفلت از بعضی نکات مهم سلامتی خود را به خطر می اندازیم. در زیر به بعضی عادت های ناسالم آقایان اشاره می کنیم:
1.خودداری از مراجعه به پزشک
تحقیقات نشان می دهند که آقایان نسبت به خانم ها طول عمر کمتری داشته و بیشتر از آنها مستعد ابتلا به سرطان هستند، و با این وجود 20 درصد کمتر از خانم ها به پزشک مراجعه می کنند. اگرچه مراجعه به پزشک تجربه خوشایندی نیست، ولی فراموش نکنید که تشخیص به موقع می تواند مانع پیشرفت بیماری شود. پس هرگز نشانه های بیماری را نادیده نگیرید و به محض مشاهده این نشانه ها با پزشکتان مشورت کنید.
2. عدم توجه به وضعیت بدن
بسیاری از آقایان به دلایلی همچون ترس و انکار وضعیت بدن خود را بررسی نمی کنند. لازم است آقایان مرتباً نشانه های وجود سرطان بیضه را در بدن خود بررسی کنند چراکه میزان ابتلا به این بیماری، به خصوص بین مردان جوان و میانسال، رو به افزایش است. اگر نمی دانید چگونه بدن خود را بررسی کنید، به یک وب سایت معتبر مراجعه کنید یا از پزشکتان بخواهید چگونگی این عمل را به شما بیاموزد.
سکوت و خودداری از ابزار احساسات. به طور کلی می توان گفت مردان کمتر از زنان راجع به احساساتشان صحبت می کنند یا از دیگران کمک می خواهند. شاید به همین دلیل باشد که گرچه موارد تشخیص افسردگی در مردان کمتر است ولی میزان خودکشی در آنها 77 درصد بیشتر از زنان است. همچنین مردان افسرده دو برابر زنان افسرده به الکل یا موادمخدر روی می آورند. سکوت و خودداری از ابراز خشم و ناراحتی به سلامتی فرد آسیب می زند و خطر حمله قلبی را افزایش می دهد.
3.استرس در محل کار
اگرچه زنان و مردان در محل کار به یک میزان در معرض استرس هستند، مردان چهار برابر بیشتر از زنان به بیماری های ناشی از استرس مبتلا می شوند و دو برابر بیشتر از زنان به مصرف الکل رو می آورند. از آن جایی که استرس کار یکی از عوامل اساسی ایجاد افسردگی، بیماری های قلبی و سکته مغزی است، لازم است راهی برای مبارزه با آن پیدا کرد، از صحبت کردن با رئیس گرفته تا تغییر شغل یا مراجعه به یک مشاور.
4.استفاده از آب داغ در وان حمام
بیشتر آقایان از اینکه خود را در آب گرم وان رها کنند لذت می برند، اما ما به شما توصیه می کنیم که دوش را جایگزین وان کنید. محققان دانشگاه کالیفرنیا در پژوهشی سه ساله به این نتیجه رسیدند که استفاده از آب گرم در وان می تواند قدرت باروری مردان را تا حد زیادی کاهش بدهد. از آنجایی که اسپرم ها در محیط سرد بیشتر و بهتر به وجود می آیند، لازم است مردان از گرم کردن بیش از حد این ناحیه بپرهیزند. عواملی که باعث گرم شدن این ناحیه می شود عبارتند از استفاده از آب گرم در وان یا جکوزی، یا استفاده دائم و طولانی از لپ تاپ.
5.عدم استفاده از کرم ضدآفتاب
سرطان پوست رایج ترین نوع سرطان در ایالات متحده آمریکا است و پژوهش ها نشان می دهد که تعداد افرادی که از محصولات ضد آفتاب استفاده می کنند بسیار اندک است. در طی یک نظرخواهی مشخص شد که 53 درصد زنان حداقل گاهی از کرم ضدآفتاب استفاده می کنند در حالی که این درصد در مورد مردان 36 درصد است. متاسفانه از هر 10 مرد 6 مرد اعتراف کرده اند که هرگز از کرم ضدآفتاب استفاده نمی کنند. این در حالی است که بسیاری از مردان روزانه زمان زیادی را در محیط های باز برای ورزش، کار یا فعالیت های دیگر سپری می کنند.
6.نَشستن دست ها بعد از رفتن به دستشویی
آیا شما دست هایتان را بعد از خروج از دستشویی می شویید؟ تحقیقات نشان می دهد که از هر 3 مرد یکی این کار را انجام نمی دهد! نشستن دست ها سریع ترین راه برای انتشار میکروب ها و عفونت هاست، بنابراین حتما دست های خود را بشویید و مراقب سلامتی خود و دیگران باشید.
7.عدم استفاده از مسواک
انجمن دندانپزشکی آمریکا اعلام کرده است که تنها 66 درصد از مردان دندان های خود را 2 یا بیشتر از 2 بار در روز مسواک می زنند، در حالی که این رقم در مورد زنان 86 درصد است. همچنین زنان دو برابر بیشتر از مردان به دندانپزشک ماجعه می کنند. عم توجه کافی به بهداشت دهان و دندان نه تنها باعث ایجاد بیماری های دندان و لثه می شود، بلکه تحقیقات نشان می دهد ابتلا به بیماری لثه خطر بیماری های قلبی و اختلالات نعوظ را افزایش می دهد.
8.مصرف فست فود و غذاهای آماده
پژوهش ها حاکی از آن است که 47 درصد مردان حداقل به طور هفتگی در رستوران های فست فود غذا می خورند. این غذاها بیش از نیمی از کالری مجاز روزانه این افراد را تامین کرده و حاوی مقادیر بسیار زیاد نمک هستند. بهتر است بیشتر به فکر سلامتی خود باشیم و به جای فست فود تا جایی که می توانیم از غذاهای خانگی استفاده کنیم.
احتمالا تا پیش از آن که خودتان دچار درد سینوس شدید شده باشید، به این که سینوس چیست اصلا توجهی نداشتهاید. واقعیت این است که مانند بسیاری از قسمتهای ناپیدای بدن، این راههای هوایی باریک در استخوانهای صورت تا وقتی مشکلی در کارکردشان ایجاد نشود، خود را نشان نمیدهند. آمارها نشان میدهد، سالانه 37 میلیون نفر به نوعی دچار التهاب و عفونت در بخشهایی از سینوسشان میشوند. هنگام عفونت سینوس یا راههای سینوسی که با احساس تورم در سر و حساسیت به فشار همراه است، باید توجه داشته باشید غذاهایی که میخورید به شکل معناداری در این شرایط شما تاثیر گذارند. بدن هر فرد پاسخ متفاوتی به بیماری دارد اما میتوان ارتباطی گسترده بین برخی غذاها و سینوس مسدود یافت؛ غذاهایی که باعث واکنشهای آلرژیک میشوند، آنهایی که باعث تحریک تولید خلط میشوند و نوشیدنیهای جاذب رطوبت تنها برخی از عوامل شایع تشدید سینوس هستند. در ادامه به کشف و انتخابهای سالم غذایی خواهید رسید که به شما کمک میکند راحتتر نفس بکشید.
SINUSIT
لبنیات را فراموش کنید
باید از مصرف مواد لبنی در زمان مبارزه با عفونت و مشکلات سینوس اجتناب کنید. زمانی که راههای ورودی و خروجی سینوس مسدود شده و با خلط همراه میشود، در راههای باریک سینوسها، خلط(خلط غلیظ و چسبناک) میتواند خشک شده و حتی منجر به بسته شدن و در نتیجه ورودش به راههای هوایی کوچک شده و محیطی مناسب برای تکثیر باکتریها فراهم شود. اینکه شیر و سایر محصولات لبنی باعث افزایش تولید خلط شوند یا غلظت آن را افزایش دهند، هنوز جای بحث دارد. با این حال در مورد سینوس نتیجه مشابه است. قطعا وجود خلط در سینوس شرایط سینوس را بدتر میکند، پس بهتر است لبنیات را فراموش کنید.
اگر هرگونه شکی درباره ارتباط دهان و سینوس دارید، زمانی را به یاد بیاورید که بال مرغ را به سس تند آغشته میکردید و میخوردید و بلافاصله چشمهایتان اشک آلود میشد و از بینیتان آب راه میافتاد. ادویه و اسید موجود در این مواد غذایی میتواند خیلی سریع تجزیه و موجب رها شدن موکوس در غشای مخاطی بینی شده و شما دچار آبریزش بینی شوید. باید بدانید در این زمانها باید از مصرف خردل هم دوری کنید، چون تقریبا همان کار را انجام میدهد و وضعیت سینوسهای شما را بدتر میکند.
غذاهای تند، سینوسها را هدف میگیرند
غذاهایی که باعث سوزش سردل و رفلاکس اسید میشوند، میتوانند بخشی از سینوس را هدف قرار دهند. دکتر جاشوا مایکور که در درمان سینوس مزمن فعالیت داشته است، میگوید: «مطالعات نشان داده وقتی اسید معده و غذاهای نیم هضم شده به گلو وارد میشوند، گوش، حلق، بینی و سینوس ها تحت تاثیر قرار میگیرند.» او میافزاید: «بدیهی است عوامل بسیاری در ایجاد عفونت سینوس و سینوزیت دخیل هستند اما نباید نقشی را که غذاها پیش از دارو و جراحی در مورد این بیماری ایفا میکنند، نادیده بگیریم.» مکانیسم عمل غذاها کاملا مشخص نیست اما تئوری محتمل این است که برگشت اسید معده باعث تحریک و التهاب در منطقه نازوفارنکس- منطقه اتصال حلق به بینی– میشود. عفونت در نهایت باعث خشک شدن مسیرها شده و این نواحی متورم و مسدود شده و سینوزیت ایجاد میشود.
وعدههای غذایی اواخر شب را حذف کنید
افراد مبتلا به رفلاکس معده میدانند که شرایطشان با آنچه میخورند، کاملا تحت تاثیر قرار میگیرد. اگر شما مشکل سینوس داشته و همچنین عادت به خوردن غذا کمی قبل از خواب دارید، رفلاکس ممکن است ارتباط بین این 2 را توضیح دهد. مایکور توضیح میدهد: «حفره بینی به دستگاه گوارش متصل است و هیچ خط جداکنندهای وجود ندارد. بنابراین وقتی شما به صورت افقی یا درازکش هستید و رفلاکس اتفاق میافتد، اطراف لوزه شما باقی نمیماند و کمی از آن اسید به دهان شما منتقل میشود و به همین دلیل طعم ترشی را احساس میکنید و کمی از اسید هم وارد حفره بینی میشود. این مخلوط اسید و بخشی از غذای هضم شده وارد حفره بینی شما شده و میتواند ایجاد عفونت کند یا عفونت مزمن سینوس شما را بدتر کند.»
داغها خیلی مفید هستند
یکی از درمانهای خانگی برای کاهش یا از بینبردن فشار سینوسها و برای از بین بردن خلط، بخور سینوسها در یک حمام داغ و تنفس بخار آب از یک کاسه آب جوش است. (باید در این حالت یک حوله روی سرتان قرار دهید) یک فنجان چای داغ هم به طور مشابه میتواند مثل یک سونای کوچک برای شما به کار رود. بخار و مایعات گرم در بینی و دهان و پشت گلوی شما جریان مییابد و به رقیق شدن ترشحات سخت شده کمک میکند. حواستان باشد چایتان کافئین نداشته باشد و از طعمدهندهها در آن استفاده شده باشد، چون این مواد موجب سوزش معده میشوند اما در عوض میتوانید از لیمو برای طعم دادن چای استفاده کنید.
نوشیدن یک فنجان قهوه به جای یک چای سالم میتواند وسوسه انگیز باشد. به ویژه زمانی که سینوسهای شما پر شده و احساس خوبی نداشته باشید. اما کافئین ادرارآور است و منجر به کم شدن آب بدن و آب موجود در غشای بینی میشود. علاوه بر این، قهوه اسیدی است و به عنوان یکی از علل سوزش معده شناخته شده است. از خوردن نوشیدنیهای گازدار هم باید خودداری کنید نه فقط برای اینکه بیشترشان کافئین دارند بلکه به این دلیل که این نوشیدنیها گاز زیادی وارد معده میکنند و میتوانند منجر به رفلاکس شوند.
آب همیشه دوا
به جز موارد خاص که نباید زیاد آب بنوشید، بدن به آب فراوان نیاز دارد. وقتی میخواهید سینوزیت را درمان کنید یکی از توصیههای مهم، نوشیدن آب فراوان است چون به رقیق شدن ترشحات کمک کرده و موجب تخلیه ترشحات سخت شده میشود. آبمیوه هم در این شرایط معمولا کمک کننده است. هرچند نوشیدن آبمیوه شیرین توصیه نمیشود چون به دلیل داشتن مواد افزودنی موجب سخت شدن مخاط میشود.
برگشت غذا از معده به مری یا بهاصطلاح برگشت اسید به دهان، ترش کردن پشت جناغ سینه و دردهای سوزشی در ناحیه قلب از جمله مشکلاتی است که گریبان بسیاری از انسانها را میگیرد و سن و سال هم نمیشناسد اما ممکن است بیشتر سراغ سالمندان برود؛ برای همین باید درباره این حالت، اطلاعات کاملی داشته باشید. مشکل سوزش پشت جناغ سینه زمانی رخ میدهد که اسیدمعده از دریچه فوقانی معده که عملکرد مناسبی ندارد به سمت بالا و داخل مری برمیگردد، احساس ناراحتکننده و آزاردهندهای است اما اگر این حالت دائمی شود، میتواند یک خطر کاملا جدی برای سلامت انسان باشد. دکتر مهمت اوز، پزشک معروف و همکار برنامه تلویزیونی اپرا در اینباره میگوید: «اسید معده که به سمت مری برمیگردد دیوار محافظ مری و سلولهای پوشاننده آن را مورد تهاجم قرار میدهد و باعث بروز التهاب و بعد زخمهای مری میشود. در صورتی که بافت محافظ کاملا از بین برود احتمال بروز هر عارضهای، حتی سرطان وجود دارد اما شما میتوانید با چند راهکار ساده در مقابل این مشکل ایستادگی کنید.»
در این مطلب شما میتوانید راهکاری ساده اما عملی دکتر اوز، برای غلبه بر این مشکل را بخوانید و به کار بگیرید.
یک دلیل دیگر برای لاغری
برگشت غذا بیشتر در چاقها رخ میدهد
کم کردن وزن و داشتن وزنی متناسب، یکی از اصلیترین راههای غلبه بر مشکل برگشت اسید و سوزش پشت جناغ سینه است؛ در مطالعهای که در دانشگاه کلرادو روی بیش از 10 هزار زن و دختر انجام گرفت مشخص شد در زنانی که اضافه وزن و چاقی مفرط دارند میزان بروز سوزش پشت جناغ سینه و برگشت غذا بیشتر از زنانی است که دارای وزن مناسب هستند. در تحقیق دیگری که در لوئیزیانا صورت گرفت مشخص شد افرادی که طی سالها دچار اضافهوزن بودهاند و شاخص توده بدنی آنها (BMI) طی سالها افزایش یافته، میزان برگشت اسید با افزایش BMI ارتباط مستقیمی داشته است.
در مطالعهای که در انگلستان روی بیش از 350 مرد و 300 زن دچار مشکل برگشت اسید صورت گرفت مشخص شد کاستن 5 کیلوگرم از وزن افراد دارای اضافهوزن باعث نصف شدن تعداد دفعات برگشت اسید و سوزش پشت جناغ سینه طی یک ماه شد.
مشکل میوهها و آبمیوهها
غذای مناسب بخورید
خوردن برخی غذاها حالت سوزش پشت جناغ و برگشت اسید را بدتر میکند. این میتواند ناشی از این باشد که میزان ترشح اسید در معده افزایش پیدا میکند، یا اینکه دریچه فوقانی معده که وظیفهاش محافظت از برگشت اسید معده به سمت مری است توسط برخی غذاها تضعیف یا شل شده است. دکتر اوز میگوید: «مطالعات نشان داده غذاهای چرب و بهخصوص فستفودهای پرچرب، شکلات و میوههای اسیدی مانند مرکبات و آبمیوهها، بهخصوص آبمیوههای مصنوعی، حالت برگشت اسید را تشدید میکنند.» البته باید این نکته را بدانید که ممکن است 2 فرد که دچار مشکل برگشت اسید هستند به یک غذا واکنش یکسان نداشته باشند، دکتر داپشانده، فوقتخصص بیماریهای دستگاه گوارش در میامی میگوید: «هر فرد پس از مدتی خودش پی میبرد که چه غذاهایی این حالت را در او تشدید میکند. سادهترین کار این است که تمام غذاهایی که این علائم را در شما تشدید میکنند از برنامه غذاییتان کنار بگذارید.»
دود حالتان را بدتر میکند
سیگار نکشید
اگر سیگاری هستید حتما خسته شدهاید از همه نصیحتهایی که تاکنون شنیدهاید اما بالاخره باید به این حرفها گوش کنید، اگر ترش میکنید و اگر پشت جناغ سینهتان به شدت میسوزد حواستان باشد سیگار نهتنها ترشح اسید معده را افزایش میدهد بلکه دریچه فوقانی معده را هم شل میکند و اینگونه با 2 مکانیسم مختلف باعث میشود مشکل شما بیشتر شود. دکتر چاتکان، متخصص گوارش در نیوتارک میگوید: «دریچه فوقانی معده پس از ورود غذا به معده بسته میشود و تا هضم غذا بسته میماند اما سیگار عملکرد این دریچه را مختل میکند و باعث میشود اسید معده به شدت به سمت مری برگردد.»
تعداد بیشتر، حجم کمتر
وعدههای غذایتان را بیشتر کنید
دکتر چاتکان میگوید: «اگر تعداد وعدههای غذاییتان را کم کنید و در عوض حجم غذایی که در یک وعده میخورید را بالا ببرید مطمئن باشید به مشکل برخواهید خورد. اگر حجم زیادی غذا بخورید هورمون گاسترین ترشح میشود که محرک ترشح اسید معده است و این وضعیت شما را بدتر خواهد کرد.» اگر دچار مشکل درد پشت جناغ سینه مکرر هستید توصیه ما این است که طی روز 5 یا 6 وعده غذایی داشته باشید که حجم هیچ کدام از آنها زیاد نباشد. دکتر کری گانز، از مرکز ملی تغذیه میگوید: «بهترین کار این است که در زمان بیداری، در هر 3 تا 4 ساعت مقدار کمی غذا بخورید اینگونه ترشح اسید در معده شما زیاد نخواهد بود و مشکل شما کمتر از قبل خواهد شد.»
نفس کشیدن شما را نجات میدهد
یک نفس عمیق بکشید
قطعا با خواندن اینکه درست غذا خوردن میتواند مشکل برگشت اسید را در شما تا حد زیادی برطرف کند تعجب نکردهاید اما اگر به شما بگوییم درست نفس کشیدن هم میتواند به شما در برطرف کردن این مشکل کمک کند احتمالا تعجب خواهید کرد. نتایج تحقیقاتی که در نشریه پزشکی «انجمن متخصصان گوارش ایالاتمتحده» به چاپ رسیده نشان میدهد در 119 نفر مبتلا به مشکل سوزش پشت جناغ سینه و برگشت اسید، تنفس عمیق و صحیح شکمی تا حدود زیادی درد و سایر علائم را تسکین داده است. هر زمان که دچار این حالت شدید سعی کنید نفسهای کاملا عمیق بکشید و روی تنفسی که به کمک عضلات شکم انجام میشود، تمرکز کنید.
فنجانهایی که مشکل را شدیدتر میکنند
کافئین نخورید
کافئین یک شباهت به سیگار دارد، آن هم این است که درست مثل سیگار هم ترشح اسید معده را بیشتر و هم دریچه فوقانی معده را شل میکند. برای همین اگر از سوزش و درد پشت جناغ سینه شکایت دارید، قهوه و حتی قهوههای دکافئینه ( که به هر حال مقداری کافئین دارند) را از برنامه غذاییتان حذف کنید. دکتر اوز میگوید: «باید متوجه باشید که کنارگذاشتن هر کدام از عوامل تشدیدکننده این حالت میتواند به شما آرامش بدهد و خطرات آینده را از شما دور کند، برای مثال فکر کنید فردی که اضافهوزن دارد، سیگار میکشد و زیاد قهوه مینوشد بتواند وزنش را طبیعی کند، سیگار نکشد و قهوه نخورد، مسلما او بسیار کمتر از قبل دچار مشکل خواهد شد.»
وزنه نزنید
ورزشهای مناسب انجام دهید
همیشه شنیدهاید که ورزش کردن برای سلامت ضروری است اما اگر مشکل درد و سوزش سینه دارید باید بدانید برخی ورزشها برای شما آزاردهنده هستند. مطالعات نشان داده وزنه زدن، شنا رفتن در حالت پرفشار و کار سنگین با دستگاههای وزنه در حالتی که بدن در حالت نشسته یا خوابیده است میتواند این مشکل را بیشتر از قبل کند اما دکتر وانروش هیلای، متخصص گوارش در بوستون میگوید: «مهمتر از نوع ورزش کردن، زمان ورزش کردن است، من در مورد بیمارانم که دچار مشکل برگشت اسید به مری بودند و درد داشتند برنامه ورزش قبل از غذا، با معده خالی را اجرا کردم و متوجه شدم آنها بسیار کم دچار مشکل شدند، در نقطه مقابل زمانی که آنها پس از غذا خوردن ورزش میکردند مشکلات زیادی برایشان ایجاد میشد.»
شام کی؟ خواب کی؟
قبل از خواب غذا نخورید
در حالت موازی زمین بودن و دراز کشیدن (مثلا خوابیدن در تخت یا در کاناپه مقابل تلویزیون) به این معناست که جاذبه زمین برای کنترل حرکت اسید در معده به شما کمک نخواهد کرد و این به آن معناست که احتمال افزایش برگشت اسید به مری وجود دارد. دکتر اوز میگوید:«من به تمام بیمارانم میگویم اگر مشکل ریفلاکس حاد دارند باید حداقل چند ساعت، بین زمان آخرین وعده غذایی و خواب خود فاصله بیندازند و صبر کنند تا غذا و اسید همراه آن از معده عبور کند تا با دراز کشیدن مشکلی برای آنها پیش نیاید.»
درست بخوابید!
وقتی بالشها به کمک شما میآیند
شما میتوانید با اصلاح شیوه خوابیدن کاری کنید که کمتر دچار مشکل ریفلاکس شوید. میتوانید با گذاشتن بالش در پشت خودتان و در حالت نیمهخوابیده مشکلتان را کم کنید؛ البته باید بدانید که فقط نباید سرتان بالا باشد، بلکه قسمت سینه هم باید بالاتر از شکم باشد. دکتر هیلای میگوید: «برخلاف تصور عموم، بیشتر مری در قسمت سینه است نه در گردن پس به گونهای حالت خوابیدن خود را تنظیم کنید که هم سر و هم سینه شما بالاتر از قسمت شکمتان قرار گیرد.
تغذیه سالم در محل کار:
اشتغال، روند معمول تغذیه خیلی از افراد را به هم می زند و موجب می شود که
افراد به سوی تغذیه نادرست گام بردارند از سوی دیگر فشار کار در کنار فقر مواد غذایی و استرس می تواند ،کارمندان را
بیمار و چاق کند.
به گفته کارشناسان تغذیه ، بهترین راه برای داشتن تغذیه سالم در محل کار
استفاده از آجیل و میوه است.آنها می گویند
هر چند به نظر سخت می رسد اما می توان به
سادگی ظرفی حاوی میوه و آجیل را روی میز
کار قرار داد و از آن به عنوان میان وعده استفاده کرد تا ویتامین ها و مواد معدنی
مورد نیاز بدن در طول روز تامین شود.
همچنین نباید آب سردکن محل کار را از
یاد برد و باید ساعتی یک بار برای نوشیدن
آب به آن سرزد تا هم آب مورد نیاز بدن تامین شده و هم در بین نشستن مداوم روی
صندلی ، وقفه ای ایجاد شود.
پزشکان می گویند اغلب مردم در محیط کار در نوشیدن چای و قهوه زیاده روی می
کنند اما بایداین نوشیدنی های کافئین دار را تا جای ممکن با ابمیوه های طبیعی
جایگزین کرد.
همچنین مصرف غذاهای خانگی در محل کار بر همه چیز اولویت دارد اما در
صورتی که این امکان وجود ندارد باید فست
فودها را به حداقل رساند و از غذاهای سالمتر
به عنوان ناهار استفاده کرد.
آنچه اینک فراروی شماست ، سلسله نکاتی
است درباره اصول تغذیه و سلامت در فرهنگ
تعالی بخش قرآن کریم :
1-
بخورید و بیاشامید اما به اندازه کافی و لازم زیرا پرخوری و زیاده روی سلامت شما را به خطر
می اندازد(اعراف/31)
2-
در فرهنگ قرآنی این
خداوند است که بیماری ها را شفا می دهد و دیگران
وسیله و واسطه اند(شعرا /80)
3-
بهترین نحوه تغذیه
برای سلامت انسان که مورد سفارش
قران کریم است خوردن صبحانه و شام است
یعنی غذای روزانه در دو وعده اصلی در اول روز و آخر روز صرف شود.این شیوه غذا
خوردن بهشتیان است.(مریم/62)
4-
آیا میدانید در فرهنگ قرآنی سخت ترین و ناگوارترین بیماری ها چیست؟ قرآن مستقیما" به این بیماری اشاره کرده آن را نام می برد.این بیماری مرض قلب یا بیماری دل
نام دارد.چون وقتی روح و دل فردی به این بیماری گرفتار شد از شنیدن و دیدن و درک حقایق عاجز می شود و
این بدترین وضعی است که یک انسان پیدا می کند.(اعراف/179
توبه /125)
5-
به فرموده امام علی (ع) خداوند همان قدر از حرام شدن آنچه
حلال نموده است ناراحت می شود که حرام اورا نادیده بگیرید و مانند یک امر حلال
انجام دهید.
جالب است بدانید که خداوند در
قران به خوردن گوشت و ماهی و میوه اشاره
می کند و آنها را از نعمت های زندگی بخش الهی برمی شمارد و از ما میخواهد که آنها را بخوریم.(مانده آیه 1 و 96/نحل14/مومنون14)
بیشک کسی دوست ندارد با یک میخچه
دردناک در خیابان قدم بزند یا برای انجام کارهای روزانه خود از این سر شهر به آن
سر شهر برود. میخچه یکی از مشکلات رایجی است که بیشتر انسانها دست کم یکبار آن
را در طول زندگی تجربه میکنند. میخچه در نقاط مختلف پا به ویژه در ناحیه انگشتان
و مفاصل آن دیده میشود. درحقیقت میخچه واکنشی است که پوست بدن در برابر فشارهایی
قرارمیگیرد که به صورت مستمرو به دلایل مختلف مثل تنگی کفش یا اضافه وزن به سطح
پوست وارد میشود و به صورت برآمده و ضخیم شدن پوست به اندازه یک دانه عدس یا ذرت
پیش میرود. بیتوجهی به درمان میخچه گاهی افراد را وادار به انجام جراحی و خارج
کردن آن از بدن میکند، درحالی که درمان میخچه یکی از سادهترین و کمهزینهترین
روشهاست به شرط آنکه درمان آن در زمان مناسب انجام شود. برای درمان این عارضه راههای
مختلفی در شیوههای درمانی طبیعی و خانگی در سراسر جهان وجود دارد که برخی از
موثرترین آنها را با هم مرور میکنیم.
چگونه میخچه را شناسایی کنید
میخچه را با پینه اشتباه نگیرید
اگرچه میخچه و پینه هردو ظاهر کاملا متفاوتی دارند اما گاهی توسط
بسیاری از مردم با یکدیگر اشتباه گرفته میشوند. پینه معمولا سطح وسیعتری از
پوست را به خود درگیر میکند و معمولا در قسمتهایی از کف پا که تماس مستقیم و
مداوم با زمین دارد و تحتفشار زیاد قرار میگیرد، مثل پاشنه یا سینه پا دیده میشود،
در حالی که میخچه محدوده بسیار کوچکی را درگیر میکند و معمولا برجسته است، در یک
نقطه رشد میکند، ضخامت بیشتری دارد و احتمال نفوذ آن تا اعماق پوست بسیار زیاد
است. در حالی که پینه تنها در سطح پوست دیده میشود و امکان نفوذ به لایههای
زیرین پوست را ندارد.
راههای پیشگیری را بشناسید
چرا میخچه میزنید
دلایل مختلفی برای ابتلا به میخچه وجود دارد که بسیاری از آنها به
دلیل بیاحتیاطی و بیتوجهی خودمان به وجود میآید. پوشیدن کفش یا جوراب تنگ،
تماس بیش از اندازه انگشتان با رویه کفش، پوشیدن کفش یا صندل بدون جوراب و پیادهروی
طولانی و مستمر، استفاده از کفشهای پاشنه بلند و تنگ، عدم درمان قوس کف پا و
افزایش فشار بر انگشتان و سینه پا و در نهایت تقسیم نامتعادل وزن روی پاها از
جمله عواملی است که موجب میشود پا و انگشتان آن در معرض فشار قرار بگیرند و
احتمال ابتلا به میخچه در آنها تقویت شود، بنابراین اگر نسبت به این موارد بیتفاوت
باشید به مرور شاهد درد مفصل انگشتان، التهاب، برآمدگی و سفتی پوست و دردهای نقطهای
در موضع میخچه خواهید بود.
نسخه: پاکسازی میخچه با سرکه
طول درمان: 2 هفته، روزی دو بار
استفاده از سرکه برای درمان میخچه یکی از سادهترین شیوهها برای خشککردن
و ازبینبردن آن است. برای این کار به سرکه سفید و یک پنبه نیاز دارید. پنبه را
به سرکه آغشته کنید و آن را روی موضعی که میخچه در آن بهوجود آمده، بگذارید. پنبه
سرکهای را با نوارچسب پارچهای پانسمان روی موضع ببندید، به گونهای که پنبه سرکهای
به طور کامل سطح میخچه را مرطوب کند. بعد از 3 تا 4 ساعت پنبه سرکهای را از روی
میخچه بردارید و اجازه دهید، میخچه به مدت 30 دقیقه هوا بخورد. پس از این مدت پنبه
دیگری را به سرکه آغشته کنید و به مدت 3 تا 4 ساعت به همان شیوه روی موضع میخچه
ببندید. این شیوه را به مدت 2 هفته، روزی دوبار تکرار کنید تا در پایان هفته دوم
شاهد خشک شدن و جدا شدن میخچه از موضع باشید.
افرادی که بهجای استفاده از شیوههای
طبیعی با قیچی، ناخنگیر و اجسام برنده به جان میخچهها میافتند آسیبهای جدی به
پوست خود وارد میکنند.
این هشدار را جدی بگیرید
میخچه را جراحی نکنید
کارشناسان و متخصصان پوست میتوانند نمونههای مختلفی از افراد مبتلا
به میخچه را مثال بزنند که با خوددرمانیهای بیمورد و خطرناک مشکلات زیادی برای
خود بهوجود آوردهاند. افرادی که به جای استفاده از شیوههای طبیعی با قیچی، ناخنگیر
و اجسام برنده به جان میخچهها میافتند، آسیبهای جدی به پوست خود وارد میکنند،
زیرا با این کار موجب بروز عفونت و آلودگی در موضع میخچه میشوند و مشکلی به
مشکلات قبلی خود اضافه میکنند.
نسخه: پوست موز و اسانس چای
طول درمان: 2 هفته روزی 2 ساعت
یکی دیگر از روشهای خانگی درمان میخچه تهیه مرهمی است که با کمک
پوست موز و عصاره برگ درخت چای به دست میآید. برای این کار باید یک عدد موز رسیده
و کامل را به مدت 3 تا 4 ساعت درون یخچال بگذارید. پس از این مدت پوست موز را
بکنید و سفیدیهای درون پوست آن را جدا کنید. برای تهیه این مرهم نیاز به یک قاشق
غذاخوری از این کرکهای سفید دارید. به کرکهای سفید، 4 تا 5 قطره اسانس روغن چای
اضافه کنید و آن را به آرامی ورز دهید. این مرهم را به مدت 2هفته، هر روز 2 ساعت
روی میخچه بگذارید و آن را پانسمان کنید. این مرهم به شما کمک میکند تا بعد از 2
هفته احساس بهتری نسبت به میخچه داشته باشید و دیگر هنگام پوشیدن کفش و راهرفتن
احساس درد نکنید.
نسخه: مرهم روغن چای سبز
طول درمان: یک هفته پیش از خواب
اگر مدت زمان زیادی است که به میخچه مبتلا هستید و دیگر به آن به
عنوان بخشی از بدنتان عادت کردهاید، قطعا با یکی از انواع سرسخت آن روبهرو
هستید که دارای پوستی ضخیم و محکم است. مردم چین برای درمان این نوع از میخچه از
عصاره، اسانس یا روغن برگ درخت چای سبز استفاده میکنند. برای این کار کافی است 5
قطره از روغن چای سبز را روی پنبه بریزید و آن را روی میخچه قرار دهید. البته پیش
از این کار باید پای خود را به خوبی با آب ولرم و صابون بشویید و آن را با حوله
خشک کنید. در صورتی که به مدت یک هفته هر شب پیش از خواب این روغن را روی میخچه
قرار دهید، خواهید دید که بعد از این مدت با نرم شدن و کاهش میزان سختی و ضخامت
میخچه روبهرو خواهید شد و درد کمتری را تجربه خواهید کرد.
نسخه: آبلیموی ترش و میخک
طول درمان: 10 روز، هر چه بیشتر بهتر
"مطالب
زیادی در مورد اعمالی که در دوران بارداری باید انجام داد در روایات آمده است که
به مختصری از آنها اشاره میکنیم:
1.روزانه 140 صلوات بفرستید
2.در کل
دوران بارداری یک ختم قرآن به نیت سلامتی امام زمان(ع(
3.تا پیش از چهار ماهگی قبل از هر نزدیکی زن و شوهر,
آیه 87 سورهی انبیاء یعنی «و ذالنون ...» را بخوانند.
4.از ماه
چهارم به بعد در حالی که هردو رو به قبلهاند, آیتالکرسی بخوانند
5.در هر ماه شوهر دست بر پهلوی راست همسرش بگذارد و
هفت بار انا انزلناه را بخواند
6.زن باردار هر روز 70 استغفار کند
توصیههای زیر نیز میتوانند مفید باشند:
بخش اول : توصیه های ایام بارداری :
الف – توصیه های عبادی : 1- مادر دائماً با طهارت و حتی المقدور
رو به قبله باشد، و از گفتار بی مورد پرهیز نماید. استغفار و توجه قلبی و دائمی به
خداوند متعال در طهارت قلب و روح فرزند مؤثر است. 2- مداومت به قرائت قرآن در ایام
بارداری. 3- انجام واجبات دینی به ویژه نماز در اول وقت مواظبت گردد. نوافل و نماز
شب، حتی قضاء آن حتی المقدور به جا آورده شود. 4- روزانه صدقه به فقراء داده شود.
و ثواب آن هدیه به مادر حضرت ولی عصر (عج)حضرت نرگس خاتون اهدا گردد. 5- شرکت در
مجالس اهل بیت (علیه السلام) و فرستادن صلوات در طول روز. 6- سوره مبارکه
"یس" در هر روز و سوره "واقعه"، سورة "توحید" حداقل
10مرتبه، در شبها قرائت شود. شبهای جمعه سوره "ص" خوانده شود. 7- انجام
غسل های مستحبی، مخصوصاً غسل جمعه فراموش نشود. 8- جنین از پنج ماهگی قادر است
صداها را بشنود. به همین علت، به خصوص، بعد از 5 ماهگی، قرائت قرآن اثر بسزایی در
طفل دارد.
ب ـ توصیه های غذایی : 1- در حلیت و طهارت غذا و آشامیدنیها دقت
لازم مبذول شود و از هر گونه غذای شبهه ناک پرهیز شود. 2- خوردن شیر، حداقل روزی
یک لیتر. در احادیثی از امام حسن (علیه السلام) و امام رضا (علیه السلام) بر این
امر تاکید فراوان شده است. 3- استفاده از کندر خوراکی بسیار مفید است. 4- میوه های
فصل مرتب و زیاد میل شود. 5- خوردن خرما در استحکام بدن کودک بسیار مؤثر است،
البته خوردن میوه های آبدار مانند هندوانه جهت تعدیل گرمای آن توصیه می شود. 6-
استفاده از شنبلیله خام خصوصاً از ماه پنجم به بعد برای سلامت موی بدن نوزاد مؤثر
است. 7- آب انگور، سیب، به و انار شیرین، سلامت جسمی، روحی و عقلی کودک را به
همراه می آورد. 8- به طور کلی مادر نیازمند گروه های غذایی چهارگانه در روز به
میزان مناسب می باشد. گروه نان و غلات – گروه میوه ها و سبزیجات – گروه قند های
ساده و چربی.
بخش دوم : توصیه های پس از
تولد:
الف – توصیه های عبادی : 1- پس از تولد بچه را غسل داده، در گوش
راست او اذان، و در گوش چپ او اقامه بخوانید. و با تربت امام حسین (علیه السلام)
که در آب فرات و یا آب شیرین حل شده، کام طفل را بگشایید. 2- سعی شود با وضو به
طفل شیر داده شود. 3- از ماه های اول تولد، در مواقع مناسب، پدر و مادر با صدای
بلند قرآن قرائت نمایند، و یا اینکه نوار های ترتیل با صدایی آرام و دلنشین برای
نوزاد پخش شود. قابل توجه است که لازم نیست نوزاد بیدار باشد.
ب – توصیه های غذایی: 1- تغذیه مادر جهت افزایش شیر باید کاملا
مورد توجه قرار گیرد. 2- تغذیه کودک با توجه به کارشناسی تغذیه باید مورد توجه
قرار گیرد. "
برای دانلود کلیک کنید
افرادی که دچار دیابت میشوند باید از رژیم غذایی خاصی پیروی کنند. شاید کمتر فرد دیابتی بداند که هرم غذاییاش با دیگران فرق دارد. ما در اینجا این هرم و آنچه باید براساس آن رعایت کنید را با شما مرور میکنیم. هرم غذایی روزانه یک فرد دیابتی به شرح زیر است:
دستگاهی برای اندازهگیری فشار کف پا
زخم پای دیابتی یکی از مهمترین عوارض دیابت است. 15 درصد بیماران دیابتی دچار زخم پای دیابتی هستند که از میان آنها هم 15 درصد دچار قطع عضو میشوند. در هر 30 ثانیه یک پا در دنیا به دلیل دیابت قطع میشود. در صورتی که اگر مراقبت لازم انجام شود 80 درصد از این زخمها قابل بهبود است. این زخم در افرادی دیده میشود که سابقه طولانی مدت بیماری دیابت دارند، هموگلوبین A1C آنها قابل کنترل نیست، فشار خون بالا دارند و سیگاری هستند. در افراد دیابتی که دچار زخم میشوند موهای ساق پا ریزش پیدا میکند، پوست پا براق میشود، ناخنها بدشکل میشوند و پاها سرد است. این زخم معمولا در افرادی ایجاد میشود که کفش تنگ استفاده میکنند یا پابرهنه در خانه راه میروند و به دلیل اختلال حس دچار سانحه میشوند. به دلیل دیابت فشار روی کف پا بیشتر است ولی درد آن کم است. از آنجا که آناتومی پای افراد دیابتی به هم میریزد بنابراین دستگاههایی وجود دارد که فشار کف پای بیمار را اندازه میگیرد و یک کفی تجویز میشود که فشار را از روی مناطق پرفشار بردارد. افرادی که دیر برای درمان مراجعه میکنند، اغلب کسانی هستند که دچار قطع عضو میشوند. بنابراین در مورد این زخم معاینه روزانه واجب است و امروزه درمان آن به صورت تیمی انجام میشود که شامل فوقتخصص غدد، ارتوپد، جراح عروق، متخصص پوست، پزشک عمومی و جراح قلب است.
•
•
•
• از لبنیات کم چرب یا بدون چربی استفاده کنید.
• ماست قند طبیعی در خودش دارد اما میتواند شامل قند اضافه هم باشد. ماستی که حاوی قند صنعتی است نسبت به ماست با قند افزوده کالری کمتری دارد.
میوه
مصرف میوه میتواند شامل موارد زیر باشد:
•
•
•
بالون معده چیست؟
بالون معده یک روش ساده و بدون جراحی برای کاهش اشتها و کاهش حجم معده است. در این روش، پزشک فوق تخصص گوارش توسط آندوسکوپی و پس از اطمینان از سالم بودن معده، بالون را به داخل معده فرستاده و سپس بر اساس اندازه معده بیمار آن را بسته به نوع بالون، از مایع یا هوا به میزان 500 تا 800 سی سی پر می کند. بالون حدود 3/2 از حجم معده را پر کرده و سبب ایجاد سیری زودرس و کاذب می شود پس از 6 ماه پزشک دوباره آن را با آندوسکوپی خارج می کند. اخیرا از انواع جدید بالون معده با ماندگاری یکسال نیز در این مرکز بطور اختصاصی استفاده می شود.
چه افرادی کاندیدهای خوبی برای بالون هستند؟
افراد باBMI =30-40 به دلیل اینکه اضافه وزن محدودی دارند، میتوانند با یک دوره بالون البته به شرط رعایت رژیم غذایی کم کالری و ورزش مرتب، به وزن ایدهآل برسند.
افراد با BMI بالای 40، این افراد میتوانند برای کاهش وزن، از این روش استفاده کنند؛ ولی از آنجایی که اضافه وزن زیادی دارند، باید نسبت به افراد دسته اول، بیشتر رعایت کنند. گاهی ممکن است برای رسیدن به وزن مطلوب از 2 یا چند دوره بالن استفاده کرد. همچنین افراد خیلی چاق که کاندید عملهای جراحی چاقی هستند، گاهی توسط جراحان محترم برای کاهش وزن اولیه و عوارض کمتر بیهوشی و عمل جراحی جهت بالن ارجاع داده میشوند.
عوارض احتمالی بالون معده چیست؟
بالون معده، روش بسیار کم عارضهای است. عوارض عمده آنوجود درد و تهوع و گاهی استفراغ در چند روز ابتدایی است که در افراد مختلف، فرق میکند. گاهی هیچ درد و تهوعی وجود ندارد که فرد ممکن است با توجه به ذهنیت قبلی مبنی بر وجود درد و تهوع، حتی نگران شود که ممکن است برای بالن اتفاقی افتاده باشد، درحالی که این افراد فقط به دلیل سازگاری خوب معده هیچ علامتی ندارند. گاهی ممکن است درد و تهوع وجود داشته باشد که در این صورت باید از داروهای مناسب استفاده سود. وجود اضطراب و نگرانی بر مدت و شدت عوارض میافزاید. لذا باید دانست که این علایم موقتی بوده و به زودی برطرف میشوند. عوارض دیگر احتمالی از جمله سوراخ شدن معده و انسداد روده در موارد بسیار نادری میت واند اتفاق بیافتد. در ضمن ارتباط روزانه و مرتب با پزشک بسیار مهم است.
تفاوت بالن مایع و بالون هوا چیست؟
در بالن هوا به دلیل سبکی، علایم اولیه شامل درد و تهوع بسیار خفیفتر است. منتها از لحاظ میزان کاهش وزن چه بسا ممکن است در بالن مایع به دلیل سنگینی بیشتر بالن، احساس کاهش اشتها و در نهایت کاهش وزن بیشتر هم باشد.
نکات مهم برای کسب نتایج مطلوبتر با بالون معده:
همواره با پزشک خود ارتباط نزدیک و صمیمانه ای داشته باشید.
در صورتی که عارضه ای احساس کردید یا روند کاهش وزنتان متوقف شد، بلافاصله با پزشک خود تماس بگیرید.
برنامه غذایی کم کالری و ورزش منظم را هم فراموش نکنید.
شرایطی را در نظر بگیرید که با زحمت بسیار مقداری
از وزن خود را کم کرده اید و حس خوشایندی از این وضعیت دارید. مسلما در این شرایط
برگشتن این وزن به حالت قبل اصلا برایتان قابل قبول و خوشایند نخواهد بود. کاهش
وزن به تنهایی کافی نیست و نگهداری این وزن و آگاهی از روش های آن مسئله ای مهم تر
است. در ادامه به دوازده روش برای کنترل و نگهداری وزن، که متخصصان رژیم های غذایی
توصیه کرده اند و افراد موفق در این زمینه به کار گرفته اند، اشاره می کنیم.
۱- بدن عضلانی تری داشته باشید.
هرچه بدن شما عضلانی تر باشد، سوخت و ساز یا
متابولیسم آن بالاتر است. تحقیقات نشان می دهند، ماهیچه ها متابولیسم بالاتری نسبت
به چربی ها دارند. بنابراین طبق یک برنامه ورزشی منظم، عضلات بدن خود را تقویت
کنید.
۲- با خوردن غذاهای پرکننده حجم معده، به مبارزه با گرسنگی
بروید.
بر اساس تحقیقات انجام شده در طی سه سال بر روی
۲۸۴ خانم بین ۲۵ تا ۴۵ سال، افرادی که با خوردن مواد پرکننده حجم معده در وعده های
غذایی خود، احساس سیری می کنند بیشتر از دیگران موفق به کاهش و کنترل وزن خود می
شوند. این مواد غذایی شامل میوه جات و سبزیجات، غلات سبوس دار و پروتئین های بدون
چربی می باشند.
۳- وسوسه نشوید!
تحقیقات نشان می دهند خانم هایی که موفقیت بیشتری
در کنترل وزن خود داشته اند، در موقعیت های مختلف، کنترل بیشتری نیز بر روی خود
دارند. با داشتن کنترل بر روی رفتارهای خود، می توانید جلوی وسوسه های احتمالی را
بگیرید. برای مثال با دیدن یک دسر خوشمزه وسوسه نمی شوید و کنترل تغذیه خود را در
دست دارید.
۴- میزان کالری مصرفی روزانه خود را حساب کنید.
روش دیگر برای کنترل کردن وزن آنست که به صورت منظم کالری مصرفی
روزانه خود را حساب کنید. بر اساس تحقیقات، زنانی که کمتر از ۱۸۰۰ کالری در روز
دریافت می کنند، به خوبی می توانند وزن خود را کنترل کنند.
۵- برای وعده های غذایی خود از قبل برنامه ریزی کنید.
همانطور که طبق یک رژیم غذایی خاص موفق به کاهش
وزن شده اید، رژیم مناسب دیگری نیز برای کنترل وزن خود در نظر بگیرید و طبق یک
برنامه غدایی تعیین شده، عمل نمایید.
۶- فعالیت های فیزیکی روزانه خود را افزایش دهید.
متخصصان توصیه می کنند، هر فرد بایستی حداقل ۵ روز
هفته ۳۰ دقیقه فعالیت فیزیکی داشته باشد و تاکید می کنند که هر چه میزان این
فعالیت بیشتر باشد افراد می توانند وزن خود را بهتر کنترل نمایند. طبق تحقیقات
انجام شده بین ۶۰ تا ۹۰ دقیقه فعالیت فیزیکی روزانه، بهترین روش برای کنترل وزن
است.
۷- چربی خود را اندازه بگیرید.
بر اساس تحقیقی که روی ۴۰۰۰ نفر در آمریکا صورت گرفته است، بزرگترین
فاکتور در کنترل وزن، اندازه گیری مقدار غذای مورد نیاز بدن و میزان چربی آن در هر
وعده غذایی است. در اینصورت همیشه به خوردن یک مقدار مشخص غذا عادت کرده و از
خوردن بیشتر از آن مقدار که منجر به اضافه وزن می گردد، جلوگیری می شود.
۸- هر روز وزن خود را اندازه گیری کنید.
تحقیقات نشان می دهند، افرادی که روزانه وزن خود را اندازه گیری می
کنند، دو برابر دیگران در کنترل وزن خود موفق هستند. به این ترتیب شما به محض
افزایش وزن مطلع شده و قادر به کنترل آن می باشید.
۹- لبنیات را در وعده های غذایی خود بگنجانید.
بر اساس تحقیقی که بر روی ۳۳۸ نفر انجام شده، افرادی که روزانه ۲ یا
۳ وعده لبنیات کم چرب مصرف می کنند، در کنترل وزن خود، نسبت به کسانی که یک وعده
لبنیات می خورند، موفق ترند. علاوه بر این مصرف لبنیات به استحکام و سلامتی
استخوان ها بویژه در زنان کمک می کند.
۱۰- بشقاب غذایی خود را با مقادیر مشخص از غذاها پر
کنید.
شما می توانید همیشه از یک بشقاب مشخص برای غذا خوردن استفاده
نمائید. دقت کنید که نصف بشقاب شما بایستی با سبزیجات و بقیه آن با مقادیر مساوی
غلات سبوس دار و مواد پروتئینی پر شود.
۱۱- زمان کمتری را به تماشای تلویزیون اختصاص دهید.
تحقیقات نشان می دهند، افرادی که کمتر از ۱۰ ساعت در هفته تلویزیون
تماشا می کنند، بیشتر از دیگران موفق به کنترل وزن خود می شوند. علاوه بر این
تماشای بیش از حد تلویزیون خطر ابتلا به بیماری های قلبی و دیابت را افزایش می دهد.
۱۲- از خوردن صبحانه غافل نشوید.
صبحانه را مهمترین وعده غذایی می نامند. خوردن یک صبحانه کامل همراه
با میوه جات می تواند از خوردن میان وعده های مختلف در طول روز جلوگیری کرده و در
نتیجه به کنترل وزن کمک کند.
حال که رازهای موفقیت در کنترل وزن را می دانید، می توانید از همین
امروز شروع کرده و وزن خود را به راحتی مدیریت کنید.
باشگاه خبرنگاران: ژلوفن
دارویی است جزء دسته داروهای ضد التهایی غیر کورتونی بوده که متاسفانه مصرف
خودسرانه آن به شدت رواج پیدا کرده است.
دکتر
احمد رهنمای چیت ساز نایب رئیس انجمن داروسازان تهران گفت: داروی ایبوپروفن با نام
تجاری پروفن به صورت دراژه وجود دارد که سه چهار سالی است که به صورت ژله ای و با
نام ژلوفن تهیه می شود.
وی
خاطر نشان کرد: در تکنولوژی جدید داروسازی تولید داروها به صورت ژله ای بسیار جا
باز کرده است زیرا تولید داروها به صورت ژله ای عوارض قرص را به حداقل می رساند و
جذب دارو با سریع تر می کند.
وی
افزود: از عوارض این دارو عوارض گوارشی است که از آن جمله می توان اثر آن بر روی
کبد را ذکر کرد چون این دارو در کبد متابولیزه می شود تا قابلیت جذب داشته باشد
بنابراین مصرف زیاد آن به کبد فشار می آورد.
وی
ادامه داد: یکی دیگر از عوارض آن تاثیر این دارو بر کلیه است چرا که دفع دارو از
طریق کلیه صورت می گیرد و مصرف بیش از حد آن بر کلیه اثر می گذارد.
رهنما
یادآور شد: این دارو در بالغین استفاده می شود و به صورت کپسول های 200 و 400 میلی
گرمی در بازار موجود است.
وی
اذعان داشت: از این دارو در امراضی چون آرتریت، نقرس، دردهای شدید قاعدگی و درد
دندان استفاده می شود.
وی
ادامه داد: این دارو خاصیت ضد درد، ضد التهاب، ضد تب دارد که کودکان از این دارو
به صورت شربت و با نام ایبوپروفن استفاده می کنند.
وی
در مورد مصرف این دارو در دوران بارداری گفت: به طور کلی توصیه می شود تمامی
داروها در سه ماهه اول بارداری استفاده نشود.
وی
افزود: ژلوفن در دوران بارداری جز گروه B است یعنی برای جنین ضرری ندارد اما باید طبق دستور پزشک مصرف شود.
وی
ادامه داد: اما در 3 ماهه سوم بارداری این دارو جزء گروه D قرار می گیرد که نباید استفاده شود و مصرف
آن باعث بروز اختلالات جنینی می شود.
** موارد
منع مصرف ژلوفن
مصرف
داروی ژلوفن در مواردی منع مصرف دارد که نداشتن آگاهی در این خصوص می تواند باعث
بروز مشکلاتی شود.
دکتر
احمد رهنمای چیت ساز متخصص داروسازی گفت: افراد مبتلا به آسم نباید از ژلوفن
استفاده کنند.
وی
تصریح کرد: مبتلایان به فشار خون نیز نمی توانند از ژلوفن استفاده کنند چرا که حجم
خونشان بالا می رود.
وی
افزود: همچنین افراد مبتلا به ناراحتی های خونی مثل هموفیلی و افرادی که مشکلات
انعقادی دارند نیز باید از خوردن داروی ژلوفن پرهیز کنند.
وی
گفت: این دارو بر روی معده اثر می گذارد بنابراین اگر افرادی مبتلا به زخم معده
باشند و یا کولیت داشته باشند نیز ژلوفن برایشان مضر است.
وی
متذکر شد: چون دفع این دارو از طریق کلیه و به صورت ادرار است مبتلایان به ناراحتی
های خیلی شدید کلیه نیز نباید از این دارو استفاده کنند همچنین کسانی که به
ترکیبات آسپیرین حساسیت دارند نیز جزء موارد منع ژلوفن هستند.
وی
با اشاره به این نکته که این دارو با برخی داروها تداخل دارد گفت: ژلوفن
استامینوفن و همچنین داروهای ضد انعقادی تداخل دارویی دارد و نباید همراه این
داروها استفاده شود.
رهنمای
چیت ساز خاطر نشان کرد: افرادی که داروهای آنتی دیابتیک استفاده می کنند نباید
ژلوفن بخورند چرا که ژلوفن باعث افزایش اثر ضد قند داروهایشان می شود و افت
ناگهانی قند و به دنبال آن بروز شوک را به همراه دارد.
این
متخصص داروسازی گفت: ژلوفن نباید همراه با داروهای ادرار آور استفاده شود چرا که
کاهش اثر داور می شود.
وی
در پایان توصیه کرد: لازم است که مصرف این داور به حداقل رسانده شود و حتماً زیر
نظر پزشک تهیه شود و به صورت خود سرانه مصرف نشود و حتماً زیر نظر پزشک تهیه شود و
به صورت خود سرانه مصرف نشود تا مشکلات ناشی از مصرف خودسرانه این دارو از بین
برود.
کبد
چرب شایع ترین بیماری کبدی جهان است
کبد چرب یک التهاب کبدی است و تجمع بیش از حد چربی درکبد، گاه باعث
اختلال در فعالیت طبیعی بافت کبد می شود که می تواند سیر پیشرونده پیدا کند و باعث
نارسایی کبد و یا سیروز کبدی گردد. زیادی چربی در کبد میتواند باعث التهاب در کبد
شود و این امر نهایتا به سختشدن خطرناک این اندام می انجامد.مطالعات جدید نشان می
دهد کبد چرب می تواند به التهاب کبد و حتی سرطان کبد منجر شود.
آمارها
نشان می دهد که متاسفانه موارد ابتلا به کبد چرب در حال افزایش است و چاقی و
دیابت مهمترین عوامل ابتلا به این بیماری است.
کبد چرب شایع ترین بیماری کبدی در سراسر جهان است و می توان این
بیماری را به عنوان شاخص بیماری های قلبی و اختلالات متابولیسمی دانست.
کبد چرب حاصل تجمع چربی در سلول های کبد است. زمانی که فرد بیش از
نیاز طبیعی بدن چربی مصرف کند، این چربی ها به آرامی به سلول های کبد راه یافته و
در آن ذخیره می شوند.
زمانی که سلول های چربی ۵ تا ۱۰ درصد از سلول های کبد را اشغال کنند
می توان گفت فرد به بیماری کبد چرب مبتلا شده است. این چربی های اضافه به تدریج
کبد را آسیب پذیر می کند و سبب ایجاد التهاب و زخم کبد می شود.
● مراحل بیماری کبد چرب
این بیماری مراحل مختلفی از پیشرفت دارد. مرحله اول پیشرفت بیماری،
کبد چرب درجه یک نام دارد که درآن تجمع چربی تنها در بخش خارجی کبد صورت می گیرد.
در این نوع، سلول های چربی عملکرد کبد را تحت تاثیر قرار نمی دهند.
در کبد چرب درجه دو و درجه سه، چربی به داخل سلول ها راه می یابد و
عملکرد کبد را با اشکال روبه رو می کند. در نتیجه بیمار به درمان کامل و سریع نیاز
دارد.
● دلایل ابتلا به کبد چرب
شایع ترین علت بروز این بیماری چاقی است. به گفته پزشکان ۷۵ درصد
افراد چاق در خطر ابتلا به این بیماری قرار دارند.
به جز چاقی، علل تغذیه ای نیز در ابتلا به این بیماری نقش دارند.
خوردن غذاهای چرب و فست فود، سوء تغذیه و کمبود پروتئین، استفاده طولانی مدت از
تغذیه وریدی، جراحی روده برای درمان چاقی و کاهش وزن سریع نیز می توانند کبد چرب
ایجاد کنند.
دیابت، بالا بودن سطح چربی های خون، مقاومت به انسولین و فشار خون
بالا نیز می تواند ازعلل این بیماری باشد.
داروها و مواد شیمیایی مانند الکل، تتراسایکلین و تتراکلرید کربن هم
خطر ابتلا به این بیماری را افزایش می دهند.
● کبد چرب در کودکان
به دلیل افزایش نگران کننده چاقی در میان کودکان، بیماری کبد چرب به
طور فزاینده ای در میان این قشر از جامعه در حال افزایش است. این بیماری نزدیک به
۳ درصد کودکان و ۲۲-۵۳ درصد از کودکان چاق را تحت تاثیر قرار می دهد و حتی در میان
کودکان ۴ ساله نیز دیده شده است.
● کبد چرب در افراد لاغر
کبد چرب فقط مختص افراد چاق نیست و لاغر بودن، لزوما به این معنا
نیست که شخص در بدنش چربی ندارد.
افراد لاغر هم می توانند با مصرف چربی و روغن فراوان گرفتار کبد چرب
شوند. آنها با توجه به نداشتن علایم واضحی چون شکم بزرگ و کم بودن وزنشان تصور
میکنند سالم هستند.
در نتیجه غذاهای چرب و شیرین فراوان می خورند و برای سوزاندن این
مواد چندان فعالیتی نمی کنند.
افراد لاغر هم برای رهایی از این بیماری نیازمند انجام فعالیت بدنی
منظم و داشتن رژیم غذایی کم چربی هستند. این افراد باید غذا را خوب بجوند و از
مصرف ماست و لبنیات پر چرب و آب همراه غذا بپرهیزند.
● علایم بیماری کبد چرب
به طور کلی، افراد مبتلا به کبد چرب علائم خاصی را نشان نمی دهند. با
این حال، می توان ناراحتی در شکم و کبد، خستگی و ضعف عمومی را از علائم این بیماری
شمرد.
● درمان کبد چرب
پزشکان معتقدند درمان کبد چرب با دلیل ابتلا به آن رابطه مستقیم
دارد. پس برای درمان این بیماری به افراد چاق توصیه می شود با ورزش منظم و رژیم
غذایی مناسب وزن خود را کاهش دهند.
همچنین به افراد دیابتی و کسانی که چربی خون بالا دارند توصیه می شود
از رژیم غذایی کم چرب و کم کالری همراه با انسولین استفاده کنند.
● پیشگیری از ابتلا به کبد چرب
پزشکان داشتن رژیم غذایی سالم، کم چرب و سرشار از فیبر، میوه و
سبزیجات، ورزش و فعالیت بدنی منظم حداقل ۴ بار در هفته ، را برای پیشگیری از ابتلا
به این بیماری ضروری می دانند.
همچنین مصرف نکردن نوشیدنی های الکلی، غذاهای فریز شده، زودپز شده،
ترشیجات، رب، سس، نمک زیاد، چای پر رنگ، ادویه های تند، غذاهای فست فوت ، شیرینی
جات، غذاهای غیر ارزشمند (پفک، چیپس، شکلات، بیسکوییت و…)، گوشت و تخم مرغ به
میزان زیاد، انواع سرخ کردنی ها مانند سیر داغ، پیاز داغ، و نوشابه های گازدار می
تواند به پیشگیری از این بیماری کمک کند.
ساعتهای ابتدایی پس از جراحی
در ساعتهای ابتدایی پس از جراحی، خونریزی جزئی به صورت نشت خون از
کنار پانسمان بینی، کاملاً طبیعی بوده و به هیچ وجه نگرانکننده نیست. در این
شرایط، میتوان با دستمال کاغذی مرطوب صورت بیمار را تمیز کرد.گاهی در ساعات
نخستین پس از به هوش آمدن، بیمار احساس گلودرد میکند که ممکن است به دلیل تأثیر
به جا مانده از لوله بیهوشی باشد.در برخی بیماران، به علت وسعت زیاد اقدامات جراحی
در قسمت استخوانی بینی، ممکن است کبودی دور چشم مشخصتر شود. حتی گاهی اوقات قسمتی
از سفیدی چشم دچار خونمردگی میشود. هیچیک از این پیشامدها در نتیجه عمل
تأثیرگذار نبوده و صرفاً موقتی هستند. گاه در روزهای اول و دوم، ورم بیشتر میشود
و در روز سوم به اوج میرسد؛ اما به هیچوجه نگرانکننده نیست.
بیست
و چهار ساعت نخست پس از عمل
در بیست و چهار ساعت نخست پس از عمل، برای کاهش تورم دور چشم، بهتر
است روی چشمها کیسه یخ بگذارید. سادهترین راه استفاده از دو عدد کیسه فریزر کوچک
هرکدام حاوی سه قطعه یخ است. کیسهها را به یکدیگر گره زده و روی چشمها بگذارید.
با آب شدن یخها، همین عمل را باید تکرار کنید.در مواردی که پس از عمل جراحی، داخل
بینی بیمار پانسمان قرار میگیرد، جراح، یک تا شش روز (معمولا دو روز) پس از عمل،
پانسمانها را خارج می کند.در انتهای عمل جراحی، روی بینی بیمار قالبی از جنس
پلیمر سبک (قبلا از گچ استفاده میشد) گذاشته میشود.
جراح این قالب را بین روز چهارم تا هشتم (معمولاً روز ششم) از روی
بینی برمیدارد. طی این مدت بیمار باید از وارد شدن ضربه به بینی جلوگیری کند. پیش
از برداشتن قالب از روی بینی بهتر است بیمار به طور کامل استحمام کند و سر و صورت
خود را بشوید تا چسبها شل شده و قالب آسانتر برداشته شود.پرههای کناری بینی
هیچگاه برش و بخیه ندارند و بخیه فقط روی پره وسطی بینی میخورد که بین روز چهارم
تا هشتم، جراح بخیه را از روی بینی برمیدارد.بیشتر اوقات، در مواردی که همزمان
با جراحی پلاستیک بینی، جراحی انحراف تیغه بینی نیز انجام میشود، ورقههایی از
جنس سیلیکون، به طور موقت در دو طرف تیغه بینی گذاشته میشود تا از چسبندگی و
بازگشت انحراف بینی جلوگیری شود.
جراح
این ورقهها را بین هفته اول تا سوم از داخل بینی خارج میکند.طی چند هفته پس از
عمل، به علت جمع شدن و خشک شدن ترشحات داخل بینی، شاید تنفس دشوار شود. جهت رفع
این مشکل، بیمار میتواند روزانه و در چند نوبت، محلول سرم نمکی نرمال را با
استفاده از سرنگ ۲۰ سی سی بدون سوزن در بینی خود بریزد تا بیآنکه چسبها خیس
شوند، مقداری از ترشحات بینی نرم شده و از راه بینی و یا حلق و دهان خارج شوند.
دوهفته
پس از عمل
تا دو هفته پس از عمل باید از تخلیه ترشحات بینی با فشار خودداری
نمود.در برخی بیماران ممکن است در هفتههای نخست پس از عمل، لب بالا تا اندازهای
بیحس باشد که این حالت ظرف چند ماه بهتدریج از بین میرود. در افراد شاغل،
معمولاً یک هفته مرخصی برای انجام این عمل و دوران پس از آن کفایت میکند. این
زمان بسته به وضعیت و تمایل بیمار قابل تمدید خواهد بود. رفتن به مسافرت نیز پس
ازگذشت سه روز از عمل مانعی ندارد.در هفتههای نخست پس از عمل، بیمار باید از قرار
گرفتن در معرض آفتاب خودداری کند؛ زیرا اشعه آفتاب، موجب افزایش ورم بینی میشود.
همچنین باید از مواجهه مستقیم با وسایل حرارتزا مانند اجاق گاز نیز پرهیز نمود.
جلوگیری
از واردشدن ضربه به بینی
طی روزهای نخست پس ازعمل از هرگونه ضربه به بینی بایداجتناب شود.
برای مثال، هنگام خواب باید طاقباز خوابید و هنگام پوشیدن و درآوردن لباس از لباسهای
دگمهدار یا زیپداراستفاده کرد تا ضربهای به بینی وارد نشود. بهتر است هنگام
خوابیدن نیمتنه بالاتر از پاها قرار گیرد تا ورم کمتری در ناحیه صورت ایجاد شود.
میتوان با گذاشتن بالشهایی در زیر تشک، شیبی حدود ۳۰ درجه ایجاد کرد. نشستن یا
ایستادن در روز اول، نه تنها مانعی ندارد، بلکه بهتر از دراز کشیدن است، زیرا
وضعیت عمودی به کاهش ورم کمک میکند.
عطسه
یا سرفه با دهان باز
در هفته نخست پس از عمل باید از عطسه و یا سرفه با دهان بسته، خندههای
زیاد و عمیق و نیز از گریه اجتناب شود.
میتوان با استفاده از مسواک نرم، دندانها را مسواک زد؛ به شرطی
که لب بالا دستکاری نشود. شستن صورت یا استحمام کردن به شرطی که پانسمان روی بینی
خیس نشود، اشکالی ندارد. بیمار باید از گذاشتن عینک طبی یا آفتابی به مدت یک ماه
خودداری کند. در صورتی که عینک با استفاده از چسب ضد حساسیت به پیشانی متصل شود،
میتوان از همان روز نخست از عینک استفاده نمود. استفاده از لنزهای تماسی چشم، از
فردای روز عمل مانعی ندارد. استفاده از مواد آرایشی اشکالی ندارد. شاید به دلیل
اثر چسبهای بینی، برخی از بیماران تصور کنند که بینیشان بیش از اندازه بالا رفته
است، اما پس از برداشتن چسبها نوک بینی بهتدریج در وضعیت طبیعی خود قرار میگیرد.
حدود ۷۰ درصد ورم و تغییرات، در شش هفته نخست پس از عمل برطرف میشود، ۱۰ درصد ظرف
ده ماه، ۱۰ درصد طی بیست ماه و باقی ورم بهتدریج ظرف چهار تا ده سال فروکش میکند.
معمولاً نوک بینی آخرین جایی است که ورم آن از بین میرود.
کاهش
فعالیتهای بدنی شدید
در هفتههای نخست پس از عمل باید از فعالیتهای بدنی شدید و ورزشهای
سنگین اجتناب کرد؛ بهویژه ورزشهایی که موجب برافروخته شدن چهره میشوند. از ورزشهای
رزمی یا ورزشهایی هم که با احتمال ضربات توپ به بینی همراه هستند، باید مدت
بیشتری اجتناب نمود. تا یک ماه پس از عمل جراحی بینی، باید از شناکردن خودداری
شود. شیرجه، آفتابگرفتن و حمام سونا به مدت دو ماه و غواصی به مدت سه ماه به کلی
ممنوع است.از نظر تغذیه، باید از خوردن غذاهایی که به جویدن طولانی نیاز دارند،
مانند استیک، کباب برگ، ساندویچ و نظایر آنها در هفتههای نخست پرهیز گردد. همچنین
پرهیز از غذاهای شور و با ادویهجات تند و محرک در طی این مدت الزامی است. بهتر
است در روزهای نخست پس از جراحی، گوشت و مواد مغذی دیگر ابتدا در مخلوطکن نرم شود
تا به جویدن کمتری نیاز داشته باشد. همچنین در این روزها، باید از خوردن چای و
قهوه داغ اجتناب کرد. نوشیدن مایعات کافی مانند آبمیوه و سوپ، به رفع خشکی دهان
کمک میکند.
مصرف
مسکن
اکثر بیماران پس از عمل جراحی درد قابل توجهی ندارند. گاه به علت
پانسمان داخل بینی، احساس سنگینی و درد خفیفی در ناحیه صورت و پیشانی وجود دارد که
با مسکنهای سادهای مانند استامینوفن بر طرف میشود. پیش از عمل و پس از آن، از
خوردن مسکنهایی مانندآسپرین یا ایبوبروفن، باید خودداری شود، زیراموجب کاهش
انعقادپذیری خون شده، احتمال خونریزی را افزایش میدهند. در ماههای نخست پس از
عمل، به علت چسبهایی که در هفته اول پس از عمل روی بینی زده میشود، امکان دارد
پوست بینی چربتر باشد و حتی در افراد مستعد، جوشهای صورت بیشتر شود. در چنین
شرایطی، پزشک داروهای مناسب را تجویز میکند. به همین دلیل امروزه با به کار بردن
روش های جدید تقویت بینی از داخل، زدن چسب بینی بعد از هفته نه تنها مفید نبوده
بلکه با ملتهب کردن وضعیت پوست تاثیر منفی در زیبایی دارد. در روزهای نخست پس از
عمل، گاه حالت افسردگی برای بیمار ایجاد میشود. اضطراب پیش از عمل، تورم صورت و
چشمها، شکل جدید بینی و تغییراتی که برای نخستین بار بیمار شاهد آنهاست و شاید
برایش دور از انتظار باشد، از عوامل این افسردگی زودگذر به شمار میروند. گاه
همراهان بیمار با اظهار نظرهای پیدرپی که از میل به بزرگنمایی آنها ناشی میشود،
نگاهی اجمالی و سطحی را به بیمار القا میکنند و بر تشویش و نگرانی او میافزایند.
ورم
نوک بینی
معمولا در ماههای نخست، هنوز نوک بینی ورم زیادی دارد، زیراورم
این قسمت دیرتر از سایر قسمتهای بینی فروکش میکند. کاهش ورم، بهویژه در بینیهای
گوشتی به زمان بیشتری نیاز دارد؛ بنابراین در این مدت بینی موقتاً بزرگ جلوه میکند.
حتی ممکن است برخی از اطرافیان بیمار که از تصویر پیشین بیمار بیخبرند، تصور کنند
بینی او بزرگتر هم شده است. بدیهی است که اگر بینی با وجود ورم زیاد بزرگ به نظر
نرسد، پس از فروکش کردن ورم، یک بینی غیرطبیعی خواهد شد. برای اظهار نظر نهایی در
مورد نتیجه عمل دستکم باید سه سال صبر کرد. بسیاری از بیماران چند هفته پس از
عمل، درحالی که هنوز ورم بینی بهطور کامل فروکش نکرده است، با نگاهی موشکافانه
ساعتها در مقابل آیینه، بینی خود را نظاره میکنند. این نگاه موشکافانه که تنها به
بینی معطوف است و به سایر اعضای صورت توجهی ندارد، موجب میشود از یک سو بسیاری از
بیتقارنیهای طبیعی به صورت عیب جلوه کند و از سوی دیگر، زیبایی و تناسب جدید
بینی با دیگر اجزای صورت، با تمرکز صرف بر بینی نادیده گرفته شود. توصیه مکرر به
بیماران عزیز آن است که در جراحی پلاستیک بینی، اصراری بر کوچک شدن بیش از اندازه
بینی نداشته باشند. در جراحی بینی، حد و مرزهایی وجود دارند که عبور از خط قرمز
آنها عوارض متعددی در پی خواهد داشت.
نکات
مهم
زیبایی بینی به معنای کوچک شدن آن نیست، بلکه به معنای تناسب قسمتهای
مختلف بینی با یکدیگر و نیز تناسب کل بینی با قسمتهای مختلف چهره است. هدف جراحی
زیبایی بینی، زیباتر به نظر رسیدن چهره است و نه کوچک کردن بینی. چه بسیار بینیهایی
که با وجود کوچکترشدن نه تنها بر زیبایی چهره نیافزودهاند، بلکه تناسب پیشین را
نیز از بین بردهاند. در جراحی بینی، نوع بافتهای بینی عاملی محدودکننده است.
بینیهای با پوست بسیار نازک و یا بسیار ضخیم، بارزترین نمونه تأثیر بافت بینی بر
نتیجه عمل هستند. در چنین بینیهایی، جراح حاذق میتواند با بهرهگیری از هنر،
دانش و تجربه خود بر این محدودیتهای بافتی چیره شود و برای هر بینی روش خلاقانه
را به کار برد. کوچکشدن بینی تا زمانی مطلوب است که عملکرد تنفسی بینی به مخاطره
نیفتد. کوچکشدن سوراخهای بینی و برداشتن بافتهای استخوانی، غضروفی و پوست، میتواند
سلامت فرد را به دلیل از دست رفتن مسیر تنفسی بینی با مشکلات جدی مواجه کند. جراح
بینی با ارزیابی دقیق وضعیت داخل بینی پیش از جراحی، با پیشبینی بسیاری از
احتمالات، میتواند احتمال به خطرافتادن عوارض تنفسی را به کمترین مقدار برساند.
دکتر محسن نراقی-متخصص گوش،حلق و بینی
دبیر انجمن پزشکان کودکان، اجتناب از عوامل تحریک کننده نظیر پرهیز از بیرون بردن کودک مبتلا به آسم در روزهایی که هوا آلوده است، پرهیز از نگهداری حیوانات خانگی در منزل و عدم استعمال دخانیات در محیط های بسته را مهمترین عامل در جلوگیری از بروز حمله های آسمی دانست و تصریح کرد: این خانواده ها باید بدانند چه عواملی باعث بروز حملات آسمی می شود تا کودک خود را از آن مصون دارند.
دکتر محمدرضا بلورساز بر ضرورت مراقبت از کودکان به منظور پیشگیری از بروز بیماری ها تاکید و عنوان کرد: تربیت یک کودک سالم و تندرست از جمله مسائل مهمی است که باید از سوی والدین مورد توجه قرار بگیرد.
وی با اشاره به ضرورت توجه و تقویت سیستم ایمنی بدن کودک برای جلوگیری از ابتلا به بیماری ها، گفت: در راس تقویت سیستم ایمنی، واکسیناسیون یا ایمن ساختن جسم کودک در برابر میکروب ها و ویروس ها قرار دارد که معمولا مطابق برنامه های زمانبندی انجام می شود.
بلورساز اضافه کرد: همچنین برخورداری از یک تغذیه خوب، کافی و با کیفیت مناسب به منظور پیشگیری از ضعف سیستم ایمنی بدن هم در کودکان و هم افراد بزرگسال لازم است. این برنامه غذایی باید طوری باشد که براساس آن قند، پروتئین، ویتامین، مواد معدنی و سایر مواد مغذی به میزان لازم به بدن برسد.
این متخصص کودکان "استرس و اضطراب" را به عنوان عامل موثر دوم در تضعیف سیستم ایمنی بدن معرفی و توصیه کرد: افراد با تقویت سیستم ایمنی و دوری از تنش و هیجان با بیماری ها مقابله کنند.
بلورساز درباره علائم بیماری های عفونی در کودکان عنوان کرد: بیماری های عفونی به دو دسته ویروسی و میکروبی تقسیم بندی می شوند. بیماری های ویروسی اغلب با علائمی مانند حالت تهوع، سرفه، عطسه، آبریزش بینی، اسهال، تنگی نفس، خس خس سینه و تب همراه هستند.
رییس انجمن فوق تخصصی عفونی کودکان ادامه داد: علائم بیماری های عفونی با منشاء میکروبی نیز شامل مواردی چون تب بالا و نفخ توام با سرفه، دل درد، سردرد و استفراغ می شود. اما باید گفت که در مجموع تشخیص این بیماری ها مشکل است.
وی با بیان اینکه در این میان شیوع بیماری های ویروسی در میان مردم بسیار بالاست، گفت: به عنوان مثال آنفلوآنزا از میزان شیوع بالایی برخوردار بوده و غالبا با علائمی مانند تب و لرز، استخوان درد، بدن درد و سردرد همراه است.
بلورساز در ادامه به بیماری های آسم و آلرژی که کودکان بسیاری را گرفتار می کنند نیز اشاره کرد و گفت: آلرژن ها، عامل اصلی ایجاد آلرژی هستند. مواد آلرژن هم در داخل منزل و هم در محیط خارجی وجود دارند.
دبیر انجمن پزشکان کودکان ایران ادامه داد: افرادی که زمینه بیماری آسم دارند، دارای زمینه های ژنتیکی بروز آلرژی و حساسیت نیز هستند و به محض برخورد با این مواد، علائم آلرژیک در وجودشان ظاهر می شود.
دبیر انجمن پزشکان کودکان، اجتناب از عوامل تحریک کننده نظیر پرهیز از بیرون بردن کودک مبتلا به آسم در روزهایی که هوا آلوده است، پرهیز از نگهداری حیوانات خانگی در منزل و عدم استعمال دخانیات در محیط های بسته را مهمترین عامل در جلوگیری از بروز حمله های آسمی دانست و تصریح کرد: این خانواده ها باید بدانند چه عواملی باعث بروز حملات آسمی می شود تا کودک خود را از آن مصون دارند.
وی همچنین توصیه کرد: والدین با معلم ها و مسئولان مدرسه نیز باید در این باره صحبت کرده و به آنها سفارش کنند مراقب فرزندشان باشند تا به محض اینکه مشکلی پیش آمد بتوانند به پدر و مادر اطلاع بدهند و یا اینکه بدانند چگونه باید از اسپری ها و داروهای مخصوصی که معمولا باید همراه بچه ها باشد در مواقع لازم استفاده کنند.
تمام بدن ما از سلول ساخته شده است. سلول ها بسیار کوچک هستند و فقط بوسیله میکروسکوپ دیده می شوند. بطور معمول، سلول ها تکثیر می شوند تا جانشین سلول های پیر و مرده شوند و یا اینکه در بچه ها، باعث رشد بدن شوند. این تکثیر و ازدیاد سلول ها تابع قوانین خاصی است. بنابراین سلول ها به اندازه لازم زیاد می شوند، نه کمتر و نه بیشتر. در هنگام بروز سرطان، رشد و تکثیر سلول ها از مهار و کنترل خارج می شود و تعداد زیاد از حدی سلول جدید ایجاد می شود که به تدریج، منجر به ایجاد توده یا تومور سرطانی می گردند.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
یکی از کانون هایی که در
وجود انسان سرچشمه کارها است تفکر و اندیشه است. فکر سالم محصول و بازده سالم و
پاک دارد و فکر آلوده بازده ناسالم و آلوده خواهد داشت.
امیرمؤمنان علی علیه السّلام می فرماید:
«مَن کَثُر فِکرهُ فِی المَعاصی دَعَته اِلَیها؛ کسی که بسیار درباره گناه فکر کند
او را به گناه سوق می دهد.»۱
و حضرت عیسی علیه السّلام ضمن گفتار به حواریون فرمود:
«و من به شما امر می کنم که روح خود را به زنا خبر ندهید (فکر زنا نکنید) تا چه
رسد به اینکه زنا کنید زیرا کسی که روح و فکرش را به زنا خبر دهد مانند کسی است که
در اطاق رنگینی آتش روشن کند. دود آتش نقشه های رنگین آن اطاق را کثیف می کند گرچه
خانه را نسوزاند.»۲
یعنی فکر گناه کانون تصمیم گیری وجود انسان را آلوده می نماید و چنین کانونی به
تاریکی گناه نزدیک تر است تا به سفیدی اطاعت خدا.
منبع:
۱. فهرست غرر، (ذنب).
۲. بحار، ج۱۴، ص۳۳۱؛ سفینة البحار، ج۱، ص۵۶۰.
تولد یک کودک می تواند باعث به هم ریختگی قوی احساسات مادر شود. هیجان، لذت، حتی ترس. اما می تواند باعث چیزی که انتظارش را ندارید هم بشود: افسردگی
مقدمه:
افسردگی مادر پس از تولد بچه، می تواند در طول مدت و شدت بروز آن از افسردگی خفیف تا انواع شدید متفاوت باشد.
بسیاری از تازه مادران یک افسردگی خفیف و کوتاه مدت را پس از زایمان تجربه می کنند. تخمین زده می شود، که 70 تا 85 درصد زنان این افسردگی خفیف را که غم زایمان هم گفته می شود. به درجاتی تجربه می کنند. این وضعیت شامل علایمی مانند غم و اضطراب هستند که معمولاً در اولین روزهای پس از زایمان آغاز می شود و به مدت 7 تا 10 روز ادامه می یابد.
حدود 10 درصد از تازه مادران شکل شدیدتری از افسردگی به نام افسردگی پس از زایمان را تجربه می کنند. احساس همراه مانند غم، اظطراب و بی قراری می تواند آنقدر شدید باشد که با وظایف روزانه تداخل کند. افسردگی پس از زایمان می تواند در هر زمانی طی 6 ماه اول پس از زایمان بروز کند. اگر بدون درمان گذاشته شود، می تواند یکسال یا بیشتر طول بکشد. در موارد نادر، یک شکل شدید تر افسردگی به نام جنون پس از زایمان می تواند بروز یابد. بعضی نشانه های این بیماری روانی شبیه افسردگی پس از زایمان بوده ولی شدیدتر می باشند.
تجربه افسردگی پس از زایمان یک عیب یا ضعف شخصیتی نیست. برای بسیاری این یک بخش طبیعی از زایمان است. خبر خوب این است که برای بسیاری، ترکیبی از درمان پزشکی و معیارهای مراقبت شخصی می تواند علائم را بهبود بخشد.
علائم و نشانه ها
علایم ونشانه های افسردگی پس از زایمان بسته به اینکه افسردگی چه شکلی داشته باشد متغیر است. علائم و نشانه های عمومی غم زایمان و افسردگی پس از زایمان شامل موارد زیر است:
- خشم
- احساس بی ارزشی، بی کفایتی، شکست یا گناه
- گریه کردن
- بی صبری و زودرنجی
- بی قراری
- غمگینی
- خستگی، بی خوابی یا بدخوابی
- نوسانات خلق
این علائم و نشانه ها با غم پس از زایمان (که می تواند همراه با احساس تنهایی، اضطراب، گیجی و فراموشکاری باشد) از چند روز تا چند هفته از بین می روند.
چنین علائمی با افسردگی پس از ازیمان شدیدتر و با دوام تر هستند. ممکن است با توانایی عملکردتان تداخل کند و می تواند مضافاً شامل موارد زیر باشد:
- احساس کرختی احساسی یا حس گیر افتادن
- ترس از آسیب زدن به خود یا به نوزاد
- تمرکز و تفکر مختل
- عدم احساس لذت در زندگی
- کاهش علاقه به فعالیت جنسی
- افزایش یا فقدان توجه به نوزاد
- کاهش وزن یا وزن گیری قابل توجه
- دوری گزینی از خانواده یا دوستان
سردرد، درد قفسه سینه، تپش قلب، کرختی یا افزایش تنفس ممکن است اتفاق بیفتد، گرچه اینها علائم اصلی افسردگی نیستند.
علائم و نشانه های همراه با جنون پس از زایمان که نادر است.این علائم شدیدتر هستند و معمولاً زود شروع می شوند و شامل:
- خشم و آشفتگی
- گیجی یا نادانی
- فکر آسیب زدن به خود یا به نوزاد
- هذیان و توهم
- بدبینی
تفکرات یا سخنان عجیب
علتها:
علت واضحی برای افسردگی پس از زایمان وجود ندارد. احتمال دارد که عوامل فیزیکی، احساسی یا شیوه زندگی در بروز این حالت نقشی ایفا کنند.
تغییرات فیزیکی
پس از زایمان، بدن شما دچار یک سری تغییرات فیزیکی می شود که منجر به افسردگی می گردد. بلافاصله پس از تولد، سطح هورمونهایتان دچار نوسان می گردد. مثلاً سطح استروژن و پروژسترون که به میزان زیادی طی حاملگی افزایش می یابند به طور ناگهانی افت می کند. این تغییر ناگهانی می تواند افسردگی را باعث شود، درست مانند تغییرات هورمونی کوچکتر که می توانند باعث نوسان احساسی و فشار پیش از عادت ماهیانه شوند.
هورمونهایی که توسط غده تیروئید ساخته می شوند، هم ممکن است دچار افت ناگهانی شوند. این غده که در قاعده گردن قرار گرفته است به تنظیم متابولیسم بدن(اینکه چطور بدن شما انرژی را از غذایی که می خورید می گیرد و ذخیره می کند کمک می کند. اگر تیروئید شما هورمون کافی تولید نکند شما احساس خستگی، سستی و افسردگی می کنید.
علاوه بر تغییرات سطح هورمونها، میزان خون بدن شما، فشار خونتان، دستگاه ایمنی و متابولیسم بدنتان همگی پس از تولد کودک تغییر می کنند. این تغییرات می تواند بر اینکه شما به لحاظ فیزیکی و عاطفی چه احساسی دارید، اثر بگذارند و موجب خستگی و نوسانات احساسی شوند.
عوامل احساسی
اگر بی خوابی می کشید یا در کارهای نوزادتان غرق شده اید، مشکلات کوچک ممکن است بسیار بزرگتر به نظر برسند. مشکل در سازگاری با چیزهایی که قبل از زایمان به راحتی از پس آنها بر می آمدید، می توانند منجر به نا امیدی و افسردگی شوند. سایر اثرات عاطفی که می تواند با افسردگی مربوط باشد، شامل موارد زیر است:
- احساس از دست رفتن هویت- شما که قبل از تولد بچه آنگونه بودید.
- تجربه نارضایتمدانه از تولد مانند دوری گزینی همسر یا عوارض پزشکی که می تواند با مراقبت از بچه تداخل نماید.
- اضطراب، انتظار یا شک غیر واقعی در مورد مادر خوب بودن یا بچه خوب داشتن
- احساس کاهش جذابیت
- احساس کاهش کنترل شما بر زندگی
اثرات شیوه زندگی
عواملی در شیوه زندگی نیز می توانند منجر به افسردگی شوند مانند:
- نوزادی با نیازهای بسیار
- خسگی زیاد از مراقبت از نوزاد جدید یا چند بچه
- مشکلات مالی
- فقدان حمایت از سوی همسر، خانواده و دوستان
- درد پس از زایمان یا عوارض زایمانی
- مشکلاتی با شیردهی
- مشکلات ارتباطی
عوامل خطر
افسردگی پس از زایمان زنان را در همه سنین و نژادها تحت تأثیر قرار می دهد و می تواند بعد از تولد هر یک از بچه ها اتفاق افتد و نه فقط اولین نوزاد. اگر شما تجربه افسردگی پس از تولد یک فرزند را داشته باشید، شانس تجربه افسردگی در حاملگی بعدی بین 50 تا 100 درصد است. سابقه فردی افسردگی نیز میزان خطر را افزایش می دهد.
چه وقت باید به دنبال کمک پزشکی بود
اگر پس از تولد نوزاداتان احساس افسردگی می کنید، می توانید آمادگی پذیرش آن را داشته باشید. غم پس از زایمان و افسردگی پس از زایمان به طور کلی به ترکیبی از مراقبت فردی و درمان پزشکی به خوبی پاسخ می دهند. درمان زودهنگام می تواند منجر به پاسخ سریع بشود.
غم پس از زایمان عموماً 10 روز پس از تولد نوزاد از بین می رود. استراحت بیشتر ی دریافت کمک از دوستان و خانواده می تواند، در سازگاری بیشتر با استرسها به شما کمک کند. به هر حال اگر علائم و نشانه های افسردگی بعد از چند هفته از بین نروند یا اگر آنقدر شدید هستند که با توانایی انجام کامل کارهای روزانه شما تداخل می کنند، به پزشک مراجعه کنید.
ممکن است شکل شدیدتری از افسردگی را داشته باشید که نیاز به درمان پزشکی داشته باشد.
اگر کسی را دارید که مشکوک هستید علایم جنون زایمان را نشان می دهد، فوراً در خواست کمک پزشکی کنید. منتظر و امیدوار به بهبودی خود به خودی نباشید. جنون پس از زایمان ممکن است منجر به تهدید ها و رفتارهای تهدید کننده زندگی بشود.
در واقع تحقیقات پیشنهاد می کند که 5 در صد از زنانی که دچار جنون پس از زایمان هستند خودکشی می کنند و 5 در صد آنها بچه هایشان را می کشند. این ارقام ممکن است در جمعیت کلی بیشتر باشد. میزان خودکشی در جمعیت عمومی یک درصد است. میزان بچه کشی (کشتن کودکان زیر 5 سال) در جمعیت عمومی یک نسبت خیلی کوچک از یک درصد است.
غربالگری و تشخیص
برای ارزیابی احتمال افسردگی پس از زایمان پزشکتان نیاز دارد که علائم و نشانه های شخصی شما را بررسی کند. چرا که احساس خستگی و اشباع شدن پس از تولد بچه مسئله شایعی است.
در ضمن پزشک ممکن است آزمایشات خونی در خواست کنند که تعیین کند آیا یک تیروئید کم فعال ممکن است باعث ایجاد علائم افسردگی در شما شده باشد یا خیر.
اگر این غده هورمون کافی ترشح نکند، ممکن است احساس خستگی کسالت و افسردگی کنید. در این مورد پزشک ممکن است داروی تیروئید برایتان تجویز کند.
درمان
افسردگی پس از زایمان، به عنوان یک مشکل پزشکی تشخیص داده و درمان می شود. درمان بستگی به شدت افسردگی شما و نیازهای فردی تان دارد اما می تواند شامل رواندرمانی، داروهای ضد افسردگی و درمان هورمونی باشد.
مراقبت از خود
اگر شما افسردگی پس از زایمان دارید، می توانید قدمهایی برای کمک به بهبودی خود بردارید. این موارد را امتحان کنید:
- عادات سلامتی خوب را تمرین کنید
- تا می توانید استراحت کنید. زمانی که کودک شما خواب است، بخوابید یا استراحت کنید. ورزش کنید و تغذیه مقوی بخصوص با استفاده از غلات، میوه و سبزی ها داشته باشید.
برای خود وقت بگذارید
- اگر احساس می کنید تمام کار دنیا روی سر شما ریخته است، برای خود زمان بگذارید. لباس بپوشید، از خانه بیرون بروید و یک دوست را ببینید یا کاری را انجام دهید. یا زمانهایی را برای تنها بودن با همسر خود اختصاص دهید.
- از تنهایی بپرهیزید.
- با همسر خود، خانواده و دوستان در مورد احساساتتان صحبت کنید. با مادرتان هم می توانید صحبت کنید، در این صورت می توانید از تجربه او استفاده کنید.
- انتظارات واقعی از خود داشته باشید.
- تا جایی که راحت هستید کار انجام دهید و بقیه را برای استراحت بگذارید. گاهگاهی از دوستان و خانواده برای نگهداری از کودکتان کمک بخواهید.
حد و حدود رابطه جنسی در زندگی مشترک را بدانید
این روزها مجبوری ساعتهای زیادی در روز کار کنی تا بتوانی از پس اجاره خانه و هزینههای زندگی برآیی. خستگی و استرس ناشی از کار از یک طرف، برآوردهنشدن نیازها و انتظارهای زندگی زناشویی هم از طرف دیگر وضعیت را بدتر میکند… برخی معتقدند رضایت از زندگی مشترک در احساسات مثبت، دوست داشتن، رضایت جنسی، توافق در امور اقتصادی، خانهداری و تربیت فرزند معنا میشود. متخصصان اعتقاد دارند پایینبودن سطح میل جنسی هم یکی از متداولترین مسائل و مشکلات جنسی خانوادهها در قرن حاضر است. اینکه میل جنسی در حال حاضر نسبت به سالهای قبل کمتر شده یا نه، مشخص نیست اما یک چیز قطعی است و آن اینکه شکایت خانمها بیشتر است.
با دکتر سیدعلی آذین، متخصص پزشکیاجتماعی و مدیر درمان و مسوول کلینیک سلامت جنسی مرکز درمان ناباروری و سقط مکرر ابنسینا درباره این مطلب گفتوگو کردهایم که واقعا چه میزان رابطه زناشویی طبیعی به حساب میآید.
آیا دفعات برقراری روابط زناشویی حد خاصی دارد؟
این سوال برای بسیاری از زوجها مطرح است اما پیش از پاسخ به آن لازم میدانم در مورد باور نادرستی که متاسفانه بسیار هم شایع است، توضیح دهم؛ متاسفانه اغلب زن و شوهرها تصور میکنند که معنی رابطه زناشویی فقط انجام نزدیکی است درحالی که این تفکر باعث میشود زوج نهتنها خود را از لذت سایر تعاملهای جنسی بهخصوص جنبههای عاطفی آن محروم کنند، بلکه اگر به هر دلیل برای هرکدام عذری ایجاد شود (از انواع بیماری تا شرایطی کاملا طبیعی مثل دوران قاعدگی) رابطه زناشویی آنها تعطیل میشود و این بهخصوص در درازمدت، برای زندگی زناشویی مفید نیست.
وقتی از رابطه زناشویی صحبت میشود، منظور انواع تعامل ممکن بین دو طرف است که میتواند از یک معاشقه ساده بدون نیت رسیدن به ارگاسم تا رفتار جنسی توام با اوج لذت جنسی برای یکی یا هر دو طرف یا در نهایت همراهی آن با نزدیکی جنسی باشد. در مورد تعداد دفعات برقراری رابطه زناشویی نیز برداشتهای نادرست بسیاری وجود دارد که همکاران ما در بخش سلامت و همچنین رسانههای معتبر و مسوولیتپذیر باید برای اصلاح آنها تلاش کنند.
تعدد روابط زناشویی ضرری متوجه زوج نمیکند؟
به عنوان یک قاعده کلی، در صورتی که ممنوعیت پزشکی وجود نداشته باشد (که موارد آن بسیار محدود و تشخیص آن نیز فقط با پزشک معالج است)، دفعات برقراری رابطه زناشویی هیچ محدودیت خاصی ندارد و هیچکس نمیتواند برای آن عدد و رقم، تواتر یا کمیت خاصی تجویز کند اما در مواردی مثل الگوی رفتار جنسی وسواسی یا اعتیاد به روابط جنسی (که ماهیت مورد دوم هنوز هم مورد مناقشه است)، استثناء وجود دارد و باید بهوسیله متخصصان، بهخصوص روانپزشکان، بررسی و پیگیری شود.
پس این باور که یک زوج طبیعی باید هفتهای یکبار رابطه زناشویی داشته باشند، چندان درست نیست؟
تمایل به برقراری رابطه زناشویی در افراد مختلف متفاوت است و نمیتوان گفت برقراری چه تعداد رابطه زناشویی در یک زمان معین نشانه طبیعی بودن همسران است. گاهی همکاران زوجهایی را برای درمان به کلینیک ارجاع میدهند چون مثلا فقط ماهی یک بار رابطه دارند! ولی در بررسیهای انجامشده، معلوم میشود هیچ اختلال عملکردی وجود ندارد و هر دو طرف هم از زندگی جنسی و عاطفی خود راضی هستند. طبیعی است که ما هم جز دادن اطمینان به آنها که همه چیز عادی است، هیچ مداخله دیگری را صلاح نمیدانیم
برخی مردها معتقدند رابطه زناشویی انرژی زیادی از آنها میگیرد، این تصور درست است؟
نه! درواقع یکی از دلایلی هم که باعث میشود موضوع دفعات رابطه زناشویی در اذهان اهمیت ویژهای پیدا کند، باورهای غلط درخصوص انرژی لازم برای این فعالیتها و احتمال ضعیفشدن بنیه و توان عمومی فرد است.
یکی از چیزهایی که افراد در مطبها و کلینیکها درخواست میکنند، تجویز دارو یا مکملهای غذایی برای تقویت بنیه عمومی یا جنسی برای خود یا شریک زندگی شان است. بهنظر میرسد باورهای قبلی رایج در جامعه، در کنار تبلیغات وسیع در خصوص محصولاتی با این ویژگی، به فراگیر شدن این تصور غلط کمک کردهاند، بهخصوص در مورد مردان، چون فعالیت جنسی به خروج فرآوردهای از بدن منجر میشود که از دیرهنگام به مفاهیمی همچون انرژی حیاتی یا مایع حیاتبخش و… منتسب میشده است و این، باور اینکه روابط زناشویی توانایی جسمی بالایی میطلبد، بسیار تقویت کرده است. درحالی که برخلاف تصور رایج، روابط زناشویی چندان فعالیت سنگینی محسوب نمیشود. اگرچه میزان مصرف انرژی در جریان این رابطه به عواملی همچون نوع، مدت و شدت فعالیتهای مختلف و جثه فرد بستگی دارد ولی مطالعههای مختلف نشان میدهند با وجود تنوع روابط، دامنه مصرف انرژی در مراحل مختلف یک ارتباط ۳۰ دقیقهای، بین ۵۰ تا ۱۵۰ کیلوکالری است (از یک رابطه ملایم تا رابطهای بسیار فعال). این اعداد وقتی بیشتر مفهوم پیدا میکنند که بدانید یک فنجان بستنی وانیلی بهطور متوسط ۳۰۰ کیلوکالری انرژی دارد، یعنی انرژی لازم برای دو بار برقراری ارتباط زناشویی کاملا فعال!
چه زمانی زیادهروی در این رابطه نوعی بیماری به شمار میرود؟
فعال بودن از لحاظ جنسی نهتنها ضرری ندارد بلکه با افزایش سن اهمیت خاصی نیز پیدا میکند. زنده و با طراوت نگهداشتن رابطه زناشویی در سنین بالاتر نهتنها به حفظ کیفیت زندگی و سلامت روان و حفظ صمیمیت زوج کمک میکند، بلکه از لحاظ بیولوژیک نیز کارکرد و سلامت اندامهای تناسلی در هر دو جنس با فعالیت جنسی مستمر تا سنین بالاتری تضمین میشود.
آیا داشتن رابطه زناشویی کوتاهمدت، ناامیدکننده است؟
این مساله هم یک باور غلط دیگر است. همانطور که گفته شد برای یک رابطه زناشویی موفق حداکثر یا حداقل زمان تعریف نشده است. برخی افراد فقط زمان بین دخول تا انزال را درنظر میگیرند و در صورت کوتاه بودن این فاصله میگویند مرد دچار انزال زودرس است در حالی که نوازش و بوسه نیز جزیی از رابطه زناشویی محسوب میشود. از سوی دیگر این مدت زمان صرف شده نیست که اهمیت دارد بلکه میزان رضایت زوجین از رابطه مهم است. بنابراین اگر زوجی با «رضایت هر دو طرف» در تمام ایام هفته فعالیت جنسی دارند و از این رابطه لذت میبرند، هیچ دلیلی وجود ندارد که بخواهیم آنها را از این الگوی رفتاری نهی کنیم.
گاهی فقط یکی از طرفین میل زیادی به داشتن رابطه زناشویی دارد یا در مورد زمان انجام رابطه اختلاف سلیقه دارند. چه توصیهای به این زوجها میتوان داشت؟
اگر تمایل و نیاز جنسی یک طرف بیشتر است، شریک زندگی او میتواند با ارتقای دانش و مهارتهای جنسی و حتی بدون نیاز به انجام نزدیکی، به این نیاز پاسخ دهد چون میزان میل و نیاز جنسی نیز مثل بسیاری از متغیرهای انسانی دیگر از یک فرد به فرد دیگر و حتی در مقاطع زمانی متفاوت در یک فرد متفاوت خواهد بود. توصیه میشود دو نفر که کاندیدای ازدواج با یکدیگر هستند، در مورد بسیاری از مسائل از جمله دیدگاه خودشان درباره روابط زناشویی و اهمیتی که در زندگی مشترک برای این موضوع قائل هستند، صحبت کنند، ولی در بهترین حالت هم نیاز و تمایل جنسی زوج همیشه کاملا همخوانی ندارد.
در مواجهه با این مساله، همانند بسیاری از موضوعات دیگر، زن و شوهر باید به یک تعامل سازنده دست یابند؛ بهنحوی که احساس نکنند مورد بیتوجهی قرار گرفتهاند و از سوی شریک زندگی، تحتفشار هستند. بهعلاوه درخصوص درخواستهای جنسی، زن و شوهر باید صمیمانه گفتوگو کنند و خواستههای خود را با یکدیگر در میان بگذارند. مثلا هنوز بسیاری از خانمها از اینکه پیشنهاد دهنده شروع رابطه زناشویی باشند، اکراه دارند یا آن را صحیح نمیدانند در حالی که چنین تصوری اصلا درست نیست و برخی مردان توقع چنین رفتاری را دارند بدون آنکه به آن هیچ اشارهای بکنند. چنین تعاملی در مورد سایر متغیرهای ممکن مثل زمان رابطه، مکان آن و نوع رفتارها و همچنین موقعیتهای ممکن برای برقراری رابطه زناشویی باید وجود داشته باشد.
اتفاقا با بهره بردن از همین متغیرها میتوان با وجود گذشتن سالها از زندگی مشترک، از یکنواختی و سرد شدن رابطه پیشگیری کرد. زوجی که به دنبال خوشبختی هستند، باید برای رسیدن به آن هر کدام به نیازهای طرف مقابل احترام بگذارند. در صورت محققشدن این شرایط، عملا به نیازها و خواستههای خود نیز دست یافتهاند. صدالبته چنین تعاملی همراه با حسننیت با آنچه عدهای به شکل کاسبکارانه در زندگی به دنبال آن هستند، تفاوت دارد.
آیا می دانید هر ساله شاهد از دست رفتن مادران و بی پناه شدن فرزندانی می شویم که شاید با کمی توجه به توصیه های پرسنل بهداشتی درمانی چنین نمی شد .
بسیاری از این مرگ ها ناشی از بیماری های زمینه ای مادر بوده که چون قبل از بارداری پی گیری و درمان نشده در دوران بارداری تشدید و موجب عوارض جبران ناپذیر شده اند . آیا می دانید مادر شدن نیاز به برنامه ریزی دارد .... آیا می دانید بسیاری از بیماری ها قبل از بارداری باید شناخته ، درمان و یا کنترل شوند تا بتوان بارداری بی خطری را طی کرد .
بیایید با آگاهی و همکاری خودتان و با تلاش و زحمات پرسنل بهداشتی درمانی ، اقدامی مناسب برای داشتن بارداری سالم و تا حد امکان کم خطر انجام دهید. یعنی : مراجعه به مراکز بهداشتی درمانی برای انجام مراقبت و مشاوره پیش از بارداری برای شما که :
1- تازه ازدواج کرده و قصد باردار شدن دارید
2- یا به قصد بارداری روش پیشگیری از بارداری خود را قطع کرده اید.
سیاری از زنان برخی علائم نا خوشایند یا ناراحت کننده را طی چرخه قاعدگی خود احساس می کنند. در بعضی از زنان این نشانه ها قابل توجه ولی کوتاه مدت بوده و ناتوان کننده نیستند. اما بعضی دیگر ممکن است یک یا دو نشانه از دامنه وسیع نشانه ها را که موقتاً عملکرد طبیعی شان را مختل می کند داشته باشند. این نشانه ها ممکن است از چند ساعت تا چند ماه تداوم داشته باشد. نوع و شدت نشانه ها در افراد مختلف متفاوت است. به این گروه از نشانه ها سندرم پیش از قاعدگی یا در اصطلاح PMS گفته می شود. گرچه این نشانه ها معمولاً با شروع دوره قاعدگی متوقف می شوند، در بعضی زنان نشانه ها ممکن است در طی این دوره و پس از آن نیز ادامه پیدا کند.
سندرم پیش از قاعدگی چیست؟
بسیاری از زنان برخی علائم نا خوشایند یا ناراحت کننده را طی چرخه قاعدگی خود احساس می کنند. در بعضی از زنان این نشانه ها قابل توجه ولی کوتاه مدت بوده و ناتوان کننده نیستند. اما بعضی دیگر ممکن است یک یا دو نشانه از دامنه وسیع نشانه ها را که موقتاً عملکرد طبیعی شان را مختل می کند داشته باشند. این نشانه ها ممکن است از چند ساعت تا چند ماه تداوم داشته باشد. نوع و شدت نشانه ها در افراد مختلف متفاوت است. به این گروه از نشانه ها سندرم پیش از قاعدگی یا در اصطلاح PMS گفته می شود. گرچه این نشانه ها معمولاً با شروع دوره قاعدگی متوقف می شوند، در بعضی زنان نشانه ها ممکن است در طی این دوره و پس از آن نیز ادامه پیدا کند.
علائم سندرم پیش از قاعدگی چیست؟
شایعترین شکایات یا نشانه های سندرم پیش از قاعدگی موارد زیر هستند:
تغییرات خلق و اثرات روانی آن:
تحریک پذیری
دستپاچگی (نا آرامی)
فقدان کنترل
پرخاشگری
بر آشفتگی
بی خوابی
مشکل در تمرکز
سستی
افسردگی
خستگی شدید
احتباس مایعات
ورم
اضافه وزن های ماهیانه
کاهش حجم ادراد
احساس پری و درد در پستانها
مشکلات تنفسی
آلرژی ها
عفونت ها
شکایات چشمی
اختلالات بینایی
التهاب ملتحمه
علائم گوارشی
نفخ کردن
یبوست
تهوع
استفراغ
تغییر اشتها
احساس سنگینی یا فشار در لگن
کمر درد
مشکلات پوستی
جوش صورت
التهاب پوستی عصبی (التهاب پوست به همراه خارش)
تشدید سایر مشکلات پوستی
نشانه های عصبی یا عروقی
سردرد
سرگیجه
سنکوپ (غش کردن)
کرختی، خارش، سوزش یا افزایش حساسیت بازوها و پاها
کوفتگی سریع
تپش قلب
چه عاملی باعث ایجاد سندرم پیش از قاعدگی می شود؟
به نظر می رسد این سندرم وابسته به نوسانات سطح استروژن و پروژسترون باشد. موارد زیر به عنوان علل ممکن سندرم پیش از قاعدگی مطرح شده اند.
- عدم تعادل استروژن و پروژسترون
- افزایش آلدوسترون یا ADH (هورمونی که در تنظیم متابولیسم سدیم، کلر و پتاسیم شرکت می کند)
تغییر متابولیسم کربوهیدراتها
- افت قند خون
- افزایش پرولاکتین (هورمونی که رشد پستانها را تحریک می کند)
- آلرژی به پروژسترون
- احتباس آب و سدیم در کلیه ها
- علل روانی
درمان PMS:
درمان اختصاصی PMS توسط پزشک و بر اساس موارد زیر تعیین می گردد:
- سابقه کلی سلامتی و پزشکی شما
- وسعت بیماری
- تحمل شما برای داروها، عملیات پزشکی و درمانهای خاص
- نظر و اولویتهای شما
علاوه بر یک سابقه پزشکی کامل، مشورت با پزشک در خصوص نشانه ها می تواند به درک شما کمک کند و به انجام فعالیتهایی برای کاهش استرس منجر می شود. سایر درمانهای ممکن PMS شامل موارد زیر است:
- استفاده از مدر پیش از بروز نشانه ها برای کاهش احتباس مایعات ذکر شده است.
- قرصهای خوراکی پیشگیری از بارداری
- پروژسترون طبیعی تزریقی یا شیاف داخل مهبلی
- پروژسترون طولانی اثر برای محدود کردن تغییرات چرخه قاعدگی
- داروهای تسکین دهنده
- تغییر رژیم غذایی برای کاهش دریافت قندها و افزایش دریافت پروتئین.
- استفاده ازویتامین B به عنوان مکمل غذایی
بیماری های لاعلاج یا بسیار نادر را نمی توان به راحتی درمان کرد زیرا هنوز علم به درستی دلیل به وجود آمدن آن ها را هم نمی داند. در این مطلب شما می توانید با پنج بیماری عجیب و نادری آشنا شوید که حتی نام آن ها را نشنیده اید و شاید کشنده نباشند اما بسیار خطرناک هستند.
**سندوروم هنری
دکتری به نام "گریزیلا ماغرینی" بیماری خاصی را کشف کرد که به نام سندروم هنری معروف است. این بیماری باعث می شود تا افراد با دیدن آثار باستانی یا جلوه های هنری زیبا دچار مشکلات مختلفی می شوند که ممکن است کار آن ها به کما بکشاند. این دکتر ایتالیایی اعلام کرده است افراد زیادی هستند که با دیدن آثار باستانی و هنری شهر فلورانس دچار دلدردهای شدید، سرگیجه و حالت تهوع می شوند. این افراد معمولا میان ۲۶ تا ۴۰ سال سن دارند و غالبا کمتر از خانه خارج می شوند. برای رفع این بیماری باید از اثار باستانی در این سنین کمتر بازدید شود و همچنین با بروز نشانه ها مراجعه به پزشک بسیار واجب است.
** بیماری دکتر استرنج لاو
در یکی از بیماری های بسیار عجیب دنیا که بر اثر ضربه خوردن سر یا از بین رفتن بخشی از مغز به وجود می آید بیمار دیگر نمی تواند کنترل یکی از دست های خود را داشته باشد. این بیماری به این صورت است که یک دست ممکن است دکمه های لباس را ببند و دست دیگر به طور ناخودآگاه و بدون کنترل دکمه را باز کند. این دست ها گاهی عصبانی هم می شوند و شروع به کتک زدن بیمار می کنند و در برخی از موارد نیز دیده شده است که دست به دنبال راهی برای به قتل رساندن صاحبش بوده است.
** مردان الکتریکی
حتما برای شما هم اتفاق افتاده است که جریان برقی در بدنتان باشد و با دست زدن به چیزی احساس برق گرفتگی کنید. این مشکل به دلایل خاص و به علت به وجود آمدن بارمغناطیسی در بدن به وجود می آید اما در دنیا افرادی هستند که به مردان الکتریکی معروف شده اند. در یکی از مهمترین موارد در سال ۱۷۸۶ پسر بچه ای به نام "آنجلیکو کاتین" مقدار بسیار زیادی برق در بدنش داشت. این پسر بچه می توانست یک خانه را روشن کرده یا حتی قطب نما را به حرکت در آورد. نمونه های دیگری نیز در سال های نزدیک بوده است که فردی با یک دست تیر چراغ برق را روشن کرده است.
** سندروم لهجه خارجی
یکی از بیماری های یبشتر شناخته شده در دنیای بیماری های عجیب تغییر ناگهانی لهجه و زبان است که در بیش از ۵۰ مورد دیده شده است. در برخی از موارد فردی با به وجود آمدن یک سکته مغزی کوچک به طور کلی به فردی جدید تبدیل می شود. از میان موارد متفاوت می توانیم به خانم انگلیسی اشاره کنیم که در سال ۱۹۴۱ بر اثر بمباران ها به کما رفت و پس از به هوش آمدن به لهجه و زبان دشمنشان یعنی آلمان ها صحبت می کرد.
** موهای غیرقابل شانه زدن
یکی از بیماری های عجیب و کمتر شناخته شده دنیا به نام "سندروم موهای غیرقابل شانه" است. این بیماری در افرادی وجود دارد که توانایی شانه کردن موی خود را ندارند این بدین معنی است که موهای آن ها به قدری گوریده و ژولیده می شود که هیچ شانه ای نمی تواند آن ها را از هم جدا کند. این بیماری از سال ۱۹۰۰ شروع شده است و تا به حال چندین نفر را به خود مبتلا کرده است. در موردی از این بیماری یک خانم اهل ایندیانا دو ماه و نیم موهای خود را بی وقفه درون روغن زیتون گذاشت و در تمام این مدت با سوزن لا به لای هر کدام از موها را گشود تا بالاخره توانست بیماری خود را درمان کند.
پرسش و پاسخ های محرمانه درباره ایدز
آیا هر فرد آلوده به HIV مبتلا به ایدز است؟
ویروس HIV مسبب ایدز است و ایدز مرحله نهایی آلودگی با HIV است. باید دانست که هرفرد آلوده به HIV الزاما مبتلا به ایدز نیست بلکه باید یکسری معیارهای شاخص ایدز را بروز دهد تا بگوییم به ایدز مبتلا شده است.
تنها نیمی از افراد آلوده به HIV درطی 10 سال به سندرم ایدز مبتلا می شوند. این فاصله زمانی از فردی به فرد دیگر متفاوت است و به عوامل زیادی از جمله وضعیت سلامت فرد و عادات بهداشتی وی ارتباط دارد. امروزه به کمک بعضی ازداروها می توان این فاصله را طولانی تر کرد.
چگونه بفهمم اطرافیانم آلوده به HIV هستند یانه؟
هیچ گاه نمی توانید فقط با نگاه به اطرافیانتان به این مورد پی ببرید. هرفرد ظاهرا سالمی را که درمحل کار، مدرسه، استادیوم ورزشی، خیابان و ... ملاقات می کنید ممکن است بدون آنکه حتی خود آگاه باشد ناقل این ویروس باشد و در حالی که واقعا سالم به نظر می رسد ویروس را به فرد دیگری منتقل کند. آزمایشاتی که بطور معمول برای تشخیص این عفونت بکار می روند براساس جستجوی آنتی بادی های ایجاد شده توسط بدن دربرابر HIV است. میزان این آنتی بادی ها دراکثر مردم درطی 3 ماه پس از عفونت قابل شناسایی است (بطور متوسط حدود 25 روز پس از تماس). اما در بعضی موارد ممکن است این زمان به 6 ماه هم برسد. بنابراین درحال حاضر پیشنهاد می شود که فرد 3 ماه پس از تماس احتمالی برای انجام آزمایش مراجعه کند. نکته بسیارمهمی که نباید فراموش شود این است که درطی این 3 ماه نباید خود و دیگران را درمعرض HIV قرار دهید.
منظور از تماس جنسی سالم چیست؟
منظور این است که شما از آلودگی های منتقله از راه تماس جنسی نظیر HIV درامان هستید اگر و فقط:
الف - اگر اصولا تماس جنسی نداشته باشید.
ب - اگر تنها با یک فرد تماس جنسی داشته باشید و هیچ کدام ازشما آلوده به HIV نبوده و شریک جنسی دیگری نداشته باشید.
پ - اگر بطور صحیح از کاندوم استفاده کنید.
کاندوم های لاتکس چقدر درپیشگیری از انتقال HIV موثرند؟
بر طبق پژوهش های انجام شده بر روی افراد سالمی که با افراد ناقل این ویروس تماس جنسی داشته اند، 98 % از آنهایی که بطور منظم و به روش صحیح از کاندوم لاتکس استفاده می کرده اند به ویروس آلوده نشده اند. لذا کاندوم لاتکس درصورت استفاده منظم می تواند تا حد زیادی ازخطر انتقال HIV بکاهد.
آیا بوسیدن بادهان باز، HIV را منتقل می کند؟
بوسیدن با دهان باز٬ خطر کمی دارد چون بزاق دهان به میزان بسیار کمی حاوی HIV می باشد. البته درمواردی که بوسه با دهان باز طولانی باشد ممکن است باعث ایجاد خراش در دهان یا لب شده و ویروس را منتقل کند. علاوه بر آن بعضی افراد گاهگاهی خونریزی خفیف از لثه یازخمهای کوچک در دهان دارند که می تواند عامل انتقال HIV باشد.
توصیه مهم :
جلوگیری ازتماس جنسی مشکوک بهترین راه برای جلوگیری از ابتلا به عفونت HIV (وسایر بیماری های مقاربتی) است ولی آنهایی که فعالیت جنسی دارند لااقل توصیه های زیر را بکار بندند :
الف - مقاربت فقط بایک شریک جنسی سالم.
ب - استفاده از کاندوم های لاتکس درهر نوبت.
آیا HIV ازطریق تماس های اتفاقی منتقل می شود؟
خیر. این ویروس درطی فعالیت های روزمره درمحیط کاری منتقل نمی شود. از جمله :
الف - تماس های اجتماعی روزمره شامل دست دادن، روبوسی و در آغوش گرفتن دوستان.
ب - ورزش و کار .
پ - خوابیدن در یک اتاق و یا نفس کشیدن در هوای مشترک (محیط کار، اتومبیل و ... ) .
ت - ظروف غذا یانوشیدنی مشترک، دستگیره در، استفاده از آب مشترک درشستشو، شنا در استخر مشترک.
ث - آب دهان انداختن، عطسه و سرفه.
ج - عرق بدن و اشک.
چ - گزش پشه یا سایر حشرات.
علائم و نشانه ها و بیماریهای شایع حاصل از آلودگی با HIV چیست؟
علائم و نشانه های شایع آلودگی با HIV عبارتند از:
- عفونت (مغز، خون و دستگاه تناسلی)
-کاهش شدید وزن
-عرق شبانه
-تب و لرز
-ضایعات مخاط دهان
-سردرد
-اختلال دید
-احساس خستگی مزمن
-اسهال
-جنون
بیماریهای شایع حاصل از HIV عبارتند از :
-هرپس (تب خال)
-سل
-عفونتهای بی هوازی
-بدخیمی
-مننژیت (عفونت لایه های مغز)
-ایدز
توجه :
بسیاری از افراد آلوده به عفونتهای آمیزشی و ایدز علائمی از بیماری ندارند در حالیکه می توانند آلودگی را به دیگران سرایت دهند. پس در هر تماس جنسی مشکوک، خطر آلودگی را در نظر داشته باشید.
آیا بلافاصله بعد از تماس مشکوک باید آزمایشHIV را انجام داد؟
بعد از تماس مشکوک معمولاً در اغلب کشورها دو بار انجام تست با فاصله زمانی بین حداقل 2 هفته تا 6 ماه توصیه شده است.
در اروپا و آمریکای شمالی: دفعه اول دوهفته بعد از تماس جنسی مشکوک توصیه می شود. اولین آزمایش HIV به روش PCR test انجام می شود که دو هفته بعد از ورود ویروس قادر به جستجو و ردیابی مستقیم ویروس در خون می باشد. اطمینان به این تست تنها 95 درصد است. بنابراین برای دفعه دوم 12 هفته بعد یک تست الیزا نیز توصیه می شود که میزان پادتن ( آنتی بادی) ها یی که خون شخص آلوده برعلیه HIV تولید کرده است را اندازه گیری می کند.
در ایران: دفعه اول بین 8 تا 12 هفته بعد توصیه می شود. معمولاً آزمایش الیزا (ELISA test) در ایران انجام می گیرد که استاندارد جهانی در بیمارستان ها و مراکز بانک خون می باشد. به دلیل اینکه سرعت و میزان تولید آنتی بادی در بدن اشخاص ممکن است متفاوت باشد 6 ماه بعد تکرار آن توصیه می شود.
کجا می توان برای انجام یک آزمایش HIV مراجعه کرد؟
در ایران به کلینیکهای مثلثی و مراکز انتقال خون مراجعه شود. در بیشتر این مراکز آزمایش و مشاوره بصورت مجانی و ناشناس (محفوظ نگاه داشتن نام و دریافت یک شماره کد) انجام می شود.
در اروپا و آمریکای شمالی به پزشک خانواده خود مراجعه کرده و درخواست آزمایش HIV کنید. در صورتی که پزشک٬ شما را به آزمایشگاه فرستاده باشد، در تمامی آزمایشگاه ها، این تست انجام می گیرد. ضمناً دربسیاری از کشورها "به طور مثال اتریش " مراکز امداد ایدز نیز وجود دارد که شما می توانید با محفوظ نگاه داشتن نام خود و به صورت ناشناس برای انجام این تست مراجعه کنید.
درصورت انجام "چک آپ (checkup)" و آزمایشهای صحت مزاج ، آیا آزمایش HIV نیز انجام می گیرد؟
آزمایش ایدز به جز در موارد خاص، جزو آزمایشات متداول پزشکی (جهت checkup) نمی باشد. بنابر این باید دقیقاً نام آزمایش HIV در برگه ذکر شود تا آزمایشگاه آن را انجام بدهد. پس در صورتی که تمایل به انجام آرمایش ایدز دارید باید دقیقاً قضیه را با پزشک خود در میان بگذارید.
درصورت اهدای خون در سازمان انتقال خون ایران، آیا آزمایش HIV روی آن انجام می گیرد؟ آیا نتیجه آن قابل استفاده و معتبر است؟
بله و نتیجه آن معتبر است.
در سازمان انتقال خون ایران، آزمایشهای خاصی (Western blot و HIV-ELISA) بر روی خون انجام می شود. البته باید به خاطر داشت که آزمایش الیزا (HIV ELISA) حساسیت و دقت 100% ندارد. درصد دقت تست الیزا در حدود 97.5% است که البته بستگی به روش آزمایش و همین طور شرکت سازمانده کیت متفاوت می باشد. این بدان معنی است که این تست تنها 97.5% از مبتلایان را شناسایی می کند، به عبارت دیگر اگر شخصی مبتلا باشد 97.5% احتمال دارد که تست مثبت باشد.
در هر صورت شخصی که جواب آزمایش الیزا مثبت دارد لازم است که با روش وسترن بلات (Western blot) نیز مجدداً چک شود که روش دقیق تری است. آزمایشگاه ها معمولاً قبل از اعلام نتیجه این کار را انجام می دهند. بنابراین جوابی که بیمار گرفته است در صورتی که مثبت باشد قابل اطمینان است چون چندبار کنترل می شود.
درصورت خود ارضایی (زن و یا مرد)، آیا خطر انتقال HIV و دیگر بیماری های مقاربتی وجود دارد؟
شما از طریق خود ارضایی به ویروس ایدز (HIV) آلوده نخواهید شد. HIV تنها در صورتی انتقال خواهد یافت که دو نفر دارای ارتباطی باشند که به تماس خونی یا ترشحات جنسی آنان منجر شود، (رابطه جنسی، استفاده از سرنگ مشترک و...) و یکی ازآن دونفر، قبلاً به HIV آلوده شده باشد.
درصورت بوسیدن شخصی، آیا خطر انتقال HIV و دیگربیماری های مقاربتی وجود دارد؟
رو بوسی و بوسیدن عادی باعث انتقال ویروس نمی شود و اگر منظور بوسیدن عمیق و با دهان باز باشد در صورتی که زخمی در دهان یا روی لثه یا لب ها وجود داشته باشد، خطر انتقال HIV وجود دارد که البته میزان خطر پایین است و آمار دقیقی در این باره وجود ندارد.
درصورت داشتن رابطه دهانی (oral sex)، آیا خطر انتقال HIV و دیگر بیماری های مقاربتی وجود دارد؟
در صورت وجود زخم در دهان هر یک از شرکای جنسی ویا ایجاد زخم در حین رابطه این احتمال وجود دارد ولی آمار دقیقی در دسترس نیست.
در صورت تماس جنسی سطحی، آیا خطر انتقال HIV و دیگر بیماری های مقاربتی وجود دارد؟
تماس ترشحات جنسی با پوست سالم٬ باعث انتقال HIV نمی شود.
در صورت استفاده از کاندوم درارتباط جنسی با شخص آلوده، آیا خطر انتقال HIV و دیگر بیماری های مقاربتی همچنان وجود دارد؟
در صورتی که کاندوم سالم باشد و ترشحات جنسی از آن خارج نشود احتمال انتقال صفر است. البته همیشه باید به خاطر داشت که در رابطه جنسی با شخص آلوده احتمال خطر انتقال وجود دارد. در ارتباط با افرادی که اطمینان کامل نسبت به سلامتی آنها ندارید، استفاده از کاندوم اکیداً توصیه می شود.
در صورت عدم استفاده از کاندوم در ارتباط جنسی با شخص آلوده، آیا احتمال آلوده شدن در اولین ارتباط نیز وجود دارد؟
بله، حتی در اولین ارتباط این شانس در حدود 0.9% از زن به مرد و در حدود 1.1% از مرد به زن می باشد.
در صورت پاره شدن کاندوم در زمان انجام ارتباط جنسی، آیا خطر انتقال HIV و دیگر بیماری های مقاربتی همچنان وجود دارد؟
در صورتی که کاندوم پاره شود احتمال آلودگی وجود دارد.
در صورت ارتباط جنسی با اشخاص خود فروش، میزان خطر آلوده شدن به HIV و بیماری های مقاربتی به چه میزان است؟
به طور طبیعی میزان درصد خطرانتقال بیماری های مقاربتی و HIV در بین این گروه (برای هر دو، شخص مشتری و شخص خود فروش) به دلیل داشتن شرکای جنسی متعدد و عدم آشنایی هر کدام از آنها با سابقه خونی شریک جنسی و همچنین سابقه شرکای جنسی قبلی، بسیار بالا می باشد. متاسفانه آمار دقیقی وجود ندارد که میزان خطر را به شکل دقیق تعریف و مشخص نماید.
فاکتور بسیار مهم در این مورد کنترل می باشد.
در صورتی که شما در کشوری هستید که این کار شکلی قانونی دارد، (مانند بعضی کشورهای اروپایی) و شما با اشخاص دارای شناسنامه بهداشتی به شیوه " ارتباط جنسی مطمئن تر (Safer sex) " رابطه برقرار می کنید، میزان خطری که متوجه شما می باشد به آن شدت و میزان بالایی نیست که در شیوه های به اصطلاح زیرزمینی و مخفی وجود دارد، که دلیل آن کنترل بهداشتی این افراد به شکل منظم می باشد.
به عنوان نمونه در ایران، در صورت برقراری تماس جنسی بین این افراد (شخص مشتری و شخص خود فروش)، میزان درصد خطری که متوجه این گروه است، بسیار بالا می باشد. از دلایل بسیار مهم آن می توان به سه مشکل مهم موجود در بین افرادی که به این کار به عنوان شغل روی آورده اند، اشاره کرد:
1. عدم دسترسی به سرویس های بهداشتی کافی و مناسب.
2. عدم کنترل بهداشتی و انجام معاینات منظم سلامتی.
3. عدم انجام آزمایشهای اجباری سلامتی در طی دوره های زمانی منظم.
در ارتباط جنسی شخص آلوده (مرد با زن، مرد با مرد)، احتمال آلوده شدن کدام یک بالاتر است؟
همواره خطر انتقال HIV در مورد مردان همجنسگرا بالاتر و تقریباً دو برابر مردان غیر همجنسگرا است. (خطر دریافت ویروس در بین مردان همجنسگرا در فرد مفعول بیشتر است.)
میزان درصد انتقال آلودگی از مرد به زن در حدود 1.1% می باشد.
میزان درصد انتقال آلودگی از زن به مرد در حدود 0.9% می باشد.
در صورت فاعل بودن در ارتباط جنسی بین دومرد، آیا احتمال آلوده شدن شخص فاعل نیز به HIV و دیگر بیماری های مقاربتی وجود دارد؟
بله این احتمال وجود دارد ولی کمتر از فردی است که مفعول است. همواره باید به خاطر داشت که احتمال انتقال در مردان همجنسگرا رقم بالایی است.
جالب توجه این است که گاه در بین گروه هایی افراد در ایران نوعی نگاه خاص وجود دارد که تنها مردانی را که در رابطه جنسی مرد با مرد، مفعول هستند را همجنس گرا به شمار می آورند و مردانی را که در رابطه مرد با مرد فاعل هستند را به عنوان همجنس گرا نمی شناسند. بنابراین گمان می کنند که خطر تنها شخص مفعول را تهدید می کند. در حالی که از نظر علمی و هم در بیشتر فرهنگ ها، هر مرد و زنی (فاعل یا مفعول) را که به نوع همجنس گرایش دارد، همجنسگرا می شناسند.
هفت راه برای ارتقاء عزت نفس
عوامل موثر در خواب راحت ، چگونه خواب خوبی ، در شب داشته باشیم؟
خواب به اندازه غذا، هوا،آب برای شما ضروری است. با این حال ممکن است که شما در زندگی خود اختلال در خواب را تجربه کنید. یک سوم بزرگسالان گاهگاهی د رجاتی از بیخوابی را گزارش می دهند. اگر در خوابیدن مشکل دارید، چندین تغییر در روش زندگی می تواند درکسب مجدد رضایت درالگوی خواب شما کمک کند.
روشهای مفید ارائه شده درزیررا امتحان کنید.
پنج راهکاراساسی:
1. هرگز بیش از اندازه نخوابید
هرگز به دلیل کمبود خواب شب، بیش ازاندازه نخوابید. این مهمترین قانون است. هرروز درساعت مشخصی بیدار شوید، مخصوصا در صبح شبهایی که دچار کم خوابی بوده اید. تا دیر وقت خوابیدن، فقط برای یکی، دو روز می تواند ساعت فیزیولوژیک شما را درچرخه دیگری قرار دهد. این مسئله شما رامتعاقبا خواب آلوده (کسل) خواهد کرد ودیرتر بیدار خواهید شد.
2. ساعت فیزیولوژیک خود را میزان کنید.
نور به شروع مجدد ساعت فیزیولوژیک شما به حالت فعال روزانه اش کمک می کند. بنابراین وقتی که بیدار می شوید، بیرون بروید وکمی از نورآفتاب استفاده کنید. یا اگراین مشکل است، تمامی چراغها را در اتاق خود روشن کنید. سپس دوراتاق برای چند دقیقه ای قدم بزنید. ساق پاهای شما همچون پمپی عمل می کنند که خون را به گردش درمی آورند و به منظور کمک به پیشبرد کارهای روزانه، اکسیژن بیشتری به مغز شما می رساند.
3. ورزش
در طول روزازلحاظ فعالیتهای بدنی فعال باشید. این عمل مخصوصا در روز بعد از شب همراه بابدخوابی، مهم است. زمانی که کمتر می خوابید، بایستی در طول روز فعال تر باشید. فعالیت کمتر داشتن یکی از بدترین چیزهایی است که یک شخص بیخوابی کشیده، می تواند انجام دهد. بنظر می رسد که ورزشهای پر تحرک ( پیاده روی سریع، شنا، راهپیمایی، اسکواش وغیره) در لحظات پایانی بعدازظهربه خواب راحت تر کمک کند. همچنین، افرادی که دچاربیخوابی هستند تمایل به عدم تحرک به عدم تحرک دریکی دو ساعت قبل از خواب دارند. مقداری نرمش انجام دهید. نرمش روزمره، به افراد زیادی کمک کرده است.
4. چرت نزنید
درروز بعد از بیخوابی اصلا چرت نزنید. وقتی که احساس خواب آلودگی کردید، بلند شوید وکاری انجام دهید. راه بروید، تختخواب را درست کنید یا کارهای عقب افتاده را انجام دهید. درهنگام مطالعه، مرتبا بلند شوید( هرسی دقیقه یکباریا حتی اگر بیشترلازم بود) دور اتاقتان قدم بزنید. کمی نرمش انجام دهید. این کاربه هدایت اکسیژن به مغز شما وبه هوشیاری بیشتر کمک خواهد کرد.
5. بااستفاده ازدونکته زیر، برنامه به رختخواب رفتن خود را تنظیم کنید:
اولا، سعی کنید درحدود همان ساعت همیشگی هرشب به تختخواب بروید. منظم باشید بیشترافراد در ساعت هفت صبح، ظهر و شش بعدازظهر گرسنه می شوند، چرا که برای سالها دراین ساعات غذا خورده اند. رفتن به موقع به رختخواب درحدود همان زمانی که هر شب می روید می تواند خواب را مثل گرسنگی منظم کند.
ثانیا، زمانی که مشکل خواب دارید، دیرتر به رختخواب بروید.چنانچه ، در طول دورانی که دچار بیخوابی هستید وفقط پنج ساعت خواب شب دارید به تختخواب نروید تا اینکه پنج ساعت به زمان بیدار شدن شما باقی مانده باشد. برای مثال: اگر ساعت هفت صبح از خواب بیدار می شوید، قبل از ساعت دو صبح به تختخواب نروید.
چرت نزنید! زمانی را که در رختخواب می گذرانید آن زمانی باشد که می خواهید بخوابید. هنوز هم دچار بیخوابی هستید؟ خیلی دیرتر به رختخواب بروید. سپس، همینطور که زمان شما دررختخواب صرف خواب راحت شد، زمان رفتن به رختخواب را هر شب از 15 الی 30 دقیقه عقب بکشید واین عمل را برای یک هفته یا بیشتر ادامه دهید.
نکته زیر برخلاف آن چیزی است که می خواهیم انجام دهیم. ما می خواهیم به تلافی خواب از دست رفته زودتر به تختخواب برویم . آنچه را که بعضی از آزمایشگاههای خواب یا روانشناسان تعلیم می دهند یاد بگیرید تا بتوانید انجام دهید- شب بعد ازشبی که دچار بیخوابی بوده اید، دیرتر به تختخواب بروید.
راهکارهای دیگر:
6. همیشه ساعت خواب ثابتی داشته باشید
سی دقیقه یا یک ساعت قبل از خواب، مطالعه را کنار بگذارید و وارد بحثها یا فعالیتهای محرک نشوید. کاری انجام دهید که باعث آرامش شود – کتابی که نیاز به فکر ندارد، بخوانید به آهنگی که آرامش است گوش دهید، تماشای یک برنامه تلویزیونی احمقانه را کنار بگذارید. بعضی افراد درمحیط پاکیزه ومرتب بهترمی خوابند، بنا براین آنها لحظه قبل از رفتن به تختخواب، دوست دارند اتاقشان را تمیز ومرتب کنند پس خودتان آنچه را که همیشه باعث پیشبرد خواب شما می شود کشف کنید.
7. حمام گرم بله، دوش نه
قبل ازرفتن به تختخواب، یک حمام طولانی با آب گرم بگیرید . این عمل به آرامش شما کمک می کند وعضلات شما را تسکین می دهد. ولی از طرف دیگر، دوش گرفتن شما را به بیدارماندن متمایل می سازد .افرادی که دچاربیخوابی هستند بایستی از دوش گرفتن در بعدازظهر اجتناب کنند.
8. فهرستی از آنچه می خواهید بنویسید
یک دسته کاغذ ویک قلم را دسترس بگذارید. اگر به چیزی فکر می کنید که می خواهید آن را به خاطر بسپارید یاد داشت کنید. سپس همان چیز را که به آن فکر می کردید ازذهنتان خارج کنید به دلیل نگرانی از فراموش کردن آن مسئله لازم نیست در جای خود بیدار بمانید.
9. نرمش کردن وآرامش
بعضی ازافراد پی برده اند که اگرهمیشه، قبل از رفتن به تختخواب، برای چند دقیقه به نرمش کردن بپردازید در ایجاد خواب مؤثر واقع می شود. بعضی دیگر روشهای آرامش بخش را تمرین می کنند. بطور معمول کتابخانه ها یا کتاب فروشیها، کتابهایی راجع به گسترش نرمش کردن وآرامش یافتن دارند. بخش مشاوره دانشگاه مطالبی درباره این دوموضوع دارد: سعی کنید درهنگام مطالعه تنش ( فشارروانی) راکنارگذارید؟« دکتر به من گفت که فشار روانی ( تنش) باعث... من شد»
10. خوردن یا نخوردن
بعضی ازمراکز خواب درمانی به منظور کمک به هوشیاری شما درطول روز، یک صبحانه وناهار سبک توصیه می کنند. آنها معتقدند که غذای سرشب رابه عنوان غذای اصلی هرروزخود در نظر بگیرید. این برنامه غذایی را حداقل چهار ساعت قبل از رفتن به رختخواب تنظیم کنید، به این ترتیب دستگاه گوارش بطور معقولانه ای تا زمان آماده شدن شما برای خواب، آرام خواهد شد.
11. شیر گرم؟
یک لیوان شیرگرم هنگام خواب به بعضی ازافراد کمک می کند. شیرحاوی آمینواسید وترپیتوفان ضروری می باشد که سروتونین، ماده شیمیایی، مغز را تحریک می کند که یک نقش کلیدی درایجاد خواب را بازی می کند. یک قطعه نان گندمی خالص به تأثیرآن می افزاید یا می توانید آن را با خوردن قبل از خواب امتحان کنید. یک قطعه نان گندمی به جذب تر پیتوفان کمک خواهد کرد.
12. از کافئین وغذاهای حاوی تیروزین زیاد از لحظات پایانی بعدازظهر به بعد اجتناب کنید
کافئین، ماده ای شیمیایی درقهوه، چای، شکلات... ایجاد تحرک زیاد وبیداری می کند. بعضی ازآزمایشگاههای خواب، مردم راتشویق به اجتناب از خوردن غذاهای حاوی تیروزین می کنند، برای مثال پنیرهای حاصل ازتخمیر شیر ( پنیرچدار بدترین نوع آن است ولی ماست مناسب می باشد) وکالباس. مواد الکلی باعث دوره های خواب غیر طبیعی، نامنظم وبیداری مکرر در صبح زود می شود.
13. قرصهای خواب
دلایلی که برای اجتناب ازخوردن قرصهای خواب مطرح می شوند عبارتند از : الگوهای خواب آشفته، فراموشی کوتاه مدت، صدمه به مهارتهای حرکتی. تحقیقات نشان می دهند که رایجترین قرصهای خواب تجویز شده به حافظه کوتاه مدت، زمان عکس العمل، تفکر وهماهنگی بینایی – حرکتی ( همچون رانندگی کردن) صدمه می زنند.
آیا محیط اطرافتان به ایجاد خواب کمک می کند؟
دمای اتاق:
در یک اتاق خنک (حدود20درجه سانتی گراد) بخوابید. پتوی اضافه نرمی رارویتان بیندازید یا یکی زیرتشک اضافه کنید، بجای اینکه حرارت اتاق را بالا ببرید. پزشکی آن زمان که دردانشکده پزشکی بود ازاین قاعده پیروی می کرد؛ او یک دستگاه تهویه هوا را درتمام طول سال دراتاقش نگه می داشت. اومی گفت که این کار کمک می کند که بهتر بخوابد وبه این ترتیب به خواب کمتری نیاز داشت. لزومی ندارد که شما هم تمام کارهای این پزشک راانجام دهید ولی سعی کنید که اتاق خود را خنک نگهدارید.
رطوبت:
حتی یک مسئله جزیی همچون خشک شدن گلو ممکن است خوابیدن رامختل کند بیشتر دستگاههای حرارتی، هوا را در اتاق شما خشک می کنند، پس یک دستگاه بخور قرض کنید تا ببینید که به شما کمک خواهد کرد یانه. حرارت را پایین نگه دارید، بک پنجره باز می تواند رطوبت را بالا نگهدارد.
سروصدا:
بنظر می رسد که بعضی از افراد در سروصدای یکنواخت بهترمی خوابند- برای مثال: صدای کولردرحیاط پشتی. برای بعضیها، سروصدا می تواند مانع خوابشان شود.
علاوه برصدای یکنواخت کولر، انواع بخصوصی ازآهنگهابه منظورازبین بردن صداهای مزاحم امتحان کنید. ازآهنگی استفاده کنید که درآن کلام (شعر) نباشد، ملودی خاصی داشته باشد ومیزان صدا تغییرات زیادی نداشته باشد. نوارکاستهای زیادی هستند که با صدایشان به آرام کردن مغز، احساسات وبدن د رهنگام خواب کمک می کنند. اگراین روشها نتیجه ندادند گوشهای صداگیر که کارگران درشغلهای پرسروصدا استفاده می کنند را امتحان کنید. اگر از پنبه استفاده می کنید، ازاندازه بزرگی گلوله های پنبه اطمینان حاصل کنید که داخل مجرای گوش نشود که دراین صورت یک پزشک بایستی آن را خارج سازد.
آیا برای بیخوابی نگرانید؟
ممکن است فکرکردن بیش از حد به مسئله بیخوابی آنرا بدتر کند. بهرحال این را بدانید که شما از بی خوابی نخواهید مرد! بیخوابی غالبا نشانه مسئله ای همچون نگرانی زیاد یا اضطراب درباره نمرات، پول، ارتباطات و... می باشد.اگر فکر می کنید که نگرانی راجع به مسئله مشخصی ممکن است شما را بیدار نگه دارد ، بلند شوید، یک ورق وکاغذ بیاورید وآنچه را که فکر می کنید فردا می توانید راجع به آن نگرانی انجام دهید، بنویسید. یاد داشت راجایی بگذارید که هنگام بیدارشدن آن را ببینید. به این ترتیب نگرانیتان راکنار بگذارید وازباقیماده شب برای خواب راحت استفاده کنید. در صورت لزوم، از راهکارهایی که تا به این جا شرح داد ه شد، برای بر گشتن به الگوی خواب منظم استفاده کنید.
آیا درتختخواب ناتوان از خوابیدن هستید؟
اگر در تختخواب هستید ولی قادربه خوابیدن نمی باشید به پیشنهاد بعضی از کارشناسان، کاملا ازرختخواب بیرون بیایید، روی یک صندلی بنشینید ومطالعه کنید، نامه هایی بنویسید یا کارهایی که نیاز به فعالیت زیاد ندارند انجام دهید. وقتی که خواب آلوده شدید به رختخواب برگردید ویک فن آرامش را برای به خواب رفتن بکار ببرید. ازتختخوابتان فقط برای خوابیدن استفاده کنید نه جایی برای انجام کارهای دیگر.
از دست خودتان عصبانی نشوید! سعی کنید نگرانی راجع به بیخوابی نداشته باشید. توانایی بدن شما موفق به کنترل خواهد شد و شما شروع به خواب منظم خواهید کرد مادامی که از پنج روش اساسی که قبلا شرح داده شد استفاده کنید.
آیا ورزش می کنید؟
نقش ورزش نمی تواند نادیده گرفته شود! به طورمنظم ورزش کردن، پیاده روی تند، رکاب زدن یک دوچرخه ثابت( شاید وقتی که تلویزیون تماشا می کنید)، شنا کردن، برای بهتر خوابیدن بعضی از افراد مؤثر می باشد. هرچه بدن شما درطول روز فعالتر باشد، هنگامی که زمان استراحت بدن شما رسیده باشد احتمال بخواب رفتن شما بیشتر خواهد بود . زمان آرامش برای خواب نیاز به این دارد که با یک روز پر از فعالیت درتضاد باشید. ( تا روزی پراز فعالیت نداشته باشیم، خواب آرامی درشب نخواهیم داشت، مترجم)
آیا درشب بیدارمی شوید؟
درست وقتی که دو، سه یا چهارساعت بعد ازخوابتان بیدارشدید، چه کار باید بکنید؟ چیزی ننوشید، نخورید، سیگار نکشید. اگر دست به این کارها زدید به مدت 3 تا4 شب، ناخودآگاه برای نوشیدن وخوردن وسیگارکشیدن، خود را بیدار خواهید یافت. درصورتی که بیدارشدید،ازجایتان بیرون بیایید،کتاب بخوانید،نامه هایی بنویسید یا فعالیتهای آرامی انجام دهید. عکس العملها نسبت به تنشهای هرروز زندگی می تواند حاصل مرحله ای از خواب باشد که درآن وقفه ایجاد شده است. یک برنامه کنترل فشارروانی می تواند مؤثر واقع شود. با بخش مشاوره برای چنین برنامه ای تماس بگیرید.
آیا ساعت چهار یا پنج صبح بیدار می شوید؟ حالا چی؟
بلند شوید و روزتان را شروع کنید، چنانچه استراحت کامل کرده باشید، احتمالا به اندازه کافی خوابیده اید ومی توانید جلوتر از دیگران به کارهای روزانه خود بپردازید. اگرهنوز احساس خستگی می کنید، با این حال باز هم از جایتان خارج شوید و روز را شروع کنید، از چرت زدن اجتناب کنید. راهکارهای اساسی پیشنهاد شده را شروع کنید.
یک برنامه ورزشی وتمرین برای کنترل فشار روانی در زندگیتان پیاده کنید. به کمک یاد گیری برای کمتر عصبی شدن در طول روز، شما خواهید آموخت که چگونه شبها بهتربخوابید.
آیا فشارروانی را خیلی خوب کنترل می کنید؟
کنترل طبیعی ومؤثرهر روز فشار روانی درزندگی، یک مشکل مشترک بین همه می باشد. یک عکس العمل دائمی به تنشهای روزانه، بیخوابی می باشد که یا بصورت بیخوابی دائمی وطولانی مدت درشب و یا بصورت ازخواب پریدن مداوم خود را نشان می دهد. یک برنامه خوب برای کنترل فشار روانی به شما درزمینه یادگیری چگونگی کنترل فشار روانی پیاپی و نیز چگونگی روزهای خود به نحو عالی یاری می دهد. شما می توانید برای برنامه های کنترل تنش از مراکز مشاوره ومراکز سلامت روانی که در این زمینه فعالیت می کنند و پزشک خانواده اطلاعاتی بدست آورید. بیشتر بیمارستانها چنین برنامه هایی را برای کمک به مردم به منظورافزایش سلامتی بیشتر در روش زندگی پیشنهاد می کنند.
شما به چه میزان خواب، نیازمندید؟
میزان نیاز به خواب ازافرادی به فرد دیگر متفاوت است. بعضی از افراد فقط به چهارساعت خواب درشب نیاز دارند، اما بعضی دیگر به نظر می رسد که به ده ساعت خواب نیاز داشته باشند.
بعضی از افراد از اینکه فقط پنج یا شش ساعت درشب می خوابند شکایت دارند. این درحالی است که بعضی ازهمین افراد صبح بیدار می شوند در حالیکه خستگی شان برطرف شده ودرطول روز بخوبی کارمی کنند. پنج یا شش ساعت خواب تمام آن چیزی است که آنها بیشتر مواقع نیاز دارند. آنها دچاربیخوابی نیستند.
بعضی دیگرازمردم، بعد ازهشت ساعت خواب باز هم احساس خستگی می کنند. آنها نیاز به بیش از متوسط هفت یا هشت ساعت خواب« طبیعی » دارند. فقط یک ساعت خواب اضافه تر به آنها در بر طرف شدن خستگی کمک می کند.
امتحان کنید تا بفهمید به چه میزان خواب نیازداید.
همچنین به خاطرداشته باشید که مقدارخوابی که شما نیازمندید متفاوت خواهد بود. ممکن است نیاز شما به خواب کاهش یابد و توانایی شما درخوابیدن زمانی که بطورمنظم ورزش می کنید وکارهایی را با لذت وبه سادگی انجام می دهید، بهبود یابد. ممکن است درزمانی که دچار فشار روانی بیشتری هستید یا زمانی که کمتر فعالیت دارید ( برای مثال، انتقال ازیک کارپرتحرک به کار کم تحرک همچون دانش آموزی که بعد از داشتن یک تابستان پرتحرک به مسئولیت کم تحرک خود بازمی گردد) در حالیکه به خواب بیشتر نیاز دارید، بیخوابی بیشتری را نیز تجربه کنید.
منابع یاری دهنده:
ورزش:
کلاسهای شنا غالبا در اردوها و گروههای اجتماعی پیشنهاد می شوند کلاسهای بدنسازی، که دارای خصوصیات بهترین اشکال ورزشی هستند ، ممکن است ظهرها و نیز برای زمان های دیگر پیشنهاد شوند . دانش آموزان برای پیاده روی ، راهپیمایی، رکاب زدن دوچرخه های ثابت، دستگاهای بدنسازی درساعات برنامه ریزی شده دسترسی بهتری به این فعالیت دارند.
آموزش کنترل فشارروانی:
این آموزشها دربخشهای مشاوره دانشگاهی ومراکز بهداشت روانی پیشنهاد می شوند.
مشاوره کردن:
با توجه به زمینه های تحصیلی، شخصی یا اجتماعی در بخشهای مشاوره دانشگاهی قابل دسترسی می باشد.
با پزشتکان مشورت کنید:
شاید شما مبتلا به آلرژیها(حساسیتها) یا مشکلات جسمانی دیگری هستید که از خواب شما جلوگیری می کند. اگر راهکارهای ارائه شده در بالا مؤثر نبودند با مرکز مشاوره دانشگاه یا پزشتکان تماس بگیرید. چنانچه بیخوابی باعث می شود که شما برای چندین ساعت درشب و به مدت یکی دوماه بیدار بمانید. اگر شما دانشجوی دانشگاه هستید با یک روانپزشک یا روان شناس درمرکز مشاوره و یا پزشک مرکز بهداشت دانشگاه ملاقاتی داشته باشید.
******************************************************
هفت راه برای ارتقاء عزت نفس
اگراز احساس بد داشتن نسبت به خود خسته شده اید،7 استراتژی عملی زیر می تواند به شما برای بالا بردن عزت نفس کمک کند.
1- به گذشته فکرکنید، به زمانی که برای اولین بار کاری جدید و نو انجام دادید.
یاد گرفتن نکات جدید غالبا با حالات عصبی، عدم اعتقاد به خود و استرس بالا همراه است، همه این احساسات اجزا ضروری فرایند یادگیری هستند، اگر دوباره احساس عدم خود- رضایتی کردید، به یاد داشته باشید یادگیری با این احساسات ناخوشایند همراه است. به یاد آوردن این نکته به شما کمک می کند آرامش خود راحفظ کنید.
2 - کارهایی راکه به تاخیرانداخته اید انجام دهید.
کارهایی مانند نامه نوشتن و یا تلفن زدن به یک دوست، تمیز کردن خانه، مرتب کردن باغچه ها، تعمیرماشین، رسیدگی به صورت حسابها، آشپزی و خلاصه هر کاری که می تواند قدرت تصمیم گیری را در شما احیا کند.
3- کارهایی انجام دهید که در آنها مهارت دارید.
برای مثال شنا کردن، دویدن، رقصیدن، آشپزی، باغبانی، کوهنوردی، نقاشی، نوشتن و غیره. انجام این کارها تمرکز شما را بیشتر می کنند.
4 - از فکر کردن به خود دست بردارید!
شاید کمی عجیب باشد ولی عزت نفس پایین غالبا با خود محوری افراطی همراه است. انجام دادن فعالیت هایی که شما را مجذوب و توجه شما را به خود جلب می کند، می تواند احساس بهتری به شما بدهد.
5- استراحت کامل و کافی داشته باشید.
اگر احساس نگرانی، کمبود و یا عدم اعتماد به نفس می کنید، اولین قدم این است که دست از فکرکردن بکشید و استراحت کنید. بعضی افراد استراحت کردن را با تمرین یاد می گیرند و بعضی خود را درگیر کارهایی می کنند که ذهنشان را مشغول می کند. اگر بتوانید هر زمان که تمایل داشتید استراحت کنید یکی ازمهارت های زندگی را کسب کرده اید. فعالیت هایی نظیر خود هیپنوتیزمی، تعمق و یا تکنیک های استراحت جسمانی مانند تای چی می تواند سودمند باشند.
هنگامی که استراحت می کنید، مغز شما حالت عاطفی کمتری دارد و حافظه بهتر کارمی کند. استراحت درمانی خارق العاده و بی نظیراست.
6- همه آنچه را که به دست آورده اید، در خاطره تان زنده کنید.
شاید انجام این کار در ابتدا سخت و دشوارباشد، ولی بعد از مدتی قادر خواهید بود فهرستی از خاطراتی را که می توانند عزت نفس شما را بالاترببرند تهیه کنید. خاطراتی همچون قبول شدن در امتحان راهنمایی و رانندگی (به استثنای حالات اضطرابی آن)، قبول شدن در امتحانات، بازی کردن در تیم های ورزشی، رهایی یافتن از بیماری، پس اندازکردن پول، کمک کردن به دیگران و غیره.
7- اگر احساس بدی نسبت به خود دارید، مطمئن باشید افکار، خاطرات و رفتار شما تحت تاثیر آن قرار خواهند گرفت.
بنابراین اگر احساس خوبی نسبت به خود ندارید، حتما فقط اوقات و خاطرات بد را به خاطر خواهید آورد.
خلاصه:
هنگامی که یک یا چند مرحله از مراحل زیر را امتحان کردید، سعی کنید آنها را جز اصلی زندگی خود کنید. برای بیشتر افراد داشتن عزت نفس بالا فقط یک رویداد خوشحال کننده نیست بلکه نتیجه شیوه تفکر و کارهایی است که آنها هر روزه انجام می دهند.
حجامت یعنی چه ؟
حجامت اصطلاحا به روشی ازخونگیری اطلاق می شودکه جهت درمان بعضی ازبیماریها بکار می رود ودارای سابقه تاریخی هفت هزارساله می باشدوبه عنوان یک سنت الهی درروایات وسیره پیامبران وائمه اطهار(ع) مطرح گردیده وجزءاحکام امضائی اسلام است ودرطب سنتی به عنوان رکن درمان به حساب می آید به زبان علمی ازحجامت به (scarification؛wetcuppinq؛bloodiettinq؛drycuppinq )تعبیر می شود که البته باتوجه به مفاهیمی که ازدیدگاه اسلام به دست می آید واژه های نامبرده کامل نیستند.
روش انجام حجامت چگونه است ؟
پس ازمعاینه واخذ شرح حال ازبیمارموضعی که برای حجامت تعیین شده است ضدعفونی گشته سپس بالیوان حجامت که بصورت یکبارمصرف ساخته شده به مدت چنددقیقه بادکش می شود بعدازایجادانبساط چندخراش سطحی ایجادمی گردد آنگاه به تناسب وضعیت جسمی ؛بالینی وعروقی بیماردرسه الی پنج مرحله ازوی خون گرفته می شود.این عملیات مجموعادرمدت حدود20دقیقه انجام می شود که خون گرفنه شده حداکثر به 50تا70سی سی بالغ می گردد.درحجامت خشک مرحله خونگیری انجام نمی شود.
حجامت تاچه حدجنبه علمی دارد؟
تلاش علمی برای توجیه حجامت درجهان شروع شده است وتالیفاتی نیزدراین زمینه منتشر گردیده است ((حجامت یک روش درمانی آزموده ))حاصل پژوهشی است که آقای دکتریوهان آبله درکشورآلمان انجام داده است .برخی ازمتخصصین آمریکایی نیزتحقیقاتی دراین موضوع منتشر ساخته اند ویکی ازکلینیک های مجهزپژوهشی پیرامون حجامت درآمریکا تاسیس گردیده ودرحال بررسی علمی روی حجامت می باشد دربرخی ازکشورهای آسیایی نیز اثردرمانی حجامت می باشد.دربرخی ازکشورهای آسیایی نیزاثرحجامت برروی بیماریهای خاص موردمطالعه قرارگرفته است وگزارش آن منتشر گردیده است .دردانشگاه شهید بهشتی ایان هم درسالهای 71-72چندطرح پژوهشی پیرامون حجامت اجراگردیده است ازآن جمله ((مقایسه خون وریدوخون حجامت ازنظر فاکتورهای بیوشیمیایی ))؛((مقایسه مواضع حجامت بامسیرمریدیان های طب سوزنی ))؛((بررسی تاثیر حجامت بربیماریهای عصبی سردردهای میگرنی))؛به صورت پایان نامه دکتری می باشد.((بررسی اثر حجامت برسروتونین خون ))نیزپژوهشی دیگراست که دردانشگاه تهران درشرف انجام است وگزارش اولیه آن درپنجمین کنفرانس بین المللی طب اسلامی درهندوستان درسال 1999ارائه گردیده است .دانشجویان سال آخرپزشکی ورشته های مرتبط؛موضوعات متعددی رادراین زمینه به صورت پایان نامه تدوین کرده اند.پزشکان ومحققان عضوشده ودرمان بیماری های گوناگون راباروش حجامت موردتحقیق قرارداده اندودراین زمینه اطلاعات ارزشمندی رابه دست آورده اند. www.zibaweb.com سایت زیبا وب
حجامت تاچه حدارزش درمانی دارد؟
درمنابع طب اسلام وطب سنتی حجامت به عنوان یکی ازارکان مهم درمان ذکرگردیده است وبیماری های گوناگون رادرمان می کندوبه صورت اختصاصی درمنابع طب اسلامی به شکل پیشگیرانه درمان همه بیماریها شمرده شده است ودرموردبیماریهای خاص درمان تمامی بیماریهای ناشی ازغلبه خون گفته شده است .بوعلی سینااعتقادداردصفراوسودانیزازطریق حجامت قابل دفع است .
آیاهمه پزشکان حجامت رابه بیماران توصیه می کنند ؟
خیر-اطلاعات پیرامون حجامت درجامعه پزشکی محدوداست .به طورکلی دردانشکده های پزشکی ایران این موضوع تدریس نمی شود.فقط دربعضی ازدانشگاههای آمریکا؛انگلیس ؛آلمان ؛وچین این موضوع به شکل کلاسیک تدریس می شود.طبیعی است که وقتی پزشکان ماازویژگی های درمانی آن بی اطلاع هستند همه اقدام به این عمل نمی کنند.ازسوی دیگراطلاعاتی که مطرح گردیده است بسیارجدیداست وبیش ازپنج هزارسال ازعمران نمی گذرد.پزشکانی که درایران بااین موضوع آشناهستندبه هزارنفرنمی رسند.
حجامت دردرمان چه بیماریهای بکارمی رود؟
حجامت درموردبیمارهای هایپرلیپیدمی (چربی خون بالا)؛دیابت غیروابسته به انسولین ؛دردهای عضلانی ؛سردردهای عصبی ؛ومیگرنی ؛بیماریهای پوستی شامل آکنه ؛پسوریازیس ؛آلرژی های دارویی ؛غذایی ؛فصلی ؛اعتیادبه مواد مخدر؛بیماریهای انسدادی عروق کرونر؛عوارض بعدازیائسگی (منوپوز)دردهای قاعدگی درزنان ودوشیزگان (دیسمونوره)وبرخی بیماریهای عفونی ؛هورمونی وغددکاربردارد.www.zibaweb.com
آیااستفاده ازفوایدحجامت تنهابرای درمان بیماریهاست ؟
بیشترین کاربردانواع حجامت دربعدازبیماریهاست وبامکانیسم مختلفی ازجمله تنظیم سیستم ایمنی موجب پیشگیری ازبیماریها می گرددوبدین ترتیب می توان نتیجه گرفت که کاربردحجامت فقط برای درمان بیماریهانیست .
حجامت نسبت به سایرروشهای درمانی متداول چه مزیتهایی دارد؟
بطورکلی حجامت یک روش درمانی بدون عوارض جانبی است واگربه صورت تخصصی ازآن استفاده شود برتری های فراونی نسبت به روشهای درمانی جاری مانند مصرف داروهای شیمیایی وجراحی دارد.مزیتهای درمان باحجامت می توان بطورخلاصه بدین شرح بیان کرد:
1-حجامت یک روش درمانی بدون عوارض جانبی است .
2-حجامت برای تمامی سنین (به جزچهارماه اول زندگی )کاربرددارد.
3-حجامت باحداقل توان فنی وتجهیزات اجرایی می تواند بیماریهای سخت ومزمن رادرمان کند.
4-حجامت هیچگونه وابستگی فنی ؛علمی وابزاری به خارج ازکشورندارد.
5-حجامت یک رفتاردرمانی سرپایی است ونیازی به تجهیزات بیمارستانی ندارد.
6-درحجامت فاکتورهای مداخله گروجودنداردویک رفتارکامل موجب درمان می شود.
7-حجامت یک دستوردینی است توان جلب تاثیرات روانی درآن بالاست وازاین طریق علاوه برافزایش سطح درمان پذیری موجب تقویت فرهنگ واعتقادات مذهبی وارتباطانسان باخدامی شود.
درموردچه افرادی نبایدحجامت کرد؟
حجامت پیشگیرانه خطرافرین نیست وبه منظورپیشگیری ازبیماریها می توان هرسال حداقل درفصل بهار حجامت کردوحداقل فاصله زمانی برای حجامت ازیک ماه شروع می شود تاسن روزفاصله یعنی چهل ساله چهل روزیک بار؛پنجاه ساله وپنجاه روزیکبارو000ولی حجامت درمانی اگرتوسط افرادغیر مطلع انجام شودممکن است موجب درمان نگردیده ویااشکالاتی راپدید آورد.درموردافرادزیرنبایدحجامت کرد:
1-افرادی که باتعریف طب اسلامی وطب سنتی دچارغلبه شدیدبلغم هستند.
2-کودکان ازبدوتولدتاچهارماهگی
3-زنان باردارتا ماه چهارم بارداری
4-زنان درمدت ایام عادت ماهیانه
5-افراددارای کمبودپلاکت خون
6-افرادی که دچارفشارخون مقطعی بالاهستند(دراین افرادابتداباید بااستفاده ازحجامت گرم وخشک به طریق مخصوص فشارخون راکاهش داده وسپس اقدام به حجامت کرد)
انجام چندمرحله حجامت درسال بی خطراست ؟
برای طبایع بلغی وصفراوی انجام 1الی 3مرحله درسال مفیدوبی خطراست وبیشترازآن نبایدتجویزنگردد.برای طبایع سوداوی به همراه یک سلسله تمهیدات درمانی دیگر تعدادرامی توان افزایش داد .سقف حجامت موردنیازطبایع دموی ؛سن روزفاصله است .یعنی فردسی ساله سی روزیکبار؛چهل ساله چهل روزیکبار؛و000والبته کمترازسی روزیکبارنبایدتجویزگردد.
بیماران جهت انجام حجامت بایدبه چه اشخاص ومراکزی مراجعه کنند؟
پزشکانی که دوره آموزش اجراوروش تجویزراگذرانده باشند صلاحیت انجامت رادارند.پیراپزشکان نیزدرصورت گذراندن دوره آموزشی می توانندحجامت نمایند ولی تجویزحجامت بایدبانظرپزشک آشنا بااین روش درمانی صورت گیرد.لازم به تذکراست که بخشنامه های اخیروزارت بهداشت ؛حجامت رایک رفتاردرمانی نیازمند به پژوهش علمی توصیف کرده است واین امررادرغالب طرح های پژوهشی زیر نظرمراکزتحقیقاتی ودانشگاههای میسر می داندبیماران برای انجام حجامت می توانند به بیمارستانهای مجری این طرح مانندبیمارستان لقمان حکیم (تهران )وشعبات موسسه تحقیقات حجامت ایران وپزشکانی که عضوموسسه تحقیقات حجامت ایران هستند ودوره آموزشی خودراطی کرده اندمراجعه نمایند.
حجامت درجامعه علمی ماتاچه حدپذیرفته شده است ؟
به طورکلی جامعه علمی یک بازنگری اساسی به رفتارهای درمانی اسلامی وسنتی دارد واین حرکت بسیارپرشتاپ پیش می رود ودرزمینه حجامت نیز جامعه علمی جهانی درمراکزعلمی دردانشگاههای آمریکا اروپاوچین به این امرتوجه کرده است وکارشناسان امرنیزاطلاعات خودرادرمعرض نشر عمومی قرارداده اندووسایل سمعی بصری نیزبه اطلاع رسانی پرداخته اندلکن درجامعه علمی ایران این موضوع به شکل یک باورعلمی متولد نشده است وبیشتر کارشناسان منتظر هستند تاگزارشات کشورهای خارجی منتشر گرددوزمانی که گزارشی ازآن سوی مرزمی بینید به این موضوع روی می آورند .
آگاهی جامعه سنتی نسبت به این روش تا چه حداست ؟
افراد بالای چهل سال معمولا بااین روش آشنایی دارند وبرخی نیز ازکارآایی آن اطلاعات سطحی وبسیار کم اهمیت است ولی می توان ایده های درمانی مناسبی راازآن میان استنباط کرد وبه عرصه توجیه عملی برد در حال حاضر مجموعه اطلاعاتی دراین زمینه جمع آوری شده ودرشرف انتشار است
شیوه سنتی حجامت درایران چه قدمتی دارد؟
قدمت حجامت درایران به قبل ازاسلام می رسد بهرام گوریکی ازپادشاهان ساسانی چون درمان بیماری خودرا منحصر به حجامت یافت دستوردادتااین روش درایران رایج گردد براساس استنادات تاریخی این روش درمانبی دردانشگاه جندی شاپورتدریس می شده است وردپای فرهنگی آن درادبیات کشورمشاهده می گردد سالانه درفصل بهار مردم ؛کودکان ومیان سالان خودراحجامت می کردند واصطلاحا این مراسم را عید خون می نامیده اند ومعتقد بودند بادفع فضولات وسموم ازبدن موجبات سلامتی فرد را فراهم می نماید ابزار حجامت سنتی درموزه ها ودرمراکز آثارباستانی تازمان هزارسال قبل به چشم می خورد.www.zibaweb.com
جایگاه حجامت درطب سنتی ماکجاست ؟
تمامی بزرگان طب سنتی ایران ازحجامت به عنوان یکی از ارکان مهم درمانی ذکر کرده اند محمدذکریای راضی در کتاب الحاوی شیخ الروئس ابوعلی سینا درکتاب قانون در طب سید اسماعیل جرجانی درکتاب ذخیره خوارزمشاهی عقیلی خراسانی درکتاب خلاصه الحکمه فی مجمع الجوامع به شیوه گسترده ای پیرامون حجامت وکاربردآن دردرمان صحبت کرده اند واز حجامت برای درمان بیماریهای فراگیر ومهمی مانند سکته قلبی ؛مالیخولیا ؛سردردهای میگرنی وبخشی ازبیمایهای پوستی بهره می گرفته اند .در طب اسلامی ومنابع مذهبی نیز توصیه های فراوانی به انجام حجامت شده است .رسول اکرم (ص)وائمه اطهار(ع)خود حجامت می کرده اند وروش انجام آن را بیان فرموده اند وویگیهای درمانی آن رابرشمرده اند یکی ازمهمترین روایاتی که درزمینه حجامت درمنابع معتبر روایی آمده است ودرذیل آیه یک سوره اسری درتفسیر المیزان وبرخی ازتفایر آمده است .درحدیث شب معراج که رسول اکرم (ص)می فرمایند ((وقتی که به آسمان هفتم صعود کردم برهیچ ملکی ازملائک گذرنکردم مگراینکه گفتند یامحمدحجامت کن وامتت رابه حجامت کردن امرفرما)).
دکتر محمود معتمدی، جراح ارتوپد گفت: بعضی از حرکات کششی تا اندازهای آرامش خاطر بوجود میآورد و باعث میشود افراد از روحیه شادی برخوردار شوند. وی افزود: این پنج حرکت کششی که روزانه به صورت ده مرتبه قبل از صبحانه و ده مرتبه قبل از ناهار و شام انجام شود تاثیر بسزایی در روحیهٔ افراد دارد.
وی با اشاره به این پنج حرکت گفت:
۱-دستها را به طرف جلو و سر، پشت گردن و کمر ببرند و به آهستگی کمر را حرکت دهند.
۲-دو پا را در شکم خم کنند و پنج ثانیه بشمارند و سپس رها کنند.
۳-دو پا را در قسمت سینه با دو دست بگیرند و به اندازه پنج حرکت بشمرند.
۴-بدون تکان دادن سر و گردن به پشت خوابیده و پای راست را روی پای چپ قرار دهند و کمر را بچرخانند و باالعکس.
۵-دست چپ را بهطرف دست راست قرار دهند و با کمک دست چپ کمر را از زمین بلند کنند و بر عکس این حرکت را با دست راست انجام دهند.
باشگاه خبرنگاران
گردآوری : گروه اینترنتی نیک صالحی
در این مقاله میخواهیم حقیقت جالبی را به شما بگوییم: غذاهایی که شما آنها را دوست دارید میتواند تأثیر کاملا برعکس بر خلق و خوی شما بگذارند. در واقع ممکن است شما با خوردن آنها احساس لذت کنید درحالیکه تأثیر واقعی نهایی آنها بر خلق خوی شما، ایجاد عصبانیت و یا افسردگی باشد.
همهی ما از عوامل استرسزایی که هر روز و هر ساعت اعصاب و روان ما را تحریک میکنند آگاهیم. در این زمینه برخی غذاها هم تصمیم به عصبانی کردن ما گرفتهاند. در واقع مصرف این غذاها شما را نسبت به تأثیرات این عوامل استرسزا تحریکپذیرتر میکند. بنابراین شما در اثر کوچکترین تحریک از کوره در میروید. پس غذاها اینگونه شما را غمگین، بدخلق و عصبانی میکنند. هیچ کس دوست ندارد اینگونه کم حوصله باشد. و البته هیچ کس یک فرد تحریکپذیر و بیحوصله را دوست ندارد. بنابراین در این مقاله با هم به بررسی مهمترین غذاهای تحریککننده و عصبانی کننده میپردازیم.
چیپس سیبزمینی
ممکن است خواندن این جمله یک ضربه روحی برای دوست داران سیبزمینی باشد، اما چیپس سیبزمینی متهم ردیف اول در میان غذاهای تحریککننده و ایجاد عصبانیت است. این ویژگی چیپس سیبزمینی به خاطر سرخ شدن عمیق و کامل آن در روغن است و چربیهای امگا 6 موجود در روغن سرخ کردنی که با ورود به بدن، مانع عملکرد صحیح چربیهای امگا 3 میشود. چربیهای امگا 3 چربیهای متفاوتی هستند که در تنظیم خلق و خو بسیار تأثیرگذارند و باعث تحکیم رفتار میشوند.
بنابراین ممانعت از عمل و اثر آنها بر بدن احتمال صبور بودن و شکیبایی را در فرد کاهش خواهد داد. پس تا جای ممکن مصرف چیپس سیبزمینی در رژیم غذایی روزانه خود را کاهش دهید. فراموش نکنید چیپس سیبزمینی با ارائه کالری بالا و البته کمترین میزان مواد مغذی به بدن شما، در ایجاد چاقی و در نهایت بیماری دیابت، فشارخون، چربی خون و ... نقش بسیار مهمی دارد.
نوشیدنیهای قندی کربوهیدراتی
نوشابهها و نوشیدنیهای قندی نه تنها باعث تحریک رفتار و خلقوخوی فرد میشوند، بلکه جدا برای سلامت کلی بدن مضر است. این نوشیدنیها سرشار از قندهای شیرین و نیز شیرینکنندههای مصنوعیاند. از این رو، وقتی شما این نوشابه را میخورید، این حجم بالای قند در بدن به چربی تبدیل میشود و در نهایت تأثیر قند بر بدن را به صورت کاهش شادی و خوشحالی و تبدیل شخص به فرد عصبانی بر جای میگذارد. فراموش نکنید جایگزینهای بسیاری برای این نوشابهها وجود دارد. مثل چای یخ خانگی، آب میوههای طبیعی و خنک، و حتی آبهای طعم دار شده با تکههای میوه!
شیرینیها و پیراشکیها
دل خوشی امروزهی بسیاری از افراد برای شروع یک روز جدید، خوردن شیرینی بزرگ داخل یخچال است! بله متأسفانه شیرینی و پیراشکی نه تنها سرشار از قند و شکر و البته روغن و کالریاند، بلکه مصرف آنها میتواند دلیل عصبانیت و کج خلقی باشد. ممکن است تا به حال خوردن شیرینیها از عادات همیشگی شما در صبحانه باشد، اما جدا زمان آن رسیده تا مصرف آنها را کاهش دهید. فراموش نکنید مصرف آنها به تحریکات روزمره و عامل استرسزا قدرت خواهد داد تا شما را مضطرب و خشمگین کنند.
برای شروع، بهتر است شیرینیهای کمشیرینتر و تهیه شده از غلات کامل و سبوسدار را جایگزین آنها کنید. این شیرینیها علاوه بر داشتن قند کمتر، به دلیل وجود سبوس، با کنترل اشتها راه کمکی کاهش وزن را ارائه میدهد.
مارگارین
اگرچه شعارهای گستردهای در تمام دنیا فریاد میزند که مارگارین یک روغن خوب است و هیچ ضرری برای سلامتی ندارد، اما واقعیت آن است که همین مارگارین متظاهر هم سرشار است از چربیهای امگا 6 که تأثیر زیادی بر تغییر خلق و خو دارد. مارگارین یک غذای واقعی نیست. به همین خاطر بدن در مواجه با این ترکیب گیج میشود که چگونه با این همه چربی سر کند! پس چرا به جای مصرف مارگارین کرههای گیاهی را انتخاب نکنیم؟
بادامزمینیهای بستهبندیشده
بادامزمینی بستهبندیشده که در تمام مغازهها به فروش میرسد را همه میشناسیم. این بادام زمینی فراوری شده سرشار از سدیم، افزودنیهای طعمدهنده و رایحههای مصنوعی است که میتواند با اختلالاتی نظیر مشکلات تنفسی، خسخس کردن سینه، میگرن و احساس سوزش و ضعف عضلانی در ارتباط باشد. در عوض بهتر است بادامزمینی و سایر مغزهای تازه و بدون نمک یا حداقل فراوری نشده را انتخاب کنید.
تبیان
گردآوری : گروه اینترنتی نیک صالحی
حتی گاهی در این فصل، آنقدر هوس خوردن ترشی و شور داریم که همچون زنان ویار کرده سراغ ظرف یا دبه خیارشور، زیتون شور یا انواع ترشی ها می رویم و اگر کسی جلویمان را نگیرد حجم آن را به نیمه می رسانیم، اما سوالاتی که اغلب از کارشناسان و متخصصان علوم غذایی می پرسند این است که ارزش تغذیه ای شور و ترشی چقدر است؟ این درست است که زیاده روی در مصرف ترشی موجب دفع کلسیم و املاح معدنی بدن می شود؟ این که می گویند هرچه از زمان تهیه ترشی بگذرد کیفیت بهتری پیدا می کند و حتی برخی معتقدند سیر ترشی جاافتاده چند ساله خاصیت درمانی دارد، صحت دارد؟ آیا به گفته سرد و گرم چشیدگان روزگار ما مصرف همزمان ماست یا ماهی با ترشی زیان آور است؟
شور و ترشی ارزش تغذیه ای چندانی ندارد
معمولا انواع ترشی ها با سرکه و شورها با آب نمک و سرکه تهیه می شود. هر دو محصول برای معطر شدن و به اصطلاح جاافتادن به مدت زمان تعریف شده ای نیاز دارند. در طول این زمان میوه و سبزیجات مورد استفاده در شور یا ترشی تخمیر و همین عامل موجب افزایش ماندگاری و پیدایش عطر و طعم مطلوب در محصول می شود. اما خوب است بدانید ترشی در مقایسه با محصولات لبنی همچون ماست و پنیر که طی تخمیر مغذی تر می شوند، ارزش تغذیه ای چشمگیری ندارد. از سوی دیگر، طی تخمیر خاصیت اسیدی ترشی مضاعف شده و در صورت مصرف بیش از حد، باعث افزایش ترشح اسید معده می شود و برای مبتلایان به زخم و ورم معده و اثنی عشر و ریفلاکس مضر است.
در ضمن نوجوانانی که در سن رشد قرار دارند و به دلیل مصرف غذاهای آماده و نوشیدنی های گازدار از معده و سیستم گوارشی آسیب پذیرتری برخوردارند باید به مصرف یک یا دو بار ترشی در هفته قناعت کنند و همیشه شور و ترشی را همراه با غذا و نه با شکم خالی بخورند.
ترشی، کلسیم را دفع می کند
با توجه به آن که مازاد اسید خون به واسطه مواد قلیایی خنثی می شود در صورت زیاده روی در مصرف ترشی، بدن برای حذف اسید اضافی بناچار املاح قلیایی بخصوص کلسیم را از استخوان ها خارج می کند که منجر به افت آن می شود و در نتیجه زیاده روی در مصرف ترشی ها برای زنان یائسه و کسانی که مستعد ابتلا به پوکی استخوان هستند یا کلیه سنگ ساز دارند، زیانبار است و در سالمندان منجر به ضعف سیستم تنفسی و اعصاب شده و سرفه را شدید می کند. همچنین لازم است بدانید شورها و ترشی ها با تحریک ترشح آنزیم های گوارشی، غذا را بسرعت هضم می کنند و موجب افزایش تمایل افراد به مصرف مجدد مواد خوراکی می شوند و می توانند سبب اضافه وزن شوند.
این شورها و ترشی های بانمک
با توجه به این که در تخمیر، مزه ترش و اسیدی در شور و ترشی غالب می شود برخی افراد با این گمان که محصول ترش است و نمک کمی دارد بیش از حد آن را می خورند. اما باید بدانید شور و ترشی هر دو، حاوی میزان بالای نمک است و برای مبتلایان به نارسایی کلیوی، بیماران قلبی ـ عروقی و افراد با فشار خون بالا محدودیت مصرف دارد. از سوی دیگر، مصرف ترشی های بسیار شور و مملو از ادویه جات تند همراه غذاهای گوشتی از قدرت جذب پروتئین گوشت می کاهد. لازم است بدانید اگر ترشی را بدون نمک تهیه کنید تا مدت نسبتا زیادی ماندگاری دارد و طعم آن با ترشی های پرنمک برابری می کند.
سیر ترشی چند ساله درمانگر نیست
برخی خانواده ها بر این باورند که هرچه از زمان تهیه ترشی بگذرد کیفیت بهتری پیدا می کند و حتی معتقدند سیر ترشی چند ساله خاصیت درمانی دارد و التیام دهنده بیماری های قلبی است. اما حقیقت این است، اگرچه ترشی های جاافتاده، خوشمزه تر هستند، ولی باید دانست سرکه و نمک افزوده شده به ترشی با گذر زمان از خاصیت و میزان مواد مغذی ترکیبات ترشی می کاهد و آن را به محصولی بی ارزش تبدیل می کند. این را هم بدانید ماندگاری زیاد برخی از انواع ترشی موجب ایجاد فعل و انفعالات شیمیایی در آن شده و ماده ای مضر به نام نیترات تولید می شود که در طولانی مدت خطر ابتلا به سرطان معده را افزایش می دهد.
با ماست و ماهی ترشی بخوریم یا نخوریم؟
در طب سنتی برخی حکما مصرف همزمان ترشی با ماهی و ماست را به دلیل طبع سرد و اسیدی مضر می دانند و برخی افراد نیز از مصرف توامان این غذاها اجتناب می کنند، چرا که عقیده دارند به بیماری لک و پیس دچار می شوند. اما بسیاری از متخصصان طب مدرن بر این باورند که مصرف توام ماهی با ترشی یا چاشنی های اسیدی مثل آبلیمو و تمبرهندی در قالب غذاهای لذیذی چون قلیه ماهی در جنوب ایران که بسیار زیاد است، اشکال ندارد و تحقیقات نشان داده آمار بیماری لک و پیس در این مناطق بیش از سایر مناطق نیست. همچنین بسیاری از خانواده ها بدون آن که خود بدانند انواعی از سس های سفید که حاوی سرکه است را با ماست مخلوط و چاشنی سالاد می کنند. به گفته متخصصان اگر چه مصرف غذاهای سرد با ترشی به آستانه تحمل افراد بستگی دارد و ممکن است هضم غذا را ثقیل و سبب رخوت و پری شود، اما فرد را به بیماری های پوستی و برص مبتلا نمی کند و اگر کسی دریافت که بدن او با مصرف توامان این غذاها ناسازگاری دارد باید از مصرف آن پرهیز کند و این موضوع همگانی نیست.
توصیه های ترش و شور
برخی افراد برای جلوگیری از فساد زودهنگام ترشی، سرکه آن را از قبل می جوشانند. اما باید بدانید اسید سرکه درمجاورت حرارت ضعیف می شود و احتمال کپک زدگی ترشی افزایش می یابد. برای تهیه ترشی از سرکه سیب، خرما و انگور استفاده کنید. سرکه چند میوه احتمال کپک زدگی را بالا می برد. برای تغییر رنگ بهتر ترشی آن را درون ظرفی شیشه ای بریزید و یک تا دو روز در معرض آفتاب قرار دهید. البته این را بدانید تابش بیش از حد آفتاب موجب بدبو و بدطعم شدن ترشی می شود. ادویه ای که در بیشتر ترشی ها به کار می رود ترکیب ساییده ای از فلفل سیاه، گلپر، سیاه دانه، تخم گشنیز، زنجبیل، رازیانه، هل، میخک و دانه خردل است.
اگر قصد استفاده از دانه کامل ادویه را دارید آن را کمی در تابه حرارت دهید تا عطر و بوی آن ظاهر شود.
اگر سطح آب نمک شورهای باز و فله ای، کدر و شیری رنگ شده باشد مشکوک به کپک و باکتری بوده و احتمال فساد زودهنگام و انتقال میکروب های بیماریزا زیاد است. در اغلب شورهای صنعتی بخصوص خیارشور از سبزیجات معطری چون ترخون، شوید، مرزه، سیر و فلفل استفاده می شود. بد نیست بدانید سیر موجود در خیارشور طی فرآیند تخمیر اکثر میکروب های خیار یا شکوفه آن را به خود جذب می کند و غیرقابل مصرف می شود.
جام جم
گردآوری : گروه اینترنتی نیک صالحی
یک فیزیوتراپ معتقد است: نشستن نامناسب بازده کاری کارمندان را کاهش می دهد و موجب بیقراری، مشکلات روحی و دردهای استخوانی در بدن فرد می شود.
مرتضی عزیزیان گفت: زو به ویژه میز و صندلی که کارمندان روی آن می نشینند باید استاندارد باشد و برای هر فرد متناسب با ابعاد و قواره بدن وی تنظیم شود.
وی خاطرنشان کرد: لازم نیست از میز و صندلی گران قیمت برای نشستن استفاده کرد بلکه می توان با راهکارهای ساده و تدابیری خاص، محیط کار را برای نشستن راحت و مطلوب کرد.
این استاد دانشگاه ارتفاع صندلی را از جمله مهمترین عواملی دانست که باید مورد توجه قرار گیرد و ادامه داد: ارتفاع صندلی باید معادل طول ساق پا باشد به گونه ای که وقتی فرد در وضعیت عادی می نشیند مفصل زانو حداکثر دو تا سه سانتی متر بالاتر از مفصل لگن باشد.
عزیزیان خاطرنشان کرد: چنانچه ارتفاع صندلی زیادتر از حد معمول باشد عضلات پشت ران متحمل فشار خواهند شد و عصب سیاتیک نیز درگیر می شود و اگر ارتفاع کمتر از حد عادی باشد و زانو خیلی بالاتر از لگن قرار گیرد به عضلات باسن فشار می آید.
این فیزیوتراپ با تاکید بر اینکه نشستن کاملا صاف و راست کار درستی نیست، ادامه داد: هر فرد حداکثر ۲۰ دقیقه می تواند صاف بنشیند و بعد از آن ناخودآگاه دچار خمیدگی خواهد شد.
وی ابراز داشت: باید تکیه گاه کمر بر روی صندلی مشخص شود و گودی کمر نیز کاملا توسط صندلی و یا بالش طبی پر شود، به گونه ای که تمام فشار و تکیه بدن به صندلی باشد.
این استاد دانشگاه تصریح کرد: صندلی های چرخان برای کارمندان توصیه نمی شود، چون فرد در این حالت نمی تواند به راحتی تمام فشار را به صندلی منتقل کند.
عزیزیان توصیه کرد: تا حد امکان از صندلی های دسته دار برای نشستن استفاده شود و ارتفاع دسته ها نیز به گونه ای باشد که وقتی فرد دستش را روی آن قرار می دهد شانه ها در حالت عادی و نه خیلی بالا و نه خیلی پایین باشد.
به گفته عزیزیان، صندلی دسته دار فشار را از روی اندام های فوقانی بدن بر می دارد.
این فیزیوتراپ گفت: برای افرادی که ساعت های طولانی پشت میز کار می نشینند واجب است حداقل هر دو ساعت یک بار از پشت میز بلند شوند و چند حرکت کششی ساده انجام دهند.
وی افزود: راه رفتن بین زمان کاری هم باعث افزایش گردش خون در پاها می شود و از آمبولی خون و چربی در پا جلوگیری می کند.
عزیزیان معتقد است: باید در زمان راه رفتن به نقاط دوردست خیره شد تا ازخستگی چشم ها هم کاسته شود.
وی در خصوص ارتفاع میز هم یادآوری کرد: ارتفاع میز باید به گونه ای باشد که وقتی فرد موقع نشستن آرنج را روی میز قرار می دهد مجبور نباشد خم شود و یا شانه ها را بالا ببرد.
این استاد دانشگاه همچنین توصیه کرد: افرادی که از مانیتور استفاده می کنند باید حتما رو به روی مانیتور قرار گیرند و اگر یک خط فرضی از بالای سر فرد رسم کنیم به بالای مانیتور ختم شود.
به گفته عزیزیان نامناسب بودن محل مانیتور گردن درد را به دنبال دارد.
وی اظهار داشت: افرادی که مدت زیادی مشغول تایپ هستند باید مچ دست را روی قسمت شیب صفحه کلید قرار دهند، در غیر این صورت در بلند مدت دچار سندرم گیر افتادن عصب در ناحیه مچ دست خواهند شد.
این فیزیوتراپ تاکید کرد: موقع تایپ کردن از ضربه زدن مستقیم با نوک انگشت نیز باید خودداری شود.
منبع:pezeshkan.org
سرطان دهانه رحم در زنان
هنگامی که سلول های غیرطبیعی در قسمت پایین رحم به تعداد زیاد رشد و تکثیر می شوند، سرطان دهانه رحم بوجود می آید. در صورتی که این سرطان زود تشخیص داده شود، قابل درمان می باشد.
علائم سرطان دهانه رحم
- ترشحات غیرطبیعی واژن
- خونریزی واژن در بین عادات ماهیانه
- خونریزی بعد از یائسگی
- خونریزی و یا درد در هنگام داشتن رابطه جنسی با همسر
علت سرطان دهانه رحم
ویروس پاپیلومای انسانی (HPV)، یک گروه بزرگ از ویروس ها می باشد.حدود 40 نوع از این ویروس ها می توانند نواحی تناسلی را آلوده کنند و برخی باعث سرطان دهانه رحم می شوند.عفونت HPV تناسلی، معمولا خود به خود درمان می شود.اگر یکی از این عفونت ها مزمن و طولانیمدت شود، می تواند در سلول های گردن رحم تغییراتی را ایجاد کند و این تغییرات منجر به سرطانی شدن آن ناحیه گردد.
حدود 90 درصد سرطان های دهانه رحم، به دلیل عفونت HPV می باشند.معمولا عفونت HPV، علائمی ندارد و خود به خود از بین می رود.برخی از انواع HPVها باعث زگیل های تناسلی می شوند؛ اما این انواع مانند انواعی که باعث سرطان دهانه رحم می شوند، نمی باشند.حتی اگر زگیل های تناسلی را درمان نکنید، تبدیل به سرطان نمی شوند.این انواع می توانند بدون ایجاد هیچ علائمی، سالیان سال در بدن باقی بمانند.
چگونه HPV موجب سرطان دهانه رحم می شود؟
اگر یکی از گونه های خطرناک HPV در بدن وجود اشته باشد، موجب می شود سلول های غیرطبیعی در دهانه رحم رشد کنند.این تغییرات پیش سرطانی به معنای داشتن سرطان دهانه رحم نمی باشد.اما با گذشت زمان، سلول های غیرطبیعی ممکن است سرطانی شوند.
عوامل خطر سرطان دهانه رحم
- زنان سیگاری
- زنانی که دارای چندین بچه هستند.
- زنانی که برای مدت زمان طولانی از قرص های ضدبارداری استفاده می کنند.
- زنانی که نسبت به HPV مثبت می باشند (یعنی دارای این ویروس در بدن خود هستند) و یا آنهایی که دارای سیستم ایمنی ضعیف می باشند.
تشخیص اولیه سرطان دهانه رحم
برای تشخیص اولیه این سرطان از تست پاپ اسمیر استفاده می شود.از سن 21 سالگی، زنان باید تست پاپ اسمیر را هر سه سال یک بار انجام دهند.از سن 30 تا 65 سالگی، زنان باید هم تست پاپ اسمیر و هم HPV را انجام دهند.بعد از تزریق واکسن HPV، تست پاپ اسمیر را انجام دهید، زیرا تمامی سرطان های دهانه رحم را بوسیله آن جلوگیری نمی شود.
تست پاپ اسمیر
تست سرطان دهانه رحم
اگر جواب تست پاپ اسمیر غیرعادی بود، چه باید انجام داد؟
شما باید دوباره این تست را انجام دهید.پزشک ممکن است کولپوسکوپی (آزمایشی با بزرگنمایی زیاد) و یا بیوپسی را برای مشاهده تغییرات در دهانه رحم توصیه کند.اگر سلول های غیرطبیعی، پیش سرطانی شده باشند، می توان آنها را از بین برد.
تشخیص زودهنگام سرطان دهانه رحم: آزمایش DNA
در برخی موارد و در زنان 30 ساله، پزشک تست DNA را به همراه تست پاپ اسمیر پیشنهاد می کند.این آزمایش وجود انواع خطرناک HPV را بررسی می کند.این آزمایش برای تمامی زنانی که تست پاپ اسمیر آنها غیرعادی باشد، توصیه می شود.
تشخیص سرطان دهانه رحم: بیوپسی
بیوپسی یا نمونه برداری، شامل برداشتن قسمتی از بافت دهانه رحم و بررسی آزمایشگاهی آن می باشد.در بیشتر نمونه ها، بیوپسی با یک بی حسی موضعی در مطب پزشک انجام می شود.
مراحل پیشرفت سرطان دهانه رحم
- مرحله 0، نشاندهنده این است که سلول های سرطانی فقط در سطح دهانه رحم وجود دارند.
بیشتر سرطان های مهاجم را به چهار مرحله تقسیم بندی می کنند:
- مرحله 1، هنگامی است که تومور سرطانی به خارج دهانه رحم انتشار نیافته است.
- مرحله 2، هنگامی است که تومور به قسمت بالای واژن انتشار یافته است.
- مرحله 3، هنگامی است که تومور به قسمت پایین واژن انتشار یافته و موجب مسدود کردن جریان ادرار شده باشد.
- مرحله 4، هنگامی است که تومور به مثانه و رکتوم (مقعد) رسیده باشد و یا سلول های سرطانی در قسمت های مختلف بدن پخش شده باشند و تومورهای جدیدی را تشکیل داده باشند.زنانی که دچار سرطان دهانه رحم شده اند، غالبا با پرتودرمانی و شیمی درمانی درمان می شوند.
راه های درمان سرطان دهانه رحم
1- جراحی : اگر سلول های سرطانی وارد مرحله 2 نشده باشند، برای برداشتن هر بافتی که ممکن است شامل سرطان باشد، جراحی توصیه می شود. این جراحی به نام هیسترکتومی می باشد که از این طریق دهانه رحم و رحم و برخی بافت های اطراف آن را برمی دارند. جراح ممکن است لوله های فالوپ، تخمدان ها و غدد لنفاوی نزدیک تومور را نیز بردارد.
2- رادیوتراپی (پرتودرمانی) : پرتودرمانی خارجی اشعه X برای نابودی سلول های سرطانی استفاده می کند. همچنین، سلول های باقیمانده سرطانی بعد از روش جراحی، با استفاده از پرتودرمانی نابود می شوند. در پرتودرمانی داخلی یا براکیتراپی، مواد رادیواکتیو را داخل تومور می کند.
زنانی که دچار سرطان دهانه رحم شده اند، غالبا با پرتودرمانی و شیمی درمانی درمان می شوند. عوارض جانبی پرتودرمانی عبارت است از: تعداد کم سلول های خونی، احساس خستگی، ناراحتی معده، تهوع، استفراغ و مدفوع آبکی.
3- شیمی درمانی : در این روش از داروها استفاده می شود و در هر جای بدن که سرطان موجود باشد، داروها به آنجا می روند. هنگامی که سرطان دهانه رحم به اندام های دیگر بدن پخش شود، شیمی درمانی از بهترین درمان ها می باشد. عوارض جانبی شیمی درمانی شامل: خستگی، به راحتی کبود شدن پوست، ریزش مو، تهوع، استفراغ و کاهش اشتها می باشد.
جلوگیری از عوارض درمان های سرطان
درمان های سرطان ممکن است باعث خستگی و یا کاهش اشتها نسبت به غذاها شوند. لذا چیزی که در این میان مهم است، رساندن مقدار کافی کالری به بدن برای حفظ وزن مناسب می باشد.بهتر است شمایی که سرطان دارید، با یک متخصص تغذیه راجع به رژیم غذایی صحیح خود صحبت کنید.فعال بودن نیز یکی از موارد مهم در درمان است. ورزش های آرام می تواند انرژی شما را افزایش دهند و استرس و تهوع را در شما کاهش دهند.با پزشک خود درباره فعالیت هایی که می توانید انجام دهید، گفتگو کنید.
سرطان دهانه رحم و باردار شدن
غالبا در درمان این سرطان، رحم و گاهی تخمدان ها برداشته می شوند؛ بنابراین نمی توانید در آینده حامله شوید.با این حال، اگر سرطان را خیلی زود درمان کنید، ممکن است پس از جراحی هنوز هم بتوانید بچه دار شوید.
یک جراحی که به نام رادیکال تراکلکتومی Radical Trachelectomy) نامیده می شود، می تواند دهانه رحم و بخشی از واژن را بردارد، در حالی که قسمت اعظم رحم را دست نخورده باقی بگذارد.
تزریق واکسن برای جلوگیری از سرطان دهانه رحم
در حال حاضر، برای جلوگیری از دو نوع HPV که باعث سرطان دهانه رحم می شوند، واکسن تزریق می شود. این واکسن ها نیاز به سه دوز در طی یک دوره شش ماهه دارند.این واکسن ها از عفونت های مزمن HPV، زگیل تناسلی و 70 درصد سرطان های دهانه رحم جلوگیری می کنند.
چه افرادی باید واکسن HPV را بزنند؟
این واکسن ها تنها از عفونت HPV جلوگیری می کنند، ولی آن را درمان نمی کنند.انجمن کنترل بیماری ها، تزریق این واکسن را در سنین 11 تا 12 سالگی توصیه می کند.این واکسن را می توان از سن 13 سالگی تا 26 سالگی به دختران و زنان تزریق کرد.
منبع:tebyan.net
افرادی که در آستانه میانسالی با بالارفتن سن دچار اضافه وزن و چاقی می شوند نیز می توانند از چای سبز برای پیشگیری از این بحران کمک بگیرند.
برای پیشگیری از بروز این عادت نامناسب یا درمان آن، می توان از چای سبز استفاده کرد. نوشیدن این چای به شما کمک می کند تا از خاصیت آرامش بخشی این گیاه دارویی برای تقویت سیستم عصبی خود استفاده کنید و به این ترتیب مانع بروز اشتهای کاذب ناشی از استرس ها یا تنش های روزمره شوید.
اینگونه نیست که ما هر میزان کالری که دوست داریم به بدن برسانیم و توقع داشته باشیم با نوشیدن یک تا ۲ لیوان چای سبز در روز لاغر شویم و کالری بسوزانیم.
به این ترتیب همانطور که باید در نوشیدن چای معمولی پرهیزهای لازم را رعایت کنید توصیه شده که در نوشیدن چای سبز نیز افراط نکنید.
چای سبز علاوه بر آنکه به کندی روند پیری سلول ها در اندام های مختلف بدن کمک می کند به این افراد کمک می کند تا در میانسالی حداقل افزایش وزن را تجربه کنند، زیرا چای سبز به آنها کمک می کند کمترین میزان ذخیره چربی و مواد زائد را در طول سال های جوانی و میانسالی در بدن داشته باشند.
این قرص ها در صورتی که تنها حاوی گیاه چای سبز باشند، دقیقا همان خاصیت چای سبز را دارند و می توانند به افزایش متابولیسم بدن کمک کرده و روند جذب چربی ها را در بدن کاهش دهند. مصرف این قرص ها نیز مانند چای سبز باید بر اساس قاعده باشد، زیرا زیاده روی در مصرف این قرص با وجود آنکه گیاهی و طبیعی است می تواند همان عوارض چای سبز را داشته باشد.
علاوه بر این، در تحقیقات مختلف به این نکته اشاره شده که مصرف چای سبز می تواند تاثیر بسیار چشم گیری در کاهش بیماری های قلبی عروقی، پیشگیری از بروز سرطان هایی مانند سرطان روده بزرگ و تخفیف علائم و نشانه های افسردگی داشته باشد.
همه ما بارها از مضرات نوشابه و عوارض آن بر دستگاه گوارش و دندان هایمان شنیده ایم اما این تمام ماجرا نیست. استفاده مکرر از نوشابه در برنامه غذایی به طور مستقیم بر هشت عضو بدن از جمله کلیه، ریه، قلب و حتی مغز اثر منفی به جا گذاشته و آسیب های جبران ناپذیری را […]
همه ما بارها از مضرات نوشابه و عوارض آن بر دستگاه گوارش و دندان هایمان شنیده ایم اما این تمام ماجرا نیست.
استفاده مکرر از نوشابه در برنامه غذایی به طور مستقیم بر هشت عضو بدن از جمله کلیه، ریه، قلب و حتی مغز اثر منفی به جا گذاشته و آسیب های جبران ناپذیری را به بدن وارد می کند.
راستی شما فکر می کنید نوشابه های رژیمی جایگزین مناسبی برای نوشابه های معمولی هستند یا خیر؟ پاسخ را در راهنمای تصویری ما ببینید.
در این اینفوگراف شما به صورت تصویری و ملموس با محتویات مضر نوشابه و اثراتی که بر بدنتان می گذارد آشنا خواهید شد.
مطالعات نشان می دهند اسید آمینه تریپتوفان موز در پیشگیری از بروز سرطان بسیار موثر است. دکتر یعقوب قنواتی، متخصص تغذیه و رژیم درمانی گفت: اسید آمینه تریپتوفان موجود در موز، ضمن کاهش افسردگی و بهبود خلق و خو در کاهش سطح استرس و بروز بیماریهایی مثل سرطان بسیار موثر است. وی افزود: همچنین این […]
وی افزود: همچنین این میوه حاوی پتاسیم فراوان است که در کاهش سطح فشارخون، تصلب شرائین و سکته مغزی نقش شایانی دارد.
این متخصص خاطرنشان کرد: به گفته محققان، مطالعات جدید نشان داد احتمال ابتلا به سرطان کلیه تا حد زیادی با مصرف مکرر سبزیجات و میوه ها به ویژه موز کاهش می یابد.
قنواتی یاد آور شد: زنانی که ۶ – ۴ بار در هفته، موز می خورند تا ۵۰ درصد کمتر در معرض ابتلا به بیماری مذکور قرار می گیرند.
وی اظهار داشت: منیزیم و اسید فولیک موز موجب رشد بافتهای بدن، توازن املاح و مایعات و تقویت ماهیچه های قلب می شوند.
این متخصص رژیم درمانی تصریح کرد: همچنین این میوه سرشار از مواد نشاسته و قندی است که موجب آرامش می شود و توصیه شده زنان باردار و بیماران در دوره نقاهت، هفته ای ۶ موز مصرف کنند.
توجه داشته باشید قارچ ترکیبی یکپارچه است و اگر پایه آن کنده یا جدا شود زود خراب خواهد شد.
محققان میگویند قارچ، گیاهی منحصر به فرد است که با هیچ یک از گیاهان دیگر قابل قیاس نیست و مشخصات مخصوص به خود را دارد. قارچ ریشه، برگ و گل ندارد.
سبز رنگ نیست و با وجود آن که از بقایای زاید گیاهان تغذیه می کند، ارزش غذایی و درمانی بالایی دارد و مصرف آن باعث ایجاد نیروی مضاعف و شادابی در انسان می شود و سیر کننده خوبی است؛ اما پرسش اینجاست چه تفاوتی میان قارچ خوراکی با قارچ های دارویی وجود دارد؟ قارچ هایی که این روزها در انواع صدفی، قهوه ای و سفید به صورت صنعتی تولید و عرضه می شوند چه مزایایی دارند؟ آیا قارچ های خوراکی کوهی و جنگلی در مقایسه با قارچ های صنعتی خواص تغذیه ای بیشتری دارند؟
قارچ هایی با خاصیت دارویی
امروزه قارچ ها را به دو گروه میکروسکوپی و ماکروسکوپی طبقه بندی می کنند. در انواع میکروسکوپی اندام های قارچ با چشم غیرمسلح دیده نمی شود که می توان به کپک نان، آبغوره، پنیر یا کپک میوه ها اشاره کرد. بیشتر افراد هم بر این باورند این نوع قارچ ها از انواع سمی بوده و هیچ خاصیتی جز مسمومیت زایی ندارد، اما اشتباه نکنید! از برخی از این قارچ ها داروی معروف پنی سیلین استخراج می شود که تاکنون جان میلیون ها انسان را از مرگ نجات داده و این همان خاصیت جادویی قارچ های دارویی است، اما در قارچ های ماکروسکوپی اندام های قارچ به راحتی قابل رویت بوده و انواع قارچ های سمی و خوراکی سفید، صدفی و قهوه ای از این گروه است، اما کدام یک از این قارچ ها مزیت بیشتری دارد؟
قارچی را انتخاب کنید که تیغه های زیر چتر آن نمایان نباشد
در ایران، قارچ سفید در مقایسه با دیگر قارچ ها در دسترس بوده و چند سال است که فله ای و بسته بندی شده آن در بازار به فروش می رسد. طعم ملایم دارد و در اندازه کوچک به اندازه یک دکمه تا بسیار بزرگ یافت می شود.این قارچ هنگام رویش به انواع قارچ دکمه ای، قارچ با کلاهک بسته و قارچ با کلاهک باز تقسیم می شود. قارچ دکمه ای در مرحله اول رشد چیده می شود و بافتی محکم و اندازه ای کوچک دارد.
این قارچ اگر چیده نشود بعد از 24 ساعت دو برابر شده و تبدیل به قارچ با کلاهک بسته و در مرحله بعد کلاهک آن باز وشکاف ها و تیغه های زیر آن مشخص می شود. هر چه قارچ بزرگ تر و رسیده تر شود به همان میزان طعم و مزه آن بهتر می شود، اما به دلیل رسیدگی زیاد، ماندگاری کمتری داشته و مستعد فساد است و اگر بلافاصله مصرف نشود از ارزش تغذیه ای آن به مقدار زیادی کاسته می شود.
بر این اساس قارچ دکمه ای متوسط با کلاهک بسته؛ یعنی قارچی که شکاف و تیغه های زیر آن قابل مشاهده نباشد، مطلوب ترین و با کیفیت ترین نوع قارچ سفید محسوب می شود. این قارچ پتاسیم زیادی دارد و ریتم طبیعی قلب را حفظ می کند و برای کاهش فشار خون نافع است.مس موجود در آن به گلبول سازی بدن کمک می کند و منبع عالی سلنیوم است و برای اسپرم سازی در مردان مفید بوده و خطر بروز سرطان سینه و پروستات را کاهش می دهد.
قارچ صدفی خواص گوشت و سبزی را دارد
قارچ صدفی، کلاهک نرمی دارد و چند سالی است که وارد سبد خرید خانوار شده است. از قارچ سفید دکمه ای خوشمزه تر نیست و برخی انواع آن مزه آب می دهد، اما وقتی پخته شود، طعم گوشت را می گیرد. سطح آن صاف، براق و حاشیه ای موج دار دارد و هر چه بزرگ تر شود حالت لاستیکی به خود می گیرد. از آنجا که شکل این قارچ شبیه صدف دریایی است به این نام معروف شده است. وحشی آن در جنگل های شمال روی تنه درختان تنومند فراوان دیده می شود.
قارچ های صدفی درصد زیادی پروتئین با قابلیت جذب بالا دارند و براساس تحقیقات انجام شده قسمت اعظم اسیدهای آمینه و چرب ضروری و غیرضروری بدن را تامین می کنند و دو برابر حبوباتی همچون نخود، لوبیا و عدس پروتئین دارند و مکمل خوب گوشت است.
به دلیل دارا بودن ویتامین های B1، B6، D، C و اسیدفولیک خواص سبزی ها و میوه ها را داشته و خوردن آن به منزله مصرف همزمان گوشت و سبزی است.این قارچ توانایی اعصاب مغز را بالا برده و ویتامین B آن از خستگی و کم حوصلگی می کاهد. به افرادی که پوکی استخوان دارند، توصیه می شود درهفته سه بار و در هر بار ۲۰۰ گرم قارچ صدفی را همراه محصولات لبنی میل کنند تا ویتامین های محلول در چربی همچون ویتامین D آن به راحتی جذب بدن شود.
چرا چینی ها و ژاپنی ها قارچ قهوه ای می خورند؟
این قارچ نوعی قارچ دکمه ای؛ اما به رنگ مسی تا قهوه ای تیره است. قارچ چینی یا جنگلی هم نامیده می شود؛ مدتی در بازار یافت می شد، اما این روزها کمتر به چشم می خورد. طعم چوب می دهد و پس از آن که پخته شود، خوشمزه تر می شود.
این قارچ در مقایسه با قارچ های دیگر طعم خاکی تر و بافت سفت تری دارد. در ژاپن و چین از این قارچ برای جلوگیری از بیماری های قلبی، بالا بردن مقاومت بدن در برابر ویروس ها، درمان خستگی و ضعف، آنفلوآنزا و سرماخوردگی استفاده می شود. ازسیستم ایمنی بدن در برابر عفونت ها محافظت می کند و فعالیت ضد توموری دارد.
خطر سمی بودن قارچ های صحرایی را جدی بگیرید
این روزها اگر برای تفریح به مناطق جنگلی یا کوهستانی سفر کنید حتما افراد بومی را خواهید دید که مشغول جمع آوری قارچ های صحرایی هستند.قارچ هایی که درمقایسه با انواع صنعتی بافت گوشتی تر و مزه بهتری دارد و به دلیل آن که در دامن طبیعت به دور از هرگونه مواد شیمیایی و کود رشد کرده و با آب باران پرورش می یابد خواص چشمگیرتری دارد، اما باید بدانید در میان این قارچ ها، انواع سمی آن به سختی قابل تشخیص بوده و افراد غیربومی قادر به شناسایی آن نیستند.
پس اگر به صحرا رفتید و وسوسه شدید تا مقداری قارچ بچینید حتما از افراد بومی منطقه کمک بگیرید و این را هم بدانید هیچ نوع تست علمی وجود ندارد که به طور دقیق غیرسمی بودن قارچ را مشخص کند. شکل ظاهری، رنگ و طعم در سمی بودن قارچ ها تعیین کننده نیست و حتی برای قارچ شناسان کارکشته نیز امری دشوار است.خوب است بدانید قارچ های سمی اغلب در تنه درختان جنگلی و بیخ و انتهای گردو و زیتون یا در فضله گاو و نزدیک به لانه حیوانات سمی رشد می کنند.
این قارچ ها چهار تا 16 ساعت پس از مصرف با علایمی چون استفراغ، عطش، دل درد و سرگیجه فرد را مسموم کرده و هر چه نشانه های مسمومیت دیرتر بروز کند، خطر آسیب جدی به ارگان های حیاتی بدن همچون کلیه و کبد افزایش یافته و سرانجام به مرگ منتهی می شود؛ بنابراین در صورت مصرف قارچ مشکوک بلافاصله به مراکز درمانی مراجعه کنید. این را هم بدانید فرآیند پختن باعث خنثی شدن مواد سمی قارچ نمی شود.
قارچ لکه دار و بی پایه نخرید
در هنگام خرید قارچ دقت کنید که بافت آن سفت و محکم، رنگ آن یکنواخت و بدون لکه و سطح کلاهک لیز و چسبناک نباشد. اگر تیغه های زیر کلاهک از یکدیگر فاصله داشته و باز باشد، نشانه کهنگی قارچ است.
قارچ ها را از بسته بندی خارج و روی آن را با یک حوله یا دستمال کاغذی بپوشانید و درون یخچال قرار دهید. توجه داشته باشید قارچ ترکیبی یکپارچه است و اگر پایه آن کنده یا جدا شود زود خراب خواهد شد. در اثرخیس کردن قارچ هم، ویتامین های محلول در آب آن خارج و بی ارزش خواهد شد.
کبابی کردن، بهترین روش پخت
آب پز کردن باعث از بین رفتن ویتامین های گروه B وC قارچ می شود. پخت طولانی هم برتراکم و سفتی بافت قارچ می افزاید و سرخ کردن بیش از هفت دقیقه قارچ در روغن زیاد نیز آن را دیرهضم و پرکالری می کند. کبابی کردن بهترین روش پخت قارچ است.
در هنگام کبابی کردن، قارچ را در مجاورت حرارت خیلی شدید قرار ندهید. قارچ را در فاصله ده سانتیمتری آتش نگه دارید و هر طرف را به مدت کوتاهی گرما دهید. شعله مستقیم گاز خانگی یا زغال باربیکیو می تواند محصول را سمی کرده و از ارزش تغذیه ای آن بکاهد.
بیماری هایی که زنان را می کشد!
به اعتقاد پزشکان بسیاری از مشکلات و بیماریها در صورتی که اقدامات مناسبی برای مقابله با آنها انجام شود، قابل پیشگیری هستند.روزنامه خلیج تایمز در گزارشی تازه به بررسی برخی از شایعترین انواع بیماریهای زنان و همچنین علائم و روش پیشگیری از آنها پرداخته که به قرار زیر است:
بیماری قلبی
بیماریهای قلبی اصلیترین عامل مرگ و میر در زنان و مردان هستند. در بسیاری از مطالعات تاکید شده که علائم این بیماریها در زنان تنها درد قفسه سینه نیست و لازم است نشانههای دیگر همچون بروز درد در ناحیه فک و شانهها، حالت تهوع و تنگی نفس نیز به عنوان علائم هشداردهنده این بیماریها در نظر گرفته شوند.
به گفته پزشکان، زنان میتوانند با ایجاد تعادل و تناسب در الگوی زندگیشان که شامل انتخاب یک رژیم غذایی سالم و متعادل و انجام فعالیت ورزشی است، این بیماریها را تا حد زیادی از خود دور نگهدارند.
سرطان سینه
سرطان سینه شایعترین نوع این بیماری در زنان است. در سرطان سینه تودهها در بافتهای سینهها رشد میکنند و سلولهای سرطانی به شکل توده درمیآیند. پزشکان در مورد علائم این بیماری تاکید دارند: وجود غده داخل یا نزدیک سینه یا در بازوها، بافتهای سفت و محکم در این محدوده و یا تغییر در شکل و اندازه سینه از نشانههای مهم این سرطان هستند.
متخصصان خاطر نشان میکنند که با کنترل وزن، مصرف پروتئینهای گیاهی، ورزش کردن، عدم استعمال سیگار و در صورت باردار شدن تغذیه فرزندشان با شیرمادر میتوان از بروز سرطان سینه جلوگیری کرد.
بیماریهای خودایمنی
بیماریهای خودایمنی گروهی از اختلالاتی هستند که در صورت ابتلا، سیستم ایمنی به بافتهای بدن آسیب میزند و شایعترین آنها شامل بیماری ام.اس یا فلج اعصاب، دیابت نوع 1 و لوپوس هستند. طبق بررسیهای انجام شده حدود 75 درصد بیماریهای خودایمنی در زنان اتفاق میافتد. به گفته پزشکان، علائم این بیماریها بسته به نوع آنها متفاوت است.
با این حال پزشکان معتقدند که مصرف مقدار کافی از مواد مغذی و مکملها همچون ویتامین D، چربیهای ضروری و پروبیوتیکها میتواند از بروز این بیماریها پیشگیری کند.
پوکی استخوان
این عارضه که در هر دو جنسیت مشاهده میشود از تراکم بافت استخوانی در بیماران میکاهد و البته بیشتر مبتلایان به آن را زنان تشکیل میدهند. بررسیها نشان میدهد که از میان هر دو زن بالای 50 سال یک مورد شکستگی استخوان ناشی از این عارضه گزارش میشود. درد کمر، کوتاه شدن قد و شکسته شدن راحت استخوان از جمله علائم این بیماری هستند.
به گفته پزشکان مصرف میزان کافی کلسیم، ویتامین D و ورزش کردن از مهمترین شیوههای پیشگیری از پوکی استخوان محسوب میشوند.
ملانوم
این بیماری نسبت به دیگر انواع سرطان پوست شدیدتر است زیرا ممکن است به دیگر اعضا و بافتهای بدن گسترش یابد و موجب بیماری شدید و مرگ شود. اگرچه ملانوم میتواند در هر قسمت از بدن رشد کند اما اغلب در قسمت بالای کمر در مردان و زنان و همینطور روی پوست پاها در زنان بروز میکند. از علائم این بیماری میتوان به ضخیم شدن یا برجسته شدن خال و احساس خارش و حساسیت روی پوست اشاره کرد.
برای پیشگیری از ابتلا به این نوع سرطان کشنده، پرهیز از تماس مستقیم و طولانیمدت با نور خورشید در اواسط روز که شدت تابشها زیاد است و استفاده از کرمهای ضدآفتاب توصیه میشود.
دیابت نوع 2
دیابت بیماری است که ترشحات هورمون انسولین را دچار اختلال میکند. هرچند تمام افراد مبتلا به دیابت نوع 2 لزوما اضافه وزن ندارند اما به طور معمول چاقی و بیتحرکی اصلیترین دلایل ابتلا به این بیماری هستند. تکرر ادرار، تشنگی بیش از حد، احساس خستگی، گرسنگی و مشکلات پوستی از جمله علائم هشداردهنده این بیماری هستند.
پزشکان تاکید دارند که با کنترل وزن، ورزش روزانه، رژیم غذایی سالم و پرهیز از استعمال دخانیات میتوان از ابتلا به آن پیشگیری کرد.
فشارخون
تنها روش آگاهی از مبتلا بودن به این بیماری، کنترل مرتب فشارخون است. همچنین در افرادی که سابقه ارثی ابتلا به فشارخون بالا وجود دارد، معاینات دائمی توصیه میشود. سردردهای شدید، خستگی، مشکلات بینایی، درد قفسه سینه و مشکل در تنفس از علائم این عارضه به حساب میآیند.
پزشکان تاکید دارند که با کنترل و حفظ وزن متناسب، ورزش کردن، کاهش نمک مصرفی و کاهش استرس میتوان از بروز فشارخون بالا پیشگیری کرد.
افسردگی
مبتلایان به این بیماری اغلب در تمرکز کردن، به خاطر سپردن جزئیات و تصمیمگیری دچار مشکل میشوند. همچنین خستگی، نداشتن انرژی کافی، بیخوابی، حساس بودن، افزایش اشتها یا کاهش آن از دیگر علائم این اختلال روانی به حساب میآیند.
روانپزشکان معتقدند که انتخاب یک رژیم غذایی سالم و مغذی، ورزش کردن و انجام فعالیتهای آرامشبخش به پیشگیری از این بیماری کمک میکند.
آلزایمر
مشخصه اصلی این بیماری، تحلیل و ضعف توان ذهنی است که معمولا در دوران میانسالی و پیری اتفاق میافتد و موجب میشود فرد مبتلا فراموشکار شده یا احساس گیجی داشته باشد.با انجام فعالیتهای جسمی و تحریک بدنی، داشتن رژیم غذایی سالم و مناسب، کنترل استرس در کارهای روزمره و خوابیدن به میزان کافی میتوان تا حدودی از ابتلا به آلزایمر جلوگیری کرد.
یائسگی
یائسگی مرحلهای طبیعی در زندگی زنان است که وقتی زمان آن فرا میرسد تغییرات هورمونی در تخمدانها بروز کرده و به طور طبیعی عادت ماهیانه و متعاقب آن، تخمکگذاری متوقف میشود. یائسگی معمولا در سن 45 تا 55 سالگی بروز میکند و علائم آن شامل نامرتب شدن دورههای عادت ماهیانه، گُرگرفتگی، تعریق در شب و مشکل جدی در خواب هستند.
از آنجا که یائسگی فرآیندی طبیعی در بدن زنان است قابل پیشگیری نیست اما میتوان برای کاهش علائم آن اقداماتی را انجام داد از جمله کنترل فشارخون و معاینات دورهای آن و تلاش برای نگه داشتن فشارخون در حد متعادل و سالم است. همچنین با خوردن مواد غذایی سالم و مناسب طبق توصیه پزشک متخصص و ورزش کردن به اندازه کافی میتوان به تسکین علائم یائسگی کمک کرد
رایجترین علائم زخم معده، درد سوزشی که از جناغ سینه تا بالای ناف میتواند احساس شود
حتما تا به حال اسم زخم معده را شنیدهاید. این بیماری به معنی نوعی آسیب خوشخیم در معده است که نام دیگر آن «پپتیک اولسر» است.
در گذشتههای نهچندان دور تصور میشد شیوه زندگی مانند علاقه زیاد به غذاهای پرادویه یا شغلهای استرسزا، ریشه زخم معده هستند اما امروزه پزشکان دریافتند که علت اصلی زخم معده، استرس یا رژیم غذایی نیست بلکه آلوده شدن به باکتری خاصی به نام هلیکوباکتر پیلوری علت اصلی آن است.
این باکتری در بزاق وجود دارد و از طریق استفاده از قاشق و چنگال فرد آلوده یا خوردن غذای نیمه کاره دیگران منتقل میشود. برخی از داروها مانند آسپیرین، ایبوپروفن، ناپروکسن، کتوپروفن و برخی داروهای درمانکننده بیماری آرتریت (درد و ورم مفاصل) ازجمله این داروهاست که میتوانند باعث زخم معده شوند به همین علت باید از مصرف هرگونه دارو بدون مشورت با پزشک خودداری کنید. مصرف سیگار و الکل هم از دیگر علل زخم معده است.
علائم زخم معده
رایجترین علائم زخم معده، درد سوزشی که از جناغ سینه تا بالای ناف میتواند احساس شود. درد زخم معده به علت تماس اسید معده با منطقه آسیب، ایجاد میشود. درد زخم معده از یک ساعت بعد از غذا خوردن شروع میشود و تا ساعتها ادامه پیدا کند همچنین شبها شعلهور شده و میتواند فرد را از خواب بیدار کند. درد زخم معده در زمان خالی بودن معده بدتر میشود لذا باید از گرسنگی اجتناب کرد. زخم معده میتواند برای مدتی فروکش کند ولی بعد از چند هفته علائم زخم معده برمیگردد لذا حتما باید برای درمان زخم معده به پزشک مراجعه کرد.
علائم زخم معده و نشانه های آن در موارد کمتر :
* بالا آوردن خون، که با رنگ قرمز یا سیاه مشخص میشود.
* وجود خون تیره رنگ در مدفوع یا قیری شدن مدفوع
* حالت تهوع یا استفراغ
* کاهش وزن بدون دلیل
* تغییر اشتها که فرد باید هر چه سریعتر به پزشک مراجعه کند. البته باید دقت داشت که هر دردی زخم معده نیست. مهمترین بیماری که علائم مشابه زخم معده دارد حمله قلبی است لذا از خود درمانی جدا بپرهیزید.
در روش آندوسکوپی، پزشک توسط لوله باریکی که از دهان وارد معده شما میکند و داخل معده را می بیند
پزشک برای تشخیص زخم معده از آندوسکوپی استفاده میکند. در روش آندوسکوپی، پزشک توسط لوله باریکی که از دهان وارد معده شما میکند و سر آن نور است، داخل معده را میبیند و ممکن است از لایه داخلی معده، نمونهبرداری کند (یعنی تکهای بردارد) تا وجود هلیکوباکترپیلوری را بررسی کند. آزمایش خون و آزمایش تنفس نیز برای تشخیص هلیکوباکترپیلوری بهکار میروند.
معمولا در افراد جوان اگر علامتهایی مانند کاهش وزن، کمخونی، استفراغ و احساس گیر کردن غذا وجود نداشته باشد و فقط درد معده داشته باشند، باید از آنها آزمایش خون و تست تنفسی برای میکروب هلیکوباکتر گرفته شود و درصورت اثبات آن، درمان شوند. ولی در افرادی که بالای 40سال دارند یا دچار کم خونی، تهوع و استفراغ هستند یا احساس گیر کردن غذا دارند حتماً باید آندوسکوپی انجام شود چون سرطان معده در کشور ما شایع است.
درمان زخم معده
اگر مبتلا به باکتری هلیکوباکترپیلوری باشید حتما باید درمان آنتیبیوتیکی چند دارویی برای مدت دوماه استفاده کنید. همچنین داروهای کاهشدهنده اسید معده مانند رانیتیدین، فاموتیدین، امپرازول و... به کاهش درد معده کمک میکند. اگر زخم معده خونریزی شدید داشته باشد، ممکن است آندوسکوپی برای سوزاندن زخم و کاهش خونریزی لازم باشد. اگر خونریزی با آندوسکوپی کنترل نشود یا سوراخشدگی زخم رخ دهد، آنگاه جراحی مورد نیاز خواهد بود.
زمان مراجعه به پزشک
زخم پپتیک، زخمی نیست که شما بتوانید به تنهایی و بدون مراجعه به پزشک آن را درمان کنید. اگرچه داروهای بلوکهکننده اسید و آنتیاسیدها، درد را تسکین میدهند اما این بهبودی، کوتاهمدت است. چنانچه علائم یا نشانههایی از زخم معده مشاهده کردید، برای درمان زخم معده حتما به پزشک مراجعه کنید. و از طرف دیگر درد معده شما ممکن است نشانه بیماری خطرناک دیگری مثل حمله قلبی باشد، پس اگر با درد معده به پزشک مراجعه کردید و او برایتان نوار قلب درخواست کرد تعجب نکنید.
خطر زخم معده
بیشتر کسانی که زخم معده دارند، فقط درد معده دارند. برخی افراد هم هیچ نوع علامتی ندارند. زخمها باعث ایجاد سایر مشکلات جسمی هم میشوند؛ گاهی اوقات خونریزی میکنند. اگر زخمها خیلی عمیق شوند، میتوانند دیواره معده را سوراخ کنند. همچنین زخمها میتوانند باعث انسداد معده شوند یعنی از عبور غذا در معده جلوگیری کنند که در این حالت، تهوع، استفراغ و کاهش وزن دیده میشود.
درصورت مشاهده علائم هشداردهنده زیر، فوراً به پزشک مراجعه کنید.
1- استفراغ خونی
2- بالا آوردن غذایی که چند ساعت یا چند روز قبل خورده شده است.
3- احساس سرما یا مرطوب بودن پوست
4- احساس ضعف یا سرگیجه غیرعادی
5- مدفوع خونی (خون ممکن است مدفوع شما را سیاه رنگ یا قیریشکل کند)
6- احساس تهوع مداوم یا استفراغ کردن مکرر
7- احساس درد شدید و ناگهانی
8- کاهش وزن پایدار
9- با مصرف دارو، دردتان کم نشود.
10- درد به قسمت پشت بدن کشیده شود.
اگر زخم معده دارید سیگار نکشید و الکل مصرف نکنید
اگر زخم معده دارید حتما موارد زیر را رعایت کنید:
1- تعداد وعدههای غذایی خود را افزایش و حجم هر وعده را کاهش دهید تا معده شما خالی نماند.
2- آهسته غذا بخورید و آن را کامل بجوید.
3- از مصرف گوشت و ماهی دودی و نمک سود شده همچنین انواع شور و آجیلهای پر نمک بپرهیزید.
4- مصرف چای و قهوه و نوشیدنیهای گازدار را کاهش دهید.
5- سیگار نکشید و الکل مصرف نکنید.
6- با آرامش غذا بخورید و از استرس پرهیز کنید.
7- افسردگی، ناراحتی و استرس را از خود دور کنید و فقط بخندید. پس بروید به سوی خنده درمانی!
8- هیچگاه سرخود از آسپیرین یا مسکنهای مانند بروفن استفاده نکنید. در دردهای معمولی میتوانید استامینوفن مصرف کنید.
9- توصیه شده است که مبتلایان به این بیماری از مصرف وعده غذایی حجیم قبل از خواب اجتناب کنند.
10- در گذشته شیر غذای مهمی در درمان زخم معده محسوب میشد، علت مصرف آن این بوده است که تصور میشد شیر باعث خنثیسازی محتویات معده میشود اما ثابت شده بهعلت اینکه محتوی کلسیم و پروتئین شیر بالاست، یک تحریککننده قوی ترشح اسید معده است. به همین دلیل مصرف متناوب و مکرر شیر برای درمان زخم معده توصیه نمیشود.
11- از قاشق و چنگال دیگران استفاده نکنید، از لیوان دیگران آب نخورید.
باورهای غلط درباره کلسترول
آنقدر درباره کلسترول بد شنیدهایم که اگر به ما بگویند «کلسترول فی نفسه چیز بدی نیست» تعجب خواهیم کرد. در واقع کلسترول هم از جمله موادی است که بدن تولید و از آن استفاده میکند، زیرا حضور این ماده در بدن و برخی فرآیندهای حیاتی و به طور خلاصه برای سلامت ما، بسیار مهم است.
کلسترول مورد نیاز بدن از دو طریق تامین می شود؛ بخشی از آن به طور طبیعی در بدن تولید می شود. کبد و دیگر سلول های بدن، 75 درصد کلسترول مورد نیاز خون را تامین می کنند. وراثت در میزان تولید و جذب آن نقش بسیار مهمی دارد.اما بخش دیگر کلسترول از طریق غذاهایی که می خوریم وارد بدنمان می شود. 25 درصد باقیمانده کلسترول مورد نیاز از طریق غذایی که می خوریم تامین می شود. البته تنها منبع غذایی کلسترول، خوراکی های حیوانی است و غذاهای گیاهی نمی تواند کلسترول بدن را تامین کند.
کلسترول موجود در بدن انسان به دو دسته تقسیم می شود:
کلسترول خوب و کلسترول بد. مقدار بیش از اندازه یکی از این انواع و نیز مقدار ناکافی یکی دیگر، می تواند سبب بروز بیماری های قلبی ـ عروقی، حمله قلبی یا سکته مغزی شود.
یک پرسش رایج درباره کلسترول آن است که وقتی آزمایش می دهید و کلسترول خون را اندازه می گیرند، دقیقا چه چیزی را می سنجند؟ اندازه گیری کلسترول در واقع اندازه گیری میزان HDL و LDL خون است.
HDL همان کلسترول خوب است که از رسوب کردن LDL یا کلسترول بد روی دیواره داخلی عروق جلوگیری می کند. اگر میزان HDL خون در وضعیت سالم قرار داشته باشد، می تواند در برابر حمله قلبی و سکته مغزی نیز از شما محافظت کند، اما برعکس اگر میزان آن پایین باشد، یعنی کمتر از 40 mg/dL برای مردان و کمتر از 50 mg/dL برای زنان، خطر بیماری های قلبی را افزایش خواهد داد.
نکته اخیر بسیار مهم است. گاهی کلسترول پایین هم می تواند دردسر ساز شود. اگر در آزمایش معلوم شد کلسترول خونتان پایین است، آن گاه بر اساس یافته های بسیاری از مطالعات در وهله نخست می توانید فعالیت های جسمانی منظم، از قبیل حداقل 150 دقیقه فعالیت های هوازی با شدت متوسط در هر هفته یا 75 دقیقه فعالیت شدید هوازی در هر هفته یا تلفیقی از این دو را در برنامه خود بگنجانید تا به بدنتان کمک کند کلسترول خوب بیشتری تولید کند.
بعلاوه کاهش مصرف چربی های ترانس و البته رژیم مغذی و متوازن راه دیگری است که HDL را افزایش می دهد.در ضمن مانند همیشه از سیگار و دخانیات دوری کنید، زیرا استعمال دخانیات میزان HDL خون را کاهش خواهد داد.
اگر HDL خون شما پایین است و هیچ یک از راه های فوق سبب افزایش میزان آن یا رسیدن آن به حد مطلوب نمی شود، حتما باید با پزشک خود مشورت کنید تا در صورت نیاز برای جبران این نقص دارو تجویز کند.
کلسترول LDL نیز به طور طبیعی در بدن تولید می شود، اما بسیاری از افراد ژن هایی را از مادر، پدر یا حتی پدربزرگ ها و مادربزرگ هایشان به ارث می برند که سبب می شود بدنشان بیش از اندازه LDL تولید کند.
مصرف چربی های اشباع، چربی های ترانس و خوراکی های سرشار از کلسترول نیز سبب افزایش میزان کلسترول بد بدن خواهد شد.اگر کلسترول بالای خون در خانواده شما شایع است، دیگر فقط از طریق اصلاح سبک زندگی نمی توانید به کاهش کلسترول بد خون خود امیدوار باشید.
توصیه متخصصان آن است که سبک زندگی خود را اصلاح کنید، اما در عین حال حتما باید با پزشکتان نیز در این زمینه مشورت کنید. طبعا در این زمینه هر فردی با فرد دیگر متفاوت است و شیوه درمانی هر فردی نیز منحصر به خود اوست. به همین دلیل فقط پزشک معالجتان می تواند به شما بگوید چگونه می توانید از شر این هیولا خلاص شوید.
باورهای غلط درباره کلسترول
1- کلسترول بالا یک بیماری مردانه است و خانم ها از شر آن در امانند!
شاید عامل اصلی این تصور غلط، یک ویژگی خاص زنانه است. در واقع، زنان پیش از رسیدن به سن یائسگی معمولا از بالا رفتن میزان کلسترول بد خون در امانند، زیرا هورمون زنانه یا همان استروژن، عامل بسیار مهم و موثری در سلامت کلسترول خون بازی می کند، اما این ویژگی همیشگی نیست و با افزایش سن میزان کلسترول در خون بالا می رود. بخصوص آن که در دوران یائسگی طبعا زنان سپر دفاعی فوق را از دست می دهند و به همین دلیل ممکن است به کلسترول بالا مبتلا شوند.
در این مورد هم برنامه غذایی سالم و فعالیت جسمانی مناسب، هر چند لازم است، اما به تنهایی نمی تواند از افزایش میزان کلسترول خون جلوگیری کند.
به خانم ها توصیه می شود بخصوص با نزدیک شدن به سن یائسگی، حتما میزان کلسترول خونشان را آزمایش کنند و شرایط خود را با پزشکشان در میان بگذارند زیرا ممکن است پزشک معالج توصیه های مفیدی ارائه کند یا شاید اصلا لازم باشد دارو تجویز کند.
2- کلسترول بالا عارضه دوران میانسالی و پس از آن است؛ پس تا دوره میانسالی نباید نگران کلسترول خود باشید!
همه افراد باید برای اطلاع از وضع کلسترول خون خود از بیست سالگی باید آزمایش خون دهند و این کار را طبق نظر پزشک در یک برنامه زمانی منظم انجام دهند. البته بسیاری از متخصصان پیشنهاد می کنند این کار را از سنین پایین تری شروع کنید. حتی کودکان بخصوص کودکانی که از سابقه خانوادگی بیماری های قلبی برخوردارند، ممکن است به کلسترول بالا مبتلا باشند.
بخصوص شواهدی در دست است که نشان می دهد این کودکان در بزرگسالی بیش از دیگران در معرض خطر ابتلا به بیماری های قلبی قرار خواهند داشت.کم تحرکی یا بی تحرکی، رژیم غذایی ناسالم و وراثت همگی می تواند بر میزان کلسترول خون کودکان تاثیر نامطلوبی بگذارد. به همین دلیل والدین و مربیان باید هم مراقب این موارد باشند و هم آگاهی لازم را در این زمینه در اختیارشان قرار دهند.
کودکان خود را تشویق کنید هر روز یا دست کم، بیشتر روزها حدود یک ساعت ورزش کنند و در سنین نوجوانی نیز مراقب باشید به سوی استعمال دخانیات کشیده نشوند.
3- تغذیه مناسب و فعالیت جسمانی برای کنترل میزان کلسترول خون کافی است!
درست است که رژیم غذایی و فعالیت جسمانی نقش مهمی در میزان کلسترول خون بازی می کنند، اما این همه ماجرا نیست.میزان LDL یا همان کلسترول بد در دو عضو بسیار مهم، یعنی کبد و روده کنترل می شود. اگر این دو عضو نتوانند وظایف خود را بدرستی انجام دهند، رژیم غذایی مناسب و فعالیت جسمانی نخواهد توانست کلسترول بد بدن را مهار کند.
به همین دلیل لازم است علاوه بر این دو مورد، حتما در زمینه میزان کلسترول خونتان با پزشک مشورت کنید. شاید لازم باشد برایتان دارو تجویز کند.
4- کلسترول بیماری افراد چاق است؛ افراد لاغر لازم نیست نگران باشند!
کلسترول بین افراد تبعیض قائل نمی شود. همه افراد، چاق یا لاغر، ممکن است در معرض خطر باشند و به کلسترول خون بالا مبتلا شوند.درست است که افراد دارای اضافه وزن بیشتر در معرض خطر ابتلا به کلسترول بالا قرار دارند، اما افراد لاغر هم باید مراقب کلسترول خود باشند و به طور منظم آزمایش بدهند.
اغلب افرادی که وزنشان به این راحتی ها بالا نمی رود، فکر می کنند کلسترول بالا هرگز به سراغشان نخواهد آمد. به همین دلیل کمتر حواسشان به میزان چربی ترانس و چربی اشباعی که مصرف می کنند، هست.
هیچ فردی نباید فکر کند می تواند بی محابا هر چیزی بخورد، زیرا مطمئنا قلب هم تاب و توانی دارد و ممکن است براحتی از پا درآید.توصیه متخصصان آن است که بدون توجه به وزن، رژیم غذایی یا میزان فعالیت جسمانی تان حتما به طور منظم برای اندازه گیری میزان کلسترول، آزمایش خون بدهید.
یکی از مشکلات شایع در کودکان، شبادراری است که برخی والدین با آن دست به گریبانند. میتوان گفت شبادراری دلایل مختلفی دارد که با رفع این عوامل، این عارضه به آسانی درمان میشود.
از آنجا که شبادراری معمولا در روحیه کودکان اثرات نامطلوب، به ویژه دردراز مدت برجای میگذارد، لذا تشخیص صحیح علت و درمان آن میتواند در شکلگیری روانی سالم کودک در آینده بسیار موثر باشد.
یبوست مزمن باعث شب ادراری می شود
تا کنون اغلب تصور میشد شبادراری در کودکان بیشتر به دلیل مشکلات مثانه است و بیشتر پزشکان به این علت توجه بیشتری میکردند، اما در مطالعات جدید مشخص شده که یکی از علل عمده شبادراری، یبوست است و اگر بیماری یبوست در کودکان به موقع تشخیص داده نشده و درمان نشود، سبب بروز شبادراری میشود.
در این پژوهش، دانشمندان روی 30 کودک و بزرگسال مبتلا به شبادراری مطالعه کردند و دریافتند که اغلب این افراد دارای مثانه طبیعی هستند و مشکلی در این مورد ندارند، اما مشکل اصلی، انباشته شدن ضایعات موادغذایی و مدفوع در روده بزرگ این افراد است که جای مثانه را تنگ کرده و مانع حرکات طبیعی آن برای دفع میشود، به همین دلیل آنها نتیجهگیری کردند که در واقع یبوست، عامل اصلی شبادراری است.
در این مطالعه، بیشتر این افراد یعنی حدود 25 نفر (83 درصد) با داروها و درمانهای ضد یبوست به آسانی درمان شدند.
محققان در این مطالعات دریافتند که به دلیل بروز یبوست که باعث انباشتهشدن حجم زیاد مدفوع در کنار مثانه میشود، حجم مثانه کاهش یافته و به همین دلیل است که کودک دچار شبادراری میشود.
معمولا با بروز اولین علائم مشکل شبادراری، اغلب والدین تلاش میکنند ”‹کودکان را از مصرف آب و سایر مایعات برحذر دارند، در حالی که این کار”‹، کاملا اشتباه است، زیرا کمبود آب در بدن، مشکل یبوست را تشدید میکند.
یکی از محققان توصیه میکند از والدین کودکان مبتلا به شبادراری پرسیده شود که آیا شکم این کودکان به طور منظم کار میکند، یا نه و اگر نقص و نامنظمی در دفع ادرار و مدفوع دیده شود، باید آن را پیگیری کنند.
محققان معتقدند با تشخیص به موقع و درمان یبوست، به آسانی میتوان از بروز شبادراری و بیماریهای دیگر پیشگیری کرد
لذا این محققان به والدین توصیه کردهاند که مراقب کودکان خود باشند و در صورت بروز مشکل در کارکرد دستگاه گوارش و عمل دفع، حتما به پزشک مراجعه کنند تا از بروز عواقب و آسیبهای بعدی پیشگیری شود.
شب ادراری کودک تا 6 سالگی نیاز به درمان ندارد
کودک باید طی چند ماه برای کنترل ادرار خود آموزش ببیند. دست کم هیچ کودکی را پیش از دو سالگی نباید مجبور کرد که زمان ادرار خود را به مادر بگوید.
همانگونه که کودکان از نظر زمان به دست آوردن توانایی راه رفتن، یکی نیستند، از نظر کنترل ادرار و آموختن زمان گفتن ادرار خود نیز با هم متفاوت هستند.
مادران باید با صبوری و تشویق کودکان خود و حتی گذاشتن لگن، ادرار کردن را به آنان بیاموزند، چرا که تحت فشار قرار دادن کودکان ممکن است زمینهساز ابتلای آنان به عفونتهای مکرر و اشکالات دفع ادرار و مدفوع در سنین بعدی شود.
کودکان بین 2 تا 4 سالگی، کنترل ادرار خود را در طول روز پیدا میکنند و اگر مادر تلاش کند پیش از این سن، کودک را از کهنه یا پوشک بگیرد، ممکن است فرزندش به دلیل آماده نبودن برای کنترل ادرار دچار اشکالاتی در نحوه ادرار شود. همین امر زمینه ابتلای او به عفونتهای مکرر ادراری را فراهم میکند.
کودکان پس از 3 تا 4 سالگی، توانایی کنترل ادرار شبانه خود را پیدا میکنند و پزشکان معمولا کودکان را تا 6 سالگی به علت شب ادراری درمان نمیکنند، چون شب ادراری، یک عارضه طبیعی است که خود به خود بهبود پیدا میکند.
تنها کاری که برای کودکان مبتلا به شب ادراری انجام میشود، این است که وضعیت آنان را از نظر ابتلا به بیماریهای دیگر بررسی می کنند، چون شب ادراری علامت بسیاری از بیماریهای کودکان میتواند باشد، حتی ممکن است یک کودک 10 تا 15 ساله گاهی به طور طبیعی دچار شب ادراری شود. بیشتر این کودکان اگر دچار بیماری خاصی نباشند، خود به خود بهبود مییابند.
اگر کودکی به عللی مانند تحقیر از سوی همسالان و والدین، اعتماد به نفس خود را از دست داده و به طور مرتب شب ادراری داشته باشد، تنها بعد از 6 سالگی به علت ابتلا به این عارضه تحت درمان قرار میگیرد، این در حالی است که گاهی اوقات پدران و مادران، پزشکان را تحت فشار قرار میدهند تا برای درمان شب ادراری کودکان 4 تا 5 ساله خود، دارو تجویز کنند، اما این کار صحیح نیست.
گاهی وقتی دردی به سراغتان می آید بدون توجه به عواقب خطرناک آن را جدی نمیگیرد و با بهانههای مختلف مانند مشغله یا سرسری انگاری به دنبال معالجهاش نمیروید غافل از این که...
برخی از دردها میتوانند خطرساز شوند پس با این دردها آشنا شوید:
درد شدید بین تیغه شانه که می تواند منجر به حملات قلبی شود:
حدود 30 درصد از افرادی که دچار حملات قلبی میشوند دردی بین تیغه شانه شان احساس میکنند این درد درمیان زنان شایع است.
درد عضلانی یک درد مبهم:
حمله قلبی بیشتر شبیه به یک شروع ناگهانی و تیز میباشد آن را شوخی نگیرید.
صاعقه سر درد:
در صورت بروز سردرد های متوالی آن را با مسکن درمان نکنید مسکن تنها درد را از بین میبرد و سر درد میتواند با ریشه بیمارگونه بسیار شدید تر از قبل برگردد. حتی ممکن است سردرد شما ناشی از یک خونریزی داخلی باشد در این مواقع مصرف آسپرین میتواند خونریزی را افزایش دهد پس به پزشک مراجعه کنید.
درد معده مبهم به سمت راست و پایین شکم: آپاندیس
درد معمولا در مرکز معده شما شروع میشود و به تدریج به سمت راست حرکت می کند که می تواند نشانه صدمه یا پارگی در آپاندیس باشد.
درد دندانی که شما را از خواب بیدار میکند
احتمالا عصب دندانتان تحریک شده و در صورت عدم مراجعه به دندان پزشک می تواند موجب شکستن ریشه و از بین رفتن دندان به طور کامل شود.
درد پشت با تب: عفونت کلیه
این درد می تواند به دلیل عفونت دستگاه ادرار باشد و فقط پزشک می تواند آن را تشخیص دهد. زنان بیشتر دچار این درد میشوند و در صورت عدم معالجه کلیه ها از بین میروند
یک نقطه حساس به لمس در ساق پا:
ممکن است نشانه لخته خون در وریدهای عمقی باشد. نقطه درد ممکن است قرمز و گرم و حساس به لمس باشد. این لخته می تواند به قلب یا ریه شما حمله ور شود. این اتفاق می تواند در پروازها یا ماشین سواری طولانی مدت رخ دهد پس از تکان دادن پا های خود در صورت ساکن بودن غافل نشوید و هم چنین نوشیدنی میل کنید.
در فشار درمانی اصلی وجود دارد که براساس آن میتوان عملکرد اندامهای درونی بدن را تقویت کرد. در این شیوه درمانگر پیش از آنکه بیماریای سراغ فرد بیاید از بروز آن پیشگیری کرده و تلاش میکند تا تعادل و سلامت را در تکتک اندامها و ارگانهای درونی بدن حفظ کند.
گلودرد یکی از شایعترین بیماریهایی است که به همراه سرماخوردگی، آنفلوآنزا، حساسیتهای فصلی و آبریزش بینی با رسیدن پاییز در میان مردم شایع میشود. همه ما در طول ماههای سرد پاییز و زمستان دستکم یک بار با سرماخوردگی دست و پنجه نرم میکنیم و از درد گلو و سینوزیتها و آبریزش بینی، دست به دامن انواع و اقسام داروهای شیمیایی و طبیعی میشویم. ما این بار پیشنهاد ویژهای برای شما داریم؛ از فشاردرمانی برای پیشگیری از ابتلا به گلودردهای شایع در فصلهای سرد استفاده کنید. کافی است تنها برای یک دوره 15 تا 20 روزه از این تکنیک استفاده کنید تا از فواید آن بهرهمند شوید.
از ابتلا به گلودرد پیشگیری کنید
با اجرای تکنیکهای فشاردرمانی در نقاط مربوط به گلو بخش زیادی از انرژی را ازطریق مردینها به این ناحیه منتقل میکنید؛ به این ترتیب شما با کمک فشاردرمانی و بهبود خونرسانی به این ناحیه، مقاومت این عضو را در برابر ویروسها، سرماخوردگی و درد گلو در آستانه فصل پاییز افزایش میدهید. در صورتی که از این تکنیک هر روز سه بار و به مدت 3 دقیقه استفاده میکنید، میتوانید امیدوار باشید که احتمال ابتلا به دردهای گلو را در پاییز و زمستان امسال به حداقل برسانید
انرژی گلو را افزایش دهید
در این مرحله نیز مانند مرحله اول تنها کافی است از انگشت شستتان کمک بگیرید و با کمک آن روی نقطه مشخصشده در تصویر در ناحیه کف و پشت دست فشار وارد کنید و در مسیر رو به جلو با انگشت شست و اعمال فشاری در حد متوسط روی دست حرکت کنید. در این مرحله میتوانید از دیگر انگشتان دستتان برای ایجاد فشار بهتر و تسلط بر کار استفاده کنید و به خوبی نقاط مشخص شده روی مردین دست را تحریک کرده و انرژیها را به سمت گلو هدایت کنید.
خونرسانی را تقویت کنید
اجرای تکنیکهای فشاردرمانی نظیر تکنیک «راه رفتن انگشت» و «توپ غلتان» علاوه بر فوایدی که به آن اشاره شد، حسن دیگری نیز دارد و آن خونرسانی و غذارسانی بهتر به اندامهای درونی و دیگر عضوهای درگیر با سرماخوردگی و زکام است؛ به این ترتیب افرادی که از این شیوه استفاده میکنند، بهطور کلی در مدت زمان کمتری میتوانند بر بیماریهای رایج فصل پاییز غلبه کرده و از شر گلودردهای روزهای سرد پاییزی رهایی یابند.
این هشدار را جدی بگیرید
به یاد داشته باشید که هرگز از این شیوه درمانی به عنوان یک روش قطعی و کامل برای درمان بیماری و ناراحتیهای فصلهای سرد بهطور خودسرانه استفاده نکنید زیرا براساس استانداردهای موجود، این شیوه درمانی تنها شیوهای است که میتواند به عنوان درمان کمکی مورد استفاده قرار گیرد؛ بنابراین در صورت بروز سرماخوردگیهایی که بیش از 3 روز بیمار با آن درگیر است یا با درد شدید در ناحیه گلو یا آبریزش شدید همراه است، حتما با پزشک خود تماس بگیرید و دستورات او را اجرا کرده و داروهای مورد نیازتان را مصرف کنید. سپس از این شیوه برای تقویت و بهبود روند درمانیتان استفاده کنید.
هر نقطه را 5 ثانیه فشار دهید
برای ارائه تکنیک «فشار تک انگشتی» لازم است انگشت سبابه را روی نقاطی که روی کف دست مشخص شده پیاده کنید. برای این منظور کافی است انگشت سبابه را روی نقطه مورد نظر قرار داده و برای 5 ثانیه فشار دهید و دوباره 5 ثانیه آن را رها کنید و این روند را چندین بار (5تا 6 بار) تکرار کنید. البته دقت داشته باشید علاوه بر آنکه باید این تکنیک را روی نقاط مشخص شده روی دست اجرا کنید، باید همین تکنیک را روی همین نقاط در پشت دست دوباره تکرار کنید تا بتوانید نتیجه بهتری از تکنیک فشاردرمانی به دست آورید.
منبع:salamatnews.com
علائم قلبی را نادیده نگیرید
زمانی که عروق کرونر که رگ های تغذیه کننده قلب هستند، به هر علتی مسدود شوند، خونرسانی به قلب کاهش یافته و این منجر به حمله قلبی خواهد شد. مسدود شدن عروق کرونر به دلیل وجود پلاک ها در داخل عروق اتفاق می افتد.
چرا حمله های قلبی اینقدر مهلک و خطرناک اند؟ مگر بدن انسان با این همه پیچیدگی نمی تواند قبل از حمله خطرناک قلبی، با علائمی آن را به ما بفهماند؟
بله درست است. حمله قلبی هم مثل سایر بیماری ها علائم و نشانه هایی دارد. اما مساله آن است که این علائم خیلی وقت ها مورد غفلت قرار می گیرند. درست است که وقتی فرد یک درد قفسه سینه شدید را تجربه می کند سریعا با اورژانس تماس می گیرد و یا به پزشک مراجعه می کند، ولی این دیگر علامت اولیه و هشدار دهنده نیست. مشکل آنجاست که علائم قلبی همیشه شدید و واضح نیستند و از فردی به فرد دیگر می توانند فرق کنند.
مثلا ممکن است شما احساس کنید که قدرت شما در راه رفتن به دلیل دردهای عضلانی در پاهایتان، کمتر از قبل شده است و یا درد و سوزشی در کف پاهایتان دارید که فکر می کنید باید برای خوب شدن آن تا آخر عمر صبر کنید. شاید هم پزشکتان به شما گفته باشد که گردش خون پای شما ضعیف شده است.
جالب است بدانید که همه اینها علائم زیرکانه و پنهانی بیماری شریان های محیطی اند که امروزه تعداد بالایی از افراد را تحت تاثیر قرار می دهند.
بیماری شریان های محیطی باعث باریک شدن عروق پاهای شما شده و خونرسانی را به عضلات محدود می کند. در حالی که شما هیچ درد قلبی و یا علامت قلبی را نداشته اید و حتی فکرش را هم نمی کردید که اینها علائم بیماری قلبی باشند.
حمله قلبی یک بیماری خیلی پیچیده نیست. قلب هم مثل سایر ماهیچه ها برای فعالیت به خون احتیاج دارد تا اکسیژن و مواد غذایی مورد نیاز را به آن برساند. در این شرایط است که قلب می تواند فعالیت درستی داشته باشد. زمانی که عروق کرونر که رگ های تغذیه کننده قلب هستند، به هر علتی مسدود شوند، خونرسانی به قلب کاهش یافته و این منجر به حمله قلبی خواهد شد. مسدود شدن عروق کرونر به دلیل وجود پلاک ها در داخل عروق اتفاق می افتد و این پلاک ها می توانند به دلایل زیر ایجاد شوند:
- چاقی
- بی تحرکی بدن
- چربی و کلسترول بالای غذاها
- استرس بالا
- سیگار کشیدن
- مصرف زیاد الکل
- داشتن سابقه ابتلا به بیماری های قلبی
این عوامل، خطر ساخته شدن پلاک ها را در عروق افزایش می دهند که نتیجه آنها حمله قلبی خواهد بود. وقتی این پلاک ها ایجاد می شوند، بزرگ شدن تدریجی آنها باعث مسدود شدن کامل عروق می شود تا حدی که خونرسانی به قلب به کلی قطع می شود.
پس اگر شما هم فردی هستید که این عوامل خطر را دارید، بهتر است علامت های زیر را جدی بگیرید:
1- تعریق یا احساس گرمای شدید
بعضی وقت ها احساس می کنید هوا شدیدا گرم شده است، در حالی که بقیه افراد چنین احساسی را ندارند، ممکن است حتی احساس سرما هم بکنند. این گرگرفتگی و گرمای شدید می تواند نشانه حمله قلبی باشد. البته اگر شما خانم یائسه ای هستید و یا نزدیک یائسگی قرار دارید، تشخیص آن سخت تر خواهد بود. اما به هر حال این را بدانید که تعریق شدید، گرگرفتگی و سرخ شدن صورت و گونه ها می تواند یکی از علائم حمله قلبی در افراد باشد.
2- سوء هاضمه و تهوع
تهوع، درد معده، کرامپ های گوارشی و اسهال، علامت دیگر اما بسیار شایع مخصوصا در خانم ها هستند که بعد از حمله قلبی ایجاد می شوند. اگر شما هم فردی مستعد حمله قلبی هستید و علت خاصی برای این تغییرات دستگاه گوارش خود پیدا نمی کنید، مثلا تغذیه شما مشکلی نداشته، دچار مسمومیت غذایی نشده اید و درد معده تان هم عصبی نیست، دقت داشته باشید که حمله قلبی می تواند یکی از علت های مهمی باشد که اغلب مورد غفلت قرار می گیرد.
3- درد گوش ها، آرواره، گردن و شانه ها
درد شدید و غیر قابل توجیه در ناحیه آرواره و فک که به گوش ها و گردن نیز سرایت می کند می تواند نشانه حمله قلبی باشد. درد قفسه سینه و شانه ها هم که از زمان های قدیم به حملات قلبی ارجاع داده می شد. اما متاسفانه خیلی وقت ها درد قفسه سینه و شانه نیز توسط افراد مورد غفلت قرار می گیرند و یا ممکن است اصلا آن را احساس نکنند. اما جالب است که خیلی ها احساس فشار در ناحیه فک و گردن را گزارش می کنند که گاهی به گوش ها هم سرایت می کند. احساس بی حسی و درد در شانه ها و بازوها هم در خانم ها شایع تر است، مخصوصا در شانه و بازوی چپ. گاهی اوقات این درد شانه و بازو به پشت و کمر هم کشیده می شود، پس فرد احساس کمردرد خواهد داشت.
4- خستگی
بیش از 70 درصد مبتلایان به حمله قلبی حدود یک ماه قبل از حمله قلبی، خستگی مزمن را اظهار می کنند. این خستگی یک خستگی طبیعی و ناشی از فعالیت زیاد بدنی نیست، بلکه خستگی مزمن و مقاوم است که حتی در ابتدای روز هم برای فرد وجود دارد و حتی بعد از چند ساعت استراحت با شروع کار، خستگی شدیدی را احساس می کند که انگار به استراحت مقاوم شده است و از بدن بیرون نمی رود.
5- استرس و اضطراب
استرس یکی از شایع ترین علت های حمله قلبی است. فشارهای عاطفی، استرس های روانی و نگرانی های زندگی امروزی همه بر خطر حمله قلبی می افزایند. اما این استرس شدید می تواند همچنین یکی از نشانه های حمله قلبی باشد. بیشتر مبتلایان به حمله قلبی در دقایق و یا ساعت های قبل از حمله قلبی، استرس شدید و بدون دلیلی را بیان می کنند. احساسی که فرد را شدیدا نگران بروز یک اتفاق بد می کند.
6- تنگی نفس
افرادی که حتی در زمان استراحت هم تنگی نفس را تجربه می کنند و یا به سختی نفس می کشند، ممکن است به بیماری هایی مثل آسم، بیماری های ریوی و یا بیماری انسداد مزمن ریوی مبتلا باشند. اما سختی در تنفس و مخصوصا تنگی نفس می تواند نشانه حمله قلبی و یا نارسایی قلبی باشد.
در زمان حمله قلبی این تنگی نفس با احساس ناراحتی در قفسه سینه همراه خواهند بود. اگرچه سختی در تنفس می تواند به تنهایی هم نشانه حمله قلبی باشد.
7- گیجی
حمله قلبی می تواند منجر به گیجی و کاهش سطح هوشیاری شود. این کاهش هوشیاری خیلی وقت ها می تواند به اختلالات ضربان قلب و آریتمی منجر شود. البته این تاثیرگذاری متقابل است، یعنی خود تغییرات ضربان قلب می تواند علت اختلالات خونرسانی به مغز و کاهش سطح هوشیاری باشد.
8- ورم بدن و بی اشتهایی
نارسایی قلبی می تواند منجر به تجمع مایعات در بدن و در نتیجه ورم اندام ها مخصوصا پاها و شکم می شود. همچنین منجر به افزایش وزن ناگهانی می شود. گاهی اوقات هم با کاهش اشتها همراه است، یعنی بیمار مدتی است اشتهای خوبی ندارد و همچنان هم در حال وزنگیری است. بی اشتهایی در این بیماران به دلیل ورم و تجمع آب در اندام ها شکمی است.
9- سرفه مزمن و خس خس سینه
سرفه های مقاوم به درمان و مزمن می توانند از نشانه های بیماری قلبی باشند. این سرفه ها معمولا با احساس خس خس در گلو همراه هستند و از تجمع آب و مایعات در ریه ها ناشی می شوند. گاهی افراد خلط خونی را نیز تجربه می کنند. البته این سرفه های مزمن بیشتر در ارتباط با نارسایی های دریچه ای قلب هستند تا حمله قلبی. اما به هر حال در برخی موارد هم می توان آنها را از نتایج حمله قلبی در نظر گرفت.
منبع : tebyan.net
10 فایده شگفت انگیز روزه:
بسیاری افراد روزه را بعنوان فریضه ای
دینی می شناسند در حالیکه عده کمتری از فواید روزه داری برای سلامت آگاه هستند.
روزه گرفتن ، اگر به شکل صحیح انجام شود، تمرین خوبی برای بدن است. روزه باعث دفع
سموم از بدن شده و قند خون و ذخیره های چربی بدن را نیز کاهش می دهد. عادات صحیح
غذایی به کمک روزه داری برای افراد شکل می گیرد و سیستم ایمنی بدن تقویت می شود. و
در ادامه 10 فایده شگفت انگیز روزه را به
شما معرفی می کنیم:
1.
روزه دفع سموم از بدن را تسهیل می کند
غذاهای آماده و فراوری شده حاوی
مقادیر زیادی افزودنی هستند. این افزودنی های غذایی در اکثر موارد در بدن تبدیل به
سموم مختلف می شوند. بیستر این سموم در چربی های بدن ذخیره می شوند. از آن جا که
روزه گرفتن مخصوصاً به مدت طولانی باعث از بین رفتن چربی های بدن می شود با
متابولیزه شدن چربی ها سمومی که در چربی ها موجودند نیز در بدن آزاد می شوند از این
به بعد کلیه ها ، کبد و سایر اعضای مربوطه می توانند این سموم را دفع کنند.
2.
روزه به سیستم گوارش فرصت استراحت می
دهد
هنگامیکه فرد روزه می گیرد و
اندام های گوارشی او فرصت استراحت پیدا می کنن. البته فعالیت این اندام ها به طور
کامل قطع نمی شود و آنها به ترشحات گوارشی خود ادامه می دهند اما در مقیاس بسیار
کنپمتر روزه منجر به توقف ترشح اسید معده نمی شود، به همین دلیل است که معمولا به
افراد مبتلا به بیماری زخم معده توصیه می شود با احتیاط بیشتری روزه بگیند و یا به
طور کلی از روزه داری صرف نظر کنند. در کل روزه داری برای افرادی که معده سالمی
دارند بسیار مفید است و نه تنها به تنظیم مایعات بدن آن ها کمک می کند بلکه به
دلیل هضم تدریجی غذا انرژی به تدریج در بدن آن ها آزاد می شود و از انباشت کالری
اضافی جلوگیری می کند.
3.
روزه به کاهش التهابات در بدن کمک می
کند
برخی تحقیقات نشان می دهد که
روزه داری به کاهش بیماری های ناشی از التهابات و انواع آلرژی کمک می کند. از
بهترین نمونه های بیماری های ناشی از التهاب
می توان آرتروز روماتسیمی و بیماری پوستی مانند پسوریازیس را نام برد همچنین
برخی متخصصان معتقدند روزه می تواند ورم معده را کم کند.
4.
روزه قند خون را کاهش می دهد
روزه باعث می شود گلوکز های
موجود در خون شکسته شوند. تا در طول مدت
گرسنگی، بدن بتواند از آن ها قند دریافت کند. کاهش گلوکز خون تولید می شود همه
این امور باعث کاهش کلی قند خون می شود.
5.
روزه فشار خون را تنظیم می کند
روزه گرفتن یکی از راه های طبیعی و غیر شیمیایی کاهش فشار خون است. روزه
گرفتن احتمال بسته شدن رگ ها در اثر تجمع چربی را به میزان قابل توجهی کاهش می
دهد. در طول زمانیکه فرد روزه است گلوکز در پی آن چربی های موجود در بدن او برای
تولید انرژی تجزیه می شوند. هم چنین فعالیت و سوخت و ساز بدن متعادل شده و از سرعت
آن کاسته می شود. در نتیجه شدت جریان خون از محدوده خاصی فراتر نمی رود و در نتیجه
فشار خون چربی های بدن کمک می کند.
6.
روزه به سوختن چربی های بدن کمک می کند
اولین واکنش بدن به روزه و
گرسنگی ناش یاز ان ، شکسته شدن گلوکز می باشد. هنگامیکه گلوکز از راه تغذیه به بدن
نرسد بدن از گلوکز هایی که در بدن موجود است استفاده می کند. و آنها را برای جذب
به قطعات کوچکتر تقسیم می کند. ذخیره های چربی گزینه های خوبی برای تبدیل به گلوکز
هستند.
7.
روزه به کاهش وزن کمک می کند.
روزه گرفتن در کاهش وزن سریع
تاثیر بسزایی دارد. روزه میزان چری های انباشته شده در بدن را کاهش می دهد. البته
روزه گرفتن راه خوبی برای کاهش وزن نیست بهتر است اگر قصد دارید از وزن خود بکاهید
از راه هایی مثل کاهش مصرف قند و چربی و افزایش مصرف سبزیجات استفاده کنید.
8.
روزه منجر به اصلاح الگوی غذایی می شود
تحقیقات نشان می دهد که روزه
داری می تواند میل افراد به خوردن تنقلات مضر و غذاهای فراوری شده را کاهش دهد
همچنین روزه افراد را به خوردن مواد غذایی طبیعی خصوصاً آب و انواع میوه تشویق می
کند البته این یکی از راه های تاثیر روزه بر اصلاح الگوی غذایی است.
9.
روزه سیستم ایمنی بدن را تقویت می کند
اگر افراد در کنار روزه داری
یک رژیم غذایی مناسب نیز داشته باشند سیستم ایمنی بدن آن ها می تواند تقویت شود.
خارج شدن سموم بدن و سوختن چربی ها یکی از دلایل افزایش سیستم ایمنی است . اگر پس
از یک روز کامل روزه داری فرد اولین چیزی که برای خوردن انتخاب میکند یک میوه باشد می تواند از طریق همان یک
میوه مقادیر زیادی املاح و ویتامین های ضروری را وارد بدن خود کند. ویتامین A
و E دو انتی اکسیدان هستند که به وفور در انواع
میوه ها وجود د ارند این دو ویتامین در تقویت سیستم ایمنی بسیار موثر هستند.
10.
روزه داری می تواند در مبارزه با انواع اعتیاد موثر باشد.
برخی محققین ثابت کرده اند که
روزه داری میتواند در مبارزه با اعتیاد به مواردی مثل نیکوتین، الکل، کافئین و ..
بسیار موثر باشد هر چند که برای ترک هر نوع اعتیادی مولفه های خاصی باید رعایت
شوند. اما روزه داری نیز می تواند خیلی موثر باشد.
کلام آخر
با وجود تمام فوایدی که برای روزه ذکر
شد روزه داری منجر به بروز برخی مشکلات نیز می شود. روزه داری می تواند آب بدن را
بیش از حد کم کند و فرد را دچار بی آبی و یا گرمازدگی کند همین امر ممکن است منجر
به بروز سر درد های شدید و یا حتی سردرد های میگرنی در افراد مستعد شود. سوزش و
زخم معده نیز در برخی موارد از دیگر پیامد های روزه داری است . توصیه می شود خانم
های باردار یا شیرده ، افراد مبتلا به سوء تغذیه، نارسایی های قلبی ، کلیوی و کبدی
و امثال آن طبق نظر پزشک متخصص اقدام به گرفتن روزه نمایند.
فخری پور اسماعیل فر
کارشناس تغذیه بیمارستان
اگر
سحری نخوریم
سحری
در ماه مبارک یکی از وعده های اصلی غذایی محسوب می شود که می تواند انرژی مورد
نیاز و توان فرد روزه دار را تأمین کند. روزه داری در کنار فواید روحی که دارد در
صورتی که به درستی انجام شود تضمین کننده سلامت جسمی فرد نیز خواهد بود. لازم به ذکر
است که روزه داری بر اساس اصول تغذیه ای به سبب ایجاد تعادل در چربی خون، کاهش وزن
اضافی، دفع سموم بدن و تعدیل فشار خون می گردد. و در کل وضعیت سلامت افراد بهبود
چشم گیری خواهد یافت. کاهش وزن یکی از تءثیرات روزه داری است بدین معنا که در
صورتی که فرد روزه دار توصیه های تغذیه ای را رعایت کند بطور طبیعی بعد از ماه
رمضان، به دلیلی کاهش چربی های بدن تا چد کیلوگرم کاهش زن پیدا می کند. و همین امر
تءثیر بسزایی در سلامت و پیشگیری از بروز بیماری های مزمن مرتبط به چاقی نظیر
بیماری های قلبی عروقی ، دیابت و ... دارد.
سحری
یک وعده غذایی مهم:
برخی
افراد در این ماه اقدام به حذف وعده سحری می کنند ولی باید توجه داشت که حذف وعده
سحری سلامت فراد را تحت تءثیر قرار داد. توصیه اکید خصوصاً با توجه به طولانی بودن
روزه داری در فصل تابستان به روزه داران این است که حتماً سحری را در برنامه غذایی
خود داشته باشند.
کاهش
آب و مواد مغذی بدن
حذف
سحری در زمان روزه داری سبب کاهش آب بدن فیبر ها و سایر مواد مغذی از جمله ویتامین
ها و املاح ضروری مورد نیاز جهت عملکرد طبیعی بدن می گردد، که این امر خود عواقبی
را در پی خواهد داشت. کاهش آب بدن خصوصاً در فصل گرما با عوارضی نظیر کاهش عملکرد
کلیوی، عدم تعادل الکترولیت ها، سر درد ، یبوست، تغییرات فشار خون، سر گیجه ، خشکی
دهان و بینی و خستگی همراه بوده و نیز تمرکز را کاهش و متابولیسم بدن را تحت تأثیر
قرار می دهد.
عدم
تأمین انرژی برای فعالیت های روزانه
روزه
داری در فصل تابستان حدود 15 ساعت طول می کشد و مصرف غذای مقوی و نوشیدن مایعات در
وعده غذایی سحری می تواند انری مورد نیاز برا یفعالیت روزانه روزه داران را تأمین
کرده و عوارض ناشی از کمبود مواد غذایی و مایعات را در بدن کاهش دهد.
از
بین رفتن اثرات مفید روزه
نخوردن
سحری می تواند اثرات مفید روزه را ازبین ببرد زیرا باعث عدم تأمین نیاز های تغذیه
ای ضروری روزه دار می گردد و لذا بدن جهت تأمین انرژی مورد نیاز خود به چربی ها
متوسل می شود و از ذخایر چربی جهت تأمین نیاز های خود استفاده می کند. سوخت ناقص
چربی ها در بدن ترکیبات عفونی را بوجود می آورد که یکی از نتایج تجمع این ترکیبات
در بدن افزایش بوی بد دهان روزه داران است. از جمله عوارض دیگر مصرف نکردن سحری
شامل سر درد ف درد های عضلانی ، بی حالی مفرط ناشی از افت قند خومن ، کاهش
یادگیری، بی حوصلگی و خستگی می باشد. بنابراین توصیه می گردد وعده غذایی سحری به
هیچ عنوان حذف نشده و پرهیز از مصرف غذاهای پرچرب ، و افزایش مصرف میوه و
سبزیجات در وعده سحری به منظور جلوگیری از
گرسنگی و تشنگی در طول روز از نکات مهم در وعده های غذایی ماه رمضان است.
فخری
پوراسماعیل فر
کارشناس
تغذیه بیمارستان